Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ความรู้พื้นฐานและหลักทั่วไปทางเภสัชวิทยา - Coggle Diagram

- - - - ยาที่รัฐมนตรีประกาศเป็นยาควบคุมพิเศษ
    - - ยาที่มุ่งใช้ภายนอก ไม่รวมถึงยาใช้เฉพาะที่
    - - ยาที่รัฐมนตรีประกาศเป็นยาอันตราย
    - - ยาที่มุ่งใช้เฉพาะที่กับผิวหนัง
    - - ยาที่ได้รับอนุญาตให้ขึ้นทะเบียนยาแผนโบราณ
    - - ยาที่รัฐมนตรีประกาศเป็นยาสามัญประจำบ้าน
    - - นาที่ใช้สำหรับการประกอบโรคศิลปะแผนปัจจุบัน
    - - ยาที่ได้ผลิตขึ้นเสร็จในรูปต่างๆ บรรจุในภาชนะ และมีฉลากควบถ้วน
    - - ยาที่ได้จากพฤกษชาติ สัตว์ แร่ ซึ่งไม่ได้ปรุงหรือแปรสภาพ
- - - - ราก
      - ใบ
      - ลำต้น
      - เมล็ด
      - ผล
    - - ตับ
      - ตับอ่อน
      - ดีหมู
      - ดีวัว
    - - ไอโอดีน
      - ทองแดง
      - น้ำมันเกลือแร่
- - - - ยาน้ำสารละลายที่ทำตัวทำละลายเป็นน้ำ
        
        ยากลั้วคอ
        
        ใสและเข้มข้น ตัวยามีฤทธิ์ต้านการฆ่าเชื้อ
        
        ยาอมป้วนปาก
        
        ใช้ทำความสะอาดดับกลิ่นปาก
        
        ยาจิบ
        
        น้ำใส มีลักษณะหนืดเล็กน้อย
        
        ยาหยอดจมูก
        
        ตัวยาละลายในน้ำ ใช้พ่นหรือหยอดเข้าทางจมูก
        
        ยาน้ำเชื่อม
        
        สารละลายเข้มข้นของน้ำตาล
        
        ยาหยอดหู
        
        ยาน้ำใส บางครั้งเป็นยาแขวนตะกอน
        
        ยาน้ำใส
        
        เป็นยาน้ำใสประกอบด้วยตัวยา
        
        ยาสวนล้าง
        
        ชนิดปราศจากเชื้อสำหรับล้างบาดแผล
        
        น้ำปรุง
        
        ใสและอิ่มตัวของน้ำมันระเหยง่าย
        
        ยาน้ำสวนทวารหนัก
        
        เป็นสารละลายใส
      - ยาน้ำสารสะลายที่ตัวทำละลายไม่ใช้น้ำ
        
        ยาอิลิกเซอร์
        
        ชนิไฮโรแอลกอฮอล์
        
        ยาสปริริต
        
        สารหอมระเหยง่าย
        
        ยาโคโลเดียน
        
        ยาน้ำที่มันลักษณะข้น เหนียว
        
        ยากลีเซอริน
        
        ยาน้ำที่ลักษณะกึ่งแข็ง
        
        ยาถูนวด
        
        ยาน้ำที่ใช้ภายนอก
        
        ยาป้าย
        
        ยาน้ำที่ีตัวยาที่มีฤทธิ์ต้านการติดเชื้อสมานแผล ละลายอยู่ในน้ำ
    - - เจล
        
        มีขนาดเล็ก ไม่ละลายน้ำ ลักษณะเป็นกาว
      - โลชั่น
        
        ยาน้ำแขวนตะกอน ใช้ภายนอก
      - แมกมาและมิลค์
        
        คล้ายเจล สารยามีขนาดใหญ่ ยาหนืดกว่า
      - มิกซ์เจอร์
        
        ยาน้ำผสม ใส่หรือไม่ใส่ยาแขวนตะกอนก็ได้
      - อิมัลชั่น
        
        มี่ทั้งยากินและยาเฉพาะที่ ยาน้ำที่มีส่วนผสมของน้ำมัน
- - - - วิธีการผลิตยา รูปแบบยา
      - ขนาดยาที่ให้
      - ขนาดโมเลกุลของยา
      - คุณสมบัติในการละลายในไขมัน
    - - วิธีการบริหารยา
        
        การให้ยาผ่านทางเดินอาหาร
        
        การให้ยาดูดซึมผ่านหลอดเลือดฝอยบริเวณใต้ลิ้น
        
        การให้ยาดูดซึมผ่านทางระบบทางเดินหายใจ
        
        การให้ยาโดยฉีดใต้ผิวหนัง
        
        การให้ยาดูดซึมผ่านผิวหนัง
        
        การให้ยาแบบเหน็บทวารหนักหรือช่องคลอด
      - พยาธิสภาพของร่างกาย
      - การได้รับอาหารหรือยาชนิดอื่นร่วมด้วย
      - สภาวะทางสรีรวิทยาและอารมณ์ของผู้รับยา
  - - - Phase I reaction : enzyme จะเปลี่ยนโครงส้รางทางเคมีของยา โดยอาศัยกระบวนการ oxidation , reduction , hrdrolysis เป็นการแปรสภาพยาโดยอาศัย เอนไซม์ cytochrom P450
      - Phase II : ยาหรือ metabolite จาก Phase I ที่ไม่มีความเป็น polar มากพอที่จะถูกขับออกทางไตจะถูกทำให้ละลายในน้ำได้ดีขึ้นโดยการรวมตัวกับ endogenous compound ในตับ
    - - พันธุกรรม
      - สิ่งแวดล้อม
      - อายุ
    - - ยาบางชนิดมีคุณสมบัติเหนี่ยวนำเอนไซม์
      - ในขณะที่ยาบางชนิดมีคุณสมบัติยับยั้งเอนไซม์
      - ความเจ็บป่วยและความสามารถในการทำงานของตับ