Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลผู้ป่วยวิกฤตที่ใช้เทคโนโลยี และยาที่ใช้บ่อยใน ICU 💉 - Coggle…

- - - - ภาวะพร่องออกซิเจน (oxygenation failure)
      - ความล้มเหลวของการระบายอากาศ (ventilation failure)
      - กล้ามเนื้อกะบังลมไม่มีแรง (diaphragm fatigue)
      - ระบบไหลเวียนโลหิตในร่างกายผิดปกติ
    - - 1. Non-invasivepositiveventilator;NPPV
        เครื่องช่วยหายใจประเภทความดันบวกที่ไม่ใส่ท่อช่วยหายใจ หมายถึงเครื่องช่วยหายใจที่ให้การช่วย หายใจผู้ป่วยที่ไม่มีท่อทางเดินหายใจซึ่งสามารถช่วยในการแลกเปลี่ยนก๊าซให้ดีขึ้น แก้ไขภาวะกรดจากการ หายใจ
      - 2. Invasive positive ventilator; NPPV
        เครื่องช่วยหายใจประเภทความดันบวกที่ใส่ท่อช่วยหายใจ ซึ่งเป็นการอัดอากาศเข้าไปในปอดผ่านทาง endotracheal tube หรือ tracheostomy โดยใช้แรงดัน บวก
        
        1.Controlmandatoryventilation(CMV)
        หรือAssist/control(A/C)ventilation
        CMV เป็นวิธีช่วยหายใจที่การหายใจทุกครั้งถูกกําหนดด้วยเครื่องช่วยหายใจทั้งหมด โดยผู้ป่วยไม่มี
        การหายใจเองเลย ดังนั้นควรเลือกใช้ mode นี้เมื่อผู้ป่วยได้รับยานอนหลับและ/หรือร่วมกับยาหย่อน กล้ามเนื้อ
        นิยมใช้ A/C ventilation มาแทน กล่าวคือ หากตั้งอัตราการหายใจไว้ 14 ครั้งแต่ผู้ป่วยหายใจ 22 ครั้ง เครื่องจะช่วยหายใจทั้ง 22 ครั้ง เรียกการหายใจที่ผู้ป่วยเริ่มการหายใจเองแล้ว
        
        2. Synchronized Intermittent mandatory ventilation (SIMV)
        วิธีช่วยหายใจที่มีทั้งการ หายใจเองและการหายใจด้วยเครื่องช่วยหายใจ โดยผู้ป่วยสามารถหายใจเองได้ในระหว่างการช่วยหายใจดว้ ย เครื่อง การกระตุ้นการหายใจโดยเครื่องจะสัมพันธ์กับการหายใจของผู้ป่วย เป็นการเตรียมหย่าเครื่องช่วย หายใจ
        
        3. Spontaneous ventilation
        การหายใจที่ผู้ป่วยเป็นผู้เริ่มการหายใจเอง รวมถึงเป็นผู้กําหนดระยะเวลาและปริมาตรอากาศที่หายใจเข้าด้วยตนเองทั้งหมด
        
        3.1Continuouspositiveairwaypressure(CPAP)
        เป็นวิธีการหายใจที่ให้แรงดันบวก(PEEP) ต่อเนื่องในระดับเดียวกันทั้งในช่วงหายใจเข้าและออก โดยไม่มีการส่งแรงดันช่วยเพิ่มขณะที่ผู้ป่วยหายใจเข้า ตัวอย่างที่ใช้วิธีหายใจแบบนี้ในผู้ป่วย obstructive sleep apnea
        
        3.2 Pressuresupportventilator(PSV)เป็นวิธีการหายใจที่เครื่องช่วยผู้ป่วยในขณะที่ผู้ป่วย สามารถหายใจได้เอง เครื่องจะช่วยจ่ายแก๊สเพื่อให้ได้ระดับความดันตามที่ตั้งไว้ และจะหยุดจ่ายอากาศเมื่อ ผู้ป่วยไม่ต้องการแล้ว
    - - ผลต่อระบบหัวใจและไหลเวียนเลือดการใช้เครื่องช่วยหายใจจะทําให้เลือดดําไหลกลับหัวใจลดลง
      - การบาดเจ็บของปอดจากการใช้ปริมาตรการหายใจที่สูงเกินไป(Pulmonaryvolutrauma)
      - ภาวะถุงลมปอดแตก(Pulmonarybarotrauma)เป็นภาวะที่มีลมรั่วจากถุงลมเนื่องจากการใช้ เครื่องช่วยหายใจชนิดความดันบวก หรือการค้างความดันในช่วงหายใจออกให้เป็นบวก (PEEP)
      - การบาดเจ็บของทางเดินหายใจ (Artificial airway complication) ที่พบบ่อยได้แก่ การบาดเจ็บต่อ กล่องเสียงและเยื่อบุหลอดลม มักพบในผู้ป่วยที่ใส่ท่อหลอดลมคอเป็นเวลานาน โดยปกติการใส่ลมในกระเปาะ ลม (cuff inflation) ของท่อหลอดลมคอเพื่อป้องกันการสําลักน้ําลายหรือของเหลวจากกระเพาะอาหารเข้าสู่ ปอด
      - ภาวะปอดแฟบ(Atelectasis)มักพบภาวะปอดแฟบได้จากการตั้งปริมาตรการหายใจต่ำและไม่มีการ ตั้งถอนหายใจ (sigh) ให้ผู้ป่วย
      - การเกิดปอดอักเสบจากการใช้เครื่องช่วยหายใจ (Ventilator Associated Pneumonia; VAP) โดยเฉพาะผู้ป่วยที่ใช้เครื่องช่วยหายใจนานเกิน 48 ชั่วโมง
      - ภาวะพิษจากออกซิเจน(Oxygentoxicity)เกิดจากการได้รับความเข้มข้นของออกซิเจนมากกว่า0.6 นานเกิน 24-48 ชั่วโมงขึ้นไป หรือความเข้มข้น 1.0 นานเกิน 24 ชั่วโมง จะทําให้มีการทําลายของเนื้อปอดได้
      - ระบบทางเดินอาหาร พบได้บ่อย ได้แก่ การเกิดแผลหรือภาวะเลือดออกในทางเดินอาหาร ส่วน ท้องอืด อาจมีสาเหตุจากการเคลื่อนไหวของลําไส้ลดลงเนื่องจากภาวะพร่องออกซิเจน
      - ผลต่อภาวะโภชนาการเนื่องจากผู้ป่วยที่ใช้เครื่องช่วยหายใจมีอาการไม่คงที่สามารถเปลี่ยนแปลงได้ ตลอดเวลา จึงต้องงดน้ํางดอาหาร ทําให้ร่างกายต้องนํากลูโคสที่สะสมที่ตับมาใช้เพื่อนําไปใช้ในการสังเคราะห์ น้ําตาลทําให้ผลเสียต่อการทํางานหลายระบบ รวมทั้งระบบภูมิคุ้มกัน
    - - ขั้นตอนที่ 1 ก่อนหย่าเครื่องช่วยหายใจ
        
        ประเมินความพร้อมของผู้ป่วยที่สามารถทําการหย่าเครื่องช่วยหายใจได้ ได้แก่
        
        1) โรคหรือสาเหตุที่ผู้ป่วยต้องใส่เครื่องช่วยหายใจหายหรือทุเลาลง
        
        2) มีการแลกเปลี่ยนก๊าซเพียงพอค่าPaO2>60มม.ปรอทFiO2ไม่เกิน0.4
        
        3) ค่าPEEPน้อยกว่า5เซนติเมตรน้ํา
        
        4) ผู้ป่วยรู้สึกตัวและทําตามคําสั่ง
        
        5) สัญญาณชีพปกติอุณหภูมิ<38องศาเซลเซียสอัตราการเต้นของหัวใจ<100ครั้ง/นาทีอัตราการ
        หายใจ< 30 ครั้ง/นาที ระดับความดันซิสโตลิก 90-160 มม.ปรอท
        
        6) ค่าSpontaneoustidalvolumeเมื่อถอดเครื่องช่วยหายใจแล้วมากกว่า5มิลลิลิตรต่อน้ําหนักตัว 1 กิโลกรัม
        
        7) ความสามารถในการหายใจเองของผู้ป่วยคํานวณได้จากอัตราการหายใจครั้ง/นาทีหารด้วยค่า Spontaneous tidal volume หน่วยเป็นลิตร เรียกว่า Rapid shallow breathing index หรือ
        
        8) ใช้ยาระงับประสาทเพียงเล็กน้อยเท่านั้นในการควบคุมความกระวนกระวายของผู้ป่วย
        
        9) ไม่ใช้ยากระตุ้นหัวใจหรือหลอดเลือดถ้ามียาดังกล่าวต้องอยู่ในระดับต่ําหรือมีแนวโน้มว่าจะลดลงได้
        
        วิธีการหย่าเครื่องช่วยหายใจ
        
        ผู้ป่วยหายใจเองทางTpieceหรือหายใจเองสลับกับเครื่องช่วยหายใจเป็นพักๆวิธีการคือให้
        ผู้ป่วยหายใจผ่าน T piece ที่ต่อกับ collugated tube โดยเริ่มให้ออกซิเจน 10 ลิตรต่อนาที ใช้เวลาประมาณ 1⁄2-2 ชั่วโมง
        
        2.การใช้เครื่องช่วยหายใจ mode SIMV,PSV,CPAP
        
        2.1 Synchronized Intermittent mandatory ventilation (SIMV) เป็นรูปแบบการหายใจที่ นิยมมากในอดีต ใช้สําหรับผู้ป่วยที่ใส่เครื่องช่วยหายใจมานานและใช้แบบ T piece ไม่ได้ผล กระทําโดยการ หย่าเครื่องช่วยหายใจโดยเครื่องค่อยๆ ลดการช่วยเหลือจากเครื่องโดยการตั้งค่าการหายใจของเครื่องให้ต่ำกว่า การหายใจของผู้ป่วย
        
        2.2 Pressuresupportventilation(PSV)เป็นรูปแบบการช่วยหายใจที่ได้รับความนิยมใน ปัจจุบัน เป็นวิธีลดงานในการหายใจของผู้ป่วย โดยเครื่องจะปล่อยแรงดันในช่วงที่ผู้ป่วยหายใจเข้าด้วยตนเอง จึงทําให้ผู้ป่วยไม่ต้องออกแรงมาก ผู้ป่วยเป็นผู้กําหนดอัตราการหายใจ เวลาในการหายใจเข้าและปริมาตรของ อากาศ (tidal volume) ด้วยตนเอง เครื่องจะทําการดันอากาศให้ผู้ป่วยไปเรื่อย ๆในระดับความดันที่เรา กําหนด ระดับความดันที่เหมาะสมเมื่อเริ่มหย่าเครื่อง
      - ขั้นตอนที่ 2 ขณะหย่าเครื่องช่วยหายใจ
        
        ควรเริ่มหย่าเครื่องช่วยหายใจในตอนเช้าหลังจากผู้ป่วยพักผ่อนเต็มที่ในเวลากลางคืน
        
        อธิบายวิธีการหย่าเครื่องช่วยหายใจคร่าวๆเพื่อลดความกลัวให้ผู้ป่วยร่วมมือและให้กําลังใจผู้ป่วย
        
        ดูดเสมหะในปากและท่อช่วยหายใจเพื่อให้ทางเดินหายใจโล่ง ส่งเสริมให้อากาศผ่านเข้าออกอย่างมี ประสิทธิภาพ
        
        จัดท่าของผู้ป่วยให้อยู่ในท่าศีรษะสูงหรือท่านั่งหากไม่มีข้อห้ามเพื่อส่งเสริมการขยายตัวของปอด
        
        เริ่มทําการหย่าเครื่องช่วยหายใจเมื่อประเมินสภาพผู้ป่วยว่าพร้อมทั้งทางร่างกายและจิตใจ โดยวิธี T piece หรือวิธีปรับ mode การหายใจของผู้ป่วยตามแนวปฏิบัติการหย่าเครื่องช่วยหายใจของแต่ละ โรงพยาบาลและตามแผนการรักษาของแพทย์
        
        วัดสัญญาณชีพและความเข้มข้นของออกซิเจนปลายนิ้ว (Oxygen saturation) ก่อน ขณะการหย่า เครื่องช่วยหายใจ ทุก 5-10 นาที เพื่อเป็นข้อมูลพื้นฐานและเปรียบเทียบอาการเปลี่ยนแปลงอย่างต่อเนื่อง และใช้พิจารณาว่าจะดําเนินการหย่าต่อไปจนสามารถถอดท่อช่วยหายใจได้ หรือระงับการหย่าเครื่องช่วย หายใจและกลับมาใส่เครื่องช่วยหายใจใหม่
        
        เฝ้าระวังอาการเปลี่ยนแปลงทุก 15 นาทีถึง 1 ชั่วโมง เพื่อประเมินภาวะขาดออกซิเจน ใช้เกณฑ์การ เฝ้าระวัง ได้แก่ SpO2 >90% อัตราการเต้นของหัวใจ<120ครั้ง/นาที อัตราการหายใจ < 30ครั้ง/นาที SBP 90-160 mmHg การเต้นของหัวใจ (EKG) ไม่เปลี่ยนแปลง
        
        ในกรณีที่ผู้ป่วยไม่สามารถหย่าเครื่องช่วยหายใจโดย T piece 10 ลิตร/นาที ต่อไปได้ ให้ต่อท่อช่วย หายใจเข้ากับเครื่องช่วยหายใจ setting ก่อนหน้าที่จะหย่าเครื่องช่วยหายใจ
        
        วิธีในการถอดท่อช่วยหายใจ
        
        แกะพลาสเตอร์ที่ยึดท่อช่วยหายใจ
        
        เอาลมในกระเปาะท่อช่วยหายใจออกให้หมดโดยใช้ syringe
        
        ให้ผู้ป่วยกลั้นหายใจ ค่อยๆดึงท่อช่วยหายใจออกและให้ผู้ป่วยไอขับเสมหะออกมา ดูดเสมหะอีกครั้ง
        
        วัดสัญญาณชีพทุก 15 นาที ทุก 30 นาทีและทุก 1 ชั่วโมงจนกว่าจะคงที่
        
        เฝ้าระวังอาการของผู้ป่วยอย่างใกล้ชิด
        
        ดูดเสมหะในปากและในท่อช่วยหายใจให้โล่ง
        
        จัดท่าให้ผู้ป่วยเป็นท่านั่งศีรษะสูง
        
        ให้ O2 mask with collugate 10 ลิตร/นาที เป็นเวลา 2 ชั่วโมง
      - ขั้นตอนที่ 3 หลังหย่าเครื่องช่วยหายใจ
        
        จัดท่าผู้ป่วยท่านั่งศีรษะสูง
        
        ให้ O2 mask with collugate 10 ลิตร/นาที เป็นเวลา 2 ชั่วโมง หลังจากนั้นเป็น O2 cannula 3-6 ลิตร/นาที
        
        วัดสัญญาณชีพทุก 15 นาที ทุก 30 นาทีและทุก 1 ชั่วโมงจนกว่าจะคงที่และเฝ้าระวังอาการของผู้ป่วย
  - - - 1) ประเมินสภาพผู้ป่วยและภาวะแทรกซ้อน
        สัญญาณชีพ ต้องประเมินทุก 1 ชั่วโมง ระดับความรู้สึกตัว ความรู้สึกที่ผิดปกติ เช่น อาการชา กระตุกตาม ปลายมือปลายเท้าหรือริมฝีปาก อาจเกิดจากการนํา CO2 ออกมากเกินไป เสียงการหายใจที่เปลี่ยนแปลงไป เช่น ไม่เท่ากันทั้งสองข้าง
      - 2) การดูแลท่อหลอดลมและความสุขสบายในช่องปากของผู้ป่วย
        ตําแหน่งของท่อหลอดลมคอควรอยู่ เหนือ Carina ประมาณ 1 นิ้วโดยตรวจสอบจากภาพเอกซเรย์ทรวงอก (CXR) และการฟังเสียงลมเข้าปอดซึ่ง การฟังเสียงปอดทั้ง 2 ข้างในระดับเดียวกันควรเท่ากัน การใส่ลมในกระเปาะ ควรอยู่ระหว่าง 20-25 มิลลิเมตร ปรอท ถ้าใส่แรงดันสูงอาจทําให้เกิด pressure necrosis
      - 3) การป้องกันไม่ให้เกิดการอุดกั้นของทางเดินหายใจ โดยการดูดเสมหะเมื่อพบว่ามีปริมาณเสมหะมาก เช่น ได้ยินเสียงเสมหะดัง หรือความดันในทางเดินหายใจมากขึ้น การดูดเสมหะโดยเทคนิคปราศจากเชื้อ (sterile technique) เพื่อป้องกันการติดเชื้อ การทําแต่ละครั้งต้องทําอย่างเบามือและรวดเร็ว
      - 4) การดูแลให้เครื่องช่วยหายใจทํางานอย่างมีประสิทธิภาพ และดูแล Tubing system ของเครื่องช่วย หายใจให้เป็นระบบปิด ให้ตรึงอยู่กับที่ไม่ให้ดึงรั้ง เพื่อป้องกันท่อหลอดลมคอเลื่อนหลุด
      - 5) การป้องกันภาวะปอดแฟบ ผู้ป่วยที่ใส่เครื่องช่วยหายใจมักจะได้ปริมาตรอากาศที่หายใจเข้า (Tidal volume) คงที่จนทําให้ถุงลมปอดที่อยู่ชายปอดมีโอกาสเกิดภาวะ Micro atelectasis ได้ ภาวะนี้ไม่สามารถ มองเห็นได้ด้วยภาพเอ็กซเรย์ หากปล่อยไว้นานอาจเกิดการติดเชื้อตามมา ภาวะนี้ป้องกันได้โดยการทํา Deep lung inflating โดยการใช้ Self-inflating bag (Ambu bag) บีบลมเข้าปอด หรือโดยการตั้งค่า Sigh (การ ถอนหายใจ หรือการหายใจเข้าลึกๆ) ที่เครื่องช่วยหายใจเป็นระยะ
      - 6) การติดตามผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการที่สําคัญ เช่น Electrolyte imbalance ค่าก๊าซใน หลอดเลือดแดง (ABGs) เพื่อประเมินภาวะความเป็นกรดด่างของร่างกาย และภาวะพร่องออกซิเจนในเลือด ภาวะคาร์บอนไดออกไซด์คั่ง เพื่อทําการปรับตั้งเครื่องช่วยหายใจให้เหมาะสม
- - - - ในผู้ป่วยที่มีการไหลเวียนลดลง หรือความดันโลหิตต่ำ เช่น ในภาวะช็อก ผู้ป่วยประสบอุบัติเหตุขั้น รุนแรงหลายระบบ
        
        ผู้ป่วยได้รับการผ่าตัดซึ่งอาจเสียเลือดได้มาก เช่น ผ่าตัดหัวใจและหลอดเลือด ผ่าตัดสมอง
        
        ในรายที่จําเป็นต้องการตรวจ arterial blood gas หรือส่งเลือดตรวจทางห้องปฏิบัติการบ่อย ๆ
        
        ผู้ป่วยที่ใช้ inotropic drugs และ vasoactive drug
        
        ผู้ป่วยที่วัดความดันโลหิตยาก เช่น ผู้ป่วยถูกไฟไหม้ทั้งตัว
  - - - ตรวจสอบข้อต่อต่างๆ ให้แน่นอย่างสม่ำเสมอ ป้องกันการหัก งอ ของสาย arterial line
      - การป้องกันการเลื่อนหลุด ควร immobilized arm โดยใช้ arm broad ที่เหมาะสม บริเวณ insert site ต้องสามารถมองเห็นได้ตลอดเวลา
      - ตรวจดูคลื่นที่แสดงการอุดตัน (damped waveform) และบันทึกตําแหน่งของสายยาง หากพบควร ดูดลิ่มเลือดหรือฟองอากาศออกและรายงานแพทย์
      - จดบันทึกค่า Arterial blood pressure ที่ได้ทุก 15-60 นาที ตามความจําเป็น และรายงานแพทย์ เมื่อค่าที่ได้มีความผิดปกติ
      - 10.ในกรณีที่แพทย์ถอดสายยางออกแล้วควรกดตําแหน่งแผลไว้นาน อย่างน้อย 10 นาที หรือจนกว่า เลือดจะหยุด ทําความสะอาดแผลและปิดแผลด้วย plaster ที่เหนียวให้แน่น ด้วยหลักปราศจากเชื้อ
  - - - ในผู้ป่วยที่สูญเสียเลือดจากอุบัติเหตุหรือจากการผ่าตัด ภาวะ shock และกรณีอื่นที่ทําให้ปริมาณเลือด และน้ําในร่างกายลดลง
      - ในผู้ป่วยที่มีภาวะน้ําเกิน
      - ในกรณีที่ต้องการประเมินการทํางานของหัวใจและหลอดเลือด
    - - สายสวนหลอดเลือดส่วนกลาง (central line) หมายถึง สายสวนหลอดเลือดดําส่วนกลาง (central venous catheter; CVC) รวมทั้ง Pic line การใส่สาย สวนหลอดเลือดดําส่วนกลางเป็นการแทงสายสวนเพื่อสอดใส่ทางหลอดเลือดดําโดยให้ปลายสายอยู่ตําแหน่ง ของ Superior vena cava
    - - ความแม่นยําของการเปรียบเทียบค่า
      - ป้องกันการเลื่อนหลุดของสายสวน พยาบาลควรระมัดระวังสายขณะเคลื่อนย้ายและขณะทําแผล ดูแล
        ไม่ให้เกิดการดึงรั้ง และตรวจสอบผ้าปิดแผลติดกับผิวหนังให้แน่น
      - ป้องกันการติดเชื้อในกระแสเลือดจากการใส่สายสวนหลอดเลือดดําส่วนกลาง
      - ป้องกันการอุดตันของสายสวน การอุดตันสายสวนหลอดเลือดดําส่วนกลาง
      - การป้องกันฟองอากาศเข้าหลอดเลือดโดยดูแลให้เป็นระบบปิด ป้องกันการเลื่อนหลุดของสาย ป้องกัน ฟองอากาศเข้าสู่หลอดเลือดในขณะวัด CVP หรือเปลี่ยนชุดให้สายน้ําและก่อนฉีดยาทางสายสวน ต้องไล่ ฟองอากาศทุกครั้ง
- - - - ✅ ใช้เป็นยาตัวแรกในการทําCPRทั้งในภาวะsystole/PEAและVF/pulselessVT
        ✅ใช้ในภาวะsymptomaticbradycardiaที่ไม่ตอบสนองต่อการให้atropine
        ✅Cardiacarrest
      - Cardiac arrest เริ่ม 1 mg IV และให้ซ้ำทุก 3-5 นาที จนกว่าอาการจะดีขึ้น ขนาดยาที่ใช้ทางท่อ ช่วยหายใจ (endotracheal tube) ขนาด 2-2.5 มิลลิกรัม
        
        Hypotension or symptomatic bradycardia อาจผสม 1 mg ใน NSS หรือ sterile water 500 ml ในขนาด 2-10 mcg/min
        
        ขนาดยาที่ใช้ในกรณีความดันโลหิตต่ำรุนแรง (severe hypotension)
        ขนาด 0. 05- 1 . 0 mcg/kg/min
        
        ผลข้างเคียง tachycardia, arrhythmias, hypertension
        
        การพยาบาล
        
        ประเมินสัญญาณชีพ โดยเฉพาะความดันโลหิต อัตราการเต้นของหัวใจ ทุก 15 นาที ติดต่อกัน 2 ครั้ง เมื่อเริ่มให้ยา
        
        ปรับขนาดยาเมื่อBP<90/60หรือ>140/90mmHgหรือHR>120ครั้ง/นาทีหรือตามแผนการ รักษา
    - - การนําไปใช้
        
        ยารักษาหัวใจห้องบนเต้นผิดจังหวะชนิดAtrialfibrillationและAtrialflutter
        
        หัวใจห้องล่างเต้นผิดจังหวะชนิดVentricularfibrillation(VF)
        และVentriculartachycardia(VT)
        
        ขนาดที่ใช้
        
        ในกรณีทํา CPR ขนาด 300mg หรือ 5 mg/kg เจือจางใน D5W 20 ml. IV push หากยังมีหัวใจห้องล่าง ผิดปกติ ให้ยาเพิ่มอีก 150 mg หรือ 2.5 mg/kg หลังจากนั้นให้ maintenance dose 10-20 mg/kg/day ขนาดเฉลี่ย 600-800 mg/24 ชั่วโมง อาจให้ได้สูงถึง 1.2 g/24 ชั่วโมง
        
        การบริหารยา
        
        Amiodarone injection 150 mg/ 3 mL เจือจางใน D5W เท่านั้น
        
        ผลข้างเคียง
        
        อาจทําให้เกิดvasodilatationและhypotensionได้
        
        Bradycardia,hypothyroidism,hyperthyroidism,thrombophlebitis
        
        การพยาบาล
        
        ประเมินสัญญาณชีพโดยเฉพาะความดันโลหิตอัตราการเต้นของหัวใจและmonitorEKGทุก15 นาที x 3 ครั้ง หลัง loading dose รายงานแพทย์เมื่อ BP < 90/60 mmHg, HR < 60 BPM
  - - - การนําไปใช้ ใช้แก้ไขภาวะหัวใจเต้นช้าผิดปกติและ AV block
      - ขนาดยาที่ใช้ 0.6-1 mg ทุก 3-5 นาที (ขนาดสูงสุดไม่เกิน 3 mg)
      - การบริหารยา Atropine 0.6 mg/ml/ampule ให้ IV Bolus: Undiluted or dilute 1-10 ml ฉีด 15 – 30 วินาที
      - ผลข้างเคียง ทําให้เกิดอาการหัวใจเต้นเร็ว (tachycardia) และในกรณีที่มี acute myocardial
        infarction อาจทําให้เกิดภาวะ ischemia มากขึ้น ท้องอึด การเคลื่อนไหวของลําไส้ลดลง
      - การพยาบาล
        
        ควรระวังการให้ขนาดที่ตำ่กว่า0.5mgอาจเกิดการตอบสนองชนิดหัวใจเต้นช้าลงไปอีกได้ (paradoxical bradycardia) เนื่องจากยาในขนาดต่ำมีผลกระตุ้น central หรือ peripheral parasympathetic
        
        ติดตามสัญญาณชีพ monitor EKG อัตราการเต้นของหัวใจและความดันโลหิต - ไม่ควรให้ถ้าHR>60ครั้ง/นาที
        
        รายงานแพทย์เมื่อHR>120ครั้ง/นาทีโดยให้monitorHRทุก5นาที
  - - - การนำไปใช้
        
        ใช้เป็น first line drug ในภาวะ Stable narrow complex tachycardia (reentry SVT) หรือใน ภาวะ unstable narrow complex regular tachycardia แต่ต้องเตรียมพร้อมทํา cardioversion ไว้ด้วย
        
        ภาวะ regular monomorphic wide complex tachycardia
      - ขนาดยาที่ใช้และการบริหารยา
        Adenosine 6 mg/2 ml/vial ฉีดทางหลอดเลือดดําขนาด 6 mg ฉีดเร็ว ๆ ภายใน 1 – 3 วินาที ตาม
        ด้วย NSS bolus 20 ml พร้อมกับยกแขนสูง (double syringe technique) สามารถให้ยาซํา้ ได้อีก 12 mg
      - ผลข้างเคียง
        อาการหน้าแดง (flushing) เหนื่อยและแน่นหน้าอก ซึ่งอาการไม่รุนแรงและมักจะหายไป ในเวลา< 1 นาที
      - การพยาบาล
        
        เป็นยาที่ออกฤทธิ์ได้เร็ว (10 วินาที) และหมดฤทธิ์เร็ว จึงต้องฉีดเร็วๆ บริเวณ upper extremities และ flush NSS ตาม 20 ml ด้วยวิธี double syringe technique
        
        ถ้าฉีดยาช้าเกินไปยาจะถูกทําลายหมดก่อนถึงหัวใจ เนื่องจากยามี half-life สั้นมากเพียง 0.5-5 วินาที
    - - การนำไปใช้
        
        Heart failure
        
        หัวใจเต้นผิดจังหวะแบบ atrial fibrillation (AF), atrial flutter และ supraventricular Tachycardia (SVT)
      - ขนาดที่ใช้
        Digoxin injection 0.5 mg/ 2 mL amp (=0.25 mg/mL) ขนาดเริ่มแรก 0.25 – 0.5 mg ทางหลอดเลือดดําและให้ซ้ําได้ขนาดสูงสุด 1 mg/day
      - การบริหารยา
        การให้ยาแบบ IV bolus จะต้องให้แบบช้าๆ นานกว่า 5 นาที ยาฉีดที่ให้อาจไม่ต้องเจือ จางแต่ถ้าเจือจางควรเจือจางด้วย sterile water for injection, NSS, D5W โดยใช้สารละลายมากกว่า 4 เท่า เพื่อป้องกันการตกตะกอนและควรใช้ทันทีที่ผสม
      - ผลข้างเคียง
        
        หัวใจเต้นช้าชนิด Sinus bradycardia, S-A arrest
        
        หัวใจเต้นผิดจังหวะ AV block, Atrial fibrillation
        
        การเป็นพิษจากยา อ่อนเพลีย คลื่นไส้ ปวดท้อง เบื่ออาหาร กระสับกระส่าย สับสบ ใจสั่น หัวใจเต้น
        
        ผิดจังหวะ หัวใจหยุดเต้น (heart block)
      - การพยาบาล
        
        กรณียาฉีด ประเมินสัญญาณชีพก่อนให้ยา และหลังให้ยาทุก 15 นาทีติดต่อกัน 2 ครั้ง ต่อไปทุก 30 นาที ติดต่อกัน 3 ครั้ง ต่อไปทุก 1 ชั่วโมงจนครบ 6 ชั่วโมง
        
        monitor EKG ขณะฉีดยา และหลังฉีดยา 1 ชั่วโมง หรือในผู้ป่วยที่มีลักษณะการเต้นของหัวใจผิดปกติ ซึ่งอาจเกิดจากพิษของยา
  - - - การพยาบาล
        
        เลือกตําแหน่งให้ยาบริเวณหลอดเลือดดําเส้นใหญ่และควบคุมอัตราการไหลของยาโดยใช้เครื่อง ควบคุมอัตราการไหลของสารน้ําอัตโนมัติ (Infusion pump)
        
        ตรวจดู IV site ทุก 1 ชั่วโมงเพื่อเฝ้าระวังการเกิดยารั่วออกนอกหลอดเลือด หากพบรอยแดง บวม ให้เปลี่ยนตําแหน่งใหม่ทันที
        
        ประเมินอัตราการเต้นของหัวใจและความดันโลหิต monitor ECG urine out put อาการข้างเคียง ที่อาจเกิดขึ้น ทุก 0.5 -1 ชม.
        
        สามารถปรับเพิ่มหรือลดยาได้ทีละ 2μd/min keep BP ≥ 90/60 และ ≤140/90 หรือตามแผนการ รักษาของแพทย์
      - การนำไปใช้
        
        ขนาดต่ำใช้ในผู้ป่วยที่ปัสสาวะออกน้อย เพื่อเพิ่มการไหลเวียนเลือดที่ไต (renal blood flow)
        
        ขนาดปานกลาง เพิ่มการบีบตัวของหัวใจ เพิ่ม Cardiac out put
        
        ขนาดสูง ทําให้หลอดเลือดหดตัว เพิ่มความดันโลหิตและอัตราการเต้นของหัวใจใช้รักษาผู้ป่วยที่
        
        มีภาวะ shock จากการติดเชื้อในกระแสเลือด
      - ขนาดที่ใช้และการบริหารยา
        
        ยา 1 Amp บรรจุ 10 ml มีความเข้มข้นของยา 250 mg (25 mg/ml) แผนการรักษาของแพทย์นิยม เขียนเป็น 1:1, 2:1, 4:1 (ความเข้มข้นของยา:สารละลาย) สารละลายที่ใช้เจือจางยาคือ NSS หรือ D5W การ คํานวณ dose และ drip rate ได้จากสูตร
        
        Dosage (mcg/kg/min) = conc.(mg)/sol (ml) x 1000 mcg x rate (ml/hr) Body weight (kg) x 60 min
      - ผลข้างเคียง
        
        การรั่วของยาออกนอกหลอดเลือดทําให้เนื้อเยื่อตายได้
        
        ผลข้างเคียงเกิดจากการกระตุ้นระบบประสาท sympathetic ได้แก่ คลื่นไส้ อาเจียน หัวใจเต้นเร็ว เจ็บหน้าอก หัวใจเต้นผิดจังหวะ ปวดศีรษะ เป็นต้น
    - - การนําไปใช้
        เพิ่ม cardiac output ในผู้ป่วยหัวใจวาย หรือ cardiogenic shock
      - ขนาดที่ใช้
        Dobutamine 2-20 mcg/kg/min ขนาดยามากกว่า 20 mcg/kg/min ทําให้หัวใจเต้นเร็ว ซง่ึ ทําให้ภาวะหัวใจขาดเลือดแย่ลงได้
      - การบริหารยา
        ยา 1 Vial บรรจุ 20 ml มีความเข้มข้นของยา 250 mg หรือ 12.5 mg/ml แผนการรักษาของแพทย์ นิยมเขียนเป็น 1:1, 2:1, 4:1 ใช้สารละลาย D5W หรือ NSS ให้ขนาดตามแผนการรักษา การคํานวณขนาดยา เหมือน Dopamine
      - ผลข้างเคียง
        
        ยาอาจทําให้เกิดความดันโลหิตสูงหัวใจเต้นเร็วและเต้นผิดจังหวะได้
        
        บางรายอาจมีอาการเจ็บแน่นหน้าอกจากกล้ามเนื้อหัวใจตายเพิ่มขึ้นได้เนื่องจากยาทําให้หัวใจ ต้องการใช้ออกซิเจนเพิ่มขึ้นจากฤทธิ์ของยาที่ทําให้หัวใจเพิ่มแรงบีบตัว
        
        การรั่วของยาออกนอกหลอดเลือดทําให้เนื้อเยื่อตายได้
      - การพยาบาล เหมือนกับยา Dopamine
    - - การนําไปใช้
        รักษาผู้ป่วยที่มีภาวะseptic shock และ cardiogenic shock ระดับรุนแรง หรือภาวะ shock หลังจากได้รับสารน้ําเพียงพอแล้ว
      - ขนาดยาที่ใช้
        เริ่มต้นที่ 0.01-3 mcg/kg/min หากขนาดยาเกิน 1 mcg/kg/min เฝ้าระวังการเกิด vasoconstriction อย่างใกล้ชิด
      - การบริหารยา
        ยา 1 Amp บรรจุ 4 ml มีความเข้มข้นของยา 4 mg (1 mg/ml) แผนการรักษาของแพทย์นิยมเขียน เป็น 4:100, 8:100 สารละลายที่ใช้เจือจางยาคือ D5W เท่านั้น ห้ามผสมใน NSS ตามสัดส่วนในแผนการรักษา สําหรับ peripheral line ไม่ควรผสมเกินกว่า 4 mg/D5W 250ml
      - ผลข้างเคียง
        
        หัวใจเต้นผิดจังหวะปวดศีรษะความดันโลหิตสูงกระวนกระวายหายใจลําบาก
        
        การรั่วของยาออกนอกหลอดเลือดทําให้เนื้อเยื่อตายได้ตรวจดูIVsiteทุก1ชั่วโมงเพื่อเฝ้าระวัง การเกิดยารั่วออกนอกหลอดเลือด หากพบรอยแดง บวม ให้เปลี่ยนตําแหน่งใหม่ทันที
      - การพยาบาล
        
        ประเมินสัญญาณชีพโดยเฉพาะความดันโลหิตอัตราการเต้นของหัวใจและmonitorECGอาการ ข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น ทุก 0.5 -1 ชั่วโมง
        
        ตรวจดู IV site ทุก 1 ชั่วโมงเพื่อเฝ้าระวังการเกิดยารั่วออกนอกหลอดเลือด หากผสมยาความ เข้มข้นเกินกว่า 4 mg/D5W 250ml ควรให้ทาง central line
  - - - ขนาดยาที่ใช้
        
        1) IV bolus คือ เจือจางยา Nicardipine 2 mg ด้วย NSS ให้เป็น 4 ml IV ครั้งละ 1-2 ml นาน 1-2
        นาที ให้ซํา้ ได้ทุก 15 นาที จน BP ลดลงระดับที่ต้องการ
        
        2) IV drip นิยมเขียนเป็น 1: 10 (สัดส่วน 1:10 คือยา Nicardipine 10 mg : สารละลาย 100 ml) เจือจางด้วย NSS หรือ D5W การเตรียมยา Nicardipine 20 mg + NSS 80 ml (Nicardipine จะมี 20 ml รวมกันได้ 100 ml เป็น 1:5) เริ่มขนาด 5 mg/hr (50 ml/hr) IV infusion และปรับเพิ่มขนาดยา 2.5 mg/hr (25 ml/hr) ทุก 5 นาที max 15 mg/hr (150 ml/hr)
      - ผลข้างเคียง
        
        ปวดศีรษะเวียนศีรษะหน้าแดง
        
        ใจสั่นหัวใจเต้นช้าความดันโลหิตต่ำ
        
        การรั่วออกของยาออกนอกเส้นเลือด เพราะอาจทําให หลอดเลือดอักเสบได้
      - การนําไปใช้ ในผู้ป่วยที่มีภาวะ Hypertensive crisis
      - การพยาบาล
        
        ประเมินสัญญาณชีพ โดยเฉพาะความดันโลหิต อัตราการเต้นของหัวใจและ monitor ECG อาการ ข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น ทุก 0.5 -1 ชม.
        
        กรณี Emergency ให้ยาทาง IV bolus ติดตามทุก 5 นาที จน BP, HR ได้ระดับที่ต้องการ
    - - การนําไปใช้
        -ใช้ในการลดความดันโลหิตในผู้ป่วย hypertensive emergency
        
        ลด afterload ในภาวะหัวใจวายเฉียบพลัน
      - ขนาดที่ใช้และการบริหารยา
        การเตรียมยาผสม 50 mg ใน D5W 250 ml เริ่มให้ 0.1 mcg/kg/min ปรับยาขึ้นครั้งละ 10 mcg/min ค่อยๆ เพิ่มขนาดยาโดยไม่ทําให้เกิดความดันโลหิตลดลง เพิ่มทุก 3-15 นาที ขนาดโดยเฉลี่ย 3 mcg/kg/min ขนาดสูงสุด 5-10 mcg/kg/min การลดยาควรทําช้า ๆ เพื่อป้องกันหลอด เลือดหดเกร็งกลับมาอีก
      - ผลข้างเคียง
        
        หากลดความดันโลหิตเร็วเกินไป อาจทําให้เกิดอาการคลื่นไส้อาเจียน ปวดศีรษะ เหงื่อออกมาก
        
        เกิดพิษจาก cyanide มักพบในผู้ป่วยที่ได้รับยาในขนาดสูง (10-15 mcg/kg/min) นานมากกว่า 1 ชั่วโมง โดยผู้ป่วยจะมีความรู้สึกตัวลดลงและมีภาวะความเป็นกรดในเลือดสูงขึ้น
      - การพยาบาล
        
        ประเมินสัญญาณชีพ โดยเฉพาะความดันโลหิต ทุก 5 นาทีหลังให้ยา และติดตามทุก 1 ชั่วโมง พิจารณาตามอาการของผู้ป่วย
        
        ป้องกันยาในขวดน้ําเกลือทําปฏิกิริยากับแสงด้วยกระดาษ ผ้า หรือ aluminum foil ให้สังเกตว่าสี ของยาจะเปลี่ยนไปหากทําปฏิกิริยากับแสง
    - - การนําไปใช้
        
        Acute coronary syndrome, Chest pain (angina pectoris) - Heart failure โดยช่วยในการลด preload
      - ขนาดที่ใช้
        เริ่มขนาด 5-10 mcg/min เพิ่มทีละ 5-10 mcg/min ทุก 5-10 นาที ขนาดยา 30-40 mcg/min ทํา ให้เกิด Vasodilatation ขนาดยาที่มากกว่า 150 mcg/min ทําให้เกิด arteriolar dilation
      - การบริหารยา
        NTG 1 vial มี 10 ml บรรจุยา 50 mg เจือจางใน 5%D/W หรือ 0.9%NSS โดยผสม Nitroglycerin 500-1000 มก. ใน D5W หรือ NSS 250 ml
      - ผลข้างเคียง Hypotension, Tachycardia, Flushing, headache
      - การพยาบาล
        
        ประเมินสัญญาณชีพ โดยเฉพาะความดันโลหิต ยามีผลทําให้ความดันโลหิตต่ำ
        -monitor EKG ยาทําให้เกิดหัวใจเต้นเร็ว (Tachycardia)