Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับวิชาชีพการพยาบาล และการผดุงครรภ์ - Coggle Diagram
กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับวิชาชีพการพยาบาล
และการผดุงครรภ์
ลักษณะของกฎหมายแพ่ง
กฎหมายพาณิชย์ เป็นกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการค้าขายหรือกิจการใดๆ ที่ได้กระทำในเรื่องหุ้นส่วนบริษัท ประกันภัย ตั๋วเงิน
กฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง เป็นกฎหมายที่เกี่ยวกับวิธีการดำเนินพิจารณาพิพากษาคดีในกรณีที่เกิดข้อพิพาทในทางแพ่งขึ้น เช่น วิธีฟ้อง ศาลที่ฟ้อง วิธีพิจารณาของศาล
กฎหมายแพ่ง กำหนดสิทธิ หน้าที่ และความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล
ซึ่งเป็นความสัมพันธ์ระหว่างเอกชนกับเอกชนโดยทุกฝ่ายมีฐานะเท่าเทียมกัน
นิติกรรม
องค์ประกอบของนิติกรรม
การกระทำโดยเจตนา
การแสดงเจตนาโดยชัดแจ้งอาจทำโดยวาจา เป็นลายลักษณ์อักษร
การแสดงเจตนาโดยปริยายเป็นการแสดงเจตนาไม่ชัดแจ้งแต่การกระทำอื่นๆ ที่ทำให้ต่างฝ่ายต่างเข้าใจว่า มีความประสงค์ใดในกิริยาเช่นนั้น
ผู้กระทำต้องแสดงออกในฐานะที่เป็นเอกชน หมายถึง ผู้กระทำนิติกรรมต้องแสดงออกในฐานะเอกชน มิใช่เจ้าพนักงานของรัฐ
การกระทำที่ชอบด้วยกฎหมายหมายถึง การกระทำที่กฎหมายให้อำนาจบุคคลกระทำได้โดยชัดแจ้ง หรือกฎหมายไม่ได้กำหนดไว้ว่าห้ามกระทำ
ทำให้เกิดการเคลื่อนไหวสิทธิ หมายถึง ผลของการกระทำที่ชอบด้วยกฎหมาย ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลง
ประเภทของนิติกรรม
พิจารณาแบ่งตามจำนวนคู่กรณี
นิติกรรมฝ่ายเดียวได้แก่ นิติกรรมที่เกิดผลโดยการแสดงเจตนาของบุคคลเพียงฝ่ายเดียว
นิติกรรมหลายฝ่ายได้แก่ นิติกรรมที่เกิดขึ้นโดยการแสดงเจตนาของบุคคลตั้งแต่สองฝ่ายขึ้นไป และทุกฝ่ายตกลงยินยอมตามข้อตกลง
พิจารณาแบ่งตามการมีผลของนิติกรรม
นิติกรรมที่มีผลขณะผู้แสดงเจตนายังมีชีวิตเช่น การให้โดยเสน่หา สัญญาการซื้อขาย
นิติกรรมที่มีผลขณะผู้แสดงเจตนาไม่มีชีวิตเช่น พินัยกรรม
พิจารณาแบ่งตามค่าตอบแทน
นิติกรรมที่มีค่าตอบแทนอาทิ สัญญาจ้างงาน สัญญาซื้อขาย สัญญากู้ยืมเงิน
นิติกรรมที่ไม่มีค่าตอบแทนอาทิ การให้โดยเสน่หา สัญญายืมเงินโดยไม่มีดอกเบี้ย
ปพพ. มาตรา149
การใดๆ อันทำลงโดยชอบด้วยกฎหมายและด้วยใจสมัคร มุ่งโดยตรงต่อการผูกนิติสัมพันธ์ขึ้นระหว่างบุคคล
นิติกรรม
การกระทำของบุคคลด้วยใจสมัครและถูกต้องตามกฎหมาย มุ่งให้เกิดการเปลี่ยนแปลง โอน สงวนหรือระงับสิทธิระหว่างบุคคล
ความสามารถของบุคคลในการให้การยินยอมรักษาพยาบาล
ความหมาย
ถ้าบุคคลบรรลุนิติภาวะ กฎหมายถือว่าบุคคลมีวุฒิภาวะที่จะตัดสินใจกระทำสิ่งต่างๆ ด้วยตนเอง
บุคคล
บุคคลธรรมดา
มนุษย์ที่มีชีวิตรอดภายหลังการคลอดจากครรภ์มารดา ในทางกฎหมายก าหนดให้สภาพบุคคลเริ่มตั้งแต่เมื่อคลอดและอยู่รอดเป็นทารก และสิ้นสุดลงเมื่อตาย
การตายโดยธรรมชาติหมายถึง การป่วยตาย แก่ตาย หรือถูกะฆ่าตายของบุคคล ทำให้สภาพบุคคลสิ้นสุด ก่อให้เกิดผลทางกฎหมายทั้งทางแพ่งและอาญา
การสาบสูญหมายถึง การที่บุคคลได้ไปจากภูมิลำเนาหรือถิ่นที่อยู่ และไม่มีใครรู้แน่ว่า บุคคลนั้นยังมีชีวิตอยู่หรือไม่ เป็นเวลาติดต่อกัน 5ปี ในเหตุการณ์ปกติ หรือเป็นเวลา 2ปี
นิติบุคคล
ผู้เยาว์(Minor) บุคคลที่ยังไม่บรรลุนิติภาวะ ในทางกฎหมาย บุคคลจะพ้นจากการเป็นผู้เยาว์หรือบรรลุนิติภาวะใน 2กรณี คือ อายุครบ 20 ปีบริบูรณ์ (ปพพ. มาตรา 19) หรือการสมรส
คนไร้ความสามารถ(Incompetence)
คนวิกลจริต (Unsound mind) หรือ อยู่ในภาวะผัก (Vegetative state) ที่คู่สมรส ผู้สืบสันดาน บุพการี ผู้อนุบาล หรือพนักงานอัยการยื่นเรื่องต่อศาล และศาลมีคำสั่งให้เป็นคนไร้ความสามารถ
บุคคลที่ศาลสั่งให้เป็นคนไร้สามารถไม่อาจทำนิติกรรมใดๆ หากกระทำนิติกรรมนั้น ถือเป็นโมะียะทั้งหมด หากจำเป็นต้องทำนิติกรรมใดๆ ผู้อนุบาลต้องเป็นผู้ทำแทน
คนเสมือนไร้ความสามารถ(Quasi –incompetence)
บุคคลที่ไม่สามารถจัดทำการงานโดยตนเอง หรือจัดกิจการไปในทางเสื่อมเสียแก่ทรัพย์สินของตนเองหรือครอบครัว และศาลสั่งให้เป็นคนเสมือนไร้ความสามารถ
กายพิการ หมายถึง ร่างกายพิการไม่สมประกอบแต่กำเนิด
หรือเป็นภายหลังเพราะเจ็บป่วยหรืออุบัติเหตุ
จิตฟั่นเฟือน หมายถึง คนที่จิตไม่ปกติ ไม่สมประกอบ เป็นโรคจิต
อาจเนื่องจากการเจ็บป่วยหรือความชรา
ประพฤติสุรุ่ยสุร่าย เสเพล หมายถึง บุคคลที่ใช้จ่ายฟุ่มเฟือยสม่ำเสมอ
โดยไม่มีเหตุผลอันควร
ติดสุรายาเมา หมายถึง ผู้ที่เสพสุราของมึนเมาต่างๆ หรือเสพยาเสพติด
จนเป็นนิสัยและเลิกไม่ได้
ลูกหนี้ที่ถูกศาลสั่งเป็นบุคคลล้มละลาย
เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์เป็นผู้มีอำนาจในการจัดการ จำหน่ายทรัพย์ของลูกหนี้ และกระทำการอื่นๆ เกี่ยวกับทรัพย์สินของลูกหนี้
สามีภริยา
เป็นผู้จัดการสินสมรสร่วมกัน จึงต้องให้ความยินยอมซึ่งกันและกันเป็นการทำนิติกรรมบางประเภท เช่น การซื้อขาย แลก เปลี่ยน การเช่าอสังหาริมทรัพย์เกิน 3ปี
สภาพบังคับทางแพ่ง
โมฆะกรรม
นิติกรรมที่มีวัตถุประสงค์ต้องห้ามชัดแจ้งโดยกฎหมาย
สัญญาซื้อขายอาวุธปืนเถื่อนสัญญาซื้อขายยาเสพติด สัญญารับจ้างวางยา
นิติกรรมที่ไม่ได้ทำให้ถูกต้องตามแบบที่กฎหมายกำหนด
การซื้อขายอสังหาริมทรัพย์ต้องทำเป็นหนังสือ และจดทะเบียนต่อหน้าพนักงานเจ้าหน้าที่
การแสดงเจตนาโดยส าคัญผิดในสาระส าคัญแห่งนิติกรรม
ตัวบุคคลซึ่งเป็นคู่กรณีแห่งนิติกรรม หรือทรัพย์สินซึ่งเป็นวัตถุแห่งนิติกรรม ความยินยอมดังกล่าวย่อมไม่มีผลตามกฎหมาย
โมฆียกรรม
ความสามารถของบุคคล
นิติกรรมที่ผู้เยาว์ทำต้องได้รับความยินยอมจากผู้แทนโดยชอบธรรม คนเสมือนไร้ความสามารถ
การแสดงเจตนาโดยวิปริต
การบังคับชำระหนี้เป็นการชำระเงิน ส่งมอบทรัพย์สิน กระทำการอย่างใดอย่างหนึ่งเพื่อใช้หนี้
การชดใช้ค่าเสียหายหรือค่าสินไหมทดแทน
ความเสียหายที่ไม่อาจคำนวณราคาเป็นตัวเงินได้ เช่น หมิ่นประมาท ความเศร้าเสียใจ
ความเสียหายที่คำนวณราคาเป็นเงินได้ รวมถึงการคืนทรัพย์สิน
หรือใช้ราคาค่าเสียหายของความเสียหายที่เกิดขึ้น
ความรับผิดทางแพ่งที่เกี่ยวกับ
การประกอบวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์
สัญญา
การกระทำของบุคคลตั้งแต่สองฝ่ายขึ้นไป ที่แสดงเจตนาด้วยใจสมัครถูกต้องตรงกันที่จะกระทำหรืองดเว้นการกระทำและตกลงกันทุกข้อโดยไม่มีข้อสงสัย
ความรับผิดจากการละเมิด
การกระทำโดยจงใจหรือประมาท
การกระทำโดยจงใจ การกระทำที่ตั้งใจหรือเจตนาโดยผิดกฎหมาย ไม่มีสิทธิหรือใช้สิทธิเกินขอบเขต ทำให้เกิดความเสียหายแก่ผู้อื่น
:การกระทำโดยประมาทเลินเล่อ การกระทำโดยมิได้จงใจ แต่กระทำโดยปราศจากความระมัดระวังในระดับวิญญูชน
การกระทำต่อบุคคลอื่นโดยผิดกฎหมาย หมายถึง การประทุษกรรม
หรือกระทำต่อผู้อื่นโดยผิดกฎหมายด้วยการฝ่าฝืนข้อห้าม
ทำให้บุคคลอื่นเสียหาย การกระทำที่ทำให้บุคคลอื่นขาดประโยชน์ที่เคยได้รับ หรือได้รับความเสียหายต่อชีวิต ร่างกาย เสรีภาพ ทรัพย์สิน
กฎหมายอาญาสำหรับพยาบาล
และการกระทำความผิดที่พบบ่อย
วัตถุประสงค์
รักษาโครงสร้างของสังคมให้มั่นคง
คุ้มครองความปลอดภัย รักษาความสงบสุขให้แก่สมาชิกในชุมชน
เพื่อควบคุมความประพฤติของบุคคลให้อยู่ในสังคมด้วยความสงบเรียบร้อย
ความหมาย
การกระทำใดเป็นความผิดและกำหนดโทษอาญาแก่ผู้ฝ่าฝืน
ประเภทของความรับผิดทางอาญา
ความผิดต่อแผ่นดิน
สำคัญและร้ายแรง มีผลกระทบต่อผู้เสียหายและสังคมส่วนรวม
ความผิดต่อส่วนตัว
ความผิดที่ไม่ร้ายแรงมีผลกระทบต่อผู้เสียหายฝ่ายเดียว
และกฎหมายบัญญัติประเภทไว้ชัดเจน
ลักษณะสำคัญของความรับผิดทางอาญา
ต้องตีความเคร่งครัดตามตัวอักษร
ไม่มีผลย้อนหลังที่เป็นโทษ จะไม่มีผลในการเพิ่มโทษแก่บุคคลหากขณะการกระทำยังไม่มีกฏหมายบัญญัติว่าการกระทำนั้นเป็นความผิด
ต้องมีบทบัญญัติความผิด และกำหนดโทษไว้โดยชัดแจ้ง
หลักเกณฑ์ความรับผิดทางอาญา
การกระทำ
การเคลื่อนไหวร่างกาย หรือไม่เคลื่อนไหวร่างกาย โดยรู้สำนึกและอยู่ภายใต้การบังคับของจิตใจ
กฎหมายบัญญัติว่าการกระทำนั้นเป็นความผิดและกำหนดโทษ
การกระทำโดยเจตนา
การกระทำโดยรู้สำนึกในการที่กระทำ และในขณะเดียวกันผู้กระทำประสงค์ต่อผลหรือเล็งเห็นผลของการกระทำนั้น
กระทำโดยเจตนา ประมาท หรือไม่เจตนา
การกระทำโดยประมาท (Negligence)
วิสัยหมายถึง ลักษณะที่เป็นอยู่ของบุคคลผู้กระทำ หรือสภาพภายในตัวผู้กระทำโดยคำนึงถึงอายุ เพศ การศึกษา ประสบการณ์ อาชีพ
พฤติการณ์หมายถึง ข้อเท็จจริงประกอบการกระทำหรือเหตุภายนอก
ของผู้กระทำเช่น สภาพแวดล้อม แสงสว่าง
การกระทำโดยไม่เจตนาหมายถึง การกระทำที่ผู้กระทำไม่ได้ตั้งใจให้เกิด และไม่คาดคิดว่าจะเกิดจากการกระทำนั้น
เหตุยกเว้นความรับผิดทางอาญา
เหตุยกเว้นความรับผิด
การป้องกันโดยชอบด้วยกฎหมายได้แก่ กรณีที่บุคคลจำต้องกระทำเพื่อป้องกันตนเองหรือผู้อื่น
ผู้เสียหายยินยอมให้กระทำ
เหตุยกเว้นโทษ
การกระทำผิดเพราะความบกพร่องทางจิต
การกระท าตามคำสั่งของเจ้าพนักงาน
กระทำด้วยความจำเป็นเป็นการกระทำเพราะเหตุถูกบังคับ
หรืออยู่ภายใต้อำนาจของใครหรือสิ่งใดสิ่งหนึ่ง
การกระทำของเด็กอายุไม่เกิน 10 ปี
การกระทำความผิดเกี่ยวกับทรัพย์
เหตุลดหย่อนโทษ
การกระทำโดยบันดาลโทสะ
การกระทำความผิดโดยไม่รู้ว่ากฎหมายบัญญัติว่าเป็นความผิด
อายุความ
อายุความฟ้องคดีทั่วไป
ระยะเวลาของอายุความแปรตามอัตราโทษตามความผิด
อายุความฟ้องคดีความผิดอันยอมความได้
โทษทางอาญา
โทษกักขัง เป็นโทษที่เปลี่ยนจากโทษอย่างอื่นมาเป็นโทษกักขัง
โทษจำคุก เป็นโทษจำกัดเสรีภาพของนักโทษที่ถูกควบคุมไว้
ในเรือนจำ ตามระยะเวลาที่กำหนดไว้ในคำพิพากษา
โทษปรับการเสียค่าปรับ คือ การชำระเงินต่อศาลตามจำนวนที่ศาลกำหนดไว้ในคำพิพากษา
ถ้าไม่ชำระภายใน 30วัน นับแต่วันที่ศาลพิพากษา ผู้นั้นอาจถูกยึดทรัพย์สินหรือกักขังแทน
โทษประหารชีวิต สำหรับลงโทษผู้กระท าความผิดคดีอุกฉกรรจ์
โทษริบทรัพย์สิน
ลหุโทษ ความผิดที่ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 1เดือนหรือปรับ
ไม่เกิน 10,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
ความรับผิดทางอาญาที่เกี่ยวกับการปฏิบัติการพยาบาล
การเปิดเผยความลับของผู้ป่วย ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 3 ปี หรือปรับไม่เกิน 60,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
ความประมาทในการประกอบวิชาชีพ
ไม่ปฏิบัติตามมาตรฐานวิชาชีพ (Failure to follow standard of care)
ใช้เครื่องมือ/อุปกรณ์การแพทย์ไม่ถูกต้อง (Failure to use equipment in a responsible manner)
ความบกพร่องด้านการสื่อสาร (Failure to communication)
ความบกพร่องด้านการบันทึก(Failure to document)
ความบกพร่องด้านการประเมินและเฝ้าระวังอาการ(Failure to assess and monitor)
ความบกพร่องด้านการไม่พิทักษ์สิทธิของผู้ป่วย(Failure to act as patient advocate)
ความประมาทในการประกอบวิชาชีพกับการปฏิเสธการรักษา
ทำให้ผู้อื่นได้รับอันตรายเล็กน้อยแก่ร่างกายหรือจิตใจ
เป็นความผิดลหุโทษ คือต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 1เดือน
หรือปรับไม่เกิน 10,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
ให้ผู้อื่นได้รับอันตรายสาหัส ผู้กระทำจะได้รับโทษหนักขึ้น ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 3 ปี หรือปรับไม่เกิน 60,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
ประมาททำให้ผู้อื่นได้รับอันตรายถึงแก่ความตาย
จำคุกไม่เกิน 10 ปี และปรับไม่เกิน 200,000 บาท
การเปิดเผยความลับของผู้ป่วย
เปิดเผยความลับนั้น ในประการที่น่าจะเกิดความเสียหายแก่ผู้หนึ่งผู้ใด
ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 6 เดือน หรือปรับไม่เกิน 10,000 บาท
หรือทั้งจำทั้งปรับ
รู้ความลับผู้อื่นมาเนื่องจากการประกอบอาชีพหรือจากการศึกษาอบรม
การปฏิเสธความช่วยเหลือผู้ที่ตกอยู่ในอันตรายต่อชีวิต ระวางโทษ
จำคุกไม่เกิน 1เดือน หรือปรับไม่เกิน 10,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
ความผิดเกี่ยวกับเอกสาร
ความผิดฐานปลอมเอกสาร
เป็นการกระทำเอกสารโดยผู้กระทำไม่มีสิทธิ หรือไม่มีอำนาจกระทำ
และทำให้ผู้อื่นได้รับความเสียหาย
ความผิดฐานทำหรือรับรองเอกสารเท็จ
เป็นผู้ทำคำรับรองเป็นเอกสารเท็จ หรือเป็นผู้ใช้
หรืออ้างคำรับรองนั้นโดยทุจริต
ใช้เอกสารเท็จนั้นในทางที่น่าจะเกิดความเสียหายแก่ผู้อื่นและประชาชน
ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปี หรือปรับไม่เกิน 40,000 บาท
หรือทั้งจำทั้งปรับ
การทำให้หญิงแท้งลูก
การทำให้ตนเองแท้งลูกหรือยอมให้ผู้อื่นทำให้ตนแท้งลูก
จำคุกไม่เกิน 3 ปี หรือปรับไม่เกิน 60,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
การทำให้หญิงแท้งลูกโดยผู้เสียหายยินยอมต้องระวางโทษ
จำคุกไม่เกิน 5 ปี หรือปรับไม่เกิน 100,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
การทำให้หญิงแท้งลูกโดยผู้เสียหายไม่ยินยอม ระวางโทษจำคุกไม่เกิน 7 ปี หรือปรับไม่เกิน 140,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ ถ้าหญิงตั้งครรภ์ได้รับอันตรายสาหัสอย่างอื่น ผู้กระทำต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่ 1 –10 ปีหรือปรับตั้งแต่ 20,000 –200,000 บาท และถ้าหญิงตั้งครรภ์ถึงแก่ความตาย ผู้กระทำต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 5 –10 ปี หรือปรับตั้งแต่ 100,000 –400,000 บาท
การพยายามทำให้หญิงแท้งลูก การทำแท้งที่ไม่ได้กระทำไปจนครบกระบวนการ แต่ไม่บรรลุผล คือ ไม่แท้ง หากหญิงนั้นยอม ผู้กระทำไม่ต้องรับโทษ เพราะความผิดยังไม่สำเร็จ คือ ยังไม่แท้งลูก
การทำให้หญิงแท้งที่ถูกกฎหมาย
จาเป็นต้องกระทำเนื่องจากสุขภาพหญิงตั้งครรภ์
หญิงตั้งครรภ์เนื่องจากถูกข่มขืนกระทำชำเรา
เด็กหญิงอายุไม่เกิน 15 ปี ตั้งครรภ์จากการถูกชำเราโดยเด็กยินยอมหรือไม่ก็ตาม
ตั้งครรภ์เนื่องจากถูกล่อลวง ข่มขืนใจ ประทุษร้าย หรือใช้อำนาจครอบงำ