Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 9 การพยาบาลแบบองค์รวมในทารกแรกเกิดที่มีภาวะเสี่ยงและปัญหาสุขภาพ,…

- - - - การบาดเจ็บที่เกิดกับทารกระหว่างคลอดจากแรงที่กระทากับทารกโดยตรง และไม่เกี่ยวกับโรคที่มารดาเป็ นระหว่างการตั้งครรภ์
  - - - ทารกมีส่วนนา ผิดปกติ เช่น หน้า ไหล่ ก้น
      - ทารกมีขนาดตัวโตมากทา ให้เกิดการคลอดยาก
      - อายุครรภ์ของทารกไม่ครบกาหนด หรือเกินกาหนด
      - การคลอดไหล่ยาก
      - ทารกมีความพิการแต่กาเนิด
  - - - คือ
        
        เกิดจากการคั่งของของเหลวในระหว่างชั้นของหนังศีรษะกับชั้นเยื่อหุ้มกระดูกกะโหลกศีรษะ
        
        ก้อนบวมโนนี้จะข้ามรอยต่อ (suture) ของกระดูกกะโหลกศีรษะ
        
        มีขอบเขตไม่แน่นอน
      - สาเหตุ
        
        เกิดจากแรงดันที่กดลงบนศีรษะทารกระหว่างการคลอดท่าศีรษะทา ให้มีของเหลวไหลซึมออกมานอกหลอดเลือดในชั้นใต้เยื่อห้มุ หนังศีรษะ
        
        การใช้เครื่องดูดสุญญากาศช่วยคลอด (vacuum
        extraction)
      - การวินิจฉัย
        
        จากการคลา ศีรษะทารก พบก้อนบวมโน นุ่ม กดบุ๋ม ขอบเขตไม่ชัดเจนข้าม suture พบทันทีภายหลังคลอด
      - อาการเเละอาการเเสดง
        
        พบได้ด้านข้างของศีรษะ การบวมของก้อนโนนี้จะมีความกว้างและมีขนาดโตประมาณไข่ห่าน ทา ให้ศีรษะมีความยาวมากกว่าปกติ
      - เเนวทางการรักษา
        
        ถ้าเกิดจาก V/E จะหายได้ช้ากว่า
        
        หายไปได้เอง ประมาณ 2 -3 วันหลังคลอด
      - บทบาทการพยาบาล
        
        สังเกตลักษณะ ขนาด การเปลี่ยนแปลงของก้อนบวมโนที่ศีรษะ
        
        สังเกตอาการเปลี่ยนแปลงทางระบบประสาทของทารก
        
        อธิบายให้มารดาและบิดาเข้าใจถึงอาการ
        
        บันทึกอาการและการพยาบาล
    - - คือ
        
        ภาวะเลือดออกใต้เยื่อหุ้ม
        กะโหลกศีรษะ
        
        เป็นการคั่งของเลือดบริเวณใต้เยื่อหุ้มกระดูกกะโหลกศีรษะมีขอบเขตชัดเจน และไม่ข้ามรอยต่อของกระดูกกะโหลกศีรษะ
        
        พบมากที่กระดูก parietal
      - สาเหตุ
        
        ระยะเวลาการคลอดยาวนาน
        
        ศีรษะทารกถูกกดจากช่องทางคลอด
        
        การใช้ V/E
      - ภาวะเเทรกซ้อน
        
        อาจเกิดการติดเชื้อจากการดูดเลือดออกจากก้อนโนเลือดในกรณีมีแผนการรักษา
        
        ในรายที่มีอาการรุนแรง ก้อนโนเลือดมีขนาดใหญ่ จะเกิดภาวะ hyperbilirubinemia ได้
      - การวินิจฉัย
        
        ตรวจพบศีรษะมีก้อนบวมโนบนกระดูกกะโหลกศีรษะชิ้นใดชิ้นหนึ่งลักษณะแข็งหรือค่อนข้างตึง คลา ขอบเขตได้ชัดเจน กดไม่บุ๋ม
        
        ประวัติเบ่งคลอดนาน ช่วยคลอดโดยใช้ V/E
      - อาการเเละอาการเเสดง
        
        ในรายที่รุนแรงอาจพบทันทีหลังเกิดและพบว่าก้อนโนเลือดมีสีผิดปกติ คือเป็นสีดา หรือน้า เงินคล้า เนื่องจากการแข็งตัวของเลือด และอาจพบว่าทารกมีภาวะซีดได้จากการสูญเสียเลือดมาก
        
        อาการจะชัดเจนหลัง 24 ชั่วโมงไปแล้ว เนื่องจากเลือดจะค่อย ๆ ซึมออกมานอกหลอดเลือด
      - เเนวทางการรักษา
        
        ถ้าไม่มีภาวะแทรกซ้อน จะค่อยๆหายไปเองภายใน 2 เดือน
        
        ถ้ามีภาวะตัวเหลืองร่วมด้วยและมีระดับบิลลิรูบินในเลอื ดสูงจำเป็นต้องได้รับการส่องไฟ (phototherapy)
        
        ในรายที่ก้อนเลือดขนาดใหญ่อาจรักษาโดยการดูดเลือดออก
      - บทบาทการพยาบาล
        
        สังเกต ลักษณะ ขนาด การเปลี่ยนแปลงเกี่ยวกับภาวะเลือดออกในสมอง
        
        ให้ทารกนอนตะแคงด้านตรงข้ามกับก้อนโนเลือด
        
        สังเกตอาการซีด เจาะ Hct และใหเ้ ลือดตามแผนการรักษา
        
        ตรวจ MB ถ้าตัวเหลืองรายงานแพทย์เพื่อพิจารณาส่องไฟ(photo therapy)
        
        อธิบายมารดาและบิดาให้เข้าใจถึงอาการของทารก
        
        แนะนา ไม่ใช้ใช้ยาทา ยานวด ประคบหรือเจาะเอาเลือดออกเอง
    - - ภาวะที่มีเลือดสะสมใต้ช่องว่างของเนื้อเยื่อที่อยู่ระหว่างพังพืดของกะโหลกกับเยื่อหุ้มกะโหลก
      - สาเหตุ
        
        มักพบในการคลอดโดยใช้ V/E
      - อาการเเละอาการเเสดง
        
        ก้อนมีลักษณะน่วม และข้ามแนวประสานกระดูก ก้อนมีขนาดเพิ่มขึ้นช้า ๆ ในหลายชั่วโมงหรือวัน หรือเพิ่มขนาดอย่างรวดเร็ว อาจทา ให้ทารกช็อกจากการเสียเลือดได้
        
        มีขอบเขตจากหน้าไปหลังเริ่มจากขอบเบ้าตา ไปยังท้ายทอยและด้านข้างจากหูไปยังหูอีกข้าง
        
        Subgaleal hematoma อันตรายมากกว่าCephalhematoma เนื่องจากสามารถขยายขนาดได้ตั้งแต่ขอบกระดูกเบ้าตาจนถึงชายผม ทา ให้ทารกเสียเลือดมากจนเกิด hypovolemia
    - - คือ
        
        เกิดขึ้นได้หลายตา แหน่ง
        
        เป็นภาวะที่เลือดออกภายในกะโหลกศีรษะ
      - สาเหตุ
        
        การได้รับอันตรายรุนแรงจาการคลอด เป็นสาเหตุสา คัญที่สุด
        
        การใช้เครื่องมือช่วยคลอด
        
        การคลอดท่าก้น
        
        ภาวะ CPD
        
        การคลอดยาก
        
        การให้ยาช่วยเร่งคลอดไม่เหมาะสม
        
        การคลอดเฉียบพลัน
        
        ภาวะขาดออกซิเจนเป็นเวลานานในขณะคลอดหรือเกิดภายหลังคลอด
        
        Preterm
      - ภาวะเเทรกซ้อน
        
        เลือดออกกดศูนย์หายใจทา ให้ทารกหายใจลา บาก
        
        ทารกอาจเกิดปัญญาอ่อน (mental retardation)
      - การวินิจฉัย
        
        จากประวัติการคลอดเพื่อค้นหาสาเหตุ
      - อาการเเละอาการเเสดง
        
        Reflex ลดน้อยลงหรือไม่มี โดยเฉพาะ moro reflex จะเสียไป
        
        กำลังกล้ามเนื้อไม่ดี มีอาการอ่อนแรง
        
        มีภาวะซีด หรือมีอาการเขียว (cyanosis)
        
        ซึม ดูดนมไม่ดี หรือไม่ยอมดูดนม
        
        ร้องเสียงแหลม
        
        การหายใจผิดปกติ มีหายใจเร็ว ตื้น ช้า ไม่สม่า เสมอ หรือหยุดหายใจ
        
        กระหม่อมโป่งตึง
        
        ชัก (Convulsion)
      - เเนวทางการรักษา
        
        ดูแลให้ได้รับยาระงับการชักและให้วิตามินเค
        
        ดูแลให้ออกซิเจนถ้าทารกมีภาวะพร่องออกซิเจน
        
        ให้ความอบอุ่นแก่ร่างกายทารกถ้าตัวเย็น
        
        ถ้ามีความดันในกะโหลกศีรษะสูง อาจได้รับการรักษาโดยเจาะน้า ไขสันหลังเพื่อบรรเทาอาการความดันในสมอง
        
        ดูแลให้ได้รับนมและน้า อย่างเพียงพอ
      - บทบาทการพยาบาล
        
        ดูแลให้ทารกหายใจสะดวกและได้รับออกซิเจนอย่างเพียงพอ
        
        ดูแลให้ได้รับนมและน้า ที่เพียงพอ
        
        ให้ทารกอย่ใูนต้อบ (incubator) ที่ควบคุมอุณหภูมิ
        
        เตรียมเครื่องมือในการให้ความช่วยเหลือทารกไว้ให้พร้อม
        
        ตรวจสอบสัญญาณชีพ และบันทึกไว้ทุก 2- 4 ชั่วโมง ตามระดับความรุนแรงของอาการ
        
        ป้องกันและไม่ให้ทารกได้รับอันตรายจากการชัก
        
        ดูแลฉีดวิตามินเค จำนวน 1 มิลลิกรัม เข้ากล้ามเนื้อ
        
        ดูแลให้ทารกได้พักผ่อน รบกวนทารกให้น้อยที่สุด
        
        ประคับประคองจิตใจมารดาและบิดา
        
        ให้การดูแลอย่างต่อเนื่องโดยการให้ความรู้แก่มารดาในการดูแลทารกให้เหมาะสม
  - - - สาเหตุ
        
        การคลอดท่าก้นผู้ทา คลอดดึงทารกออกมาแขนเหยียด
        
        การคลอดท่าศีรษะที่
        ไหล่คลอดยาก
      - ตรวจร่างกาย
        
        ทดสอบโมโรรีเฟลกซ์(moro reflex) พบว่า ทารกจะไม่
        งอแขน
        
        เมื่อจับแขนขยับทารกจะร้องไห้เนื่องจากรู้สึกเจ็บ
      - อาการเเละอาการเเสดง
        
        แขนข้างที่หักจะมีอาการบวมและทารกไม่เคลื่อนไหวแขนข้างที่หักเนื่องจากรู้สึกเจ็บ
        
        ในรายที่มีกระดูกหักสมบูรณ์ (complete) อาจได้ยินเสียง
        กระดูกหักขณะคลอด
      - เเนวทางการรักษา
        
        แต่ถ้ากระดูกแขนหักสมบูรณ์ จะรักษาโดยการจับแขนตรึงกับผนังทรวงอก ศอกงอ 90 องศา แขนส่วนล่างและมือทาบขวางลา ตัวใช้ผ้าพันรอบแขนและลา ตัว หรือใส่เฝื อกอ่อนจากหัวไหล่ถึงสันหมัด
        
        ถ้าเป็ นเพียงกระดูกแขนเดาะ จะรักษาโดยการตรึงแขนให้แนบกับลา ตัวเพื่อไม่ให้แขนเคลื่อนไหว 1-2 สัปดาห์
    - - สาเหตุ
        
        ผู้ทา คลอดดึงขาทารกขณะที่ติดอยู่ที่ทางเข้าเชิงกราน (pelvicinlet)
        
        การคลอดท่าก้น
      - ตรวจร่างกาย
        
        สังเกตว่าทารกจะไม่เคลื่อนไหวขาข้างที่หัก
        
        ทดสอบโมโรรีเฟลกซ์ ทารกไม่ยกขาข้างที่กระดูกหัก
      - อาการเเละอาการเเสดง
        
        อาจไม่ทราบว่ากระดูกหักจนเวลาผ่านไปหลายวัน จะพบว่าขาทารกมีอาการบวม เนื่องจากเลือดเข้าไปในกล้ามเนื้อใกล้เคียงบริเวณที่หัก
        
        อาจได้ยินเสียงกระดูกหักขณะทารกคลอด
        
        เมื่อจับทารกเคลื่อนไหวหรือถูกบริเวณที่กระดูกต้นขาหักทารกจะร้องไห้
      - เเนวทางการรักษา
        
        ถ้ากระดูกไม่หักแยกจากกัน (incomplete) รักษาโดย
        การใส่เฝื อกขายาว ประมาณ 3 -4 สัปดาห์
        
        ถ้ากระดูกหักแยกจากกัน (complete) รักษาโดยการห้อยขาทั้งสองข้างไว้กับราวที่ขวางปลายเตียง ขาเหยียดตรง ให้ก้นและสะโพกลอยจากพื้นเตียง ดึงขาไว้นาน 2-3 สัปดาห์
    - - ตรวจร่างกาย
        
        กรณีที่กระดูกเดาะอาจยกแขนได้ คลา บริเวณที่หักอาจได้ยินเสียงกรอบแกรบ
        
        ทดสอบ moro reflex แขนทั้งสองข้างของทารกเคลื่อนไหวไม่เท่ากัน
      - สาเหตุ
        
        ทารกตัวโตหรอื คลอดท่าก้นที่แขนเหยียดซึ่งผู้ทา คลอดดึงแขนออกมา
        
        การคลอดทารกท่าศีรษะที่
        ไหล่คลอดยาก
      - อาการเเละอาการเเสดง
        
        ทารกจะมีอาการหงุดหงิดหรือร้องไห้เมื่อสัมผัสบริเวณที่กระดูกหัก โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อจับใต้แขนยกตัวทารกขึ้น
        
        อาจพบว่ามีอาการบวมห้อเลือด (ecchymosis) ตรงบริเวณที่ได้รับบาดเจ็บ
        
        ทารกเคลื่อนไหวแขนข้างที่กระดูกไหปลาร้าหักน้อยหรือไม่เคลื่อนไหวเลย
        
        อาจพบปมประสาทใต้ไหปลาร้า (brachial plexus) ของทารกอาจได้รับอันตรายร่วมด้วย
      - เเนวทางการรักษา
        
        ส่วนใหญ่หายได้เองค่อนข้างเร็วมักเกิดกระดูกงอกใหม่ภายใน 1สัปดาห์
        
        รักษาโดยให้แขนและไหล่ด้านที่กระดูกไหลปลาร้าหักอยู่นิ่ง ๆ โดยการกลัดแขนเสื้อติดกับตัวเสื้อประมาน 10-14 วัน
  - - - สาเหตุ
        
        การคลอดยาก
        
        การใช้คีมช่วยคลอดทำให้กดเยื่อประสาทสมองคู่ที่ 7(facial nerve injury) ที่ไปเลี้ยงใบหน้า
      - การตรวจร่างกาย
        
        จากสังเกตสีหน้าของทารกเวลานอน เวลาร้องไห้หรือแสดงสีหน้าทา่ ทาง
      - อาการเเละอาการเเสดง
        
        มีอาการอัมพาตชั่วคราวของกล้ามเนื้อใบหน้า มักเป็นด้านเดียว
        
        กล้ามเนื้อด้านที่เป็นอัมพาตจะไม่เคลื่อนไหว ทา ให้หน้าเบี้ยวไปข้างที่ดี
        
        รูปหน้าทงั้ 2 ด้านจะไม่เท่ากัน เห็นได้ชัดเจนเมื่อทารกร้องไห้
        
        ทารกจะลืมตาได้เพียงครึ่งเดียว ตาปิดไม่สนิท
        
        ปากข้างที่เป็นจะถูกดึงลงมาทา ให้มุมริมฝีปากล่างตก
        
        ไม่มีรอยย่นที่หน้าฝาก
      - เเนวทางการรักษา
        
        ปกติถ้าประสาทที่เลี้ยงใบหน้าเพียงถูกกดอาจหายไปได้เองภายใน 2-3วัน ถึงสัปดาห์
        
        แต่ถ้าเส้นประสาทขาดต้องได้รับการทา ศัลยกรรมซ่อมประสาท
      - บทบาทพยาบาล
        
        ล้างตา หยอดตาตามแผนการรักษาเพื่อป้ องกันไม่ให้เยื่อบุตาตาขาว และกระจกตาของทารกแหง้
        
        ดูแลให้ได้รับนมให้เพียงพอกับความต้องการของร่างกายและเฝ้ าระวังการสา ลัก เนื่องจากกล้ามเนื้อใบหน้าเป็นอัมพาต
        
        ดูแลให้ทารกได้รับการตอบสนองด้านจิตใจ
        
        ดูแลบรรเทาความวิตกกังวลของมารดาและบิดา
    - - สาเหตุ
        
        พบในทารกที่คลอดโดยมีส่วนนา เป็ นก้นหรือคลอดยากบริเวณแขนหรือไหล่จากการที่ดึงไหล่ออกไปจากศีรษะในระหว่างการคลอด
        
        เกิดจากข่ายประสาท Brachial ถูกดึงหรือกด
      - Erb-Duchenne paralysis
        
        คือ
        
        แขนจะอยู่ในท่าชิดตัวและหมุนเข้าข้างใน
        
        บริเวณข้อมือยังขยับ
        
        แขนข้างนนั้ ส่วนบนไม่ขยับ
        
        กา มือได้ตามปกติ
        
        เป็ นการบาดเจ็บที่เส้นประสาทจาก
        กระดูกสันหลังระดับคอท่อนที่ 5 6 (c5-c6)
      - Klumpke’ s paralysis
        
        คือ
        
        แขนอยู่ในท่าชิดตัวและหมุนเข้าข้างใน
        
        แขนข้างนั้น ส่วนล่างไม่ขยับ
        
        บริเวณข้อมือไม่ขยับ
        
        กระดูกสันหลังตอนคอท่อนที่ 7-8และเส้นประสาทเลี้ยงทรวงอกคู่ที่ 1(c7-c8 และ T1)
        
        กำมือไม่ได้
        
        เป็นการบาดเจ็บที่เส้นประสาทจาก
      - เเนวทางการรักษา
        
        ทา กายภาพบำบัด
        
        ถ้าไม่หายอาจต้องทำศัลยกรรมซ่อมประสา
        
        ให้แขนไม่เคลื่อนไหว ในท่ากางหมุนแขนออก ข้อศอกตั้งฉากกับลำตัว
- - - - ปอดพัฒนาไม่เต็มที่ ทา ให้เกิด RDS
      - ศูนย์ควบคุมการหายใจใน Medulla ยังเจริญไม่เต็มที่ กล้ามเนื้อช่วยการหายใจไม่สมบูรณ์ ทา ให้เกิด Periodic breathing
    - - retinopathy of prematurity
      - hypothermia and hyperthermia
      - intraventricular hemorrhage
    - - hyperbilirubinemia
      - patent ductus arteriosus
    - - necrotizing enterocolitis
      - malnutrition
    - - sepsis
    - - Hypoglycemia
      - Hypocalcemia
      - congenital hypothyroidism /
        cretinism
- - - - ถ้าหากหญิงตงั้ ครรภ์ติดเชื้อนี้ในช่วงอายุครรภ์ก่อน 16 สัปดาห์กลไกการทางานของ Langhan’s epithelial layerของ cytotrophoblast ของรกจะช่วยป้ องกันการติดเชื้อในทารกได้
      - แต่ถ้าติดเชื้อภายหลัง 16 สัปดาห์Langhan’s epithelial layer จะหายไป ทา ให้ทารกเสี่ยงต่อภาวะcongenital syphilis
      - Treponema pallidum เป็ นเชื้อที่ทา ให้เกิดโรคซิฟิ ลิส
      - ภาวะ congenital syphilis เป็นผลมาจากปฏิกิริยาของระบบภูมิคุ้มกันทารก โดยเชื้อว่าทารกที่อายุครรภ์น้อยกว่า 16สัปดาห์ จะไม่ปรากฏอาการเนื่องจากยังไม่สามารถสร้างภูมิคุ้มกันได้เต็มที่
      - ดังนนั้ ถ้ารักษาในมารดาก่อนอายคุ รรภ์ 16 สัปดาห์ สามารถป้ องกันทารกจากภาวะ congenital syphilis ได้
    - - น้าหนักตัวน้อย ศีรษะเป็นรูปสี่เหลี่ยม หน้าผากโหนก จมูกแบน จมูกบี้ ตาอักเสบ ตับโต ม้ามโต ต่อมน้ำเหลืองโตทั่วตัว ซีด ผิวหนังที่ผ่ามือฝ่าเท้าอักเสบเเละลอกเป็นตุ่ม ถเาติดเชื้อรุนเเรงทารกจะเกิดภาวะ hydrop fetalis
    - - ดูแลให้ยาตามแผนการรักษา
      - แยกทารกออกจากทารกคนอื่น ๆ
      - ส่ง cord blood for VDRL ติดตามผลเลือด
      - ทารกที่คลอดจากมารดาที่เป็ นโรคซิฟิ ลิส พยาบาลจะต้องสังเกตภาวะ congenital syphilis
      - ดูแลให้ยา Aqueous penicillin G 50,000 ยนู ิต/กก.ทางหลอดเลือดดา และให้Procaine penicillin G 50,000 ยนู ิต/กก. ทางกล้ามเนื้อ
  - - - ทารกสามารถติดต่อได้ตงั้ แต่อยู่ในครรภ์ผ่านทางรก
      - การติดเชื้อไตรมาสแรก พบว่า ทารกมีโอกาสติดเชื้อถึงร้อยละ 80และส่งผลให้เกิด congenital rubella syndrome(CRS)
      - เกิดจากเชื้อ Rubella Virus
      - พบทารกติดเชื้อในครรภ์ได้น้อยลงเมื่ออายุครรภ์มากขึ้น
    - - สมองพิการและปัญญาอ่อน
      - ภาวะเจริญเติบโตช้าในครรภ์
      - ความบกพร่องทางการได้ยิน (หูหนวก)
      - ความผิดปกติของหัวใจ เช่น PDA
      - ความผิดปกติทางตา (ต้อกระจก ต้อหิน)
      - เกร็ดเลือดตา่ ซีด ตบั ม้ามโต
      - รวมทงั้ ความผิดปกติของโครโมโซม
    - - กรณีที่ Titer > 1:8 ในระหว่าง GA 1- 16 สปั ดาห์ ควรใหข้ อ้ มูลในการยุติการตั้งครรภ์
      - ส่งผลให้ทารกแท้ง ตายคลอด หรือพิการแต่กา เนิดได้
      - เช้อื จะเข้าไปยับยังการแบ่งตัวของ cell ทารกในครรภ์ และทา ให้โครโมโซมของทารกแตก
  - - - ถ้าหญิงตงั้ ครรภ์เป็นสุกใสระยะก่อนคลอด 5 วัน หรือหลังคลอด 2 วันทารกที่เกิดมาอาจเป็นสุกใสชนิดรุนแรงได้
      - GA 16-20 wks. จะมีผลต่อการพัฒนาการทางสมอง และตา
      - GA 6-12wks. เกิดความผิดปกติของแขน ขามากที่สุดเช่น แขนขาลีบ
      - ระยะ 3 เดือนแรกของการตงั้ ครรภ์ อาจทา ให้ทารกในครรภ์พิการได้
    - - มีบางรายงานแนะนา ว่าควรให้ยา Acyclovir ร่วมกับ VZIG ในทารกแรกคลอด เนื่องจากได้ผลการรักษาดีกว่าการให้ VZIG เพียงตัวเดียว
      - ทารกที่คลอดจากมารดาที่ติดเชื้อสุกใสภายใน 5 วันก่อนคลอดหรือ 2 วันหลังคลอดควรได้รับ varicella-zoster immunoglobulin(VZIG) ทันทีที่คลอด
      - ถเามารดามีอาการขณะคลอด มารดาและทารกควรได้รับการแยกกันดูแลจนกระทั่งมารดามีการตกสะเก็ดของตุ่มสุกใสจนหมด และทารกควรไดร้ บั การแยกจากทารกที่คลอดจากมารดาปกติด้วย
  - - - ทารกจะได้รับเชื้อโดยตรงจากมีถุงน้า คร่า แตก หรือผ่านช่องทางคลอดที่ติดเชื้อพบในวันที่ 1-4 หลังคลอด
        
        เช้อื จะเข้าส่ตู าทารกเป็นส่วนใหญ่ ทา ให้ติดเช้อื บริเวณตาของทารก(gonococcal ophthalmia neonatorum)ทำให้ตาบอดได้
        
        ป้ องกันการติดเชื้อที่ตาโดยการป้ ายตาหลังทารกคลอดทันที เช่น0.5% erythromycinหรือ 1% tetracyclin oinment หรือ หยอดตาด้วย 1% silver nitrate
      - เกิดจากเชื้อ Neisseria gonorrhea
    - - ต้องเช็ดตาของทารกด้วย NSS หรอื ล้างตาทกุ 1 ชั่วโมงจนกว่าหนองในเเห้ง
      - ดูแลให้ได้รับยา Cefixin 1 mg/kg ฉีดเข้าทางหลอดเลือดดาหรือฉีดเข้าทางกล้ามเนื้อของทารกวันละ 1 ครงั้ ติดต่อกัน 7 วนั
  - - - อาการของทารก ไข้ อ่อนเพลีย การดูดนมไม่ดี ตัวเหลือง ตับ ม้ามโต ชัก บางรายพบมีตุ่มน้ำพองใสๆเล็กๆที่ผิวหนังตามร่างกาย
      - ทารกหลังคลอดอาจมีการติดเชื้อจากมารดา
      - เกิดจากเชื้อ Herpes simplex virus
    - - อาการของการติดเชื้อเริม อย่างน้อย 7-10 วันเริมจากการคลอดทางช่องคลอด
      - แยกทารกออกจากทารกคนอื่น ๆ และดูแลอย่างใกล้ชิดเพื่อดูอาการของการติดเชื้อเริม อย่างน้อย 7-10 วัน
  - - - ตรวจหาการติดเชื้อเพื่อหา viral load ด้วยวิธี real time PCR assay ถา้ พบเชื้อ HIV-RNA ใน 48 ชั่วโมงแรกหลังคลอด แสดงว่าทารกติดเช้อื ตงั้ แต่ในครรภ์ ถ้าตรวจพบใน 6 สัปดาห์ แสดงว่าติดเช้อื ในระยะคลอด
      - เมื่อทารกครบ 12 เดือน ควรตรวจหาภูมิต้านทานชนิด IgG และ IgM และควรตรวจอีกครั้งเมื่อ 18 เดือน
      - ทารกที่คลอดจากมารดาที่ติดเช้อื จะต้องได้รับยา NVP ชนิดน้า ขนาด 6มิลลิกรัมทันทีหรือภายใน 8 -12 ชั่วโมงหลังคลอดร่วมกับ AZT 2มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม หลังจากนนั้ จะให้ยา AZT ต่อทุก 2 ชั่วโมง
      - หลีกเลี่ยงการใส่สายยางสวนอาหารในกระเพาะอาหารทารกโดยไม่จา เป็น
    - - การติดต่อจากมารดาไปส่ทู ารก : ทางรก การสัมผัสเลือดและสารคัดหลั่งจากมารดาขณะคลอด และหลังคลอด และการเลี้ยงบุตรด้วยนมมารดา (ร้อยละ 80 เกิดขึ้นใระยะคลอดและหลังคลอด)
      - การให้ยาต้านไวรัสและการผ่าตัดคลอดก่อนการเจ็บครรภ์สามารถป้ องกันการถ่ายทอดเชื้อไวรัส HIV จากมารดาส่ทู ารกได้
      - เกิดจากการติดเชื้อ HIV
  - - - ทารกดูดนมมารดาได้ทันทีหลังคลอดโดยไม่จา เป็นต้องรอให้ทารกได้รับวัคซีนก่อน แตห่ ากมารดามีหัวนมแตกให้งดให้บุตรดูดนมเพราะอาจแพร่การกระจายเช้อื สู่ทารกได้
      - ดูแลให้ทารกแรกเกิดได้รับ HBIG เข้ากล้ามเนื้อโดยเร็วที่สุด ร่วมกับHBV เข็มที่ 1 เข้ากล้ามเนื้อโดยเร็วที่สุดภายใน 12 ชั่วโมงหลังคลอด โดยฉีดคนละตา แหน่ง แล้วควรนัดให้มารับวัคซีน HBV ตามกา หนดเข็มที่ 2ตอนอายุ 1 เดือน และให้วัคซีน DTP-HB ตอนอายุ 2, 4, 6 เดือน
      - เมื่อแรกคลอดดูดมูกและเลือดออกจากปากและจมูกของทารกออกมาให้มากที่สุด และทา ความสะอาดทารกทันทีที่คลอด
      - แนะนา ให้มารดาพาทารกมาตรวจเลือดตามนัดเมื่ออายุ ๙- ๑๒ เดือน เพื่อตรวจหา HBsAg และ Anti-HBs
    - - ทารกติดเช้อื จากมารดาได้ตงั้ แต่ในระยะตงั้ ครรภ์ คลอด จนถึงหลังคลอด
      - หญิงตั้งครรภ์ที่มีผล HBeAg positive จะมีอัตราการถ่ายทอดเช้อืไปส่ทู ารกสูงถึงร้อยละ 90 และหญิงตั้งครรภ์ที่มีผล HBeAg negative จะมีอัตราการถ่ายทอดเชื้อไปส่ทู ารกเพียงร้อยละ 10 - 20
      - การถ่ายทอดเช้อื : ผ่านเลือด น้า ลาย อสุจิ สิ่งคัดหลั่งทางช่องคลอด น้า นมและผ่านทางรก
      - เกิดจาก hepatitis B virus