Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ทารกคลอดก่อนกำหนด, นางสาวปุณยาพร เงาฉาย รุ่นที่36/1 รหัสนักศึกษา…

- - - - ทารกที่มีน้ำหนักแรกเกิดต่ำกว่า 2,500 กรัม
      - Very low birth weight คือ น้ำหนักต่ำกว่า 1,500 กรัม
      - Extremely low birth weight (ELBW) คือน้ำหนักต่ำกว่า 1,000 กรัม
    - - ทารกที่มีน้ำหนักแรกเกิด 2,500 กรัม ถึงประมาณ3,800 – 4,000 กรัม
  - - - ทารกแรกเกิดที่มีอายุครรภ์น้อยกว่า 37 สัปดาห์
    - - ทารกแรกเกิดที่มีอายุครรภ์ มากกว่า 37สัปดาห์ ถึง 41 สัปดาห์
    - - ทารกแรกเกิดที่มีอายุครรภ์มากกว่า 41 สัปดาห์
  - - - น้ำหนักน้อย รูปร่างรวมทั้งแขนขามีขนาดเล็ก ศีรษะจะมีขนาดใหญ่เมื่อเทียบกับลำตัว กะโหลกศีรษะนุ่ม รอยต่อกะโหลก ศีรษะและขม่อมกว้างเปลือกตาบวมและนูนออกมา ตามักปิดตลอดเวลา การเจริญของกระดูกหูมีน้อย ใบหูอ่อนนิ่มเป็นแผ่นเรียบ งอพับได้ง่าย
      - ผิวหนังบางสีแดงและเหี่ยวย่น มองเห็นเส้นเลือดใต้ผิวหนังได้ชัดเจน มักบวมตามมือและเท้า ไขมันคลุมตัว (Vernix caseosa) มีน้อยหรือไม่มีเลย พบขนอ่อน (Lanugo hair) ได้ที่บริเวณใบหน้า หลังและแขน ส่วนผมมีน้อย
      - ลายฝ่ามือฝ่าเท้ามีน้อยและเรียบ เล็บมือเล็บเท้าอ่อนนิ่มและสั้น
      - มีกล้ามเนื้อและไขมันใต้ผิวหนัง (Subcutaneous fat)น้อย ผิวหนังเหี่ยวย่นกล้ามเนื้อระหว่างกระดูกซี่โครงยังเจริญไม่ดี กระดูกซี่โครงค่อนข้างอ่อนนิ่ม ขณะหายใจอาจถูกกระบังลมดึงรั้งเข้าไปเกิด Intercostal retraction
      - หายใจไม่สม่ำเสมอ มีการกลั้นหายใจเป็นระยะ (Periodic breathing) เขียว และหยุดหายใจได้ง่าย (Apnea)
      - ความตึงตัวของกล้ามเนื้อไม่ดี ทารกมักจะเหยียดแขนและขาขณะนอนหงาย มีการเคลื่อนไหวน้อย การเคลื่อนไหวสองข้างไม่พร้อมกัน และมักเป็นแบบกระตุก
      - เสียงร้องเบา และร้องน้อยกว่าทารกแรกเกิดครบกำหนด Reflex ต่างๆมีน้อยหรือไม่มี หัวนมมีขนาดเล็ก หรือมองไม่เห็นหัวนม ท้องป่อง เพราะกล้ามเนื้อหน้าท้องไม่แข็งแรง
      - ขนาดของอวัยวะเพศค่อนข้างเล็ก ในเพศชายลูกอัณฑะยังไม่ลงในถุงอัณฑะ รอยย่นบริเวณถุง (Rugae) มีน้อยในเพศหญิงเห็นแคมเล็กชัดเจน
    - - มารดามีภาวะแทรกซ้อน
      - มารดาป่วยเป็นโรคหัวใจ เบาหวาน ไต ติดเชื อ
      - ตั้งครรภ์แฝด มารดาติดยาเสพติด
      - เศรษฐานะไม่ดี
      - อายุน้อยกว่า 16 ปี หรือมากกว่า 35 ปี
- - - - Necrotizing Enterocolitis
        
        การพยาบาล
        
        ให้การพยาบาลโดยยึดหลัก aseptic technique
        
        แยกจากเด็กติดเชื้อ / แยกผู้ดูแล
        
        NPO
        
        ห้ามวัดปรอททางทวารหนัก
        
        ดูแลให้ยาปฏิชีวนะตามแผนการรักษา
        
        เฝ้าระวังสังเกตภาวะติดเชื้อ เฝ้าระวังภาวะลำไส้ทะลุ
      - Sepsis
  - - - No asphyxia คะแนน แอพการ์ 8 –10
      - Mild asphyxia คะแนนแอพการ์ 5 – 7
      - Moderate asphyxia คะแนนแอพการ์3 – 4
      - Severe asphyxia คะแนนแอพการ์0-2
    - - การรักษา
        
        การให้ออกซิเจน ตามความต้องการของทารก เช่น การให้โดยใช้เครื่องช่วยหายใจ หรือCPAP
        
        ป้องกันไม่ให้เกิดภาวะแทรกซ้อนจากการได้รับออกซิเจน โดยการปรับลดความเข้มข้นและอัตราไหลของออกซิเจน ภาวะแทรกซ้อนจากการได้รับออกซิเจน
        
        ให้สารลดแรงตึงผิวเพื่อทำให้ความยืดหยุ่นของปอดดีขึ้น ลดความรุนแรงของภาวะหายใจลำบาก
        
        รักษาแบบประคับประคองตามอาการ
      - การป้องกัน
        
        มารดาที่มีความเสี่ยงจะคลอดก่อนกำหนดแต่ถุงนำคร่ำยังไม่แตก โดยเฉพาะอายุครรภ์ 24-34 สัปดาห์ ควรได้antenatal corticosteroids อย่างน้อย 24 ชั่วโมงก่อนคลอด
        
        การป้องกันไม่ให้ทารกขาดออกซิเจนในระยะแรกเกิด ซึ่งจะทำให้เลือดเป็นกรด ขัดขวางการทำงานของการสร้างสารลดแรงตึงผิว
    - - central apnea
      - obstruction apnea
    - - จัดท่านอนที่เหมาะสม ศีรษะสูง เงยคอเล็กน้อย
      - สังเกตอาการขาดออกซิเจน หายใจเร็ว เขียว ปีกจมูกบาน อกบุ๋ม (chest wall retraction) , ABG
      - suction เมื่อจำเป็น
      - ระวังการสำลัก
      - ให้การพยาบาลทารกขณะใช้เครื่องช่วยหายใจ
  - - - การวินิจฉัย
        
        อุณหภูมิกายแกนกลางของทารก < 36.5 C (วัดทางทวารหนัก)
      - อาการแสดง
        
        ใบหน้าแดง ผิวหนังเย็น เขียวคลำ หยุดหายใจ หายใจลำบาก ปลายมือ ปลายเท้าเย็น
      - ภาวะแทรกซ้อน
        
        น้ำาตาลในเลือดต่ำ ภาวะเลือดเป็นกรด ความต้องการออกซิเจนเพิ่มขึ้น น้ำหนักไม่ขึ้น ท้องอืด เลือดออกในโพรงสมอง เลือดออกในปอด ไตวาย DIC และ PPHN
      - การดูแล
        
        จัดให้อยู่ในที่อุณภูมิเหมาะสม (NTE) 32 - 34 องศาเซลเซียส
        
        วัดอุณภูมิเด็ก Body temperature เด็ก 36.8-37.2 องศาเซลเซียส
        
        ใช้ warmer, incubator หรือผ้าห่มห่อตัว
        
        หลีกเลี่ยงอยู่ใกล้แอร์ พัดลม ระวัง “Cold stress”
    - - การควบคุมอุณหภูมิทารกที่อยู่ใน Incubator
        
        เป้าหมายให้อุณหภูมิกายทารกอยู่ในเกณฑ์ปรกติคือ 37 o C (+/-0.2o C)
        
        กรณีทารกอยู่ในตู้อบปรับอุณหภูมิด้วยมือ หรือ ปรับอุณหภูมิอัตโนมัติ (Air Servocontrol mode)
        
        ปรับอุณหภูมิตู้อบเริ่มที่36 o C
        
        ปรับอุณหภูมิตู้อบเพิ่มขึ นครั งละ 0.2 C ทุก 15 – 30 นาที (max 38 C)
        
        ลดการสูญเสียความร้อน
        
        (กรณีไม่ได้ใช้ตู้อบผนัง2ชั้น) สวมหมวกไหม พรม หรือหมวกที่หนา 2 ชั้น พันร่างกายด้วย plasticwrap
        
        ถ้าวัดอุณหภูมิกายได้36.8 C -37.2 C เป็นเวลา2ครั้งติดกันให้ปรับอุณหภูมิตู้อบตามNTE แล้วติดตามอุณหภูมิกายต่อทุก 15 -30 นาทีอีก 2 ครั้งและต่อไปทุก4ชั่วโมง
        
        ควรใส่ปรอทสำหรับวัดอุณหภูมิตู้อบ
        
        กรณีทารกอยู่ในตู้อบปรับอุณหภูมิอัตโนมัติ Skin Servocontrol mode
        
        ติด Skin probe บริเวณหน้าท้อง โดยหลีกเลี่ยงบริเวณตับและ bony prominence
        
        ปรับอุณหภูมิตู้อบเริ่มที่36.5 C
        
        ปรับอุณหภูมิตู้อบเพิ่มขึ นครั งละ 0.1 C ทุก 15 – 30 นาที (max 38 C) ลดการสูญเสียความร้อน
        
        ถ้าวัดอุณหภูมิกายได้36.8 C -37.2 C เป็นเวลา2ครั้งติดกัน ให้ปรับอุณหภูมิตู้อบตาม NTE แล้วติดตามอุณหภูมิกายต่อทุก 15 -30 นาทีอีก 2 ครั้งและต่อไปทุก4ชั่วโมง
  - - - PDA
      - Neonatal Jaundice
        หรือ Hyperbilirubinemia
      - Anemia
    - - ขนาดที่ให้ 0.1-0.2 มก./กก.
        ทุก 8 ชม. X 3 ครั้ง
      - ข้อห้าม
        
        BUN > 30 mg/dl , Cr > 1.8 mg/dl
        
        Plt. < 60,000 /mm3
        
        urine < 0.5 cc/Kg/hr นานกว่า 8 hr
        
        มีภาวะ NEC
    - - เพื่อช่วยยับยั้งการสร้างprostaglandinซึ่งจะทำให้ PDA ปิด
      - ให้ทุก12-24 ชั่วโมง จำนวน 3-4 ครั้ง
      - สามารถปิดได้ร้อยละ 70
      - ได้ผลดีในทารกน้ำหนักตัว 500-1500 กรัม อายุครรภ์น้อยกว่า 32 สัปดาห์ และอายุไม่เกิน 10 วัน
      - ภาวะแทรกซ้อน NEC ไตวาย ไม่ให้ยาในทารกที่มี มากกว่า serum creatinine1.6มิลลิกรัม/เดซิลิตรและ BUNมากกว่า20 มิลลิกรัม/เดซิลิตร
  - - - Hypoglycemia
      - NEC
      - GER
    - - ให้อาหารอย่างเหมาะสมกับสภาพของทารก
      - gavage feedingในเด็กเหนื่อยง่าย ดูดกลืนไม่ดี
      - IVF ให้ได้ตามแผนการรักษา
      - ระวังภาวะ NEC: observe อาการท้องอืด content ที่เหลือ
      - ประเมินการเจริญเติบโตชั่งน้ำหนักทุกวัน (เพิ่มวันละ 15-30กรัม)