Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่6 ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบทางเดินอาหาร - Coggle Diagram
บทที่6 ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบทางเดินอาหาร
Ulcer healing drugs
Antacids ลดกรด
Systemic gastric antacid
NaHCO3
รักษา
ภาวะกรด
บรรเทาอาการปวดPUD
รักษาภาวะ alkalosis
ทำให้ปัสสาวะเป็นด่าง
รับยาเกิน
Systemic alkalosis
เกิด
HT
HF
Non-systemic gastric antacids
มี
AL[OH3]
ผลข้างเคียง
ท้องผูก
ใช้กับmagnesium hydroxide เพื่อลดกรด และบรรเทาอาการท้องผูก
Mg[OH3]
ผลข้างเคียง
ระวังในผู้ป่วยไตเกิดhypermagnesemia
รุนแรงเป็นอัมพาต>พิษต่อใจ หายใจ>ตาย
เกิดพยาธิสภาพที่ไต
ท้องเดินรุนแรง
CaCo3
ผลข้างเคียง
ท้องผูก ท้องอืด เรอ เฝื่อนในปาก
หลั่งกรดมากหลังจากหยุดใช้ยา
Milk alkali syndrome >สับสน
ระวังการทานร่วมกับนม/ครีม
Ca คั่ง
ประโยชน์
รักษาอาการปวดท้อง
แผลในทางเดินอาหาร
ปวดท้องบน
เจ็บแสบยอดอก
GERD
ผลทางเภสัชวิทยา
ทำให้pH สูงหรือน้อยขึ้นกับยา
ขนาดยา สภาวะกระเพาะอาหาร
ยับยั้งpepsin
กระตุ้นการหลังกรด/pepsin
กระตุ้นหรือลดการเคลื่อนไหวของลำไส้
การพยาบาล
แนะนำวิธีรับประทานยาถูกต้อง
หากต้องรับประทานยาตัวอื่นให้ทานยาตัวอื่นก่อน1ชั่วโมงหรือหลัง2ชั่วโมง
การทานยาAL[OH3]นานควรทานฟอตเฟสสูง
ดูแลอาหาร
เนื้อสัตว์ ไข่แดง งาฯลฯ
สังเกตอาการขาด ฟอตเฟส(ค่า)
อ่อนเพลีย ปวดกล้ามเนื้อ coma
การทานยาMg(OH3)นาน
สังเกตอาการ
เกร็ง สั่น สับสน
พบแก้โดย รายงานแพทย์ ให้ยาcalsium gluconate
ไตวายในผู้ป่วยโรคไต
Antisecretory drugs ยับยั้งการหลั่งกรด
H2-receptor antagonist
มี
Cimetidine
Ranitidine
Nizatidine
Famotidine
กลไก คล้าย histamine
ประโยชน์
รักษา peptic ulcer
GERD
ภาวะหลั่งกรดมากกว่าปกติ
ภาวะเลือดออกทางเดินอาหาร:ranidine*ญตั้งครรภ์ใช้ได้
ผลข้างเคียง
Cimetidine ผลข้างเคียงเยอะ เช่น ท้องเสีย ง่วง ผื่นคัน ปวดกล้ามเนื้อ
ใช้เยอะ/นาน
ญ:galactorrhea
ช:glynecomastia,หมัน,อารมณ์ทางเพศลด
งง ตกใจ พูไม่ชัด[คนแก่ ผู้ป่วยไต/ตับ]
PPIs
มี
Omeprazole
Lansoprazole
Rabrprazole
Pentoprazole
Esomeprazole
ประโชน์ทางคลินิก[no.1]
แผลในทางเดินอาหาร
GERD
หลั่งกรดมากกว่าปกติ
+ยาปฏิชีวนะ ป้องกันการเกิดแผลในกระเพาะอาหาร
ผลข้างเคียง
ปวดหัว
มึนงง
ผื่นแดง
คลื่นไส้ ท้องเสีย ท้องผูก
*ใช้omeprazole นานลดการดูB12
การใช้ยา
ขนาด
Omeprazole 20mg
Lansoprazole 15-30mg
Pantoprazole40mg
Rabeprazole20mg นิยม
Esoprazole 20-40mg
มักให้วันละครั้งก่อนอาหารเช้า30-60Min
ห้ามตัดบดเคี้ยว
Mucoprotective
มี
Sacralfate
การใช้ยา
ก่อนอาหาร1ชม.และก่อนนอน
ไม่ควรให้ยานี้ร่วมกับยาที่มีฤทธิ์ยับยั้งการหลั่งกด
ประโยชน์
รักษาpeptic ulcer
ป้องกันการเกิดแผลจากความเครียด
บรรเทาoral mucositis
ผลข้างเคียง
ท้องผูก
คลื่นไส้ อาเจียน
Colloidal bismuth compounds
Carbenoxolone
Prostaglandin analogs
ขจัดเชื้อ H.pylori
ร่วมกับ ยาลดกรด1ชนิด +ยาต้านแบคทีเรีย2ชนิด
Antiemetic agent
ปิดกั้นตัวรับฮิสตามีนชนิด1
มี
Dimenhydrinate
Cyclizine
Hydroxyzine
Promethazine
Dyphenhydramine
Anticholinergic drugs
Scopolamine
ปิดกั้นตัวรับซีโรโตนิน
มี
Ondansetron
Granisetron
Dolasetron
Palonosetron
ปิดกั้นตัวรับโดปามีนชนิด2
มี
Metoclopramide
Domperidone
Haloperidol
Chorpromazine
Cannabinoids
มี
Dronabinol
Nabilone
อื่นๆ
Antidiarrheal agents
Bulk Forming substance(เป็นก้อน)
Methylcellulose
Psylium
Sterculia
Polycarbophil
ดูดสารพิษที่ก่อท้องเสีย
Kaolin
Pectin
Activate charcoal
เกลือ bismuth
ลดการเคลื่อนไหวของลำไส้
Opioides
Diphenoxylate
Loperamide
Diphenoxylate
อื่นๆ
Lactobacillus acidophilus
ผงน้ำตาลเกลือแร่
Laxative agent
ยาเพิ่มกากใย
Psyllium
Methylcellulose
มีแรงดึงน้ำมาก
Lactulose
Glycerin
Sorbital
Polyethelineglycol
กระตุ้นลำไส้
Bisacodyl
Senna
Caster oil
ช่วยหล่อลื่น/อุจจาระนุ่ม
Docusate salt