Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ความรู้พื้นฐานและหลักทั่วไปทางเภสัชวิทยา, image, image, image, image,…

- - - - การดูดซึมยา หมายถึงอัตราและปริมาตรยาที่ถูกนำเข้าสุ่กระแสโหลิต
      - Bioavailabilityหมายถึงสัดส่วนของยาที่ไม่ถูกเปลี่ยนแปลงที่ถูกนำเข้าสู้กระแสเลือด
    - - ขนานโมเลกุลของยา
      - วิธีการผลิตยา
      - ขนาดยาที่ให้ dosage
      - คุณสมบัติในการละลายในไขมัน lipophilic
    - - 1.วิธีการบริหารยา สามารถในการดูดซึมยาเข้าสู้กระแสเลือด
        
        การให้ยาดูดซึมผ่านทางเดินอาหาร
        
        การให้ยาดูดซึมผ่านหลอดเลือดฝอยบริเวณใต้ลิ้น
        
        การให้ยาดูดซึมผ่านทางระบบทางเดินหายใจ
        
        การให้ยาฉีดใต้ผิวหนัง
        
        การให้ยาดูดซึมทางผิวหนัง
        
        การให้ยาเหน็บทวารหนักหรือช่องคลอด
      - 2.พยาธิสภาพของร่างกาย
      - 3.สภาวะทางสรีรวิทยาและอารมณ์ของผู้รับยา
      - 4.การได้รับอาหารหรือยาชนิดอื่นร่วมด้วย
    - - การหลังจากที่ยาเข้าสู่ระบบไหลเวียนเลือด
      - คุณสมบัติทางฟิสิกส์และเคมีของยา ซึ่งการกระจายตัวของ ยาในช่วงแรกจะขึ้นกับปริมาณเลือดที่ออกจากหัวใจและการไหลเวียนเลือดไปยังอวัยวะที่มีเลือดไป เลี้ยงมาก
      - การจับกับโปรตีนในเลือด สูงจะทําให้การกระจายตัวไปยังตําแหน่งที่ออกฤทธิ์ได้ช้า
      - ความสามารถของยาในการละลายในน้ำและไขมัน ยาที่ละลายในไขมันได้ดีอาจถูก เก็บสะสมในไขมัน ซึ่งทําหน้าที่เหมือนเป็นแหล่งสะสมยาและค่อนข้างเสถียร เนื่องจากมีการไหลเวียน เลือดต่ำ
      - ความสามารถในการผ่านเข้าสมองและรก
    - - เป็นกระบวนการหลังจากที่ยาไปยังตําแหน่ง ออกฤทธิ์และมีผลิตออวัยวะเป้าหมายแล้ว ยาจะเข้าสู่กระบวนการเปลี่ยนแปลงยาโดยอาศัยปฏิกิริยา ทางเคมีระหว่างยากับเอนไซม์ต่าง ๆ
        
        เมแทบอไลต (Metabolite)
        
        ที่มีความเป็น ขั้วสูงขึ้น ส่งผลทําให้ยามีความสามารถในการละลายในไขมันลดลง ความสามารถในการดูดซึมลดลง และถูกกําจัดออกไปทางไตได้ดีขึ้น
      - ปฏิกิริยาการเปลี่ยนแปลงยา สามารถแบ่งออกเป็น 2 ระยะ
        
        ปฏิกิริยาระยะที่ 1 (Phase I reaction) ระยะนี้ยาจะถูกทําปฏิกิริยาต่าง ๆ โดยอาศัยเอนไซม์จากตับ โดยปฏิกิริยาที่เกิดขึ้น
        
        ปฏิกิริยาระยะที่ 2 (Phase II reaction) ระยะนี้จะเกิดปฏิกิริยาการรวมตัว ของยากับสารประกอบในร่างกาย (Conjugation)
    - - 1.พันธ์กรรม 2.สิ่งแวดล้อม 3.อายุ
    - - ยาบางชนิดมีคุณสมบัติเหนี่ยวนำเอ็มไซม์
      - ยาบางชนิดมีคุณสมบัติยับยั้งเอนไซม์
      - ตับเป็นอวัยวะหลักในการเปลี่ยนแปลงยา หากตับ มีพยาธิสภาพหรือทําหน้าที่ได้ไม่สมบูรณ์ รวมทั้งการไหลเวียนเลือดที่ตับลดลง อาจส่งผลต่อกระบวนการเปลี่ยนแปลงยาได้ เช่น โรคตับอักเสบ (Hepatitis) ตับแข็ง (Cirrhosis)
    - - ร่างกายสามารถกําจัดยาออกทางปัสสาวะโดยอาศัย การทํางานของไตเป็นหลัก ยาที่ถูกกําจัดออกจากร่างกายจะอยู่ในรูปที่ถูกเปลี่ยนแปลงแล้วหรืออยู่ใน รูปเดิมก็ได้ โดยสารที่มีคุณสมบัติในการละลายน้ำจะถูกกําจัดออกได้ดีกว่าสารที่ละลายในไขมัน
    - - เป็นองค์ความรู้ทีเกี่ยวข้องกับผลของยาที่กระทําหรือ ออกฤทธิ์ต่อร่างกาย โดยศึกษาความสัมพันธิ์ระหว่างความเข้มข้นของยาในตําแหน่งที่ออกฤทธิ์
    - - 1 การออกฤทธิ์ของยาโดยไม่ผ่านตัวรับ เป็นกลไกการออกฤทธิ์ของยาที่อาศัยคุณสมบัติ ทางกายภาพหรือเคมีของยา การออกฤทธิ์มักไม่มีความจําเพาะต่อชนิดของเนื้อเยื่อ และต้องการตัวยา ออกฤทธิ์ปริมาณมาก
      - 2 การออกฤทธิ์ของยาโดยผ่านตัวรับ เป็นกลไกการออกฤทธิ์ของยาส่วนใหญ่โมเลกุล ของตัวรับที่สําคัญคือโปรตีนซึ่งเป็นเป้าหมายที่สําคัญในการออกฤทธิ์ของยาหลายชนิด
      - ตัวรับ receptor
        
        Agonist คือยาที่เมื่อจับเข้ากับตัวรับแล้วเกิดการกระตุ้นตัวรับนั้น และก่อให้ เกิดฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาขึ้น
        
        Antagonist คือยาที่เมื่อจับกับตัวรับแล้วทําให้เกิดการกระตุ้น แต่จะไป ยับยั้งหรือป้องกันการจับของตัวรับกับ Agonist อื่น
        
        Potency คือความแรงของยาที่ทำให้เนื้อเยื้อเป้าหมายหมายตอบสนอง
- - - - ยากลุ่มนี้อาจได้มาจากแร่ธาตุ สัตว์ หรือพืช เช่น Oral rehydration salt ที่ผลิตจากเกลือแร่ชนิดต่าง ๆ Morphine ที่สกัดได้มาจากฝิ่น Heparin ที่สกัดได้มาจากปอดหรือเยื่อบุลาไส้วัว น้ามันตับปลาที่สกัดได้มาจากตับปลา Penicillin ที่ สกัดได้มาจากเชื้อรา
    - - การสังเคราะห์ทาง เคมีเป็นแหล่งที่มาของยาส่วนใหญ่ที่ใช้ในปัจจุบัน โดยเป็นการสังเคราะห์เลียนแบบสารบริสุทธิ์ที่ได้
  - - - ครีม (Cream) ยาขี้ผึ้ง (Ointment)