Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลทารกที่มีภาวะเสี่ยง, นางสาว สุรีรัตน์ ใยเทศ เลขที่ 47 รหัส…

- - - - ความดันโลหิตสูง
      - มีเลือดออก
        ไตรมาสที่ 2 หรือ 3
  - - - ผลกระทบ
        
        การเพิ่มการเผาผลาญและภาวะกรด
        
        น้ำตาลในเลือดต่ำ (Hypoglycemia)
        
        ภาวะล้าไส้เน่า (NEC)
        
        ภาวะหยุดหายใจ(Apnea)
      - การดูแล
        
        จัดให้อยู่ในที่อุณภูมิเหมาะสม 32 - 34 องศาเซลเซียส
        
        ใช้ warmer, incubator หรือผ้าห่มห่อตัว
        
        วัดอุณภูมิเด็ก Body temperature เด็ก
        36.8-37.2 องศาเซลเซียส
        
        หลีกเลี่ยงอยู่ใกล้แอร์ พัดลม ระวัง “Cold stress”
      - การพยาบาลทารกที่ได้รับการรักษาในตู้อบ
        
        1.ไม่เปิดตู้อบโดยไม่จำเป็นให้การพยาบาล
        โดยสอดมือเข้าทาวหน้าต่างตู้อบ
        
        2.ป้องกันการสูญเสียความร้อนของร่างกายทารก 4 ทาง
        
        3.ตรวจสอบอุณหภูมิร่างกายทุก 4ชม.และ
        ปรับให้เหมาะสมกับสภาพของทารก
        
        4.เช็ดทำความสะอาดตู้ทุกวัน
      - การควบคุมอุณหภูมิทารกที่อยู่ใน Incubator
        
        ให้อุณหภูมิกายทารกอยู่ในเกณฑ์ปรกติคือ 37 o C (+/-0.2 C)
        
        ปรับอุณหภูมิตู้อบเริ่มที่36 C
        
        ปรับอุณหภูมิตู้อบเพิ่มขึ้นครั้งละ 0.2C ทุก 15 – 30 นาที (max 38 C)
        
        ควรใส่ปรอทสำหรับวัดอุณหภูมิตู้อบ
        
        ถ้าวัดอุณหภูมิกายได้36.8 C -37.2 C 2ครั้งติดกันให้ปรับ
        อุณหภูมิตู้อบตาม (NTE) แล้วติดตามอุณหภูมิกายต่อทุก
        15 -30 นาทีอีก 2 ครั้งและต่อไปทุก 4 ชม.
    - - Respiratory Distress Syndrome(RDS)
        
        ภาวะหายใจลำบากเนื่องจากการขาดสารลดแรงตึงผิวของถุงลม
        
        อาการและอาการแสดง
        
        มีอาการหายใจล าบาก (Dyspnea) หายใจเร็วกว่า 60 ครั้ง/ นาที
        
        อาการเขียว (Cyanosis)
        
        ภาพถ่ายรังสีปอดมีลักษณะ ground glass appearance
        
        อาจมีอันตรายจากการหายใจล้มเหลวได้ภายใน 24 ชั่วโมงแรกเกิด
        
        การป้องกัน
        
        มารดาที่เสี่ยงจะคลอดก่อนกำหนดแต่ถุงน้ำคร่ำยังไม่แตก โดยเฉพาะครรภ์ 24-34 สัปดาห์ ควรได้antenatal corticosteroids อย่างน้อย 24 ชม. ก่อนคลอด เพื่อกระตุ้นให้มีการสร้างสารลดแรงตึงผิว และปอดมีความสมบูรณ์มากขึ้น
        
        การป้องกันไม่ให้ทารกขาดออกซิเจนในระยะแรกเกิด ซึ่งจะทำให้เลือดเป็นกรด ขัดขวางการทำงานของการสร้างสารลดแรงตึงผิว
        
        การรักษา
        
        การให้ออกซิเจน ตามความต้องการของทารก
        
        ป้องกันไม่ให้เกิดภาวะแทรกซ้อนจากการได้รับออกซิเจน โดยการปรับลดความเข้มข้นและอัตราไหลของออกซิเจน
      - (RDS)apnea of prematurity
        หยุดหายใจนานกว่า 20 วินาที มี cyanosis
        
        central apnea
        
        ภาวะหยุดหายใจที่ไม่มีการเคลื่อนไหวของทรวงอกหรือกะบังลม
        
        obstruction apnea
        
        ภาวะหยุดหายใจที่มีการเคลื่อนไหวของทรวงอกหรือกะบังลม
        
        การดูแลระบบทางเดินหายใจ
        
        จัดท่านอนที่เหมาะสม ศีรษะสูง เงยคอเล็กน้อย
        
        สังเกตอาการขาดออกซิเจน หายใจเร็ว เขียว ปีกจมูกบาน
        
        ให้การพยาบาลทารกขณะใช้เครื่องช่วยหายใจ
        
        ระวัง การส้าลัก
        
        ระยะเวลาการตรวจหาROP
        
        ตรวจครั งแรกเมื่อทารกอายุ 4 – 6 สัปดาห์หรืออายุหลังเกิด 32 สัปดาห์
        
        ถ้าไม่พบการด้าเนินของโรค ตรวจซ ้าทุก 4 สัปดาห์
        
        หลังจากทารกกลับบ้านแล้วถ้าไม่มีการด้าเนินของโรค นัดมาตรวจซ้ำ
        
        หลังจากทารกกลับบ้านแล้วถ้าไม่มีการด้าเนินของโรค นัดมาตรวจซ้ำ
        
        การวินิจฉัย
        
        Zone I ระยะวงกลมซึ่งมีรัศมีเป็นสองเท่าของระยะทางระหว่างขั้ว
        ประสาทตา(optic disc) และศูนย์กลาง จอประสาทตา (macula)
        
        Zone II จอประสาทตาจากขอบนอกของ Zone Iจนถึง nasal ora serrata
        
        Zone III จอประสาทตาจากขอบนอกของ Zone IIจนถึง temporal ora serrata
    - - NEC (Necrotizing Enterocolitis)
      - Sepsis
      - ปัญหาระบบทางเดินอาหาร
        
        การย่อยและการดูดซึมไม่ดี
        
        เป็นผลมาจากภาวะพร่องออกซิเจน
        
        การได้รับอาหารไม่เหมาะสม เร็วเกินไป
      - การพยาบาล
        
        แยกจากเด็กติดเชื้อ / แยกผู้ดูแล
        
        ห้ามวัดปรอททางทวารหนัก
        
        NPO
        
        ดูแลให้ยาปฏิชีวนะตามแผนการรักษา
        
        เฝ้าระวังสังเกตภาวะติดเชื้อเฝ้าระวังภาวะล้าไส้ทะลุ
        
        ให้การพยาบาลโดยยึดหลัก aseptic technique
    - - รักษา PDA โดยใช้ยา Indomethacin
        
        ขนาดที่ให้ 0.1-0.2 มก./กก.ทุก 8 ชม. X 3 ครั้ง
        
        ข้อห้ามใช้
        
        BUN > 30 mg/dl , Cr > 1.8 mg/dl
        
        Plt. < 60,000 /mm3
        
        urine < 0.5 cc/Kg/hr นานกว่า 8 hr
        
        มีภาวะ NEC
      - รักษา PDA โดยใช้ยา ibuprofen
        
        สามารถปิดได้ร้อยละ 70
        
        ให้ทุก 12-24 ชั่วโมงจำนวน 3-4 ครั้ง
        
        เพื่อช่วยยับยั้งการสร้างprostaglandin ซึ่งจะทให้ PDA ปิด
        
        ได้ผลดีในทารกน้ำหนักตัว 500-1500 กรัม อายุครรภ์น้อยกว่า 32 สัปดาห์ และอายุไม่เกิน 10 วัน
    - - IVH (Intra-ventricular Hemorrhage)
      - Hydrocephalus
    - - Hypoglycemia
      - NEC(Necrotizing Enterocolitis)
      - GER(Gastroesophageal Reflux)
      - การพยาบาล
        
        ให้อาหารอย่างเหมาะสมกับสภาพของทารก
        
        gavage feeding (OG tube) ในเด็กเหนื่อยง่ายดูดกลืนไม่ดี
        
        IVF ให้ได้ตามแผนการรักษา
        
        ระวังภาวะ NEC: observe อาการท้องอืด content ที่เหลือ
        
        ประเมินการเจริญเติบโตชั่งน ้าหนักทุกวัน (เพิ่มวันละ 15-30กรัม)
    - - Eye to eye contact
      - Skin to skin contact
- - - - จัดให้อยู่ในสิ่งแวดล้อมที่มีอุณหภูมิที่ทำให้ทารกมีการใช้ออกซิเจนและสารอาหารน้อยที่สุดโดยที่อุณหภูมิของร่างกายไม่เปลี่ยนแปลง
      - ป้องกันการสูญเสียความร้อนออกจากร่างกายทั้งโดยการนำ การพาความร้อน การแผ่รังสีและการระเหย
      - ประเมินอุณหภูมิร่างกายตามอาการของทารก พร้อมทงั้สังเกตอาการทางคลินิกของการมีอุณหภูมิร่างกายต่ำหรือสูงกว่าปกติ
  - - - ประเมินการหายใจอัตราการใช้แรง retraction สีผิว ปีก จมูก
        และการกลั้น หายใจ บ่อยครั้งตามอาการของทารก
      - ดูแลทางเดินหายใจให้โล่ง ดูดเสมหะ (ถ้ามี)
        จัดท่านอนให้คอตรงไม่ก้มหรือเงยเกินไป
      - ขณะมีการกลั้นหายใจ ควรกระตุ้นโดยการเขี่ยหรือเขย่าที่
        ใบหน้าหรือลำตัว ถ้ากลั้นหายใจบ่อยๆ
      - ดูแลให้ได้รับออกซิเจนตามแผนการรักษา
      - ดูให้ความอบอุ่นแก่ทารก ป้องกันการเกิดcold stress
  - - - ใน 1 –2 วันแรกหลังเกิดดูแลให้งดน้ำและนมจะให้สารน้ำและสารอาหารรทางหลอดเลือดดำในช่วงนี้
      - ดูแลการให้อาหารทางปากแพทย์จะพิจารณาเริ่มให้อาหารทางปากแก่ทารกเมื่อภาวะการหายใจค่อนข้างคงที่ ฟังได้ยินเสียงการเคลื่อนไหวของลำไส้
      - การให้นมแก่ทารก พยาบาลควรส่งเสริมให้ทารกได้รับนมมารดาให้มากที่สุดเพราะมีภูมิคุ้มกันโรคและสามารถป้องกันโรค Necrotizing enterocolits ได้
      - ประเมินความสามารถในการรับนมได้ของทารกเช่นอาการท้องอืด สำรอกนม
      - ดูแลการได้รับสารน้ำและสารอาหารทางหลอดเลือดดำ ตามแผนการรักษา
      - ชั่งน้ำหนักทุกวัน ในสัปดาห์แรกทารกจะมี physiological weight loss ประมาณ 10-20% ของน้ำหนักแรกเกิด
      - ป้องกันหรือหลีกเลี่ยงภาวะที่จะทำให้ทารกมีการใช้พลังงานในร่างกายมากกว่าปกติ
  - - - การสร้าง IgM ยังไม่สมบูรณ์และได้รับ IgG จากมารดามาน้อย ไม่ได้รับ Ig A จากน้ำนมมารดา
      - เม็ดเลือดขาวมีน้อยและทำหน้าที่ไม่สมบูรณ์
      - ผิวหนังและเยื่อบุปกป้องการติดเชื้อได้น้อย
    - - ล้างมือให้สะอาดด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อโรคก่อนและหลังให้การพยาบาลทุกครั้ง
      - เครื่องมือและสิ่งของที่ใช้กับทารกต้องสะอาดหรือผ่านการทำลายเชื้อโรค
      - อุปกรณ์ที่ใช้กับทารกต้องใช้เฉพาะคน
      - ดูแลความสะอาดทั่วไปของร่างกายและสิ่งแวดล้อม
  - - - ดูแลให้ทารกได้รับน้ำและนมทางปาก หรือสารน้ำสารอาหารทางหลอดเลือดดำ
      - แก้ไขและป้องกันไม่ให้เกิดสาเหตุส่งเสริมให้มีภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ
      - ติดตามผล dextrostix หรือ blood sugar และประเมินอาการทางคลินิก
  - - - ดูแลให้ทารกได้รับการฉีด Vit K1 เข้ากล้ามเนื้อตามแผนการรักษา
      - หลีกเลี่ยงการฉีดยาเข้ากล้ามเนื้อ ควรจะฉีดเข้าทางหลอดเลือดดำ
      - ดูแลการได้รับ Vit. E และ FeSO4 ทางปากตามแผนการรักษา
      - ขณะดูดเสมหะหรือขณะใส่สายยางเข้าไปในทางเดินอาหาร ควรจะใส่อย่างระมัดระวัง
      - ติดตามและรายงานผล CBC ดูแลการได้รับเลือดในรายที่มี platelet หรือ Hematocrit ต่ำ
      - สังเกตและรายงานอาการที่แสดงว่ามีเลือดออกในอวัยวะต่าง ๆ
      - ดูแลให้ทารกได้รับธาตุเหล็กตามแผนการรักษา
  - - - ดูแลการได้รับสารน้ำและอิเลคโทรลัยต์ให้เพียงพอตามแผนการรักษา
      - จดบันทึก Intake และ output อย่างละเอียดและถูกต้อง
      - ติดตามผล blood gas BUN electrolyte urine specific gravity
      - สังเกตอาการและอาการแสดงของการมีภาวะไม่สมดุลย์ของน้ำ กรด-ด่าง และอิเลคโทรลัยต์
  - - - หลีกเลี่ยงการใช้พลาสเตอร์กับทารกเกินความจ้าเป็น
      - การแกะพลาสเตอร์หรือเทปออกจากผิวหนัง จะต้องใช้ความระมัดระวังเป็นอย่างมาก
      - ระมัดระวังการรั่วของสารน้ำออกจากหลอดเลือดในรายที่ได้รับสารน้ำ
      - การติด probe หรือ electrode ต่างๆ ไม่ควรติดแน่นเกินไปและเปลี่ยน
        ต่ำแหน่งการติดรวมทั้งเปลี่ยนท่านอนบ่อย ๆ
      - ระมัดระวังการใช้สารละลาย สารเคมี กับผิวหนังทารก
  - - - ดูแลให้ทารกรับออกซิเจนเท่าที่จ้าเป็น
      - ในทารกที่ได้รับออกซิเจน ควรใช้ pulse oximeter ติดตามO2 saturation ตลอดเวลา ดูแลให้ทารกมีระดับ O2 saturation อยู่ระหว่าง 88 – 95 %
      - ดูแลให้ทารกได้รับยาวิตามินอีตามแผนการรักษา
      - ดูแลให้ทารกมีภาวะ ROP รุนแรงและอยู่ในเกณฑ์บ่งชี ให้ได้รับการรักษาโดย ใช้แสงเลเซอร์
  - - - การจัดท่า
        
        หลีกเลี่ยงการเหยียดแขนขา (extension) พยายามให้ทารกอยู่ในท่าแขน ขางอเข้าหากลางล้าตัว
        
        ห่อตัวทารกให้แขนงอ มือสองข้างอยู่ใกล้ๆ ปาก (hand to mouth) หลีกเลี่ยงการห่อตัวแบบเก็บแขน
        
        ใช้ผ้าอ้อมหรือผ้าห่มผืนเล็กม้วนๆ วางรอบๆ กายของทารกเสมือนเป็นรังนก
      - การจับต้องทารก
        
        จับต้องทารกเท่าที่จ้าเป็น
        
        ให้การพยาบาลด้วยสัมผัสที่นุ่มนวล
        
        พยายามจัดกิจกรรมการพยาบาลต่างๆ ให้อยู่ในเวลาเดียวกัน
      - จัดสภาพแวดล้อมในหอผู้ป่วยให้มีการกระตุ้นทางแสงและเสียงน้อยที่สุด
      - ก่อน ขณะ และหลังให้การพยาบาลควรประเมิน สัญญาณ (cues) ของทารกว่าทารกอยู่ในภาวะเครียด สงบและผ่อนคลาย หรืออยากมีปฏิสัมพันธ์
      - ถ้าทารกแสดงสื่อสัญญาณว่าอยากมีปฏิสัมพันธ์ พูดคุยด้วยเสียงเบา นุ่มนวล
- - - - เกิดจากทารกแรกเกิดมีการสร้างบิลิรูบินมากกว่าผู้ใหญ่ เนื่องจากเม็ดเลือดแดงอายุสั นกว่า และ ความไม่สมบูรณ์ในการท างานของตับ
    - - เป็นภาวะที่ทารกมีบิลลิรูบินในเลือดสูงมาก
        ผิดปกติ และเหลืองเร็ว ภายใน 24 ชั่วโมงแรกหลังเกิด
  - - - ภาวะแทรกซ้อนของการรักษาด้วยการส่องไฟ
        
        Increases metabolic rate พบว่าทารกอาจมีน้ำหนักตัวลดลง
        
        Increased water loss / dehydration ทารกมีภาวะเสียน้ำมากจากการระเหยของน้ำ
        
        Diarrhea ทารกอาจถ่ายเหลวจากการที่แสงที่ใช้ในการรักษา
        
        Retinal damage อาจมีการบาดเจ็บเนื่องจากถูกแสงส่องนานทำให้ตาบอดได้
        
        Bronze baby หรือ tanning ทารกอาจจะมีสีผิวคล้ำขึ้นจากการที่ต้องถูกแสงอัลตราไวโอเลตเป็นเวลานาน
        
        Disturb of mother-infant interaction เนื่องจากต้องให้ทารกรักษาด้วยการส่องไฟอาจทำให้มารดามีโอกาสได้อุ้มและ สัมผัสทารกน้อยลง
        
        Thermodynamic unstable ทารกอาจมีอุณหภูมิร่างกายสูงหรือต่่ำกว่าปกติ
        
        non-specific erythrematous rash อาจมีผื่นขึ้นตามตัวเป็นการชั่วคราว