Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ภาวะสูดสำลักขี้เทา (Meconium Aspiration syndrome) - Coggle Diagram
ภาวะสูดสำลักขี้เทา
(Meconium Aspiration syndrome)
เกิดขึ้นเนื่องจากการที่ทารกหายใจเอาขี้เทา ซึ่งปนอยู่ในน้ำคร่ำเข้าไปในระบบทางเดินหายใจ โดยการหายใจนี้อาจเกิดขึ้นในมดลูกหรือขณะคลอดผ่านทางช่องคลอดได้
มักพบในทารกคลอดเกินกำหนด หรือคลอดครบกำหนดแต่น้ำหนักตัวน้อย
อาการและอาการแสดง
▪ ขี้เทาจะไปอุดตามหลอดลมและถุงลมในปอดของทารก ทำให้ทารกหายใจเร็วกว่าปกติเล็กน้อย เป็นเวลา 2- 3 วัน หลังคลอด หรือบางรายอาจหายใจเร็วมากกว่า 60 ครั้งต่อนาที
▪ ปลายมือปลายเท้าและรอบปากเขียว
▪ หน้าอกโป่ ง เวลาหายใจเข้าออกหน้าอกจะบุ๋ม
▪ ฟังปอดพบเสียง rales และ rhonchi เสียงลมหายใจเข้าเบาลง เสียงหายใจลดลง เนื่องจากมีลมในเยื่อหุ้มปอด (pneumothorax)
▪ ภาพรังสีของปอดพบปอดทึบ พบสารน้ำในช่องเยื่อหุ้มปอด
▪ สายสะดือมีสีเหลือ (yellowish staining)ง
▪ ในรายที่อาการไม่รุนแรง
อาการจะดีขึ้นมาภายใน 24 – 72 ชม.
▪ ในรายที่อาการรุนแรง
อาจใชเ้วลา ถึง 1-2 สัปดาห์
▪ ในรายที่สูดสำลักขี้เทาเข้าไปมาก อาจเสียชีวิตทันทีหลังคลอด หรือภายใน 24 ชม.
สาเหตุ
เกิดจากการขาดออกซิเจนของทารกทำให้ทารกหายใจเอาขี้เทาที่ตนเองถ่ายไว้เข้าไป
แนวทางการรักษา
▪ ดูดขี้เทาและน้ำคร่ำออกจากปากและจมูกของทารกให้มากที่สุดก่อนทารกหายใจ
▪ หากมีขี้เทาในน้ำคร่ำประกอบกับทารกหายใจช้า ความตึงตัวของกล้ามเนื้อไม่ดี และ HR < 100 ครั้งต่อนาที พิจารณาใส่ETT เพื่อดููดขี้เทาออก
▪ ภายหลังการดูดขี้เทาในหลอดลม ควรใส่สายยางดูดขี้เทาจากกระเพาะอาหารด้วย
▪ ในรายที่มี asphyxia โดยทำการดูดขี้เทาก่อนช่วยด้วยแรงดันบวก และดูดออกให้มากที่สุด
▪ งดอาหารและน้ำทางปาก ดูแลให้ 10% Dextros in
water ทางหลอดเลือดดำ
▪ ตรวจ arterial blood gas
▪ ให้ยาปฏิชีวนะเพื่อกำจัดเชื้อที่ปนเข้าไปกับขี้เทา
บทบาทการพยาบาล
จัดให้ทารกนอนตะแคงศีรษะต่ำเล็กน้อย หรือตะแคงหน้าไปด้านใดด้านหนึ่ง
ให้ลูกสูบยางแดงหรือสาย suction ขนาดเล็ก ดูดขี้เทาและน้ำคร่ำจนกว่าจะหมด
กระตุ้นให้ร้องและดูแลให้ออกซิเจน
รักษาร่างกายทารกให้อบอุ่น โดยจัดให้นอนใน radiant warmer ที่อุณหภูมิ 36.5-37 องศาเซลเซียส
สังเกตอาการผิดปกติโดยเฉพาะการหายใจมากกว่า 60 ครั้งต่อนาที ให้รายงานแพทย์
บอกถึงอาการและความก้าวหน้าของการรักษาพยาบาล
ทารกให้มารดาและบิดาทราบ
จัดทำโดย
นางสาวอาทิตยา คำบุดดี
เลขที่ 129 รหัส 602701130