Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลทารกที่มีภาวะเสี่ยง, นางสาวกนกภรณ์ สุวรรณมาลี 36/1 เลขที่4…

- - - - ทารกมีน้ำหนักต่ำกว่า2,500 กรัม
      - Very low brith weight ต่ำกว่า 1,500 กรัม
      - Extremely low birth weight ต่ำกว่า 1,000 กรัม
    - - น้ำหนักแรกเกิดทารก 2,500 ถึงประมาณ 3,800-4,000
      - ประมาณร้อยละ 60 ของทารกที่ตายใน 28 วันแรก คือทารกที่น้ำหนักต่ำกว่า2,500 กรัม
  - - - น้อยกว่า 37 สัปดาห์
    - - มากกว่า 37-41 สัปดาห์
    - - มากกว่า 41 สัปดาห์
- - - - Hypothemia < 36.5 ํC
        
        ภาวะอุณหภูมิต่ำ
        
        อุณหภูมิแกนกลางของทารก < 36.5 ํC วัดทางทวารหนัก
        
        อาการอาการแสดง
        
        ใบหน้าแดง ผิวหนังแดง เขียวคล้ำ หายใจลำบาก ปลายมือ-เท้าเย็น
        
        ภาวะแทรกซ้อน
        
        น้ำตาบในเลือดต่ำ เลือดเป็นกรด น้ำหนักไม่ขึ้น เลือดออกในโพรงสมอง ไตวาย DIC และPPHN
        
        การวัดอุณหภูมิ
        
        ทางทวารหนัก
        
        เกิดก่อนกำหนด
        
        3 นาที ลึก 2.5ซม.
        
        ครบกำหนด
        
        3 นาที ลึก 3 ซม.
        
        ทางรักแร้
        
        ก่อนกำหนด
        
        5 นาที
        
        ครบกำหนด
        
        8 นาที
        
        การดูแล
        
        จัดให้อยู่ในอุณหภูมิเหมาะสม (NTE) 32-34ํC
        
        วัดอุณหภูมิเด็ก Body temperature เด็ก 36.8-37.2ํC
        
        ใช้ warmer, incubator หรือผ้าห่มห่อตัว
        
        หลีกเลี่ยงอยู่ใกล้แอร์ พัดลม ระวัง cold stress
        
        ทารกที่อยู่ในตู้อบ
        
        การพยาบาล
        
        ไม่เปิดตู้อบโดยไม่จำเป็น ให้การพยาบาลโดยช่องหน้าต่าง
        
        ป้องกันการสูญเสียความร้อนของร่างกาย 4 ทาง
        
        ตรวจสอบอุณหภูมิร่างกายทุก 4 ชม.และปรับให้เหมาะกับสภาพทารก
        
        เช็ดทำความสะอาดตู้ทุกวัน
        
        การควบคุมอุณหภูมิ
        
        เป้าหมายอุณหภูมิปกติคือ 37 ± 0.2 ํC
        
        กรณีอยู่ในตู้ปรับอุณหภูมิอัตโนมัต
        
        ปรับอุณหภูมิเริ่มที่ 36 ํC
        
        ปรับอุณหภูมิขึ้นครั้งละ 0.2 ํC ทุก 15-30 นาที (max 38 ํC)
        
        ลดการสูญเสียความร้อน ครอบพลาสติกที่ตัวทารก
        
        กรณีไม่ใช้ตู้อบผนัง 2 ชั้น
        
        สวมหมวกไหมพรมหรือหมวกหนา พันร่างกายด้วย plastic warp
        
        ถ้าวัดอุณหภูมิกายได้ 36.8 ํC- 37.2 ํC 2 ครั้งกัน ให้ปรับอุณหภูมิตู้อบ Neutral thermal environment (NTE) และติดตามอุณหภูมิกายทุก 15-30 นาทีอีก 2 ครั้งและทุก 4 ชม.
        
        ใส่ปรอทสำหรับวัดอุณหภูมิตู้อบ
        
        กรณีทารกอยู่ในตู้ปรับอุณหภูมิอัตโนมัติ Skin servocontrol mode
        
        4 more items...
      - เพิ่มการเผาผลาญและภาวะกรด
      - น้ำตาลในเลือดต่ำ
      - ภาวะขาดน้ำ
      - น้ำหนักลด
      - ภาวะลำไส้เน่า
      - ภาวะหยุดหายใจ
      - ภาวะเลือดออก
      - อัตราการตายเพิ่มขึ้น
    - - Perinatal asphyxia
        
        No asphyxia คะแนนแอพการ์ 8-10
        
        Mild asphyxis คะแนนแอพการ์ 5-7
        
        Moderate asphyxia คะแนนแอพการ์ 3-4
        
        Severe asphyxia คะแนนแอพการ์ 0-2
        
        Respiratory Distress Syndrome (RDS)
        
        ภาวะหายใจลำบากเนื่องจากขาดสารลดแรงตึงผิวของถุงลม
        
        อาการและอาการแสดง
        
        หายใจลำบาก ปีกจมูกบาน หายใจมีการดึงรั้งของกล้ามเนื้อ หายใจมีเสียงGrunting
        
        อาการเขียว
        
        ภาพถ่ายรังสีที่ปอด ลักษณะ ground glass appearance
        
        เลือดเป็นกรด
        
        อาจมีอันตรายหัวใจล้มเหลวได้ภายใน 24 ชม.แรกเกิด
        
        การป้องกัน
        
        มารดาที่มีความเสียงจะคลอดก่อนกำหนดแต่ถุงน้ำร่ำยังไม่แตก โดยเฉพาะอายุครรภ์ 24-34 สัปดาห์ ควรได้ antenatal corticosteroids อย่างน้อย 24 ชม.ก่อนคลอดเพื่อกระตุ้นให้ปอดสร้างสารลดแรงตึงผิว
        
        การป้องกันไม่ให้ทารกขาดออกซิเจนในระยะแรกเกิด
        
        การรักษา
        
        การให้ออกซิเจนตามความต้องการของทารก
        
        ป้องกันไม่ให้เกิดภาวะแทรกซ้อนจากการได้รับออกซิเจน โดยการปรับลดความเข้มข้น และอัตราไหลของออกซิเจน
        
        ให้สารลดแรงตึงผิว
        
        รักษาประคับประคองตามอาการ
        
        ให้ได้รับสารน้ำเพียงพอ
        
        รักษาสมดุลอิเล็กดทรไลต์
        
        รักษาความเข้มข้นเม็ดเลือดแดง
        
        ให้ยาปฏิชีวนะในรายที่สงสัยการติดเชื้อ
        
        ทารกบางรายจำเป็นต้องปิด PDA
        
        Apnea of prematurity หยุดหายใจนานกว่า 20 วินาทีมี cyanosis
        
        central apnea
        
        ภาวะหยุดหายใจที่ไม่มีการเคลื่อนไหวของทรวงอกและไม่มีอากาศไหลผ่านรูจมูก สาเหตุจากศูนย์การหายใจที่ก้านสมองทำงานยไม่ดี
        
        obstruction apnea
        
        ภาวะหยุดหายใจที่มีการเคลื่อนไหวของกะบังลมแต่ไม่มีอากาศไหลผ่านจมูก เกิดการอุดกั้นทางเดินหายใจ
        
        การดูแล
        
        จัดท่านอนศีรษะสูง
        
        สังเกตอาการขาดออกซิเจน
        
        suction เมื่อจำเป็น
        
        ระวังการสำลัก
        
        ให้การพยาบาลทารกขณะใช้เครื่องช่วยหายใจ
        
        Retinopathy of prematurity Retinopathy (ROP)
        
        ความผิดปกติของทารกคลอดก่อนกำหนด มีการงอกผิดปกติของเส้นเลือดบริเวณรอยต่อของจอประสาทตา
        
        ระยะเวลาการตรวจหา
        
        ตรวจครั้งแรกเมื่ออายุครรภ์ 4-6 สัปดาห์ หรือเมื่ออายุครรภ์ตรวมอายุหลังเกิด 32 สัปดาห์
        
        ถ้าไม่พบการดำเนินของโรคตรวจซ้ำทุก 4 สัปดาห์
        
        ถ้าพบว่ามีการดำเนินของโรคอยู่ตรวจซ้ำทุกอาทิตย์หรือตามแผนการติดตามประเมินของแพทย์
        
        หลังจากทารกกลับบ้านแล้วถ้าไม่มีการดำเนินของโรคนัดมาตรวจซ้ำ
        
        ถ้าพบ ROP นัดมาตรวจซ้ำทุกๆสัปดาห์
        
        การวินิจฉัย
        
        zone I zone II zone III
        
        ความรุนแรง
        
        stage 1 between vasularized and avascular retina
        
        stage 2 ridge between vasularized and avascular retina
        
        stage 3 ridge with extraretinal fibrovascular proliferation
        
        stage 4 subtotal retinal detachment
        
        stage 5 total retinal detachment
    - - ปัญหาระบบทางเดินอาหาร
        
        Necrotizing Enterocolite
        
        เป็นผงมาจากภาวะพร่องออกซิเจน
        
        การได้รับอาหารไม่เหมาะสม เร็วเกินไป
        
        ลำไส้ขาดเลือดมาเลี้ยง
        
        การย่อยและการดูดซึมไม่ดี
      - การพยาบาล
        
        NPO
        
        ห้ามวัดปรอททางทวารหนัก
        
        แยกจากเด็กติดเชื้อ
        
        ดูแลให้ยาปฏิชีวนะ
        
        ให้การพยาบาลโดยยึดหลัก aseptic technique
        
        เฝ้าระวังภาวะติดเชื้อ ภาวะลำไส้ทะลุ
    - - PDA (Patent Ductus Ateriosus)
      - Neonatal Jaundice
      - Anemia
      - รักษาPDA
        
        โดยยา Indomethacin ใช้ขนาด 0.1-0.2 มก./กก. ทุก 8 ชม.
        
        ห้ามใช้
        
        BUN > 30 mg/dl, Cr > 1.8 mg/dl
        
        Plt. < 60,000 /mm3
        
        Urine < 0.5 cc/Kg/hr นานกว่า 8 hr
        
        มีภาวะ NEC
        
        โดยใช้ยา ibuprofen
        
        ช่วยยัยยั้งการสร้าง prostaglandin ทำให้ PDA ปิด
        
        ให้ทุก 12-24 hr จำนวน 3-4 ครั้ง
        
        สามารถปิดได้ร้อยละ 70
        
        ได้ผลดีในทารกน้ำหนักตัว 500-1500กรัม อายุครรภ์น้อยกว่า 32 สัปดาห์และอายุไม่เกิน 10 วัน
        
        ภาวะแทรกซ้อน NEC ไตวาย ไม่ให้ยาในทารกที่มี Cr > 1.6 mg/dl and BUN > 20 mg/dl
    - - IVH (intraventricular Hemorrhage)
      - Hydrocephalus
    - - NEC (Necrotizing Enterocolitis)
      - GER (Gastroesophageal Reflux)
      - Hypoglycemia
      - การพยาบาล
        
        ให้อาหารเหมาะสมกับทารก
        
        OG tube มนเด็กเหนื่อยง่าย ดูด กลืน ไม่ดี
        
        IVF ตามแผนการรักษา
        
        ระวังภาวะ NEC สังเกตอาการท้องอืด content ที่เหลือ
        
        ประเมินการเจริญเติบโต
    - - ส่งเสริมสัมพันธ์พ่อแม่ลูก
  - - - จัดให้อยู่ในสิ่งแวดล้อมที่มีอุณหภูมิที่ทำให้ใช้พลังงานน้อยที่สุด เช่นตู้อบ
      - ป้องกันการสูญเสียความร้อนทั้ง 4 ทาง
      - ประเมินอุณห๓ูมิร่างกายตามขนาดของทารก พร้อมสังเกตอาการทางคลินิก เช่นเขียวตามปลายมือปลายเท้า
    - - ประเมินการหายใจ การใช้แรง retraction สีผิว ปีกจมูก การกลั้นหายใจ
      - ดูแลทางเดินหายใจให้โล่ง จัดท่านอน
      - ขณะกลั้นหายใจควรกระตุ้น
      - ดูแลให้ได้รับยา theophylline ตามแผนลดภาวะ apnea
      - ดูแลให้ได้รับออกซิเจนตามแผนการรักษา
      - ดูแลให้ความอบอุ่นแก่ทารก
      - หลีกเลี่ยงการจับต้องทารกเกินความจำเป็น
    - - 1-2วันแรกเกิดงดน้ำและนมตามแผนการรักษา ช่วงนี้ให้สารอาหารทางหลอดเลือดดำ
      - ดูแลการให้อาหารทางปากเมื่อการหายใจคงที่ มีการเคลื่อนไหวของลำไส้ ไม่ท้องอืด
      - เมื่อทารกกินอาหารทางปากได้ ไม่ต้องให้สารน้ำ ต้องการสารอาหารประมาณ 130/kg/day แพทย์จะใ่นมผงในนมมารดาด้วย
      - ส่งเสริมให้ทารกได้รับนมจากมารดามากที่สุด
      - ชั่งน้ำหนักทุกวัน
      - ประเมินความสารถในการรับนมของทารก
      - ดูแลการได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำ
      - หลีกเลี่ยงให้ทารกใช้พลังงานมาก
    - - ล้างมือก่อนและหลังทำหัตถการ
      - เครื่องมือต้องผ่านการฆ่าเชื้อโรค
      - อุปกรณ์ต้องใช้เฉพาะคน
      - ดูแลความสะอาดทั่วไปและสิ่งแวดล้อม
      - ในรายที่เสี่ยง ช่วยแพทย์ทำ septic work upและติดตามผล สังเกตอาการผิดปกติ อาการติดเชื้อ ดูแลให้ยาปฏิชีวนะตามแผน
    - - ดูแลให้ได้นมทางปาก สารน้ำทางหลอดเลือดดำตามแผนการรักษา
      - ป้องกันแก้ไขไม่ให้เกิดการส่งเสริมให้ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ
      - ติดตามผล dextrostix หรือ blood sugar
    - - ดูแลให้ทารกฉีด vit K1 IM ตามแผน
      - หลีกเลี่ยงการฉีดยาเข้ากล้าม ควรฉีดเข้าหลอดเลือดดำ หรือจำเป็นต้องฉีดเข้ากล้ามควรกดห้ามเลือดนานๆ
      - ดูแลให้ได้รับ vit Eและ FeSO4 ทางปากตามแผน
      - ทำหัตถการด้วยความนุ่มนวน
      - ติดตามและรายงานผล CBE
      - สังเกตอาการเลือดออกในอวัยวะต่างๆ
      - ดูแลให้ได้รับธาตเหล็กตามแผน
    - - ดูแลให้ได้รับสารน้ำตามแผนการรักษา
      - บันทึก I/O
      - ติดตามผล blood gas BUN electrolyte urine specific gravity
      - สังเกตอาการแสดงความไม่สมดุลย์อิเล็กโทรไลต์
    - - หลีกเลี่ยงการใช้พลาสเตอร์กับทารกเกินความจำเป็น
      - การแกะเทปออกจากผิวหนังต้องใช้ความระมัดระวัง
      - ระวังการรั่วของสารน้ำออกจากหลอดเลือด
      - ระวังการใช้สารละลาย เคมีกับทารก
    - - ดูแลให้ได้รับออกซิเจน
      - ทารกได้รับออกซิเจน ควรติดตาม SpO2
      - ดูแลให้ได้รับ vit E ตามแผน
      - เตรียมทารกตรวจหา ROP
      - ดูแลทารกที่มีภาวะ ROP ที่ได้รับการรักษาโดยแสงเลเซอร์
    - - ส่งเสริมพัฒนาการระบบประสาทและพฤติกรรม ลดสิ่งกระตุ้นจากสิ่งแวดล้อม
        
        จัดท่า หลีกเลี่ยงการเหยียดแขนขา
        
        จับต้องทารกเท่าที่จำเป็น
        
        ก่อนหลังให้การพยาบาลประเมินสัญญาณว่าทารกอยู่ในภาวะใด
    - - กระตุ้นให้มารดามาเยี่ยม
      - ให้ข้อมูลเกี่ยวกับการเจ็บป่วยเมื่อบิดามารดามาเยี่ยม
      - เปิดโอกาศให้มารดาบิดาซักถาม ระบาย
      - ส่งเสริมให้เลี้ยงด้วยนมแม่
- - - - ภาวะแทรกซ้อน
        
        ทารกอาจมีน้ำหนักตัวลดลง
        
        ทารกมีภาวะเสียน้ำมากขึ้น
        
        ทารกอาจถ่ายเหลว
        
        ถ้าไม่ปิดตาทารกอาจทำให้ตาบอด
        
        ทารกอาจมีผิวคล้ำขึ้น
        
        การอุ้มสัมผัสจากมารดาน้อยลง
        
        ประเมินสัญญษณชีพทุก 4 ชม.
        
        อาจมีผื่นตามตัวชั่วคราว
      - การพยาบาล
        
        ปิดตาทารก
        
        ดูแบให้ทารกนอนตรงกลางของแผงหลอดไฟ
        
        บันทึก V/S ทุก2-4hr
        
        สังเกตลักษณะอุจจาระ
        
        ดูแลให้ได้รับการตรวจเลือด
        
        สังเกตภาวะแทรกซ้อน
    - - การพยาบาล
        
        อธิบายให้บิดามารดาทราบ
        
        เตรียมอุปกรณ์ช่วยฟื้นคืนชีพ
        
        ดูแลร่างกายทารกให้อบอุ่น
        
        ขณะถ่ายเลือดวัด V/S
        
        สังเกตภาวะแทรกซ้อน
        
        วัด V/S หลังทำจนกว่าจะคงที่
- - - - หายใจเร็วมีความรุนแรงมากขึ้น การดึงรั้งช่องซี่โครง และมีความรุนแรงสูงสุดเมื่ออายุ 24 ชม.
    - - ระบบหายใจล้มเหลวทันที
    - - ทารกหายใจเร็วสั้นๆ 24-74 ชม. ทำให้แรงดันลดลง และมีค่ากรดด่างปกติ มักหายไปใน 24-72 ชม.
  - - - ดูแลให้ได้รับออกซิเจน
      - วัดความดันโลหิตทุก 2-4 ชม.
      - รบกวนทารกน้อยที่สุด
      - สังเกตอาการติดเชื้อ
      - ดูแลตามอาการ