Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การดูแลสุขภาพแบบข้ามวัฒนธรรม - Coggle Diagram

- - - - เงินตรา ภาษา สัญลักษณ์ทางศาสนา
    - - ตอบสนองความต้องการพื้นฐานของมนุษย์ มีการวางกฎเกณฑ์แบบแผนในการดำเนินชีวิต มีการปรับตัวเข้ากับสังคม
    - - มนุษย์จะเรียนรู้ทีละเล็กละน้อยในสังคมจนกลายเป็น "มรดกสังคม"
    - - ค่านิยมทางสังคมเป็นตัวกำหนดมาตรฐานพฤติกรรม
  - - - สิ่งของหรือวัตถุที่มนุษย์คิดและประดิษฐ์ขึ้นมา
    - - วัฒนธรรมที่แสดงออกได้โดยทัศนะ ประเพณี ขนบธรรมเนียม การปฏิบัตืสืบต่อกันมาและเป็นที่ยอมรับของคนในสังคม
  - - - การจัดระเบียบเป็นองค์กรหรืือสมาคม มีโครงสร้างสามารถเห็นได้ มีระเบียบแบบแผน ข้อบังคับ
    - - วัฒนธรรมในส่วนของพิธีหรือพิธีการที่มนุษย์สร้างขึ้น
    - - เป็นเครื่องมือและสัญลักษณ์ เป็นวัตถุที่จับต้องได้
    - - วัฒนธรรมทางความคิดหรือความเชื่อ ส่วนมากมาจากคำสอนทางศาสนา
- - - - เกิดจากประสบการณ์โดยตรง
      - เกิดจากการแลกปลี่ยนพบปะสังสรรค์
    - - เช่น ภาคเหนือมีความเชื่อเกี่ยวกับผีสางอำนาจเหนือธรรมชาติ
    - - เช่น เชื่อว่าพระอาทิตย์ขึ้นทางทิศตะวันออกและตกทางทิศตะวันตก
    - - เช่น ความเชื่อเกี่ยวกับการบริโภคอาหาร 5 หมู่
    - - ปัจจัยทางสังคมและวัฒนธรรม
        
        การขัดเกลาทางสังคม
        
        การควบคุมทางสังคม
        
        การปฏิสัมพันธ์ทางสังคม
        
        การเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรม
      - ปัจจัยทางด้านสังคม
        
        ศาสนา
        
        อายุ
        
        เพศ
        
        การศึกษา
        
        อาชีพ
      - ปัจจัยทางด้านจิตวิทยา
        
        การรับรู้
        
        การเรียนรู้
    - - ความเชื่อแบบอำนาจเหนือธรรมชาติ
        
        เชื่อว่าความเจ็บป่วยเกิดจากผี เวทมนต์ คุญไสย
        
        วิธีดูแลสุขภาพแบบเหนือธรรมชาติ
        
        การประกอบพิธีกรรม
        
        ผู้ดูแลรักษา : หมอดู หมอสะเดาะเคราะห์ หมอธรรม หมอตำรา
      - ความเชื่อและการดูแลสุขภาพในช่วงเปลี่ยนผ่านสถานการณ์ชีวิต
        
        ความเชื่อและการดูแลสุขภาพเกี่ยวกับพื้นบ้าน
        
        ระยะตั้งครรภ์: คนโบราณเชื่อว่าการตั้งครรภ์เกิดจากความสัมพันธ์ของมนุษย์กับดวงดาว
        
        ระยะคลอดบุตร: การจัดสถานที่หรือท่าทางในการคลอด
        
        ระยะหลังคลอด: การอยู่ไฟ การอาบสมุนไพร การงดกินอาหารแสลง
        
        ความเชื่อและการดูแลสุขภาพเกี่ยวการเกิดแบบแพทย์ตะวันตก
        
        การตั้งครรภ์: เป็นภาวะที่ตัวอ่อนหรือทารกได้ก่อกำเนิดขึ้นภายในมดลูก
        
        การดูแลสุขภาพแบบการแพทย์ตะวันตก มีวัตถุประสงค์ให้มารดาและทารกสมบูรณ์แข็งแรงรวมทั้งผ่านทุกระยะของกระบวนการกำเนิดได้อย่างปลอดภัย
        
        ความเชื่อและการดูแลสุขภาพเกี่ยวกับความตาย
        
        ความเชื่อและการดูแลสุขภาพเกี่ยวกับความตายแบบพื้นบ้าน
        
        ความเชื่อ: เชื่อในเรื่องวิญญาณ กฎแห่งกรรม การเวียนว่ายตายเกิด
        
        การดูแลสุขภาพ: สะสมบุญเพื่อจะได้ตายอย่างสงบ เกิดความสุขความเจริญในภพหน้า
        
        ความเชื่อและการดูแลสุภาพเดี่ยวกับความตายแบบแพทย์ตะวันตก
        
        ความเชื่อ: เกิดจากการหยุดทำงานของหัวใจและแกนสมอง
        
        การดูแลสุขภาพ: มุ่งเน้นให้ระบบและอวัยวะต่างๆสามารถทำงานต่อไปได้โดยอาศัยเครื่องมืออุปกรณ์ทางการแพทย์ที่ทันสมัย
      - ความเชื่อแบบพื้นบ้าน
        
        ความเจ็บป่วยเกิดจากการขาดสมดุลแร่ธาตุ เกิดจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เกิดจากการกินของแสลงโรค
        
        วิธีดูแลสุขภาพแบบพื้นบ้าน
        
        การทำพิธีการตั้งขันข้าว
        
        ผู้ดูแลรักษา : หมอสมุนไพร หมอเป่า หมอกระดูกหรือหมอน้ำมัน หมอนวด หมอตำแย
      - ความเชื่อแบบการแพทย์แผนตะวันตก
        
        การเจ็บป่วยเกิดจากโรคทางพันธุกรรม เกิดจากพฤติกรรม สิ่งแวดล้อมหรืออุบัติเหตุ
        
        วิธีการดูแลสุขภาพแบบแพทย์ตะวันตก
        
        มีการวินิจฉัยหาสาเหตุการเกิดโรค
        
        ผู้ดูแลรักษา : หมอ เภสัช พยาบาล
        
        ความเชื่อและการดูแลสุขภาพเกี่ยวกับความชรา
        
        ความเชื่อเกี่ยวกับความชราและการดูแลสุขภาพแบบพื้นบ้าน
        
        ความเชื่อเกี่ยวกับความชรา ปัจจัยบ่งบอกถึงความชรา เช่น ภาวะหมดประจำเดือน การเสื่อมสมรรถภาพทางเพศ
        
        การดูแลสุขภาพวัยชราแบบพื้นบ้าน ได้แก่ การใช้สมุนไพร การดูแลสุขภาพโดยพึ่งศาสนา
        
        ความเชื่อเกี่ยวกับความชราและการดูแลสุขภาพแบบการแพทย์ตะวันตก
        
        ความเชื่อเกี่ยวกับวัยชรา: อายุ 60-65ปีขึ้นไปเป็นเกณฑ์เข้าสู่วัยชรา
        
        การดูแลสุขภาพวัยชราแบบการแพทย์ตะวันตก: การดูแลด้านโภชนาการ ด้านฮอร์โมน ด้านการออกกำลังกาย ด้านการพักผ่อนนอนหลับ
  - - - สถาบันศาสนา
        
        ปลูกฝังค่านิยมและศีลธรรมอันถูกต้อง
      - สังคมวัยรุ่นและกลุ่มเพื่อน
      - โรงเรียน
        
        สร้างค่านิยมที่ถูกต้องให้แก่เด็ก สอนให้เด็กเกิดความคิด ความเชื่อ อันจะนำไปสู่แบบแผนการมีพฤติกรรมที่ดี
      - สื่อมวลชน
      - ครอบครัว
        
        เป็นหน่วยแรกที่อบรมสั่งสอนพฤติกรรมสั่งคมแก่คนตั้งแต่เกิดจนโต
      - องค์การของรัฐบาล
- - - - ส่งเสริมสุขภาพให้สมบูรณ์แข็งแรง ปราศจากโรคภัยไข้เจ็บ
      - ป้องกันไม่ให้เกิดการเจ็บป่วยหรือพิการ
      - ดูแลรักษาสุขภาพเมื่ออยู่ภาวะเจ็บป่วยเป็นโรค
      - ฟื้นฟูสุขภาพให้เข้าสู่ภาวะปกติ
  - - - แบบแผนทางวัฒนธรรมของสังคมที่มีกำหนดขึ้นเพื่อเป็นแนวทางในการดำเนินชีวิตของคนในสังคม มีวัตถุประสงค์เพื่อทำให้คนในสังคมมีสุขภาพดี แข็แรง สมบูรณ์
      - วัฒนธรรมเกี่ยวกับการส่งเสริมสุขภาพ
        
        เช่น การกินอาหารจากธรรมชาติ การออกกำลังกาย การเข้าวัด ถือศีล
      - วัฒนธรรมเกี่ยวกับการป้องกันโรค
        
        เช่น การบริโภคอาหารปรุงสุก
    - - การรับรู้ของบุคคลที่มีต่อความผิดปกติของร่างกาย
      - วัฒนธรรมเกี่ยวกับการรักษาโรค
        
        ในแต่ระสังคมต่างมีระบบการดูแลสุขภาพที่มีความเชื่อมโยงกัน 3 ประเภท
        
        แบบพื้นบ้าน
        
        แบบวิชาชีพ
        
        ระบบการดูแลสุขภาพภาคประชาชน
      - วัฒธรรมเกี่ยวกับการฟื้นฟูสมรรถภาพ
        
        เช่น การดูแลการพักฟื้นของผู้ป่วยจากคนในครอบครัว การออกกำลังกายเพื่อเสริมสร้างความแข็งแรง
  - - - S= Skill
        
        การมีทักษะเกี่ยวกับวัฒนธรรม(cultural skill): ความสามารถของบุคลากรสุขภาพในการเก็บข้อมูลเกี่ยวกับประวัติและปัญหาขอผู้รับบริการ การมีความไวทางวัฒนธรรม การเรียนรู้วิธีประเมินความต่างทางวัฒนธรรม
      - A= Awareness
        
        การตระหนักรู้เกี่ยวกับวัฒนธรรม(cultural awareness): กระบวนการรู้คิดของบุคลากรสุขภาพทีเล็งเห็นถึงความสำคัญของการให้คุณค่า ความเชื่อ วิถีชีวิต ต่อวัฒนธรรมอื่นๆ
      - K= Knowledge
        
        การมีองค์ความรู้เกี่ยวกับวัฒนธรรม(cultural knowledge): การแสวงหาความความรู้พื้นฐานที่เกี่ยวข้องกับโลกทัศน์ของบุคคลที่มีความแตกต่างกันทางวัฒนธรรม เพื่อสามารถเข้าใจโลก
      - E= Encounter
        
        ความสามารถในการเผชิญและจัดการกับวัฒนธรรม(cultural encounter): การที่บุคลากรสุขภาพมีความสามารถในการจัดบริการที่เหมาะสมสำหรับผู้รับบริการที่มีภูมิหลังทางวัฒนธรรมที่แตกต่างกัน มีการสื่อสารทั้งทางวัจนวาจาและอวัจนวาจาอย่างถูกต้องเหมาะสม
      - D= Desire
        
        ความปรารถนาที่จะมีสมรรถนะทางวัฒนธรรม (cultural desire): ของบุคลากรทางสุขภาพที่ทำให้ต้องการเข้าสู่กระบวนการพัฒนาสมรรถนะทางวัฒนธรรม
  - - - 2.ขนบธรรมเนียมประเพณีที่ไม่ได้ให้ประโยชน์
        
        ห้ามหญิงมีครรภ์กินกล้วยแฝด
      - 3.ขนบธรรมเนียมประเพณีที่ไม่แน่ว่าให้คุณหรือโทษ
        
        สังคมแอฟริกันบางสังคมให้เด็กกินดินหรือโคลน
      - 1.ขนบธรรมเนียมประเพณีที่ส่งเสริมสุขภาพ
        
        การให้ทารกกินนมแม่นานถึง 2 ปี
        
        การห้ามหญิงหลังคลอดบริโภคน้ำดิบ
      - 4.ขนบธรรมเนียมที่ให้โทษ
        
        การรับประทานอาหารสุกๆดิบๆ
  - - - การปฏิบัติการรักษาที่ไม่ใช่รูปแบบของวิชาชีพ ไม่มีการจัดเป็นองค์กร ใช้อำนาจเหนือธรรมชาติ
    - - เป็นส่วนของการดูแลสุขภาพภาคประชาชน ถูกปลูกฝังถ่ายทอดกันมาตามวัฒนธรรมความเชื่อที่เกี่ยวกับสุขภาพและความเจ็บป่วย
      - บุคคลที่เกี่ยวข้องประกอบด้วยบุคคลและกลุ่มบุคคล 4ระดับ
        
        ครอบครัวผู้ป่วย
        
        เครือข่ายสังคม (ญาติพี่น้อง,เพื่อนฝูง,เพื่อนบ้าน)
        
        ผู้ป่วย
        
        ชุมชน
    - - เป็นส่วนของการปฏิบัติการรักษาพยาบาลทางการแพทย์ มีการจัดองค์กรที่เป็นทางการ