Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่3 กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์, บทที่3…
บทที่3 กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์
วัฒนาการของกฎหมายวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์
ในสมัยรัชกาลที่ 6 ้ก าหนดความหมายของโรคศิลปะไว้ว่า “การบ าบัดโรคทางยาและทางผ่าตัด รวมทั้งการผดุงครรภ์ การช่างฟัน การสัตวแพทย์ การปรุงยา การพยาบาล การนวดหรือการรักษาคนเจ็บป่วยไข้โดยประการใดๆ”
พ.ศ. 2472 มีการแก้ไขตัดสาขาสัตวแพทย์ออกโดยให้การประกอบโรคศิลปะเป็นการกระทำต่อมนุษย์เท่านั้น
พ.ศ. 2480 ได้มีการประกาศใช้กฎหมายฉบับใหม่ คือ พระราชบัญญัติควบคุมการประกอบโรคศิลปะ
พ.ศ. 2479 ซึ่งได้แบ่งการประกอบโรคศิลปะออกเป็น 2 แผน ได้แก่ แผนโบราณ และแผนปัจจุบัน
พ.ศ. 2518 เพิ่มอีก 2 สาขา คือ กายภาพบำบัดและเทคนิคการแพทย์
การประชุมพยาบาลแห่งชาติ ครั้งที่ 5่แพทย์แผนปัจจุบันได้แยกตัวออกจากการควบคุมของพระราชบัญญัติชีพเวชกรรม
พ.ศ. 2511 มีแพทยสภาซึ่งเป็นองค์กรวิชาชีพของตนขึ้น
วันที่ 5 กันยายน พ.ศ.2528 ได้มีการประกาศใช้ “พระราชบัญญัติวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์ พ.ศ. 2528”
กฎหมายควบคุมการประกอบวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์ จึงได้แยกออกจากพระราชบัญญัติควบคุมการประกอบโรคศิลปะ พ.ศ. 2479
พ.ศ. 2534 ปรับปรุงปลัดกระทรวงสาธารณสุขให้เป็นกรรมการสภาการพยาบาลและการต่ออายุใบอนุญาตประกอบวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์ ทุก 5 ปี รวมทั้งปรับปรุงอัตราค่าธรรมเนียมและประกาศในพระราชกิจจานุเบกษา ฉบับกฤษฎีกา เล่ม 114 ตอนที่ 75ก วันที่ 23 ธันวาคม พ.ศ. 2540 และมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 24 ธันวาคม พ.ศ. 2540 จนปัจจุบัน
กฎหมายแพ่งและพาณิชย์สำหรับพยาบาลและการกระทำความผิดที่พบบ่อย
ความหมายและลักษณะของกฎหมายแพ่ง
กฎหมายแพ่ง เป็นส่วนหนึ่งในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ที่กำหนดสิทธิ หน้าที่ ความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล เป็นความสัมพันธ์ระหว่างเอกชนกับเอกชน ทุกฝ่ายมีฐานะเท่าเทียมกัน
กฎหมายพาณิชย์ เป็นกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการค้าขายหรือกิจการ
กฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง เป็นกฎหมายที่เกี่ยวกับพิจารณาพิพากษาคดีในกรณีที่เกิดข้อพิพาทในทางแพ่งขึ้น เช่น วิธีฟ้อง ศาลที่ฟ้อง
นิติกรรม
ปพพ. มาตรา 149 “นิติกรรม หมายความว่า การใดๆ อันทำลงโดยชอบด้วยกฎหมายและด้วยใจสมัคร มุ่งโดยตรงต่อการผูกนิติสัมพันธ์ขึ้นระหว่างบุคคล เพื่อจะก่อ เปลี่ยนแปลง โอน สงวน หรือระงับซึ่งสิทธิ”
นิติกรรม คือการกระทำของบุคคลด้วยใจสมัครและถูกต้องตามกฎหมาย มุ่งให้เกิดการเปลี่ยนแปลง โอน สงวนหรือระงับสิทธิระหว่างบุคคล เช่น สัญญาจ้างพยาบาลพิเศษ
องค์ประกอบของนิติกรรม
ผู้กระทำต้องแสดงออกในฐานะที่เป็นเอกชน คือ ผู้กระทำนิติกรรมต้องแสดงออกในฐานะเอกชน
การกระทำโดยเจตนา เป็นการกระทำอย่างหนึ่งอย่างใดด้วยใจสมัคร
การแสดงเจตนาโดยชัดแจ้ง อาจทำโดยวาจา เป็นลายลักษณ์อักษร
การแสดงเจตนาโดยปริยาย เป็นการแสดงเจตนาไม่ชัดแจ้งแต่การกระทำอื่นๆ ที่ทำให้ต่างฝ่ายต่างเข้าใจว่าจุดประสงค์
การกระทำที่ชอบด้วยกฎหมาย คือ การกระทำที่กฎหมายให้อำนาจบุคคลกระทำได้โดยชัดแจ้ง
ทำให้เกิดการเคลื่อนไหวสิทธิ คือ ผลของการกระทำที่ชอบด้วยกฎหมาย ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลง โอน สงวน หรือระงับสิทธิอย่างใดอย่างหนึ่ง
ประเภท
นิติกรรมที่พิจารณาแบ่งตามจำนวนคู่กรณี
นิติกรรมฝ่ายเดียว
นิติกรรมหลายฝ่าย
นิติกรรมที่พิจารณาแบ่งตามการมีผลของนิติกรรม
นิติกรรมที่มีผลขณะผู้แสดงเจตนายังมีชีวิต เช่น สัญญาการซื้อ
นิติกรรมที่มีผลขณะผู้แสดงเจตนาไม่มีชีวิต เช่น พินัยกรรม
นิติกรรมที่พิจารณาแบ่งตามค่าตอบแทน
นิติกรรมที่มีค่าตอบแทน เช่น สัญญาจ้างงาน
นิติกรรมที่ไม่มีค่าตอบแทน เช่น สัญญายืมเงินโดยไม่มีดอกเบี้ย
ความสามารถของบุคคลในการให้การยินยอมรักษาพยาบาล
ความสามารถของบุคคล ถ้าบุคคลบรรลุนิติภาวะ สามารถตัดสินใจกระทำสิ่งต่างๆ ด้วยตนเองได้
บุคคล
การตายโดยธรรมชาต
การสาบสูญ
นิติบุคคล
ผู้เยาว์ (ผู้ปกครอง)
คนไร้ความสามารถ คนวิกลจริต/อยู่ในภาวะผัก (ผู้อนุบาล)
คนเสมือนไร้ความสามารถ เช่นกายพิการ (ผู้พิทักษ์)
ลูกหนี้ที่ถูกศาลสั่งเป็นบุคคลล้มละลาย
สามีภรรรยา
สภาพบังคับทางแพ่ง
โมฆะกรรม ความเสียเปล่าของนิติกรรม ที่กระทำตั้งแต่ต้น
โมฆียกรรม การทำนิติกรรมที่มีผลสมบูรณ์ในขณะกระทำ แต่สามารถบอกล้างได้โดยผู้ปกครอง
การบังคับชำระหนี้
ค่าสินไหมทดแทน
ความรับผิดทางแพ่งที่เกี่ยวกับการประกอบวิชาชีพ
สัญญา การกระทำของบุคคลตั้งแต่สองฝ่ายขึ้นไป ด้วยใจสมัครถูกต้องตรงกันที่จะกระทำ/งดเว้นการกระทำ และตกลงกันทุกข้อโดยไม่มีข้อสงสัย
การละเมิด การกระทำ/งดเว้นการกระทำ โดยจงใจ/ประมาทต่อผู้อื่นโดยผิดกฎหมาย ให้ผู้อื่นเสียหายแก่ชีวิต ร่างกาย อนามัย เสรีภาพ ทรัพย์สิน
การกระทำต่อบุคคลอื่นโดยผิดกฎหมาย
การกระทำโดยจงใจ/ประมาท
ทำให้บุคคลอื่นเสียหาย
บุคคลต้องร่วมรับผิดกับผู้กระทำ
นายจ้าง
บิดามารดา
ครูบาอาจารย์
ผู้อนุบาล
อายุความ ระยะเวลาที่กฎหมายกำหนดให้บุคคลมีสิทธิเรียกร้องค่าเสียหาย
บทที่3 กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์
ความหมายและวัตถุประสงค์ของกฎหมายอาญา
กฎหมายอาญาเป็นกฎหมายมหาชน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อควบคุมความประพฤติของบุคคลให้อยู่ในสังคมด้วยความสงบเรียบร้อย
ประเภท
ความผิดต่อแผ่นดิน เป็นความผิดที่สำคัญและร้ายแรง มีผลกระทบต่อผู้เสียหายและสังคมส่วนรวม
ความผิดต่อส่วนตัว เป็นความผิดที่ไม่ร้ายแรง มีผลกระทบต่อผู้เสียหายฝ่ายเดียว เช่น ความผิดฐานฉ้อโกง ยักยอกทรัพย์ผู้อื่น
ลักษณะสำคัญ
ต้องมีบทบัญญัติความผิด และกำหนดโทษไว้โดยชัดแจ้ง
ต้องตีความเคร่งครัดตามตัวอักษร
ไม่มีผลย้อนหลังที่เป็นโทษ
หลักเกณฑ์ความรับผิด
การกระทำ ผู้กระทำต้องรู้สึกตัวและรู้ว่าตนกำลังทำสิ่งใด
กฎหมายบัญญัติว่าการกระทำนั้นเป็นความผิดและกำหนดโทษ
กระทำโดยเจตนา ประมาท หรือไม่เจตนา
วิสัย พฤติการณ์
เหตุยกเว้นความรับผิดทางอาญา
เหตุยกเว้นโทษ
เหตุลดหย่อนโทษ
อายุความ ระยะเวลาที่กฎหมายกำหนดให้ต้องฟ้องร้องผู้กระทำความผิด
อายุความฟ้องคดีทั่วไป ระยะเวลาของอายุความแปรตามอัตราโทษตามความผิด เช่น อายุความ 20 ปี
อายุความฟ้องคดีความผิดอันยอมความได้ เช่น ความผิดฐานบุกรุก/หมิ่นประมาท กฎหมายก าหนดให้ผู้เสียหายต้องร้องทุกข์ภายใน 3 เดือน
โทษทางอาญา
ประหารชีวิต เป็นโทษสูงสุด
จำคุก
กักขัง
ปรับ
ริบทรัพย์สิน
ลหุโทษ หมายถึง ความผิดที่ต้องระวางโทษจ าคุกไม่เกิน 1 เดือนหรือปรับไม่เกิน 10,000 บาท
ความรับผิดทางอาญาที่เกี่ยวกับการปฏิบัติการพยาบาล
ความประมาทในการประกอบวิชาชีพ
ไม่ปฏิบัติตามมาตรฐานวิชาชีพ
ใช้เครื่องมือ/อุปกรณ์การแพทย์ไม่ถูกต้อง
ความบกพร่องด้านการสื่อสาร
ความบกพร่องด้านการบันทึก
ความบกพร่องด้านการประเมินและเฝ้าระวังอาการ
ความบกพร่องด้านการไม่พิทักษ์สิทธิของผู้ป่วย
ความประมาทในการประกอบวิชาชีพกับการปฏิเสธการรักษา
ประมาททำให้ผู้อื่นได้รับอันตรายเล็กน้อยแก่ร่างกายหรือจิตใจ
ประมาททำให้ผู้อื่นได้รับอันตรายสาหัส
ตาบอด หูหนวก ลิ้นขาด หรือเสียฆานประสาท
เสียอวัยวะสืบพันธุ์ หรือความสามารถสืบพันธุ์
เสียแขน ขา มือ เท้า นิ้ว หรืออวัยวะอื่นใด
หน้าเสียโฉมอย่างติดตัว
แท้งลูก
จิตพิการอย่างเต็มตัว
ทุพพลภาพหรือเจ็บป่วยเรื้อรัง
ทุพพลภาพหรือเจ็บป่วยด้วยอาการทุกขเวทนาเกินกว่า 20 วัน
ประมาททำให้ผู้อื่นได้รับอันตรายถึงแก่ความตาย
การทอดทิ้งหรือละเลยผู้ป่วย
การเปิดเผยความลับของผู้ป่วย
การปฏิเสธความช่วยเหลือผู้ที่ตกอยู่ในอันตรายต่อชีวิต
ความผิดเกี่ยวกับเอกสาร: การปลอมเอกสารและการทำ/รับรองเอกสารเท็จ
การทำให้หญิงแท้งลูก
การทำให้ตนเองแท้งลูก
การทำให้หญิงแท้งลูกโดยผู้เสียหายยินยอม
การทำให้หญิงแท้งลูกโดยผู้เสียหายไม่ยินยอม
การพยายามทำให้หญิงแท้งลูก
การทำให้หญิงแท้งที่ถูกกฎหมาย เช่น จ าเป็นต้องกระท าเนื่องจากสุขภาพหญิงตั้งครรภ หญิงตั้งครรภ์เนื่องจากถูกข่มขืนกระทำชำเรา