Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลทารกทีมี ภาวะเสียง, นางสาวชุติกาญจน์ พร้อมมูล เลขที่30…
การพยาบาลทารกทีมี ภาวะเสียง
ปัญหาน้ำตาลในเลือดต่ำ
น้ำตาลในพลาสมาต่ำกว่า
40 mg%
อาการแสดง
ซึม ไม่ดูดนม มีสะดุ้งผวา อาการสัน ซีดหคือเขียว หยุดหายใจ ตัวอ่อนปวกเปียก อุณหภูมิกายต่ำ ชักกระตุก
การรักษา
ทารกครบกําหนดที่มีอาการ่วมกับระดับน้ำตาลน้อยกว่า 40 มก /ดล ให้สารละลายกลูโคสทางหลอดเลือด
ทารกไม่มีอาการ
แรกเกิด-อายุ 4 ชั่วโมง ให้ามภายใน 1 ชั่วโมงแรก ติดตามระดับน้ำตาลในเลือด 30
นาทีหลังให้นมมือแรกกถ้าระดับน้ำตาลน้อยกว่า25 มก/ดล ใกินมและติดตามระดับน้ำตาลในเลือด 1 ชั่วโมง
อายุ 4-24 ชั่วโมง ให้นมทุก 2-3 ชั่วโมง ติดตามระดับน้ำตาลในเลือดก่อนมื้ออนม ถ้าระดับน้ำตาลน้อยกว่า 35 มก/ดล ให้นมและติดตามระดับน้ำตาลในเลือด 1 ชั่วโมง
การดูแล
กรณีทารกเสี่ยงต่อระดับน้ำตาลในเลือดต่ำ จะต้องตรวจหาระดับน้ำตาล ภายใน 1-2 ชม หลังคลอดและติดตามทุก 1-2 ชม ใน 6-8 ชม แรก รบี ให้ 5,10 %D/W ทางปาก หรอื NG tube ใน 1-2 มื้ออแรก แล้วให้าม
กรณีที่มีนาตาลในเลือดต่ำตรวจติดตามทุก 30 นาที ในรายไม่แสดงอาการ ให้กินนนม
ควบคุมอุณหภูมิห้องและดูแลให้ความอบอุ่นแก่ทารก
สังเกตอาการเปลี่ยนแปลง
ทารกคลอดก่อนกําหนด
สาเหตุ
อายุน้อยกว่า 16 ปีหรือมากกว่า 35 ปี
ครรภ์แฝด มารดาติดยาเสพติด
มารดามีภาวะแทรกซ้อน เช่นความดันโลหิตสูง รกลอกตัวก่อนกําหนด
มารดาป่วยเปนโรคหัวใจ เบาหวาน ไต ติดเชื้อ
ลักษณะของทารกเกิดก่อนกําหนด
หายใจไม่สม่ำเสมอมีการกลั้นหายใจเป็นระยะ (Periodic breathing) เขียว และหยุดหายใจได้ง่าย (Apnea)
ลายฝามือฝาเท้ามีน้อยและเรียบ เล็บมือเล็บเท้าอ่อนนิ่มและสั่น
น้ำหนักน้อย
ผิวหนังบางสีแดงและเหยี่วย่น
มีกล้ามเนื้อ และไขมันใต้ผิวหนัง (Subcutaneous fat) น้อย
ความตึงตัวของกล้ามเนื้อไม่ดีเสียงร้องเบา
และร้องน้อยกว่าทารกแรกเกิดครบกําหนด Reflex ต่างๆ มีน้อยหรือไม่มี
หัวนมมีขนาดเล็ก หรือมองไม่เห็นหัวนม
การจําแนกประเภทของทารกแรกเกิด
ตามน้ำหนัก
Normal birth weight infant (NBW infant) คือทารกที่มีนาหนักแรกเกิด 2,500 กรัมถึงประมาณ 3,800 – 4,000 กรัม
Low birth weight infant (LBW infant) คือ
ทารกที่มีนาหนักแรกเกิดต่ำกว่า2,500 กรัม
Very low birth weight คือ น้ำหนักต่ำกว่า1,500 กรัม
Extremely low birth weight (ELBW) คือน้ำหนักต่ำกว่า1,000กรัม
ตามอายุครรภ์
ทารกเกิดก่อนกําหนด (Preterm infant) คือ ทารกแรกเกิดที่มีอายุครรภ์น้อยกว่า 37 สัปดาห์
ทารกแรกเกิดครบกําหนด (Term or mature infant) คือทารกแรกเกิดที่มีอายุครรภ์ มากกว่า 37 สัปดาห์ ถึง 41 สัปดาห์
ทารกแรกเกิดหลังกําหนด (Posterm infant) ทารกแรกเกิดที่มีอายุครรภ์มากกว่า 41 สัปดาห์
MAS
ภาวะตื่นตัวของทารกเมื่อ แรกเกิดเรียกว่า vigorous ได้จากการประเมินทารกโดย ทีมบุคลากรทางการแพทย์ที่ดูแลทารกแรกเกิดเมื่อ 10 ถึง 15 วินาทีหลังเกิด
อัตราการเต้นของหัวใจมากกว่า 100 ครั้งต่อนาที
มีแรงหายใจด้วยตนเองได้ดี
มีกําลังกล้ามเนื้อดี
ความรุนแรง
อาการรุนแรงมาก ทารกจะมีระบบหายใจล้มเหลวทันที หรือ ภายใน 2-3ชั่วโมงหลังเกิด
อาการรุนแรงปานกลาง อาการหายใจเรว็ มีความรุนแรงมากขึ้น มีการดึงรังของช่องซี่โครงและมีความรุนแรงสูงสุดเมื่อออายุ 24ชั่วโมง
อาการรุนแรงน้อย ทารกมีอาการหายใจเรัวระยะสั่น ๆ เพียง24-72ชั่วโมง ทําให้แรงดันลดลง และมีค่าความเป็นกรด-ด่างปกติ อาการมักหายไปใน 24- 72ชวั โมง
การพยาบาล
เป้าหมายที่สําคัญเพื่อให้ทารกได้รับออกซิเจนเพียงพอ เฝ้าระวังการติดเชื้อ
การดูแลที่จําเป็นสําหรับทารก
การติดตามภาวะความผิดปกติที่อาจเกิดขึ้นทั้งระยะสั้นและระยะยาว
การดูแลทางโภชนาการ
เฝ้าระวังภาวะแทรกซ้อน เช่น ภาวะตัวเหลือง
ประเมินการแหวะนมและการอาเจียน
ประเมินการขับถ่ายอุจจาระและปัสสาวะ
ดูแลภาวะน้ำหนักตัวแรกเกิดลด
การช่วยการดูแลทางเดินหายใจและการรักษาระบบทางเดินหายใจอย่างเหมาะสม
การควบคุมอุณหภูมิอย่างเหมาะสม
การควบคุมและการป้องกันการติดเชื้อ
ภาวะตัวเหลืองในทารกแรกเกิด
(Hyperbilirubinemia)
ภาวะตัวเหลืองจากสรีรภาวะ (Physiological jaundice) หายไปเองใน 1 – 2 สัปดาห์
ภาวะตัวเหลืองจากพยาธิภาวะ(Pathological jaundice) เป็นภาวะที่ทารกมีบิลลิรูบินในเลือดสูงมากผิดปกติ และเหลืองเร็วภายใน 24 ชั่วโมงแรกหลังเกิด
สาเหตุ
มีการสร้างบิลลิรูบินเพิมขึ้นมากกว่าปกติ
จากภาวะต่างๆที่มีการทําลายเม็ดเลือดแดง
มีการดูดซึมของบิลิรูบินจากลําไส้มากขึ้น
มีการกําจัดบิลิรูบินได้น้อยลง
การรักษา
การส่องไฟ (phototherapy)
ภาวะแทรกซ้อน
Bronze baby หรือ tanning
Retinal damage
Increases metabolic rate
Increased water loss / dehydration
Diarrhea
Disturb of mother-infant interaction
Thermodynamic unstable
การพยาบาล
ปิดตาทารกด้วยผ้าปิดตา (eyes patches) เพื่อป้องกันการกระคายเคืองของแสงต่อตา
ถอดเสื้อผ้าทารกออกและจัดให้ทารกอยู่ในท่านอนหงาย
ดูแลให้ทารกได้นอนอยู่บริเวณตรงกลางของแผงหลอดไฟ
บันทึกและรายงานการเปลี่ยนแปลงของสัญญาณชีพทุก 2-4 ชม
สังเกตลักษณะอุจจาระ
ดูแลให้ทารกได้รับการตรวจเลือดหาระดับบิลิรูบินในเลือดอย่างน้อยทุก 12 ชม
สังเกตภาวะแทรกซ้อนจากการได้รับการส่องไฟรักษา ได้แก่ ภาวะขาดน้ำ ถ่ายเหลว ดูดนมไม่ดี มีผื่นที่ผิวหนังหรือภาวะแทรกซ้อนที่ตา
การเปลียนถ่ายเลือด (exchange transfusion)
การพยาบาล
อธิบายให้บิดามารดาทราบ
เตรียมอุปกรณ์ช่วยฟื้นคืนชีพให้พร้อม
ดูแลให้ร่างกายทารกอบอุ่น
ในขณะเปลี่ยนถ่ายเลือดต้องบันทึกปริมาณเลือดเข้า ออก ตรวจวัด สัญญาณชีพ
สังเกตภาวะแทรกซ้อน เช่น หัวใจวาย แคลเซียมในเลือดต่ำน้ำตาลในเลือดตา ตัวเย็นติดเชื้อ
ภายหลังการเปลี่ยนถ่ายเลือดตรวจวัด สัญญาณชีพทุก 15 นาที ทุก 30 นาทีจนกระทังคงที
ปัญหาที่พบได้ในทารกคลอดก่อนกําหนด
ปัญหาพัฒนาการล้าช้า
ส่งเสริมสายสัมพันธ์พ่อแม่ลูก
Eye to eye contact
Skin to skin contact
ปัญหาทางโภชนาการและการดูดกลืน
การพยาบาล
ประเมินการเจริญเติบโตชั่งน้ำหนักทุกวัน (เพิมวันละ 15- 30กรัม )
IVF ให้ได้ตามแผนการรักษา
ให้อาหารอย่างเหมาะสมกับสภาพของทารก
gavage feeding (OG tube) ในเด็กเหนื่อยง่าย ดูด กลืนไม่ดี
ระวังภาวะ NEC: observe อาการท้องอืด content ที่เหลือ
GER (Gastroesophageal Reflux)
Hypoglycemia
NEC (Necrotizing Enterocolitis)
ปัญหาเลือดออกในช่องสมอง
IVH (Intraventricular Hemorrhage
Hydrocephalus
ปัญหาเกี่ยวกับการควบคุมอุณหภูมิ
การดูแล
ใช้ warmer, incubator หรือผ้าห่มห่อตัว
วัดอุณภูมิเด็ก Body temperature เด็ก 36.8-37.2
องศาเซลเซียส
จัดให้อยู่ในที่อุณภูมิเหมาะสม (NTE) 32 - 34 องศาเซลเซียส
หลีกเลี่ยงอยู่ใกล้แอร์ พัดลม รพยุง “Cold stress”
การพยาบาลทารกที่ได้รับการักษาในตู้อบ
เช็ดทําความสะอาดตู้ทุกวัน
ตรวจสอบอุณหภูมิร่างกายทุก
4ชม และปรับให้เหมาะสมกับสภาพของทารก
ป้องกันการสูญเสียความรอ้ นของร่างกายทารก 4ทาง
ไม่เปิดตู้อบโดยไม่จําเปนให้การพยาบาลโดยสอดมือเข้าทางหน้าต่างตู้อบ
ผลกระทบ
การเพิ่มการเผาผลาญและภาวะกรดน้ำตาลในเลือดตา (Hypoglycemia) ภาวะขาดนา (Dehydration) นาหนักลด (Poor Weight Gain) ภาวะลําไส้เน่า (NEC) ภาวะหยุดหายใจ(Apnea) ภาวะเลือดออก (Bleeding Disorder)อตั ราการตายเพิ่มขึ้น
การวัดอุณหภูมิทารก
ทางทวารหนัก
ทารกเกิดก่อนกําหนด วดั นาน 3 นาที ลึก 2.5 ซม
ทารกครบกําหนดวัดนาน 3 นาที ลึก 3.0 ซม
ทางรักแร้
ทารกเกิดก่อนกําหนดวัด นาน 5 นาที
ทารกครบกําหนดวัดนาน 8 นาที
ปัญหาทางระบบทางเดินหายใจและพิษออกซิเจน
Perinatal asphy
APGAR Score
No asphyxia คะแนน แอพการ์ 8 –10
Mild asphyxia คะแนนแอพการ์ 5 – 7
Moderate asphyxia คะแนนแอพการ์ 3 – 4
Severe asphyxia คะแนนแอพการ์0-2
Respiratory Distress Syndrome (RDS)
ภาวะหายใจลําบากเนื่องจากการขาดสารลดแรงตึงผิว (surfactant) ของถุงลม
การป้องกัน
มารดาที่มีความเสียงจะคลอดก่อนกําหนดแต่ถุงน้ำคร่ำ ยังไม่แตก ควรได้antenatal corticosteroids อย่างน้อย 24 ชั่วโมงก่อนคลอด
การป้องกันไม่ให้ทารกขาดออกซิเจนในระยะแรกเกิด
การรักษา
การให้ออกซิเจน ตามความต้องการของทารก
ป้องกันไม่ให้เกิดภาวะแทรกซ้อนจากการได้รับออกซิเจน โดยการปรับลดความเข้มข้น และอัตราไหลของออกซิเจน
ให้สารลดแรงตึงผิวเพื่อทําให้ความยืดหยุ่นของปอดดีขึ้น
รักษาแบบประคับประคองตามอาการ
ให้ยาปฏิชีวนะในรายที่สงสัยว่ามีการติดเชื้อร่วมด้วย
ให้ได้รับสารนาอย่างเพียงพอ
รักษาระดับฮีโมโกลบินในเลือดและความเข้มข้นของเม็ดเลือดแดงให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ
ทารกบางรายอาจจ้าเป็นต้องปิด PDA ด้วย indomethacin หรอื ibuprofen
apnea of prematurity
หยุดหายใจนานกวา 20 วินาที มี cyanosis
การดูแล
จัดท่านอนที่เหมาะสม ศีรษะสูงเงยคอเล็กน้อย
สังเกตอาการขาดออกซิเจน หายใจเร็วเขียว ปกจมูกบาน อกบุ๋ม (chest wall retraction) , ABG
ระวังการสําลัก suction เมื่อจําเปน
Retinopathy of PrematurityRetinopathy(ROP)
การงอกผิดปกติของเส้นเลือด (neovascularization) บริเวณรอยต่อระหว่างจอประสาทตาทีมีเลือดไปเลี ยงและจอประสาทตาที่ขาดเลือด
ปัญหาการติดเชื้อ
Necrotizing Enterocolitis
เป็นผลมาจากภาวะพร่องออกซิเจน
การได้รับ อาหารไม่เหมาะสมเร็วเกินไป
ลําไส้ขาดเลือดมาเลียง
การย่อยและการดูดซึมไม่ดี
การพยาบาล
แยกจากเด็กติดเชื้อ / แยกผู้ดูแล
NPO
วัดปรอททางทวารหนัก
ดูแลให้ยาปฏิชีวนะตามแผนการรักษา
ให้การพยาบาลโดยยึดหลัก aseptic technique
เฝ้าระวังสังเกตภาวะติดเชื้อเฝ้าระวัง ภาวะลำไส้ทะลุ
ปัญหาระบบหัวใจ , เลือด
PDA (Patent Ductus Ateriosus), Neonatal Jaundice
หรอื Hyperbilirubinemia, Anemia
รักษา PDA โดยใช้นา Indomethacin
รักษา PDA โดยใช่าย ibuprofen
นางสาวชุติกาญจน์ พร้อมมูล
เลขที่30 ห้อง36/1