Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่1 การดูแลสุขภาพแบบข้ามวัฒนธรรม - Coggle Diagram
บทที่1 การดูแลสุขภาพแบบข้ามวัฒนธรรม
ความหมายของวัฒนธรรม (Culture)
สิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้นมา เป็นเครื่องมือที่มนุษย์คิดค้นเพื่อช่วยให้สามารถดำรงชีวิตอยู่ต่อไปได้ในสังคมของตน
ลักษณะพื้นฐานที่สำคัญของวัฒนธรรม
วัฒนธรรมมีพื้นฐานมาจากการใช้สัญลักษณ์ (Symbol)
วัฒนธรรมเป็นองค์รวมของความรู้และภูมิปัญญา
วัฒนธรรมเป็นสิ่งที่มนุษย์เรียนรู้ (Culture is learned)
วัฒนธรรมคือกระบวนการที่มนุษย์นิยามความหมายให้กับชีวิตและสิ่งต่างๆ
วัฒนธรรมเป็นความคิดร่วม (Shared ideas) และค่านิยมทางสังคมเป็นตัวกำหนดมาตรฐานพฤติกรรม
วัฒนธรรมเป็นสิ่งที่ไม่หยุดนิ่ง มีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา
สังคมวิทยาจำแนกวัฒนธรรมออกเป็น 2 ประเภท
วัฒนธรรมทางวัตถุ (material culture)
สิ่งของหรือวัตถุอันเกิดจากความคิดและการประดิษฐ์ขึ้นมาของมนุษย์
จาน
ชาม
ถ้วย
ช้อน
ตึกราบ้านช่อง
วัฒนธรรมที่ไม่ใช่วัตถุ (non-material culture)
วัฒนธรรมที่แสดงออกได้โดยทัศนะ ประเพณี ขนบธรรมเนียม การปฏิบัติสืบต่อกันมาและเป็นที่ยอมรับในกลุ่มของตน ว่าดีงามเหมาะสม
ความเชื่อ
ภาษา
ความคิด
ศีลธรรม
กฎหมาย
องค์ประกอบของวัฒนธรรม
องค์การหรือสมาคม (Organization หรือ Association)
วัฒนธรรมในส่วนของการจัดระเบียบเป็นองค์การหรือสมาคม
สถาบันทางสังคมต่างๆ
องค์กรต่างๆ
ชมรม
บริษัท
สมาคม
สหภาพ
องค์พิธีหรือพิธีการ (Usage หรือ Ceremony)
วัฒนธรรมในส่วนของพิธีหรือพิธีการต่างๆ ที่มนุษย์สร้างขึ้น
พิธีโกนจุก หรือพิธีบวชนาค
พิธีแต่งงาน
พิธีรับขวัญเด็ก
พิธีงานศพ
องค์วัตถุ (Material)
วัฒนธรรมในด้านวัตถุที่มีรูปร่างสามารถจับต้องได้
เครื่องมือเครื่องใช้ต่างๆ
องค์มติหรือมโนทัศน์ (Concepts)
วัฒนธรรมในด้านความคิด ความเชื่อ และอุดมการณ์ต่างๆ ซึ่งส่วนใหญ่ได้รับมาจากคำสอนทางศาสนา
ความเชื่อในเรื่องกฎแห่งกรรม
ความเชื่อในพระเจ้า
ความเชื่อในเรื่องบาปบุญ
ความสำคัญของวัฒนธรรม
ทำให้เกิดความสงบเรียบร้อยในสังคม
ทำให้มีพฤติกรรมเป็นแบบเดียวกัน
ทำให้มีความรู้สึกเป็นพวกเดียวกันและให้ความร่วมมือกันได้
ทำให้เข้ากับคนพวกอื่นในสังคมเดียวกันได้
การศึกษาวัฒนธรรมจะทำให้เข้าใจชีวิตความเป็นอยู่ ค่านิยมของสังคม
ทำให้มนุษย์มีสภาวะที่แตกต่างจากสัตว์
วัฒนธรรมเป็นเครื่องกำหนดความเจริญหรือความเสื่อมของสังคม และเป็นเครื่องกำหนดชีวิตความเป็นอยู่ของคนในสังคม
คุณค่า ความเชื่อ ค่านิยมทางสังคมที่มีผลต่อหลักการในการดำเนินชีวิต
คุณค่า ความเชื่อ ค่านิยมทางสังคมที่มีผลต่อหลักการในการดำเนินชีวิต
ประเภทของความเชื่อ
ความเชื่อขั้นพื้นฐานของบุคคล มี 2 ลักษณะ
เกิดจากประสบการณ์ตรง
เกิดจากการแลกเปลี่ยนพบปะสังสรรค์
ความเชื่อแบบประเพณี
ความเชื่อเกี่ยวกับการบูชาพระธาตุและผีวีรบุรุษ
ภาคเหนือเชื่อในเรื่องเกี่ยวกับผีและอำนาจเหนือธรรมชาติเกี่ยวกับป่า ภูเขาและลำน้ำ
ความเชื่อในสิ่งปรากฏอยู่จริง
เชื่อว่าพระอาทิตย์ขึ้นทางทิศตะวันออกและตกทางทิศตะวันตก
ความเชื่อแบบเป็นทางการ
ความเชื่อเกี่ยวกับการบริโภคอาหาร 5 หมู่
ความเชื่อที่มีต่อหลักคำสอนในพระพุทธศาสนาเรื่องการมีสติ ความไม่ประมาท การบำเพ็ญเพียร
การบริโภคนมแม่
ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความเชื่อ
ปัจจัยด้านจิตวิทยา
ปัจจัยทางสังคมและวัฒนธรรม
ปัจจัยด้านบุคคล
การยอมรับคำอธิบายเหตุการณ์หรือปรากฏการณ์หนึ่ง ๆ ที่บุคคลได้จากการรับรู้และเรียนรู้ร่วมกันในสังคม และถ่ายทอดสืบต่อกันมา
ความเชื่อเกี่ยวกับสาเหตุของการเกิดโรคและวิธีการดูแลสุขภาพ
ความเชื้อแบบการแพทย์ตะวันตก
การเจ็บป่วยที่เกิดจากพันธุกรรม
ความเชื่อและการดูแลสุขภาพในช่วงเปลี่ยนผ่านสถานการณ์ชีวิต
ความเชื่อและการดูแลสุขภาพเกี่ยวกับการเกิดแบบพื้นบ้าน
ระยะคลอดบุตร
ความชื่อเกี่ยวกับการคลอดบุตร
ความเป็นสิริมงคล ท่าทางการคลอด
การดูแลสุขภาพในระยะคลอดบุตร
การจัดสถานที่และท่าทางในการคลอด
ระยะหลังคลอด
ความเชื่อเกี่ยวกับภาวะหลังคลอด
ความเชื่อเรื่องผี ความเชื่อเรื่องกรรม
การดูแลสุขภาพในระยะหลังคลอด
การอยู่ฟ การนาบหม้อหรือการทับหม้อเกลือ
ระยะตั้งครรภ์
การตั้งครรภ์เป็นผลจากความสัมพันธ์ของมนุษย์กับดวงดาวในระบบจักรวาล
ความเชื่อและการดูแลสุขภาพเกี่ยวกับการเกิดแบบแพทย์ตะวันตก
ความเชื่อเกี่ยวกับการตั้งครรภ์
เป็นภาวะที่ตัวอ่อนหรือทารกได้ก่อกำเนิดขึ้นภายในมดลูก
การดูแลสุขภาพแบบการแพทย์ตะวันตก
มีการดูแลคล้ายคลึงแบบพื้นบ้าน
ความเชื่อและการดุแลสุขภาพเกี่ยวกับความชรา
ความเชื่อเกี่ยวกับความชราและการดูแลสุขภาพแบบพื้นบ้าน
ความเชื่อเกี่ยวกับความชรา ปัจจัยชี้บ่งถึงความชรา
ภาวะหมดประจำเดือนในเพศหญิง
การดูแลสุขภาพวัยชราแบบพื้นบ้าน
การใช้สมุนไพร
ความเชื่อเกี่ยวกับความชราและการดูแลสุขภาพแบบการแพทย์แผนตะวันตก
กำหนดอายุตั้งแต่60 หรือ 65 ปีขึ้นไป เป็นเกณฑ์เข้าสู่วัยชรา
การดูแลด้สนโภชนาการ
ความเชื่อและการดูแลสุขภาพเกี่ยวกับความตาย
ความเชื่อและการดูแลสุขภาพเกี่ยวกับความตาย
มีความเชื่อในเรื่องวิญญาณ การเวียนว่ายตายเกิด
มุ่งเน้นการตอบสนองทางด้านจิตวิญญาณของผู้ตายและเครือญาติ
การสร้างสมความดี
ความเชื่อและการดูแลสุขภาพเกี่ยวกับความตายแบบแพทย์แผนตะวันตก
การหยุดทำงานของหัวใจและการทำงานของแกนสมอง
มุ่งเน้นให้ระบบและอวัยวะต่างๆ สามารถทำงานต่อไปได้และยืดชีวิตผู้ป่วยให้ยาวให้ยาวนานที่สุด
ความเชื่อแบพื้นบ้าน
หมอนวดและหมอตำแย
ความเชื่อแบบอำนาจเหนือธรรมชาติ
สาเหตุของการเกิดโรค
ค่านิยมทางสังคม
สถาบันศาสนา
มีส่วนช่วยในการปลูกฝังค่านิยมและศีลธรรม
สังคมวัยรุ่นและกลุ่มเพื่อน
การเรียนรู้และการยอมรับค่านิยม
โรงเรียน
สถาบันสังคมที่มีส่วนในการสร้างค่านิยมอันถูกต้องให้แก่เด็ก
การสั่งสอนเด็กให้เกิด ความคิด ความเชื่อ
สื่อมวลชน
บุคคลยอมรับเอาความรู้และความคิด ไปยึดถือเป็นค่านิยมบางประการ
ครอบครัว
เป็สถาบันสังคมอันดับแรกที่มีอิทธิพลต่อการสร้างค่านิยมให้แก่บุคคล
องค์การของรัฐบาล
ควบคุมโรงเรียนและสนับสนุนสถาบันศาสนาให้ทำหน้าที่ในด้านนี้
วัฒนธรรมการดูแลสุขภาพและการแสวงหาการรักษาของประชาชนในภูมิภาคต่างๆของโลก
แนวคิดเกี่ยวกับวัฒนธรรมกับการดูแลสุขภาพ
ไม่ให้เกิดการเจ็บป่วยหรือพิการ
ดูแลรักษาสุขภาพเมื่ออยู่ในภาวะเจ็บป่วยเป็นโรค
ส่งเสริมสุขภาพให้สมบูรณ์แข็งแรง
ฟื้นฟูสุขภาพให้เข้าสู่ภาวะปกติ
ประเภทของวัฒนธรรมกับการดูแลสุขภาพ
วัฒนธรรมการดูแลสุขภาพในภาวะปกติ
วัฒนธรรมเกี่ยวกับการส่งเสริมสุขภาพ
การกินอาหารประเภทน้ำพริกผักจิ้ม การออกกำลังการ การเข้าวัด
วัฒนธรรมเกี่ยวกับการป้องการโรค
การบริโภคอาหารที่ปรุงสุก
วัฒนธรรมการดูสุขภาพในสภาวะเจ็บป่วย
วัฒนธรรมเกี่ยวกับการรักษาโรค
ระบบการดูแลสุขภาพภาคประชาชน แบบพื้นบ้าน และแบบวิชาชีพ
วัฒนธรรมเกี่ยวกับการฟื้นฟูสมรรถภาพ
การดูแลพักฟื้นของผู้ป่วยจากคนในครอบครัว
ความสัมพันธ์ระหว่างวัฒนธรรมกับการดูแลสุขภาพ
ขนบธรรมเนียมประเพณีที่ไม่ได้ให้ประโยชน์
ห้ามหญิงมีครรภ์กินกล้วยแฝด
ขนบธรรมเนียมประเพณีที่ไม่แน่ว่าให้คุณหรือโทษ
สังคมแอฟริกันบางสังคมให้เด็กกินดินหรือโคลน
ขนบธรรมเนียมประเพณีที่ส่งเสริมสุขภาพ
การให้ทารกกินนมแม่นานถึง 2 ปี
ขนบธรรมเนียมประเพณีที่ให้โทษ
การรับประทานอาหารสุกๆดิบๆ
แนวทางการดูแลสุขภาพที่เกิดขึ้นเป็นวัฒนธรรมของการดูแลสุขภาพของประชาชน
ระบบการดูแลสุขภาพภาคพื้นบ้าน
การปฏิบัติการรักษาที่ไม่ใช่รูปแบบของวิชาชีพ ไม่ใช่อำนาจเหนือธรรมชาติ
ระบบการดูแลสุขภาพภาคประชาชน
เป็นการปฏิบัติด้านสุขภาพ ด้านการป้องกัน การวินิจฉัยโรค โดยการจัดการโดยตัวผู้ป่วย ครอบครัว
ระบบการดูแลสุขภาพภาควิชาชีพ
การปฏิบัติการรักษาพยาบาลทางการแพทย์ มีการจัดองค์กรที่เป็นทางการ