Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การป้องกันและการควบคุมเชื้อ - Coggle Diagram
การป้องกันและการควบคุมเชื้อ
Infaction
วงจรการติดเชื้อ
เกิดขึ้นเมื่อมีเชื้อโรคเข้าสู่ร่างกาย
และแบ่งตัวจำนวนมาก
ทำให้ร่างการทำงานผิดปกติ
ร่างกายสร้างภูมิคุ้มกัน
Inapparent
ไม่มีอาการและอาการแสดงของโรค
Infectious disease
มีอาการและอาการแสดง
วงจรการติดเชื้อ
เชื้อก่อโรค
การติดเชื้อขึ้นอยู่กับ
ความสามารถในการเพิ่มจำนวน
และเจริญเติบโต
ความสามารถในการรุกราน
สู่เนื้อเยื่อร่างกาย
ความสามารถในการก่อโรค
ขนิดของเชื้อ
1 แบคทีเรีย
แกรมบวก/แกรมลบ
stephylococcus epidermis
staphylococcus aureus
clostridium difficile
2 โปรโตซัว
Entamoeba histolytica
3 เชื้อรา
Candida albicans
Canduda grabrata
4 ไวรัส
หัด
อิสุกอิใส
เริม
ไข้หวัดใหญ่
corona virus
5 พยาธิ
พยาธิเส้นด้าย
พยาธิใบไม้ในตับ
พยาธิตัวตืด
แหล่งกักเก็บเชื้อ
คน
สัตว์
พืช
ดิน
แมลง
เห็บ
เหา
หมัด
ทางออกของเชื้อ
ระบบทางเดินหายใจ
น้ำมูก
ลมหายใจ
ระบบสืบพันธุ์
ระบบทางเดินปัสสาวะ
แผลบริเวรผิวหนัง
สายสะดือจากมารดา
สู่ทารกในครรภ์
เลือด
หนทางการแพร่กระจายเชื้อ
สัมผัส
การหายใจ
การแพร่กระจายโดยมีตัวนำ
ทางเข้าของเชื้อ
ทางเดินหายใจ
ทางเดินอาหาร
ระบบสืบพันธุ์
ผิวหนังที่ฉีกขาด
ความไวของบุคคลในการรับเชื้อ
ปัจจัย
ลักษณะของเชื้อ
สุขภาพทั่วไปแต่ละบุคคล
ภูมิคุมกันโรค
กลไกและสิ่งที่ต่อสู้กับจุลชีพ
ขนอ่อในจมูกกรองอาการ
การอักเสบ
สุขภาพแข็งแรง
ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเสี่ยง
ต่อการติดเชื้อ
ความเครียด
ภาวะโภชนาการ
ความอ่อนเพลีย
ความร้อน/เย็น
โรคภูมิแพ้หรือโรคเรื้อรัง
เพศ
กรรมพันธุ์
อายุ
การรักษาทางการแพทย์บางชนิด
อาชีพ
Nosocomial infection
การติดเชื้อในโรงพยาบาล
ได้รับเชื้อขณะอยู่โรงพยาบาล
เชื้อในตัวผู้ป่วย
เชื้อภายนอกร่างกายผู้ป่วย
องค์ประกอบ
เชื้อโรค
เชื้อประจำถิ่น
เชื้อในร่างกายผู้ป่วย
คน
ปัจจัยสำคัญ
ความแข็งแรง
ภูมิต้านทานโรค
สิ่งแวดล้อม
อาคาร
เครื่องมือเครื่องใช้
บุคลากรในโรงพยาบาล
ญาติที่มาเยี่ยม
การแพร่กระจายเชื้อ
สัมผัส
โดยตรง
ระหว่างคนต่อคน
มือสัมผัสเชื้อแล้วเอาไปจับผู้ป่วย
ทางอ้อม
สัมผัสสิ่งของ อุปกรณ์
ที่มีการปนเปื้อนเชื้อโรค
ฝอยละออง
ไอ
จาม
พูด
ร้องเพลง
กิจกรรมทางการพยาบาล
เชื้อทางอากาศ
สูดหายใจเอาละอองเชื้อในอากาศ
เข้าสู่ระบบทางเดินหายใจ
ผ่านการสื่อนำ
เลือด
อาหาร
น้ำ
ยา
สารน้ำ(น้ำเกลือ)
สัตว์พาหนะ
แมลง
สัตว์นำโรค
ผ่านการกัด/เกาะ
การทำลายเชื้อ
และการทำให้ปราศจากเชื้อ
Disinfection
การทำลายเชื้อ
ตำแหน่ง
ผิวหนัง
อุปกรณ์เครื่องมือ
เครื่องใช้ทางการแพทย์
พื้นผิวต่างๆ
ชนิดจุลชัพ
เลือด
หนอง
อุจจาระ
สิ่งที่ใช้
สารเคมี
วิธีการทางกายภาพ
ชนิดการทำลายเชื้อ
1 การล้าง
2 การต้ม
3 การใช้สารเคมี
4 การใช้น้ำยาฆ่าเชื้อ
ล้างมือธรรมดา
ล้างมือก่อนทำหัตถการ
เตรียมผิวหนัง
ใช้ Steried normal saline และ แอลกอฮอล์ ในการล้างแผล
ทำความสอาดฝีเย็บ
สวนล้างช่องคลอด
ใช้ Iodophor ทาช่องคลอดก่อนผ่าตัด
ระดับการทำลายเชื้อ
การทำลายเชื้อระดับสูง
ทำลายเชื้อจุลชีพได้ทุกชนิด
ทำให้อุปกรณ์ปราศจากเชื้อได้
ตัวอย่าง
Glutaraldehyde
Chorline diozide
Hydrodrogen peroxide
Peracetic acid
การทำลายเชื้อระดับกลาง
มีฤทธิ์ทำให้เชื้ออ่อนกำลัง
ไม่สามารถทำลายสปอร์ของเชื้อได้
ตัวอย่าง
แอลกฮอล์
Chlorine compounds
Phenolic
lodophor
วิธีพลาสเจอร์ไรเซซั่น
การทำลายเชื้อระดับต่ำ
ทำลายเชื้อได้บางชนิด
ไม่สามารถทำลายเชื้อที่มีความคงทน
เหมาะสำหรับอุปกรณ์ประเภท Noncritical items
ตัวอย่าง
Quaternary ammoniom compounds
Iodophors
Phenolic
การทำให้ปราศจากเชื้อ
วิธีการทางกายภาพ
1 การใช้ความร้อน
การเผา สำหรับอุปกรณ์ที่ไม่นำกลับมาใช้อีก
การใช้ความร้อนแห้ง เหมาะกับอุปกรณ์ประเภทแก้ว
การต้ม ทำลายเชื้อได้เกือบทุกชนิดแต่สปอร์ของเชื้อ
บางตัวยังทนได้ วิธีไม่สามารถเชื้อถือได้
การใช้ความร้อนชื้น มีประสิทธิภาพมากที่สุด
2 การใช้รังสี
เป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพ แต่ต้องให้รังสี
สัมผัสโดยตรงกับเชื้อจุลชีพ
วิธีการทางเคมี
1 การใช้แก๊ส
EO ได้รับความนิยมมากในปัจจุบัน
มีประสิทธิภาพสูง เหมาะกับอุปกรณ์ที่ไม่ทนความร้อน/ความร้อนชื้น
Formaldehyde 37% มีฤทธ์ทำลายเชื้อกว้างขวาง
2 การใช้ High-level disinfectant
เก็บไว้ในที่มิดชิด
-เก็บไว้ในที่แห้ง
เก็บไว้ในปริมาณที่พอเหมาะ
ไม่ควรเอายางรัด
ดูอายุของอุปกรณ์
การควบคุมการแพร่กระจายเชื้อ
Standard precaution
ป้องกันการแพร่เชื้อจาก
เลือด
สารน้ำของร่างกาย
สารคัดหลั่งทุกชนิด
สารขับถ่าย(ยกเว้ยเหงื่อ)
การปฎิบัติ
ล้างมือด้วยสบู่/น้ำยาฆ่าเชื้อ
สวมเครื่องมือป้องกันที่คาดว่าจะสัมผัส
ถุงมือ
เสื้อคลุม
ผ้าปิดปากปิดจมูก
เมื่อต้องหยับจับอุปกรณ์มีคมต้องใช้ความระมัดระวัง
ทำความสะอาดสิ่งแวดล้อมอย่างถูกวิธี
บรรจุผ้าเปื้อนในถุงพลาสติกปิดปากให้แน่น
หลีกเลี่ยงการสัมผัสแผล
ทำความสะอาดและทำลายเชื้อกับอุปกรณ์การแพทย์
Transmission-base precautions
การป้องกันการแพร่กระจายเชื้อทางอากาศ
แยกผู้ป่วยโรคติดต่อ
ผู้ป่วยโรคเดียวกันจัดให้อยู่ด้วยกัน
ดูดอากาศออกนอกห้องโดยตรง
ผู้เยี่ยมต้องปิดผ้าปิดจมูก
จำกัดการเคลื่อนย้าย
การป้องกันการแพร่กระจายเชื้อจากฝอยละออง
จัดระยะห่างระหว่างเตียง 3 ฟุต
แยกห้องผู้ป่วย
ผู้ป่วยโรคเดียวกันอยู่ด้วยกัน
ผู้เยี่ยมผู้ป่วยต้องปิดผ้าปิดจมูก
การป้องกันการแพร่กระจายเชื้อจากการสัมผัส
สวมถุงมือให้ผู้ดูแลผู้ป่วย ปลี่ยนเมื่อสัมผัสสารคัดหลั่ง
ถอดถุงมือล้างมือด้วยสบู่ผสมยาฆ่าก่อนออกห้องผู้ป่วย
สวมเสื้อคลุมเมื่อคาดว่าจะสัมผัสเลือด
จำกัดการเคลื่อนย้าย
การควบคุมการแพร่กระจายเชื้อ
กำจัดเชื้อโรค
ผู้ป่วยภูมิคุ้มกันน้อย ควรแยกจากแหล่งของเชื้อโรค
สิ่งแวดล้อม อาคาร สถานที่ ควรแห้งและสะอาด
กระบวนการพยาบาลในการป้องกัน
และควบคุมเชื้อ
ประเมินความเสี่ยงต่อการติดเชื้อของผู้ป่วย
ซักประวัติ
ตรวจร่างการ
วินิจฉัยทางการพยาบาล
เสี่ยงต่อการแพร่กระจายเชื้อสู่ผู้อื่น
มีโอกาสเกิดการระบาดเชื้อสู่ผู้อื่น
การวางแผนและให้การพยาบาล
ล้างมือก่อน/หลังการให้การพยาบาล
ใช้หลักAirborne precautions
ให้คำแนะนำการปฎิบัติที่ถูกต้องแก่ผู้ป่วยและญาติ
รายงานอุบติการณ์การเฝ้าระวัง
การเกิดโรคต่อคณะกรรมการการติดเชื้อ
การประเมินผลการพยาบาล