1) แบคทีเรีย ได้แก่ แบคทีเรียทั้งแกรมบวก (Gram positive) และแกรมลบ (Gram negative)

แหล่งเชื้อโรคอาจเป็นคน สัตว์
พืช ดิน และแมลงต่าง ๆ อาทิ เหา เห็บ หมัด
เชื้อที่ทำให้เกิดบาดทะยักเจริญได้ดีในดิน คนหรือสัตว์
ที่มีเชื้อก่อโรคอยู่ในตัวและตนเองไม่เกิดโรคแต่สามารถแพร่กระจายเชื้อไปสู่คนอื่นได้เรียกว่า Carrier

เชื้อจุลชีพออกจากร่างกายของคนซึ่งเป็นโรคได้หลาย
ทางทั้งระบบทางเดินหายใจ โดยเชื้อออกมาพร้อมน้ำมูก ลมหายใจ เชื้อออกทางระบบสืบพันธุ์ ระบบทางเดินปัสสาวะ

เชื้อจุลชีพแต่ละชนิดมีวิธีการแพร่กระจายที่แตกต่างกันซึ่งสามารถแบ่ง
ออกได้เป็น การสัมผัส การหายใจ การแพร่กระจายโดยมีตัวนำ

โดยมากทางเข้ามักเป็นทางเดียวกับที่ออกมา ที่
พบบ่อยๆ ได้แก่ ทางเดินหายใจ ทางเดินอาหาร อวัยวะสืบพันธุ์ และผิวหนังที่ฉีดขาด

โดยธรรมชาติร่างกายมีกลไกและสิ่งที่จะต่อสู้กับ
จุลชีพที่มารุกรานอยู่แล้วอาทิ มีผิวหนังป้องกันการรุกรานของจุลชีพ ขนอ่อนในจมูกช่วยกรองอากาศที่หายใจเข้าไป

มีขบวนการอักเสบ มี Enzyme ที่ชื่อ Lysozyme ทำลาย Bacteria มี Antibody ที่คอย
ต่อสู้กับสารติดเชื้อหรือพิษของมัน

1.2.1 ความเครียด (Stress)
ถ้าบุคคลมีความเครียดเกิดขึ้น จะมีความไวต่อการติดเชื้อได้ง่าย เช่น คนที่เพิ่งฟื้นจากการผ่าตัดใหม่ๆ

1.2.2 ภาวะโภชนาการ
บุคคลที่ได้รับอาหารครบถ้วนความไวต่อการติดเชื้อจะน้อยกว่าคนที่ขาดอาหาร มักพบว่าคนที่ขาดอาหารมักติดโรคต่าง ๆ ได้ง่าย เช่น วัณโรค

1.2.6 เพศ
เช่น มักพบโรคปอดบวมในผู้ชายมากกว่า และพบโรคอีดำอีแดงในผู้หญิงมากกว่า

1.2.8 อายุ
ในเด็กมีความไวต่อการติดเชื้อง่ายกว่าผู้ใหญ่ เนื่องจากการสร้างภูมิคุ้มกันในร่างกายไม่ได้ดีเท่าผู้ใหญ่ คนสูงอายุมีภูมิต้านทานน้อยกว่าคนสูงอายุมเพราะมีโรคเรื้อรังร่วมอยู่ด้วย

อาจเป็นเชื้อที่มีอยู่ในตัวผู้ป่วยเอง
(Endogenous organism) หรือเป็นเชื้อจากภายนอกร่างกายผู้ป่วย (Exogenous organism)ผู้ป่วยไม่มีอาการและอาการแสดงของการติดเชื้ออยู่และไม่ได้อยู่ในระยะฟักตัวของเชื้อ

โรคติดเชื้อในโรงพยาบาลไม่เกิดขึ้นเฉพาะกับผู้ป่วยเท่านั้นบุคคลอื่นที่เกี่ยวข้องกับโรงพยาบาลก็อาจติดโรคได้ เช่น แพทย์ พยาบาล บุคลากรทางการแพทย์อื่น

1) เชื้อโรค
ส่วนใหญ่เป็นเชื้อประจำถิ่น หรือเชื้อที่พบบนร่างกายผู้ป่วยเอง
(Normal flora) ที่พบมากที่สุด คือ เชื้อแบคทีเรียกรัมลบทรงแท่ง
(Gram negative bacilli)

(1) การแพร่กระจายเชื้อโดยการสัมผัสโดยตรง (Direct–contact transmission) เกิดจากการที่มือไปสัมผัสแหล่งโรค
แล้วสัมผัสผู้ป่วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งมือของบุคลากรผู้ให้การพยาบาลผู้ป่วย เช่น การทำแผล

(2) การแพร่กระจายเชื้อโดยการสัมผัสโดยอ้อม (Indirect–contact transmission)
เป็นการแพร่กระจายเชื้อโดยการสัมผัสกับสิ่งของหรืออุปกรณ์ทางการแพทย์ที่มีการปนเปื้อนเชื้อก่อโรค

2) การแพร่กระจายเชื้อโดยฝอยละออง (Droplet spread)
เกิดจากการสัมผัสกับฝอย
ละอองน้ำมูกน้ำลายที่มีขนาดใหญ่กว่า 5 ไมครอน มักเกิดขึ้นในระยะไม่เกิน 3 ฟุต เกิดขึ้นขณะที่ผู้ป่วย ไอ จาม พูด

3) การแพร่กระจายเชื้อทางอากาศ (Airborne transmission)
โดยการสูดหายใจเอาเชื้อที่ลอยอยู่ในอากาศเข้าสู่ระบบทางเดินหายใจ
เชื้อจุลชีพที่แพร่กระจายโดยวิธีนี้ เช่น เชื้อสุกใส เชื้อวัณโรค งูสวัด

4) การแพร่กระจายเชื้อโดยการผ่านสื่อนำ (Vehicle transmission)
เกิดจากการที่มีเชื้อจุลชีพปนเปื้อนอยู่ในเลือด ผลิตภัณฑ์ของเลือด อาหาร น้ำ ยา สารน้ำที่ให้ทางหลอดเลือดดำแก่ผู้ป่วย

5) การแพร่กระจายเชื้อโดยสัตว์พาหนะ (Vector-Borne transmission)
เช่น การถูกยุงที่มีไวรัสเด็งกี่กัด ถูกยุงที่มีเชื้อมาลาเรียกัด