Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การป้องกันและการควบคุมการติดเชื้อ😷, clean-hand, download, ยุงลาย, c1,…
การป้องกันและการควบคุมการติดเชื้อ😷
วงจรการติดเชื้อ♻
เชื้อก่อโรค
เชื้อรา
ไวรัส
โปรโตซัว
พยาธิ
แบคทีเรีย
แหล่งกักเก็บเชื้อโรค
เชื้อก่อโรคอยู่ในตัวและตนเองไม่เกิดโรค แต่สามารถแพร่กระจายเชื้อไปสู่คนอื่นได้เรียกว่า Carrier
ทางออกของเชื้อ
ระบบทางเดินหายใจ
ระบบสืบพันธ์ุ
ระบบทางเดินปัสสาวะ
เชื้อที่อยู่บนแผลที่ผิวหนัง
สายสะดือ
แมลงกัดและดูดเลือดไปกัดผู้อื่นต่อ
หนทางการแพร่กระจายเชื้อ
การสัมผัส
การหายใจ
การแพร่กระจายโดยมีตัวนำ
ทางเข้าของเชื้อ
เชื้อหาทางเข้าไปใน host ส่วนมากทางเข้ามักเป็นทางเดียวกับที่ออกมา
ทางเดินอาหาร
อวัยวะสืบพันธ์ุ
ทางเดินหายใจ
ผิวหนังที่ฉีดขาด
ความไวในการรับเชื้อของบุคคล
บุคคลจะติดเชื้อง่ายหรือยากขึ้นอยู่กับลักษณะของเชื้อจุลชีพ ธรรมชาติ ของเนื้อเยื้อทีรับเชื้อ สุขภาพทั่ว ไปของแต่ละบุคคล ภูมิคุ้มกันโรค
ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเสี่ยงต่อการติดเชื้อ✔
โรคภูมิแพ้หรือโรคเรื้อรัง
มีความต้านทานตํ่ากว่าคนปกติ
เพศ
โรคบางชนิดพบมากในแต่ละเพศไม่เท่ากัน
ความร้อนหรือเย็น
ความสามารถในการต่อต้านเชื้อโรคน้อยลง
กรรมพันธุ์
ขาดสาร immunoglobulin ซึ่งเป็นตัวการสำคัญ
ในการสร้างภูมิคุ้มกันให้แก่ร่างกาย
ความอ่อนเพลีย
อายุ
ภาวะโภชนาการ
คนทีขาดอาหารทำให้ ติดโรคต่างๆ ได้ง่าย
การรักษาทางการแพทย์บางชนิด
การฉายแสง
รับยาที่กดการสร้างภูมิคุ้มกัน
ความเครียด (Stress)
มีความไวต่อการติดเชื้อได้ง่าย
อาชีพ
คนเลี้ยงนกพิราบ : H5N1
การติดเชื้อในโรงพยาบาล🏥🚑
องค์ประกอบของการติดเชื้อในโรงพยาบาล
เชื้อโรค
เชื้อประจำถิ่น/เชื้อที่พบบนร่างกายผู้ป่วยเอง
gram negative bacilli
คน
ภูมิต้านทานโรคตํ่า
ภาวะทุพโภชนาการ
ผ่าตัด
สิ่งแวดล้อม
สิ่งแวดล้อมผู้ป่วยในโรงพยาบาลครอบคลุมถึง อาคาร สถานที่ เครื่องมือ เครื่องใช้ บุคลากรในโรงพยาบาล และญาติที่มาเยี่ยม
การแพร่กระจายเชื้อ
การแพร่กระจายเชื้อโดยการสัมผัส
การสัมผัสกันโดยตรงระหว่างคนต่อคน เกิดจากการที่มือไปสัมผัสแหล่งโรคแล้วสัมผัสผู้ป่วย
การสัมผัสกับสิ่งของหรืออุปกรณ์ทางการแพทย์ที่มีการปนเปื้อนเชื้อก่อโรค
การแพร่กระจายเชื้อโดยฝอยละออง
เกิดจากการสัมผัสกับฝอย
ละอองน้ำมูกน้ำลาย
การแพร่กระจายเชื้อทางอากาศ
การสูดหายใจเอาเชื้อที่ลอยอยู่ในอากาศเข้าสู่ระบบทางเดินหายใจ เชื้อจุลชีพจะอยู่ในรูปของ Droplet
การแพร่กระจายเชื้อโดยการผ่านสื่อนำ
เชื้อจุลชีพปนเปื้อนอยู่ในเลือด ผลิตภัณฑ์ของเลือด อาหาร น้ำ ยา สารน้ำที่ให้ทางหลอดเลือดดำแก่ผู้ป่วย
การแพร่กระจายเชื้อโดยสัตว์พาหนะ
กระจายเชื้อโดยแมลง หรือสัตว์นำโรค
การทำลายเชื้อ และการทำให้ปราศจากเชื้อ❌
การทำลายเชื้อ
Disinfectants
ทำลายเชื้อบน
เครื่องมือหรือบนพื้นผิว
Antiseptics
ทำลายเชื้อทีผิวหนังและส่วนต่างๆ ของร่างกาย
ระดับการทำลายเชื้อ (Disinfection)
Intermediate-level disinfection
ทำให้เชื้ออ่อนกำลังลงจนไม่ก่อให้เกิดอันตรายต่อมนุษย์ แต่ไม่สามารถทำลายสปอร์ของเชื้อแบคทีเรียได้
Low-level disinfection
สามารถทำลายเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส เชื้อราบางชนิด
High-level disinfection
ทำลายจุลชีพก่อโรคได้ทุกชนิด รวมทั้งสปอร์ของเชื้อแบคทีเรีย
การทำให้ปราศจากเชื้อ
กระบวนการในการทำลายหรือขจัดเชื้อจุลชีพทุกชนิดรวมทั้งสปอร์ของเชื้อแบคทีเรียจากเครื่องมือทางการแพทย์
วิธีการทางกายภาพ
การใช้ความร้อน
การใช้ความร้อนแห้ง (Dry heat)
ใช้อุณหภูมิสูง 160-180 องศาเซลเซียสเป็นเวลานาน 1-2 ชั่วโมง
การต้ม (Boiling)
การต้มในน้ำเดือด 100 องศาเซลเซียส นาน 30 นาที
การใช้ความร้อนชื้น (Moist heat)
การนึ่งไอน้ำภายใต้ความดัน (Autoclave) เป็น
วิธีการที่มีประสิทธิภาพที่สุด
การเผา (Incineration)
ทำลายอุปกรณ์ที่จะไม่นำกลับมาใช้อีกต่อไป
การใช้รังสี
X-ray, gamma rays, Ultraviolet light (UV)
ทำลายเชื้อแบคทีเรียได้หลายชนิด แต่การแทรก
ซึมเข้าสู่อุปกรณ์ไม่ดี
2.วิธีการทางเคมี
การใช้ Chemical sterilant
High-level disinfectant
ห่ออุปกรณ์ที่ผ่านการทำให้ปราศจากเชื้อแล้วจะมีระยะเวลาในการคงสภาพปราศจากเชื้อ หรือที่เรียกว่า Shelf life
การใช้แก๊ส
แก๊ส Ethylene oxide (EO) นิยมใช้
ปริมาณ EO ตกค้างในอุปกรณ์ที่มีเนื้อวัสดุเป็นรูพรุนได้
Fiber optic scopes หัวจี้ให้เลือดหยุด มีดไฟฟ้า สายสวนต่าง ๆ อวัยวะเทียม เครื่องมือทางจักษุวิทยา
Formaldehyde เข้มข้น 37% หรือ ฟอร์มาลิน
การควบคุมการแพร่กระจายเชื้อ👩🏽⚕️👨🏽⚕️
Standard precautions
ล้างมือให้สะอาดด้วยสบู่หรือสบู่ยาฆ่าเชื้อทุกครั้ง
การล้างมือธรรมดา 7ขั้นตอน
Hygienic hand washing
ล้างมือด้วยน้ำสะอาดให้มือ
เปียกให้ทั่ว ฟอกด้วยน้ำยาทำลายเชื้อ (Antiseptic)
Surgical hand washing
ฟอกมือด้วย Antiseptic ที่มือจนถึงข้อศอก เป็นเวลา 2-6 นาที
การผ่าตัด การทำคลอด
การฟอกมือครั้งแรกของแต่ละวันให้ใช้แปรงขัดปลายนิ้วและซอกเล็บด้วย
Alcohol hand rubs
กรณีทีมือไม่ได้เปื้อนสิ่งสกปรก เลือดหรือสารคัดหลั่ง
ใช้แอลกอฮอล์ 3-5 มล. ใส่ฝ่ามือแล้วลูบให้ทั่วฝ่ามือ หลังมือและนิ้วมือ
สวมเครื่องป้องกันเมื่อคาดว่าจะสัมผัสเลือดหรือสารคัดหลั่งผู้ป่วย
สวมเสื้อคลุมหรือผูกผ้ากันเปื้อน
ใส่ผ้าปิดปาก-จมูกและแว่นป้องกันตา
สวมถุงมือ
ทำความสะอาดสิ่งแวดล้อมที่เปื้อนเลือดหรือสารคัดหลั่งอย่างถูกวิธี
บรรจุผ้าเปื้อนในถุงพลาสติกผูกปากถุงให้แน่น
หยิบจับอุปกรณ์ที่มีคมที่ใช้กับผู้ป่วยด้วยความระมัดระวัง
ทำความสะอาดและทำลายเชื้อ
หลีกเลี่ยงการเกิดบาดแผลขณะปฏิบัติงาน
Transmission-base precautions
2)การป้องกันการแพร่กระจายเชื้อจาก ฝอยละอองน้ำมูกน้ำลาย
3) การป้องกันการแพร่กระจายเชื้อจากการสัมผัส
ถอดถุงมือและล้างมือด้วยสบู่ผสมน้ำยาฆ่าเชื้อก่อนออกจากห้องผู้ป่วย
สวมเสื้อคลุม หากคาดว่าอาจสัมผัสเลือด สารคัดหลั่ง
สวมถุงมือเมื่อให้การดูแลผู้ป่วย
จำกัดการเคลื่อนย้ายผู้ป่วย
แยกอุปกรณ์ชนิด Non-critical items
1) การป้องกันการแพร่กระจายเชื้อทางอากาศ
จำกัดการเคลื่อนย้ายผู้ป่วย
ผู้ที่จะเข้าไปในห้องผู้ป่วยหรือดูแลผู้ป่วยต้องใส่ผ้าปิดปาก-จมูก ชนิด N95
อากาศภายในห้องแยกควรถูกดูดออกภายนอกโดยตรงหรือผ่านเครื่องกรอง
ผู้ป่วยด้วยโรคเดียวกัน จัดให้อยู่ห้องเดียวกันได้
แยกผู้ป่วยที่เป็นโรคติดต่อไว้ในห้องแยกพิเศษ
การควบคุมการแพร่กระจายเชื้อ
4) การทำลายเชื้อและการทำให้ปราศจากเชื้อต้องกระทำอย่างถูกต้อง
5) การใช้ยาต้านจุลชีพอย่างถูกต้องและมีนโยบายที่แน่นอน
3) สิ่งแวดล้อม อาคาร สถานที่ ควรให้สะอาดและแห้ง
การทำลายขยะ
การแยกขยะในโรงพยาบาล
6) การเฝ้าระวังการติดเชื้อในโรงพยาบาล
2) ผู้ป่วยที่มีภูมิคุ้มกันโรคน้อย ควรจะแยกจากแหล่งของเชื้อโรค
1) กำจัดเชื้อโรค แหล่งของเชื้อโรค
7) การติดเชื้อของบุคลากรในขณะปฏิบัติงานในโรงพยาบาล
กระบวนการพยาบาลในการป้องกันและควบคุมการติดเชื้อ👨🏽🔬👩🏽🔬
ยึดหลักปฏิบัติ
Aseptic technique หรือ เทคนิคปลอดเชื้อ
การวินิจฉัยทางการพยาบาล
เสี่ยงต่อการแพร่กระจายเชื้อสู่ผู้อื่น
มีโอกาสเกิดการระบาดของโรคในชุมชน
การวางแผนและให้การพยาบาล
ล้างมือก่อนและหลังการให้การพยาบาลผู้ป่วย
ใช้หลัก Airborne precautions
ให้คำแนะนำการปฏิบัติตัวที่ถูกต้องแก่ผู้ป่วยและญาติ
รายงานอุบัติการณ์การเฝ้าระวังการเกิดโรคต่อคณะกรรมการการติดเชื้อของโรงพยาบาล
การประเมินผลการพยาบาล
การประเมินความเสี่ยงต่อการติดเชื้อของผู้ป่วย