Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลทารกที่มีภาวะเสี่ยง, เอกสารประกอบการสอนวิชาการพยาบาลเด็ก บทที่ 13…

- - - - มารดามีภาวะแทรกซ้อน เช่น ความดันโลหิตสูง รกลอกตัวก่อนก้าหนด แท้งคุกคามในไตรมาสแรก มีเลือดออกไตรมาสที่ 2 หรือ 3การติดเชื้อในครรภ์ เช่น หัดเยอรมัน
      - มารดาป่วยเป็นโรคหัวใจ เบาหวาน ไต ติดเชื้อ
      - ตั้งครรภ์แฝด มารดาติดยาเสพติด
      - เศรษฐานะไม่ดี
      - อายุน้อยกว่า 16 ปี หรือมากกว่า 35 ปี
    - - 1.น้ำหนักน้อย รูปร่างรวมทั้งแขนขามีขนาดเล็ก ศีรษะจะมีขนาดใหญ่เมื่อเทียบกับลำตัว กะโหลกศีรษะนุ่ม รอยต่อกะโหลก ศีรษะและขม่อมกว้างเปลือกตาบวมและนูนออกมา ตามักปิดตลอดเวลา
      - 2.ผิวหนังบางสีแดงและเหี่ยวย่น มองเห็นเส้นเลือดใต้ผิวหนังได้ชัดเจน
      - 3.มีกล้ามเนื้อ และไขมันใต้ผิวหนัง (Subcutaneous Subcutaneous fat ) น้อย
      - 4.การกลั้นหายใจเป็นระยะ (Periodic Periodic breathing breathing ) เขียว
      - 5.ท้องป่อง เพราะกล้ามเนื อหน้าท้องไม่แข็งแรง
      - 6.ขนาดของอวัยวะเพศค่อนข้างเล็ก ในเพศชายลูกอัณฑะยังไม่ลงในถุงอัณฑะ รอยย่นบริเวณถุง (Rugae Rugae Rugae) มีน้อย ในเพศหญิงเห็นแคมเล็กชัดเจน
    - - 1.น้ำตาลในเลือดต่้า(Hypoglycemia)
      - 2.ภาวะขาดน้้ำ(Dehydration)
      - 3.น้ำหนักลด(Poor Weight Gain)
      - 4.ภาวะล้าไส้เน่า(NEC)
      - 5.ภาวะหยุดหายใจ(Apnea)
      - 6.ภาวะเลือดออก(Bleeding Disorder)
      - อาการ
        
        ใบหน้าแดงผิวหนังเย็น เขียวคลา หยุดหายใจ หายใจลาบาก ปลายมือ ปลายเท้าเย็น
        
        ภาวะแทรกซ้อน
        
        น้ำตาลในเลือดต่า ภาวะเลือดเป็นกรด ความต้องการออกซิเจนเพิ่มขึ้น นาหนักไม่ขึ้น ท้องอืด เลือดออกใน โพรงสมอง เลือดออกในปอด ไตวาย DIC DIC และ PPHN PPHN
      - การดูแล
        
        1.จัดให้อยู่ในที่อุณภูมิเหมาะสม (NTE ) 32-34องศาเซลเซียส
        
        2.วัดอุณภูมิเด็ก Body Bodytemperature temperature เด็ก 36.8 -37.2 องศาเซลเซียส
        
        3.ใช้ warmer , incubator หรือผ้าห่มห่อตัว
        
        4.หลีกเลี่ยงอยู่ใกล้แอร์พัดลม ระวัง “Cold Coldstress ”
      - การพยาบาลทารกที่ได้รับการรักษาในตู้อบ
        
        1.ไม่เปิดตู้อบโดยไม่จาเป็นให้การพยาบาลโดยสอดมือเข้าทางหน้าต่างตู้อบ
        
        2.ป้องกันการสูญเสียความร้อนของร่างกายทารก4 ทาง
        
        3.ตรวจสอบอุณหภูมิร่างกายทุก4 ชม.และปรับให้เหมาะสมกับสภาพของทารก
        
        4.เช็ดทาความสะอาดตู้ทุกวัน
- - - - Betamethazone 12 มิลลิกรัมทางกล้ามเนื้อทุก 24 ชั่วโมงจนครบ 2ครั้ง
      - Dexamethazone 6 มิลลิกรัมทางกล้ามเนื้อทุก 12ชั่วโมงจนครบ 4ครั้ง
  - - - 1.ให้ได้รับสารน้าอย่างเพียงพอ
      - 2.รักษาสมดุลน้า อิเลคโตรไลท์สมดุลกรด ด่างในเลือด
      - 3.รักษาระดับฮีโมโกลบินในเลือดและความเข้มข้นของเม็ดเลือดแดงให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ
- - - - 1.NPO
      - 2.ห้ามวัดปรอททางทวารหนัก
      - 3.แยกจากเด็กติดเชื้อ / แยกผู้ดูแล
      - 4.ดูแลให้ยาปฏิชีวนะตามแผนการรักษา
      - 5.ให้การพยาบาลโดยยึดหลัก aseptic techn ique
      - 6/เฝ้าระวังสังเกตภาวะติดเชื อ เฝ้าระวังภาวะล้าไส้ทะลุ
- - - - เพื่อช่วยยับยั้งการสร้าง prostaglandin ซึ่งจะทำให้ PDA ปิด
      - ภาวะแทรกซ้อน NEC ไตวาย ไม่ให้ยาในทารกที่มี มากกว่า serum creatinine 1.6มิลลิกรัม/เดซิลิตรและ BUN มากกว่า20 มิลลิกรัม/เดซิลิตร
- - - - ศูนย์ควบคุมความร้อนในสมองส่วนHypothalamus ยังท้าหน้าที่ไม่สมบูรณ์
      - ต่อมเหงื่อไม่เจริญจึงระบายความร้อนออกทางผิวหนังไม่ได้
      - พื้นที่ผิวของร่างกายมากเมื่อเทียบกับน้าหนักตัว,ไขมันใต้ผิวหนังมีน้อยท้าให้สูญเสียความร้อนออกจากร่างกายได้ง่าย
      - การพยาบาล
        
        จัดให้อยู่ในสิ่งแวดล้อมที่มีอุณหภูมิที่ทาให้ทารกมีการใช้ออกซิเจนและสารอาหารน้อยที่สุดโดยที่อุณหภูมิของร่างกายไม่เปลี่ยนแปลง (Neutral thermal environment, NTE)
        
        ประเมินอุณหภูมิร่างกายตามอาการของทารก พร้อมทั้งสังเกตอาการทางคลินิกของการมีอุณหภูมิร่างกายต่าหรือสูงกว่าปกติ
        
        ป้องกันการสูญเสียความร้อนออกจากร่างกายทั้งโดยการนา,การพาความร้อนการแผ่รังสีและการระเหย
    - - ประเมินการหายใจอัตราการใช้แรง retraction retraction retractionretraction retractionสีผิวปีกจมูก และการกลั้นหายใจบ่อยครั้งตามอาการของทารก
      - 3.ขณะมีการกลั้นหายใจ ควรกระตุ้นโดยการเขี่ยหรือเขย่าที่ใบหน้าหรือลาตัว ถ้ากลั้นหายใจบ่อยๆรายงานให้แพทย์ทราบ
      - ดูแลให้ได้รับยา Theophylline ตามแผนการรักษาเพื่อลดอัตราการเกิดภาวะ Apnea Apnea
      - ดูแลทางเดินหายใจให้โล่ง ดูดเสมหะ (ถ้ามี)จัดท่านอนให้คอตรงไม่ก้มหรือเงยเกินไป
      - ดูแลให้ได้รับออกซิเจนตามแผนการรักษา
      - ดูให้ความอบอุ่นแก่ทารก ป้องกันการเกิด cold stress cold stress cold stress cold stress
      - ให้ทารกได้พัก หลีกเลี่ยงการจับต้องทารกเกินความจำเป็น (over over handling)
    - - ล้างมือให้สะอาดด้วยน้ายาฆ่าเชื้อโรคก่อนและหลังให้การพยาบาลทุกครั้ง
      - เครื่องมือและสิ่งของที่ใช้กับทารกต้องสะอาดหรือผ่านการทาลายเชื้อโรค
      - อุปกรณ์ที่ใช้กับทารกต้องใช้เฉพาะคน
      - ดูแลความสะอาดทั่วไปของร่างกายและสิ่งแวดล้อม
      - ในรายที่มีปัจจัยเสี่ยงที่จะทาให้เกิดการติดเชื้อเช่น ได้รับการช่วยเหลือฟื้นคืนชีพ(CPR) เป็นเวลานาน
- - - - 1.ภาวะตัวเหลืองจากสรีรภาวะ (Physiological jaundice ) เกิดจาก ทารกแรกเกิดมีการสร้างบิลิรูบินมากกว่าผู้ใหญ่ เนื่องจากเม็ดเลือดแดงอายุสั นกว่า และ ความไม่สมบูรณ์ในการทางานของตับจึงทาให้กระบวนการในการขับบิริลูบินออกยังทาได้ช้า พบในช่วงวันที่ 2 – 4 หลังคลอด หายไปเองใน 1 – 2 สัปดาห์
      - 2.ภาวะตัวเหลืองจากพยาธิภาวะ ( Pathological jaundice ) เป็นภาวะที่ทารกมีบิลลิรูบินในเลือดสูงมากผิดปกติ และเหลืองเร็ว ภายใน 24ชั่วโมงแรกหลังเกิด เกิดได้จากหลายสาเหตุ
        
        1.มีการดูดซึมของบิลิรูบินจากลาไส้เพิ่มขึ้น เช่น ทารกดูดนมได้น้อย ภาวะลาไส้อุดตัน
        
        2.ตับกาจัดบิลิรูบินได้น้อยลงเนื่องจากภาวะต่างๆ
    - - มีการสร้างบิลลิรูบินเพิ่มขึ้นมากกว่าปกติ จากภาวะต่างๆที่มีการทาลายเม็ดเลือดแดง
        
        เม็ดเลือดแดงเกิน (polycythemia ) จากการที่ทารกในครรภ์ขาดออกซิเจนเรื อรัง
        
        โรคธาลัสซีเมีย
        
        G6PD
      - มีการดูดซึมของบิลิรูบินจากลาไส้มากขึ น จากภาวะต่างๆเช่น ภาวะลาไส้อุดตัน
      - มีการกาจัดบิลิรูบินได้น้อยลง จากท่อนาดีอุดตัน การขาดเอนไซด์บางชนิดแต่กาเนิด
      - มีการสร้างบิลิรูบินเพิ่มมากขึ น ร่วมกับการกาจัดได้น้อยลง ได้แก่ การติดเชื อ
      - มีการดูดซึมของบิลิรูบินจากลาไส้มากขึ น จากภาวะที่เกี่ยวข้องกับการเลี ยงลูกด้วยนมแม่
    - - การส่องไฟ (phototherapy)
      - การเปลี่ยนถ่ายเลือด (exchange transfusion)
    - - 1.ประวัติ มีบุคคลในครอบครัวมีโรคเม็ดเลือดแดงแตกง่ายหรือไม่ มารดามีโรคประจาตัวการได้รับยาการติดเชื อในระหว่างตั งครรภ์หรือไม่ ประวัติการคลอดของทารก คะแนน apgar การได้รับบาดเจ็บในระยะคลอด
      - 2.ระดับบิลิรูบิน
      - 3.หมู่เลือด ABO Rh
      - 4,G6PD เพื่อดูพร่องเอมไซด์
    - - 1.ปิดตาทารกด้วยผ้าปิดตา (eyes patches)เพื่อป้องกันการกระคายเคืองของแสงต่อตา
      - 2.ถอดเสื้อผ้าทารกออกและจัดให้ทารกอยู่ในท่านอนหงาย หรือนอนคว่าและเปลี่ยนท่านอนทุก 2-4ชม.เพื่อให้ผิวทุกส่วนได้สัมผัสแสง
      - 3.ดูแลให้ทารกได้นอนอยู่บริเวณตรงกลางของแผงหลอดไฟ ในระยะห่างจากหลอดไฟ ประมาณ 35 -50 เซนติเมตร
      - 4.บันทึกและรายงานการเปลี่ยนแปลงของสัญญาณชีพทุก 2-4ชม.ถ้าพบว่าอุณหภูมิกายของทารกต่ามาก ปลายมือปลายเท้าเย็น ใช้เครื่องทาความอุ่น(Radiant warmer)
- - - - 1.ลักษณะทางพยาธิสรีรวิทยาปกติที่เกิดจาก การเคลื่อนตัวของลาไส้ที่พัฒนาสมบูรณ์แล้วของทารก ในครรภ์เช่น ทารกในครรภ์ที่มีอายุครรภ์เกินกาหนด ทาให้เกิดการถ่ายขี เทาออกมาปนในนาคร่า
      - 2.ลักษณะความผิดปกติทางพยาธิสภาพของ รกและทารกในครรภ์ที่ตอบสนองต่อความเครียดที่เกิด จากความผิดปกตินั นเช่นภาวะรกทางานผิดปกติ ภาวะน้ำคร่ำน้อย ภาวะติดเชื้อในครรภ์ เบาหานตั้งครรภ์ โลหิตสูง สูบบุหรี่ตอนตั้งครรภ์
    - - อาการรุนแรงน้อย ทารกมีอาการหายใจเร็วระยะสั้นๆ เพียง24-72ชั่วโมง ทาให้แรงดันลดลง และมีค่าความเป็นกรด-ด่างปกติ อาการมักหายไปใน 24-72ชั่วโมง
      - อาการรุนแรงปานกลาง อาการหายใจเร็วมีความรุนแรงมากขึ้น มีการดึงรั้งของช่องซี่โครง และมีความรุนแรงสูงสุดเมื่ออายุ 24ชั่วโมง
      - อาการรุนแรงมาก ทารกจะมีระบบหายใจล้มเหลวทันที หรือภายใน 2-3 ชั่วโมงหลังเกิด
    - - เป้าหมายที่สาคัญเพื่อให้ทารกได้รับออกซิเจนเพียงพอ เฝ้าระวังการติดเชื อ
      - ดูแลให้ได้รับออกซิเจน ติดตามอาการแสดงของการขาดออกซิเจน ได้แก่ หายใจเร็ว อกบุ๋ม ปีกจมูกบาน ใช้กล้ามเนื อช่วยในการหายใจมากขึ น เขียว
      - วัดความดันโลหิตทุก2-4 ชั่วโมง เฝ้าระวังการเกิดความดันต่าจาก PPHN
      - รบกวนทารกให้น้อยที่สุด
      - สังเกตอาการติดเชื้อ
      - ดูแลตามอาการ
      - การดูแลที่จำเป็นสาหรับทารก
        
        การควบคุมและการป้องกันการติดเชื้อ
        
        การควบคุมอุณหภูมิอย่างเหมาะสม
        
        การช่วยการดูแลทางเดินหายใจและการรักษาระบบทางเดินหายใจอย่างเหมาะสม
        
        ดูแลภาวะน้าหนักตัวแรกเกิดลด
        
        ประเมินการขับถ่ายอุจจาระและปัสสาวะ
        
        ประเมินการแหวะนมและการอาเจียน
        
        เฝ้าระวังภาวะแทรกซ้อน เช่น ภาวะตัวเหลือง
        
        การดูแลทางโภชนาการ
        
        การติดตามภาวะความผิดปกติที่อาจเกิดขึ้นทั้งระยะสั้นและระยะยาว