Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่4.3.4ภาวะน้าคร่ำอุดกั้นหลอดเลือดในปอด - Coggle Diagram
บทที่4.3.4ภาวะน้าคร่ำอุดกั้นหลอดเลือดในปอด
สาเหตุ
1) การหดรัดตัวของมดลูกที่ถี่และรุนแรง หรือได้รับยากระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูกทาให้ความดันในโพรงมดลูกมากขึ้น น้าคร่าจึงถูกดันเข้าสู่กระแสเลือดมารดาได้
2) ถุงน้าคร่าแตกทาให้เกิดช่องทางติดต่อในการที่น้าคร่าจะหลุดเข้ากระแสเลือดได้
3) ทารกตายในครรภ์เป็นเวลานานเกิดการเปื่อยยุ่ย ทาให้หลอดเลือดเกิดการฉีกขาดด้วยน้าคร่าจึงหลุดเข้ากระแสเลือดได้
4) รกรอกตัวก่อนกาหนดทาให้มีการฉีกขาดของหลอดเลือดเกิดช่องทางติดต่อในการที่น้าคร่าจะหลุดเข้ากระแสเลือดได้
5) ปัจจัยเสริมอื่นๆ เช่น น้าคร่ามีขี้เทาปน การคลอดเฉียบพลัน รกเกาะต่า ภาวะ rupture of vasa previa มดลูกแตก มีการบาดเจ็บในช่องท้อง เป็นต้น
พยาธิ
1) เกิดจากส่วนประกอบของน้าคร่าไปอุดกั้นหลอดเลือดดาเล็ก ๆในปอด เมื่อน้าคร่าเข้าไปในหลอดเลือดดาของมารดาเลือดที่มีน้าคร่าอยู่จะไหลเวียนกลับไปยังหัวใจเพื่อไปฟอกที่ปอด น้าคร่าจะไปอุดตันในหลอดเลือดดาเล็ก ๆ ในปอด ทาให้การแลกเปลี่ยนก๊าซในปอดทาไม่ได้
2) เกิดจากการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกันของมารดาต่อสารหรือส่วนประกอบ(complements) บางอย่างที่ผิดปกติในน้าคร่า เป็นสารหรือตัวกระตุ้นให้หลอดเลือดในปอดหดเกร็ง ระบบภูมิคุ้มกันของมารดามีปฏิกิริยาตอบสนองต่อสารหรือส่วนประกอบเหล่านั้นเกิดกระบวนการอักเสบและคล้ายปฏิกิริยาของการแพ้อย่างรุนแรง ผู้ป่วยจะมีอาการหอบเหนื่อย หลอดลมตีบ เขียว
อาการ
ระยะที่ 1 ภาวะไหลเวียนโลหิตล้มเหลว (hemodynamiccollapse) ผู้คลอดจะเริ่มจากหายใจลาบาก แน่นหน้าอก เขียวตามปลายมือปลายเท้า ใบหน้า และลาตัวเกิดขึ้นแบบทันทีทันใด หัวใจและปอดหยุดทางานตรวจพบความดันโลหิตต่า
ระยะที่ 2 ภาวะเลือดไม่แข็งตัว (coagulopathy) อาจพบมดลูกหดรัดตัวไม่ดี มีการตกเลือดหลังคลอด ตรวจพบเกร็ดเลือดต่า
การรักษา
1) ป้องกันและแก้ไขภาวะขาดออกซิเจน ด้วยการให้ออกซิเจน 100%
2) ป้องกันระบบการไหลเวียนโลหิต และระบบหายใจล้มเหลวได้แก่ ป้องกันภาวะความดันโลหิตต่า และการไหลเวียนเลือดของหัวใจซีกซ้ายล้มเหลว โดยการช่วยฟื้นคืนชีพใส่ท่อช่วยหายใจ ให้สารละลายทางหลอดเลือดดา ยาขยายหลอดลม ยาเพิ่มความดันโลหิต ช่วยเพิ่มปริมาณเลือดที่ออกจากหัวใจ (cardiac output) และให้เลือดเพื่อเพิ่มปริมาตรของเลือด (blood volume) และแพทย์อาจผ่าตัดบายพาสหลอดเลือดหัวใจ (Cardiopulmonarybypass)
3) ป้องกันและแก้ไขภาวะเลือดแข็งตัวผิดปกติ และภาวะตกเลือด ด้วยการให้เลือดและองค์ประกอบของเลือดต่าง ๆ กรณีมีภาวะตกเลือดหลังคลอดจากมดลูกหดรัดตัวไม่ดี
4) ช่วยคลอดให้เร็วที่สุดเพื่อป้องกันอันตรายจากภาวะขาดออกซิเจนของทารก โดยส่วนใหญ่จะผ่าตัดคลอดทางหน้าท้องทันทีในกรณีที่หัวใจมารดาหยุดเต้นและทารกมีอายุครรภ์มากพอที่จะเลี้ยงรอดได้
การพยาบาล
1.ประเมินสภาพผู้คลอดหรือมารดาหลังคลอดอย่างใกล้ชิด
ตรวจเช็ค และเตรียมอุปกรณ์ช่วยฟื้นคืนชีพให้พร้อมใช้งานทุกครั้งและช่วยเหลือแพทย์
ดูแลจัดท่าให้ผู้คลอดนอนราบ ตะแคงศีรษะ ให้ออกซิเจน 100% ยา
สื่อสารกับผู้ที่เกี่ยวข้อง และเตรียมช่วยคลอดอย่างเร่งด่วน
ประคับประคองด้านจิตใจ
ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล 1.ผู้คลอดมีภาวะขาดออกซิเจนเนื่องจากเกิดภาวะระบบหายใจล้มเหลว
ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล: 2. ทารกในครรภ์มีภาวะเครียด (Fetaldistress) เนื่องจากได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอขณะมารดามีภาวะน้าคร่าอุดกั้นหลอดเลือดในปอด