Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

หลักทั่วไปทางเภสัชวิทยา - Coggle Diagram

- - - - ปัจจัยเกี่ยวกับตัวยา
        
        วิธีการผลิต
        
        ขนาดยาที่ให้(dosage)
        
        ขนาดโมเลกุลของยา
        
        คุณสมบัติในการละลายในไขมัน (lipophilic)
      - ปัจจัยเกี่ยวกับผู้ป่วย
        
        วิธีการบริหารยา
        
        การให้ยาผ่านทางเดินอาหาร
        
        การให้ยาผ่านหลอดเลือดฝอยบริเวณใต้ลิ้น
        
        การดูดซึมผ่านทางระบบทางเดินหายใจ(ยาแบบสูดดม)
        
        การให้ยาดูดซึมผ่านทางผิวหนัง
        
        การให้ยาแบบเห็บทวารหนักหรือช่องคลอด
        
        พยาธิสภาพของร่างกาย เช่น ท้องเสีย ท้องผูก คลื่นไส้อาเจียน
        
        สภาวะทางสรีรวิทยาและอารมณ์ของผู้รับยา
        
        การได้รับอาหารอื่หรือยาอื่นร่วมด้วย
  - - - การกระตุ้นการออกฤทธิ์ของยา (mechanism of drug activation)
        
        ยาบางชนิดยังไม่สามารถออกฤทธิ์ได้หลังให้ยา จำเป็นต้องถูกเปลี่ยนแปลงโครงสร้างทางเคมี
      - สิ้นสุดการออกฤทธิ์ของยา (termination of drug action)
        
        การแปรสภาพยาช่วยทำให้ยามีคุณสมบัติละลายน้ำได้ดีขึ้น
    - - เอนไซม์อาจอยู่ที่ไซโตพลาสซึม
      - ในร่างกายมี เอนไซม์
    - - สิ่งแวดล้อม
      - อายุ เด็กและผู้สูงอายุจะไวต่อฤทธิ์และพิษของยามากกว่าผู้ใหญ่
      - พันธุกรรม
    - - ในขณะที่ยาบางชนิดมีคุณสมบัติยับยั้งเอนไซม์
      - ความเจ็บป่วยและความสามารถในการทำงานของตับ
      - ยาบางชนิดมีคุณสมบัติเหนี่ยวนำเอนไซม์
    - - ร่างกายสามารถกำจัดยาออกได้ทางไต ตับ น้ำดี และปอด นอกจากนี้ยาอาจถูกกำจัดออกทางน้ำนมและเหงื่อได้ด้วยแต่ปริมาณที่น้อยมาก
    - - Loading dose ขนาดยาที่ให้ครั้งแรก
      - Onset ระยะเวลาที่เริ่มให้ยาจนถึงยาเริ่มออกฤทธิ์ที่ต้องการ
      - ค่าครึ่งชีวิต
      - Duration of action ระยะเวลาที่เริ่มออกฤทธิ์ที่ต้องการจนถึงหมดฤทธิ์ที่ต้องการ
- - - - ยาที่มีค่า therapeutic index ต่ำจะมีความปลอดภัยต่ำ เช่น litium, digoxin
      - ยาที่มีค่า therapeutic index สูงจะมีความปลอดภัยในการใช้สูง
- - - - การให้ยานอนหลับกับผู้ป่วยบางคนจะไม่หลับในขณะที่ผู้ป่วยบ้างคนหลับได้นานกว่าปกติ