Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับนิติเวชและนิติ จิตเวช, นางสาวชุติกาญจน์ พร้อมมูล …

- - - - ผู้ใดกระทำความผิดในขณะไม่สามารถรู้ผิดชอบหรือไม่ สามารถบังคับตนเองได้ เพราะมีจิตบกพร่อง โรคจิตหรือจิต ฟั่นเฟือน ผู้นั้นไม่ต้องรับโทษสำหรับความผิดนั้น แต่ถ้ากระทำความผิดยังสามารถรู้ผิดชอบอยู่บ้าง หรือยัง สามารถบังคับตนเองได้บ้าง ผู้นั้นต้องรับโทษสำหรับความ ผิดนั้น แต่ศาลจะลงโทษน้อยกว่าที่กฎหมายกำหนดไว้ สำหรับความผิดนั้นเพียงใดก็ได้
    - - 1) ไม่สามารถรู้ผิดชอบหมาย ถึงขณะประกอบคดีผู้ต้องหา หรือจำเลยไม่รู้ว่าการกระทำ ของตนถูกหรือผิดดีหรือชั่วควร หรือไม่ควร
      - 2) ไม่สามารถบังคับตนเองได้ หมายถึง ขณะประกอบคดี ผู้ ต้องหาหรือจำเลยไม่สามารถ ห้ามจิตใจ มิให้ร่างกายทำการ นั้นได้ อันเกิดจากโรคจิต จิต บกพร่อง หรือจิตฟั่นเฟือน
    - - ประมวลกฎหมายมาตรา 14
        
        ในระหว่างทำการสอบสวน ไต่สวนมูลฟ้อง หรือพิจารณาถ้ามีเหตุควรเชื่อว่าผู้ ต้องหา หรือจำเลยเป็นผู้วิกลจริต และไม่สามารถต่อสู้คดีได้ ให้พนักงานสอบสวน หรือศาลแล้วแต่กรณี สั่งให้พนักงานแพทย์ตรวจผู้นั้นเสร็จแล้วให้เรียกพนักงาน แพทย์ผู้นั้นมาให้ถ้อยคำ หรือให้การว่าตรวจได้ผลประการใด ในกรณีที่พนักงานสอบสวน หรือศาลเห็นว่าผู้ต้องหา หรือจำเลยผู้วิกลจริต และไม่ สามารถต่อสู้คดีให้งดการสอบสวนไต่สวนมูลฟ้อง หรือพิจารณาไว้จนกว่าผู้นั้นหาย วิกลจริต หรือสามารถต่อสู้คดีได้ และให้มีอำนาจส่งตัว ผู้นั้นไปยังโรงพยาบาล โรคจิตหรือมอบให้แก่ผู้อนุบาล ผู้ว่าราชการจังหวัด หรือผู้อื่นเต็มใจรับไปดูแล รักษาตามแต่จะเห็นสมควร
        กรณีที่ศาลงดการไต่สวนมูลฟ้อง หรือพิจารณาดั่งบัญญัติไว้ในวรรคก่อนศาลจะสั่ง จำหน่ายคดีเสียชั่วคราวก็ได้”
      - หลักการพิจารณาความ
        สามารถในการต่อสู้คดี
        
        รู้ว่าตนเองต้องคดีอะไร
        
        รู้ถึงความหนักเบาของโทษที่จะได้รับ
        
        สามารถเล่ารายละเอียดของคดีได้
        
        สามารถเข้าใจขั้นตอนการดำเนินคดี
        
        สามารถให้ปากคำต่อกระบวนการ ยุติธรรมได้
        
        สามารถร่วมมือกับทนายในการ ปกป้องสิทธิตนเองได้
    - - ประมวลกฎหมายอาญา
        มาตรา 48
        
        “ถ้าศาลเห็นว่าการปล่อยตัวผู้มีจิตบกพร่อง โรคจิต หรือจิตฟั่น เฟือน ซึ่งไม่ต้องรับโทษ หรือได้รับการลดโทษตามมาตรา 65 จะ เป็นการไม่ปลอดภัยแก่ประชาชน ศาลจะสั่งให้ส่งตัวไปควบคุมไว้ ในสถานพยาบาลก็ได้ และคำสั่งนี้ศาลจะเพิกถอนเสียเมื่อใดก็ได้
      - ประมวลกฎหมายอาญา
        มาตรา 49
        
        “ในกรณีที่ศาลพิพากษาลงโทษ หรือพิพากษามีความผิด แต่รอการกำหนดโทษ หรือรอการลงโทษบุคคลใด ถ้าศาลเห็นว่าเป็นผู้ติดยาเสพติดให้โทษ ศาลจะ กำหนดในคำพิพากษาว่า บุคคลนั้นจะต้องไม่เสพย์สุรายาเสพติดให้โทษอย่างใด อย่างหนึ่ง หรือทั้งสองอย่างภายในระยะเวลาไม่เกินสองปี นับแต่วันพ้นโทษหรือวัน ปล่อยตัว เพราะรอ การกำหนดโทษหรือรอการลงโทษก็ได้
    - - ประมวลกฎหมายอาญา
        มาตรา 56
        
        “ผู้ใดกระทำความผิดซึ่งมีโทษจำคุกไม่เกินสองปี ถ้าไม่ปรากฏว่าผู้นั้นได้รับ โทษจำคุกมาก่อน หรือปรากฏว่าได้รับโทษจำคุกมาก่อน แต่เป็นโทษสำหรับ ความผิดที่ได้กระทำโดยประมาทหรือความผิดลหุโทษ เมื่อเมื่อศาลใดคำนึง ถึงประวัติ ความประพฤติ สติปัญญา การศึกษาอบรม สุขภาพ ภาวะแห่งจิต นิสัย อาชีพ และสิ่งแวดล้อมของผู้นั้น หรือสภาพความผิดหรือเหตุอื่นอันควร ปราณีแล้วเห็นเป็นการสมควร ศาลจะพิพากษาว่าผู้นั้นมีความผิด แต่รอการ กำหนดโทษไว้หรือกำหนดโทษแต่รอการลงโทษไว้แล้วปล่อยตัวเพื่อให้โอกาส ผู้นั้นกลับตัวภายในระยะเวลาที่ศาลกำหนด แต่ต้องไม่เกินห้าปีนับแต่วันที่ศาล พิพากษา โดยจะกำหนดเงื่อนไข เพื่อคุมประพฤติของผู้นั้นหรือไม่ก็ได้
      - เงื่อนไขเพื่อคุมความประพฤติของผู้กระทำ
        ผิดนั้นศาลจะกำหนดข้อเดียวหรือหลายข้อ ดังต่อไปนี้
        
        1) ให้ไปรายงานตัวต่อเจ้าพนักงานที่ศาลระบุไว้ เป็นครั้งคราว เพื่อเจ้าพนักงานจะได้สอบสวน
        
        2) แนะนา ช่วยเหลือ หรือตักเตือนตามที่เห็นสมควรใน เรื่องความประพฤติและการประกอบอาชีพ
        
        3) ให้ฝึกหัดหรือทางานอาชีพอันเป็นกิจลักษณะ
        
        4) ให้ละเว้นการคบหาสมาคม หรือการประพฤติใด
        อันอาจนาไปสู่การกระทำความผิดเช่นเดียวกันนั้นอีก
      - ประมวลกฎหมายอาญา
        มาตรา 57
        
        เมื่อความปรากฏแก่ศาลหรือความตามคำแถลงของพนักงานอัยการหรือ เจ้าหนักงานว่า ผู้กระทำความผิด ไม่ปฏิบัติตามเงื่อนไขดังที่ศาลกำหนดไว้ ในคดีก่อนบวกเข้ากับโทษในคดีหลัง แล้วแต่กรณี แต่ถ้าในเวลาที่ศาลได้ กำหนดตามมาตรา 56 ศาลอาญาตักเตือนผู้กระทำความผิด หรือ กำหนดการลงโทษที่ยังไม่ได้กำหนดหรือลงโทษ ซึ่งรอไว้นั้นก็ได้”
      - ประมวลกฎหมายอาญา
        มาตรา 58
        
        “ถ้าภายในเวลาที่ศาลกำหนดตามมาตรา 56 ผู้ที่ถูกศาลพิพากษาให้กระทำ ความผิด อันมิใช่ความผิดที่ได้กระทำโดยประมาทหรือความผิดลหุโทษ และ ศาลพิพากษาให้ลงโทษจำคุกสำหรับความผิดนั้นให้ศาลที่พิพากษาคดีหลัง กำหนดโทษที่รอการกำหนดไว้ในคดีก่อนบวกเข้ากับโทษในคดีหลัง แล้วแต่ กรณีแต่ถ้าในเวลาที่ศาลได้กำหนดตามมาตรา 56 ผู้นั้นมิได้กระทำความผิด ดังกล่าวมาในวรรคแรกให้ผู้นั้นพ้นจากการที่ถูกกำหนดโทษหรือถูกลงโทษ ในคดีนั้น แล้วแต่กรณี”
    - - ประมวลกฎหมายอาญา
        มาตรา 66
        
        “ความมึนเมาเพราะเสพย์สุรา หรือสิ่งเมาอย่างอื่น จะยกขึ้นเป็นข้อแก้ตัวตาม มาตรา 65 ไม่ได้ เว้นแต่ ความมึนเมานั้นจะได้เกิดโดยผู้เสพย์ไม่รู้ว่าสิ่งนั้นจะ ทำให้มึนเมา หรือได้เสพย์โดยถูกขืนใจให้เสพย์และได้กระทำความผิดในขณะ ไม่สามารถรับผิดชอบ หรือไม่สามารถบังคับตนเองได้ ผู้กระทำความผิดจึงจะได้ รับยกเว้นโทษสำหรับความผิดนั้น แต่ถ้าผู้นั้นยังสามารถรู้ผิดชอบอยู่บ้าง หรือ ยังสามารถบังคับตนเองได้บ้าง ศาลจะลงโทษน้อยกว่า ที่กฎหมายกำหนดไว้ สำหรับความผิดนั้นเพียงใดก็ได้”
    - - ประมวลกฎหมายอาญา
        มาตรา 246
        
        ศาลมีอำนาจสั่งให้ทุเลาการ บังคับให้จำคุกไว้ก่อน
        จนกว่า เหตุอันสมควรทุเลาจะหมดไป ในกรณีต่อไปนี้
        
        1) เมื่อจำเลยวิกลจริต
        
        2) เมื่อเกรงว่าจำเลยจะถึง
        อันตรายแก่ชีวิตถ้าต้องจำคุก
        
        3) ถ้าจำเลยมีครรภ์แต่เจ็ด เดือนขึ้นไป
        
        4) ถ้าจำเลยคลอดบุตรแล้วยังไม่ถึงเดือน ในระหว่างทุเลาการบังคับอยู่นั้น ให้ศาล สั่งพนักงานฝ่ายปกครองหรือตำรวจจัดให้ บุคคลดังกล่าวแล้วอยู่ในสถานที่อันควร”
      - ประมวลกฎหมายอาญา
        มาตรา 248
        
        “ถ้าบุคคลซึ่งต้องคำพิพากษาให้ประหารชีวิต เกิดวิกลจริตก่อนประหารชีวิต ให้รอ การประหารชีวิตไว้ก่อนจนกว่าผู้นั้นจะหาย ขณะทุเลาการประหารชีวิตอยู่นั้น ศาลมี อำนาจยกมาตรา 46 วรรค (2) แห่งกฎหมายลักษณะอาญามาบังคับ ถ้าบุคคลวิกลจริตนั้นหายภายหลังปีหนึ่ง นับแต่วันพิพากษาถึงที่สุด ให้ลดโทษ ประหารชีวิตลงเหลือจำคุกตลอดชีวิต”
    - - ประมวลกฎหมายอาญา
        มาตรา 373
        
        ผู้ใดควบคุมดูแลบุคคลวิกลจริต ปล่อยปละ ละเลยให้บุคคลวิกลจริตนั้น อาจเที่ยวตามลา พังต้องระวางโทษปรับไม่เกินห้าร้อยบาท”
    - - ป.พ.พ. มาตรา 29
        
        บุคคลวิกลจริตผู้ใด ถ้าภริยาสามีก็ดี ผู้บุพการีกล่าวคือ บิดา มารดา ปู่ย่า ตายาย ทวดก็ดี ผู้สืบสันดานกล่าวคือ ลูกหลาน เหลน ลื้อก็ดี ผู้อนุบาลหรือผู้พิทักษ์ก็ดี หรือพนักงานอัยการก็ดี ร้องขอต่อศาลแล้วศาลจะสั่งให้บุคคลผู้นั้นเป็นคนไร้ความ สามารถก็ได้ คำสั่งอันนี้ให้โฆษณาในราชกิจจานุเบกษา
      - ป.พ.พ. มาตรา 30
        
        บุคคลผู้ซึ่งศาลได้สั่งให้เป็น คนไร้ความสามารถนั้น ท่านว่า ต้องจัดให้อยู่ในความอนุบาล
      - ป.พ.พ. มาตรา 31
        
        การใด ๆ อันบุคคลผู้ซึ่งศาล ได้สั่งให้เป็นคนไร้ความ สามารถได้ทำลงไปการนั้น ท่านว่าเป็นโมฆียะ”
      - ป.พ.พ. มาตรา 32
        
        การใด ๆ อันบุคคลวิกลจริตได้ทำลง แต่หาก บุคคลนั้นศาลยังมิได้สั่งให้เป็นคนไร้ความสามารถ ไซร้ ท่านว่าการนั้นจะเป็นโมฆียะ ต่อเมื่อพิสูจน์ได้ ว่าได้ทำลงในเวลาซึ่งบุคคลนั้นวิกลจริตอยู่ และคู่ กรณีอีกฝ่ายหนึ่งได้รู้แล้วด้วยว่าผู้ทำเป็นคน วิกลจริต”
      - ป.พ.พ. มาตรา 429
        
        “บุคคลใดแม้ไร้ความสามารถเพราะเหตุเป็นผู้เยาว์หรือ วิกลจริตก็ต้องรับผิดในผลที่ตนละเมิดบิดา มารดา หรือผู้ อนุบาลเช่นว่านี้ ย่อมต้องรับผิดชอบร่วมกับเขาด้วย เว้นแต่ จะพิสูจน์ได้ว่าตนได้ใช้ความระมัดระวังตามสมควร แก่หน้าที่ ดูแลซึ่งทำอยู่นั้น
      - ป.พ.พ. มาตรา 430
        
        ครูบาอาจารย์ นายจ้างหรือบุคคลอื่นซึ่งรับดูแลบุคคลผู้ ไร้ความสามารถอยู่เป็นนิตย์ก็ดี ชั่วครั้งชั่วคราวก็ดี จา ต้องรับผิดร่วมกับผู้ไร้ความสามารถในการละเมิดซึ่งเขา ได้กระทำลงในระหว่างที่อยู่ในความดูแลของตน ถ้าหาก พิสูจน์ได้ว่าบุคคลนั้น ๆ มิได้ระมัดระวังตามสมควร”
- - - - ส่วนที่เกี่ยวกับคดี
      - ส่วนที่เกี่ยวข้องกับความเจ็บ ป่วยทางจิต
  - - - ต้องกระจ่างในความมุ่งหมาย
      - พิจารณาจากใบส่งตัว เพื่อที่จะ ทราบว่าใคร
      - ขณะนี้คดีอยู่ชั้นไหน ส่งมาจากแหล่งใด ผู้ ป่วยต้องคดีอะไร ต้องการทราบอะไรบ้าง เมื่อใด
    - - ต้องรีบทำอย่างละเอียด โดยการตรวจสภาพจิต ตรวจร่างกาย ตรวจทางระบบประสาท ตรวจทาง ห้องปฏิบัติการ ทดสอบทางจิตวิทยา
      - การเฝ้าดูพฤติกรรม โดยทีมจิตเวช ได้แก่ จิตแพทย์ พยาบาลจิตเวช นักจิตวิทยา นักสังคมสงเคราะห์ นัก อาชีวบำบัด และบุคคลที่เกี่ยวข้อง
    - - ส่วนที่เกี่ยวข้องกับการก่อคดี โดยซักถามหรือขอข้อมูลจากผู้ใกล้ ชิด พฤติกรรมขณะประกอบคดีจากพยานบุคคล ตำรวจ หรือจาก พยานเอกสารอื่น ๆ
      - ข้อมูลที่เกี่ยวกับความเจ็บป่วยทางจิตเวช ตลอดจนการตรวจรักษา จากญาติ หรือจากเอกสารทางการแพทย์อื่น ๆ
    - - รวมข้อมูลทั้งหมด ซึ่งการพิจารณาข้อ สรุปเพื่อการวินิจฉัยดำเนินการ
    - - การวินิจฉัยทางคลินิก
      - การวินิจฉัยทางกฎหมาย
        
        ขณะตรวจ วิกลจริต และ สามารถต่อสู้คดีได้หรือไม่
        
        ขณะประกอบคดี สามารถรู้ผิดชอบ หรือบังคับตนเองได้หรือไม่
        
        ความเห็นหรือข้อเสนอแนะ เช่น ภาวะอันตราย
- - - - 1) เขียนรายงาน ณ ที่เกิดเหตุ โดยมีการจดบันทึก เกี่ยวกับข้อเท็จจริงทั่วไป ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับศพ ความเห็นเกี่ยวกับศพ การดำเนินการเกี่ยวกับศพ
      - 2) รายงานการผ่าศพชันสูตร ซึ่งเป็นตรวจสอบสภาพ ภายนอก / ภายในของศพนั้นๆ
      - 3) การตรวจชิ้นเนื้อ เพื่อดูพยาธิสภาพ
      - 4) การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
        เพื่อดูสารในร่างกาย
      - 5) การลงความเห็นในเรื่องเหตุ และพฤติการณ์ที่ตาย
  - - - 1) ข้อเท็จจริง (จำนวน ชนิด ตำแหน่ง ขนาด สิ่งแปลก ปลอมที่พบในแผล ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ วิธี การรักษาพยาบาล และความผิดปกติที่เป็นผลจากการ บาดเจ็บ)
      - 2) ความเห็นเกี่ยวกับแผล
  - - - 1) รวบรวมวัตถุพยานหรือสิ่งที่
        สงสัยว่าเป็นวัตถุพยาน
      - 2) แยกหีบห่อ การบรรจุซอง เขียนรายละเอียด
      - 3) ป้องกันการปลอมแปลงเจือปน หรือเสื่อมสภาพ
      - 4) ส่งมอบวัตถุพยานด้วยความระมัดระวัง รัดกุม มีบันทึกการส่งมอบและผู้รับผิดชอบ
  - - - 1) บันทึกอย่างถูกต้อง ตรงตาม ความเป็นจริง กระชับ ชัดเจน ใช้การขีดฆ่าและเขียนชื่อ กำกับแทนการลบ
      - 2) ต้องมีการสังเกตและบันทึก อาการ อาการแสดงเป็นระยะๆ
      - 3) ในการบันทึกต้องระมัดระวัง การใช้ภาษา อย่าใช้อารมณ์ ในการเขียน
      - 4) ควรเขียนให้สื่อความหมาย ในแง่การรักษาและกรณีที่เป็น พยานเอกสาร
      - 5) พึงระลึกไว้เสมอว่าบันทึกอาการ และ อาการแสดงของผู้ป่วยเป็นเอกสารลับ และผู้ ป่วยสามารถขอดูได้ จึงไม่ควรเปิดเผย เอกสารนี้กับผู้อื่น ยกเว้นแพทย์ หรือในกรณี ที่ต้องที่ต้องมีการเปิดเผยตามข้อกำหนดของ ศาล