Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Cell transport - Coggle Diagram

- - - - Imbibition(การดูดซับน้ำ)
        
        เป็นการดูดน้ำในลักษณะการซับน้ำพบในพืชอาศัยสารสําคัญใน Cell wall ของพืชคือCelluloseและPectinมีประโยชน์ในการงอกของเมล็ดและการลําเลียงน้ำในพืช
      - Dialysis (ไดอะไลซิส)
        
        เป็นกระบวนการที่เกิดตรงข้ามกับออสโมซิส กล่าวคือเป็นการเคลื่อนที่ของสารที่เป็นตัวถูกละลาย ผ่านเยื่อเลือกผ่าน (Semipermeable Membrane) จากบรเิวณที่มีความเข้มข้นของสารละลายสูงไปยังบรเิวณที่มีความเข้มข้นของสารละลายต่ำจนกระทั้งถึงจุดสมดุล
        
        เป็นหลักการนําไปประดิษฐ์เครื่องฟอกไตเทียม(Hemodialysis)
      - Facilitated Diffusion
        (การแพร่แบบฟาซิลิเทต)
        
        เป็นการเคลื่อนที่ของสารใดๆจากบรเิวณที่มีความเข้มข้นสูงไปยังบรเิวณที่มีความเข้มข้นของสารต่ำโดยต้องอาศัย ตัวพา (Carrier)ที่บรเิวณเยื้อหุ้ม เซลล์Protein channel,Protein carrier →มีความจาเพาะต่อสารที่ลําเลียง
        
        ประเภทของสารที่เกิดการแพร่แบบฟาซิลิเทต ได้แก่ ion ของสารขนาดเล็กที่มีขั้วเช่นNa+, CLและตัวถูกละลายที่มีขนาดโมเลกุลใหญ่
        
        การแพร่แบบนี้เกิดขึ้นได้เร็วกว่า การแพร่แบบธรรมดาเพราะมีตัวพาช่วยในการลําเลียงสารแต่หากสารที่ถูกลําเลียงมีความเข้มข้นมากจนถึงจุดๆหนึ่ง ความเร็วในการลําเลียงจะคงที่(Vmax)เนื่องจากตัวพามีจํากัดต่างจากการแพร่แบบธรรมดาที่ยังเพิ่มความเร็วได้หากยังมีการเพิ่มความเข้มข้นของสาร
        
        Ion exchange (การแลกเปลี่ยนไอออน)
        
        เป็นกระบวนการแลกเปลี่ยน ion ระหว่างภายในเซลล์กับภายนอกเซลล์โดยต้องเป็น ion ที่มีขั้วเดียวกัน
      - Simple diffusion
        (การแพร่แบบธรรมดา)
        
        เป็นการเคลื่อนที่ของโมเลกุลหรือไอออนของสารใดๆที่ปน “ตัวถูกละลาย (Solute)” จากบรเิวณท่ ีมีความเข้มข้นมากไปยังบรเิวณที่มีความเข้มข้นน้อยจนกว่าจะถึงสมดุลของการแพร่
        
        บรเิวณของเยื่อหุ้มเซลล์ที่เกิดการแพร่แบบธรรมดา คือPhospholipid bilayeโดยไม่อาศัยตัวพา (Carrier) ใดๆ
        
        ปัจจัยที่มีผลต่อการแพร่ได้แก่
        
        อุณหภูมิ/ความดัน
        
        ความแตกต่างของความเข้มข้นของสาร
        
        สิ่งเจือปนและชนิดของสารตัวกลาง
        
        ขนาดและน้ำหนักโมเลกุลของสารที่จะแพร่
        
        สถานะของสารที่
        ีจะแพร่
        
        ประเภทของสารที่เกิดการแพร่แบบธรรมดา
        
        วิตามินที่ละลายในไขมัน
        
        โมเลกุลของสารที่ไม่มีขั้ว
        
        อนุภาคของแข็งซึ่งแขวนลอยอยู่ในตัวกลางที่เป็นของเหลวก็ได้
        
        ตัวถูกละลายที่มีขนาดเล็ก
      - Osmosis ( ออสโมซิส )
        
        เป็นการเคลื่อนที่ของน้ำซึ่งทําหน้าที่เป็นตัวทําละลาย(Solvent) ผ่านเยื่อเลือกผ่าน (Semipermeable Membrane) จากบรเิวณที่มีความเข้มข้นของสารละลายต่ำไปยังบรเิวณที่มีความเข้มข้นของสารละลายสูงจนกระทั่งถึงจุดสมดุลเนื่องจากเป็นการเคลื่อนที่ของตัวทําละลายจึงมีผลทำใหเ้กิดการเปลี่ยนปริมาตร
        
        เมื่อระดับของของเหลวในระบบคงท่ี่ระบบจะปรับตัวเข้าสู่ภาวะสมดุลใหม่อีกครั้งความดันที่ทำให้การออสโมซิสหยุดพอดีเรียกว่าแรงดันออสโมติก(Osmotic pressure : OP) มีหน่วยเป็น atm.
        
        OP แปรตามความเข้มข้นของสารละลาย
        
        เซลล์ของสิ่งมีชีวิตจะมีความเข้มข้นภายในไซโทซอลระดับหนึ่ง เมื่อนําเซลล์ของสิ่งมีชีวิตไปแช่ในสารละลายที่มีความเข้นข้นแตกต่างจากเซลล์ จะทําใหเ้กิดรูปแบบการออสโมซิสที่แตกต่างกันออกไปดังนี้
        
        Isotonic solution
        
        เป็นสารละลายที่มีความเข้มข้นเท่ากับกับความเข้มข้นของสารละลายภายในเซลล์ เซลล์ที่อยู่ในสารละลายนี่ทิศทางการออสโมซิสของน้ำจะเคลื่อนท่ี่เข้าและออกเซลล์ในอัตราที่เท่ากันทําให้ช่วยรักษาสภาพเซลล์และการทํางานภายในเซลล์ให้คงที่
        
        Hypertonic solution
        
        เป็นสารละลายที่มีความเข้มข้นสูงเมื่อเทียบกับความเข้มข้นของสารละลายภายในเซลล์ เซลล์ที่อยู่ในสารละลายนี/ทิศทางการออสโมซิสของน้ำจะเคลื่อนที่ออกจากเซลล์ทําใหเ้กิดปรากฏการณ์เซลล์เหี่ยว (Plasmolysis)
        
        เป็นสารละลายที่มีความเข้มข้นน้อยเมื่อเทียบกับความเข้มข้นของสารละลายภายในเซลล์ เซลล์ที่อยู่ในสารละลายนี่ทิศทางการออสโมซิสของน้ำจะเคลื่อนที่เข้าสู่เซลล์ทําใหเ้กิดปรากฏการณ์เซลล์เต่ง (Plasmoptysis)ในเซลล์พืชจะขยายตัวออกเรื่อยๆ เนื่องจากมีผนังเซลล์ล้อมรอบ แต่เซลล์สัตวไ์ม่มีจึงจะแตกเมื่อขยายตัวมาก (Hemolysis)
  - - - Primary active transport
        
        เป็นการลําเลียงสารในทิศทางเดียวต่อการลําเลียง 1 ครั้ง
      - Secondary active transport
        
        เป็นการลําเลียงสาร 2 ทิศทางต่อการลําเลียง 1 ครั้ง
- - - - เป็นการลําเลียงที่มีขนาดโมเลกุลใหญ่และมีสถานะเป็นของแข็งหรือวัตถุขนาดใหญ่เช่นเซลล์นําเข้าสู่เซลล์โดยการใช้Pseudopodium ยื่นเยื้อหุ้มเซลล์ไปโอบล้อมสารนั้นๆแล้วสรา้งเป็นถุงนำเข้าไปภายในเซลล์
    - - เป็นการลําเลียงสารที่มีสถานะของเหลวหรือสารละลายนําเข้าสู่เซลล์โดยการเว้าเข้าไปของเยื่อหุ้มเซลล์(เกิดขึ้นได้เนื่องจากมี Microfilament อยู่ใต้เยื้อหุ้มเซลล์)จนเกิดเป็นถุง
    - - เป(นการลําเลียงสารเข้าสู่เซลล์ที่เกิดขึ้นโดยมีโปรตีนที่อยู่บนเยื้อหุ้มเซลล์ทําหน้าที่เป็นตัวรับ (Proteinreceptor)สารที่ถูกลําเลียงด้วยวธินี้จะต้องมีความจําเพาะในการจับกับโปรตีนตัวรับที่อยู่บนเยื่อหุ้มเซลล์