Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ภาวะฉุกเฉินทางสูติศาสตร์ :!!: Fetal distress - Coggle Diagram
ภาวะฉุกเฉินทางสูติศาสตร์ :!!:
Fetal distress
สาเหตุ
ด้านมารดา ได้แก่ มารดามีความดันโลหิตต่ำ หรือช๊อคจากโรคหัวใจ มีภาวะซีด เป็นโรคเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจ ประสบกับภาวะทุพโภชนาการ หรือมีการขาดน้ำ ร่างกาย มารดามีภาวะเป็นกรด และมารดามีความดันโลหิตลดลงเมื่อเปลี่ยนท่าอย่างรวดเร็ว
ด้านมดลูก ได้แก่ มดลูกมีการหดรัดตัวที่รุนแรงมากผิดปกติ หรือเกิดจากการเสื่อมสภาพของหลอดเลือดบริเวณมดลูก (Vascular degeneration)
ด้านรก ได้แก่ หลอดเลือดที่บริเวณรกเสื่อมสภาพ หรือขาดเลือดไปเลี้ยง หรือมีการลอกตัวของรกก่อนกำหนด
ด้านสายสะดือ ได้แก่ สายสะดือถูกกดทับ หรือบิดเป็นเกลียว หรือเกิดการพับงอ
ด้านทารก ได้แก่ ทารกมีการติดเชื้อ พิการแต่กำเนิด มีภาวะซีด หรือมีความผิดปกติเกี่ยวกับการไหลเวียนของเลือดในครรภ์แฝด
Fetal distress
ความหมาย
ภาวะที่ทารกในครรภ์ได้รับออกซิเจน หรือได้รับสารอาหารไม่เพียงพอ ซึ่งแสดงออกให้เห็นหรือตรวจพบได้จากการศึกษาทางการแพทย์ อาจเกิดขึ้นอย่างเฉียบพลันโดยเกิดจากสายสะดือพลัดต่ำ หรือรกลอกตัวก่อนกำหนด หรือเกิดขึ้นแบบค่อยเป็นค่อยไป
ผลกระทบ
ต่อมารดา
การเต้นของหัวใจที่ผิดปกติของทารกจะเพิ่มความเครียดและความวิตกกังวลให้กับมารดา จึงนับได้ว่าก่อให้เกิดปัญหาด้านจิตสังคมในระยะคลอดที่มารดาอาจจะต้องเผชิญ
ต่อทารก
การได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอเป็นเวลานาน จะนำไปสู่การเกิดความพิการของสมอง หรือมีพัฒนาการช้ากว่าปกติ หรือเป็นเด็กปัญญาก่อนในเวลาต่อมา
การวินิจฉัย
การฟังเสียงหัวใจทารก (FHR) โดยปกติแล้วอัตราการเต้นของหัวใจทารกจะอยู่ ระหว่าง 120 – 160 ครั้ง/นาที ถ้าอัตราการเต้นช้ากว่า 120 ครั้ง/นาที หรือเร็วกว่า 160 ครั้ง/นาที หรืออัตราการเต้นไม่สม่ าเสมอแสดงว่าทารกในครรภ์เริ่มขาดออกซิเจน
การสังเกตลักษณะของน้ำคร่ำ ถ้ามีขี้เทาปนออกมาจะสังเกตเห็นว่า น้ำคร่ำมีสีเขียว บางครั้งจะมีลักษณะข้น แสดงว่าทารกมีภาวะ Asphyxia มาก
การสังเกตการดิ้นของทารก โดยปกติแล้วทารกในครรภ์จะมีการเคลื่อนไหวหรือการดิ้นประมาณ 3 – 4 ครั้ง / ชั่วโมง ถ้าทารกในครรภ์มีการดิ้นมากขึ้นและแรงขึ้นอย่างมันทีทันใด แสดงว่าอาจมีภาวะ Acute fetal distress แต่ถ้าพบว่าทารกในครรภ์ดิ้นน้อยลงแสดงว่าทารกประสบภาวะ Chronic fetal distress
การบันทึกการเต้นของหัวใจทารกด้วยเครื่อง Monitor ซึ่งวิธีการนี้จะช่วยประเมินสภาพของทารกในครรภ์ได้แน่นอนกว่า และรวดเร็วกว่าการใช้เครื่องฟังธรรมดา
อาการและอาการแสดง
มีขี้เทาปนออกมากับน้ำคร่ำในทากที่มีศีรษะเป็นส่วนนำ
มีการเปลี่ยนแปลงของการเต้นของหัวใจทารก
จากการตรวจ Fetal scalp blood sampling พบค่า pH ต่ำกว่าหรือเท่ากับ7.20 ซึ่งถือว่ามีภาวะ Acidosis
ทารกในครรภ์ดิ้นอย่างรุนแรงและมากขึ้น แสดงถึงภาวะ Acute fetal distress แต่ต่อมาทารกในครรภ์เริ่มดิ้นน้อยลง แสดงว่าเกิดภาวะ Chronic fetal distress
การรักษา
เปลี่ยนท่านอนของมารดา เพราะอาจช่วยให้สายสะดือที่ถูกกดทับหลุดออก และช่วยท าให้ปริมาณการไหลเวียนของเลือด และ Cardiac oatput เพิ่มมากกว่าท่านอนหงาย
ให้ Oxygen mask ในปริมาณ 6 – 10 ลิตร / นาที เพื่อช่วยลดภาวะ Fetal asphyxia
บันทึกการเต้นของหัวใจทารกด้วยเครื่อง Monitor ตลอดเวลา
ในกรณีที่มารดาได้รับ Oxygocin ควรหยุดการให้ทันที
เจาะ Fetal scalp blood sampling เพื่อประเมินภาวะ Acidosis
รีบทำคลอดตามความเหมาะสม
