Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลทารกแรกเกิดผิดปกติ - Coggle Diagram
การพยาบาลทารกแรกเกิดผิดปกติ
:silhouettes: ทารกที่มารดาติดยาเสพติด
:red_flag: ผลกระทบของสารเสพติดต่อทารก
ทารกเจริญเติบโตช้า
ทารกเสียชีวิตในครรภ์
ทารกติดเชื้อในครรภ์ หรือติดเชื้อตั้งแต่กำเนิด (congenital infection)
ทารกพิการแต่กำเนิด (congenital anomaly)
น้ำหนักแรกคลอดต่ำ(low birth weight)
ทารกแรกคลอดมีอาการของการขาดยา (neonatal abstinence syndrome, NAS)
โอกาสเกิด sudden infant death syndrome (SIDS) สูง
:warning: ผลกระทบของเฮโรอีนต่อทารก
ทารกในครรภ์ขาดารอาหารทุกชนิด
ทารกได้รับสารเสพติดติดต่อกันตลอดระยะของการตั้งครรภ์ เกิดการติดสารเสพติดขึ้น
ทารกแรกเกิดจึงมีอาการที่แสดงถึงการขาดสารเสพติดหรือที่เรียกว่า อาการถอนยา (withdrawal symptom)
▪ ทารกมีภาวะออกซิเจนในเลือดต่ำเนื่องจากเฮโรอีนยับยั้งการนำ O2 เข้าสู่เซลล์ร่วมกับหลอดเลือดสายสะดือมีการหดรัดตัวท าให้คลอดออกมามีภาวะ RDS
▪ ทารกคลอดก่อนกำหนด
▪ ทารกในครรภ์เจริญเติบโตล่าช้า จำนวนการแบ่งตัวของเซลล์และ growth hormone ลดลง มารดาไม่สนใจการรับประทานอาหารในระยะตั้งครรภ์ ร่วมกับภาวะออกซิเจนในเลือดต่ำเรื้อรัง
:beer_mugs: :champagne: ผลกระทบของสุราต่อทารก *
:explode: Fetal Alcohol Syndrome (FAS)
มารดาที่ดื่มสุรา 6 แก้ว/วัน
ไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์ หรือ 3 ออนซ์ต่อวันตลอดการตั้งครรภ์
ประกอบด้วย
▪ มีการเจริญเติบโตช้าในครรภ์ น้ำหนักตัวน้อยความยาวสั้นกว่าปกติ ภายหลังคลอดน้ำหนักขึ้นช้ามากกว่าปกติถึง 30 เท่า และส่วนสูงขึ้นช้ากว่าปกติ
▪ การเจริญเติบโตของกล้ามเนื้อและระบบประสาท
ทำงานไม่ดี
▪ การกลืนมีปัญญา หลังดูดนมจะอาเจียน
▪ ระดบัสติปัญญาต่ำกว่าปกติ
▪ มีลักษณะผิดรูปของใบหน้าชัดเจน ศีรษะเล็ก
▪ เป็นโรคหัวใจแต่กำเนิด
▪ spina bifida
▪ แขนขาผิดปกติ อวัยวะสืบพันธุ์ผิดปกติ (พบน้อย)
▪ ริมฝีปากบางคล้ายปากปลา ขากรรไกรเล็กกว่าปกติจมูกสั้น จมูกสั้น สันจมูกแบน บางรายพบตาเหล่
▪ ตาเล็กผิดปกติ หนังตาบนสั้น ตาปิดไม่สนิท
▪ เส้นลายมือมีเพียงเส้นเดียว ไม่สามารถกำมือแน่นๆ ได้มีอาการสั่น ในช่่วง 1 เดือนแรกหลังคลอด
ลักษณะผิดรูปของใบหน้าชัดเจน ศีรษะเล็ก
The Fetal alcohol Study Group
เกณฑ์ในการวินิจฉัยกลุ่มอาการ ต้องมีความผิดปกติอย่างน้อย 1 อย่าง ของแต่ละกลุ่ม ใน 3 กลุ่มต่อไปนี้ คือ
➢การเจริญเติบโตช้า ก่อนและหรือหลังคลอด
➢ความผิดปกติบริเวณใบหน้า เช่น ตาเล็ก ดั้งจมูกแบน จมูกสั้น ริมฝี ปากบนบาง หูต่ำ หรือระดับหูไม่เท่ากน
➢ความผิดปกติของระบบประสาทส่วนกลาง ได้แก่ หัวเล็ก ปัญญาอ่อน neurobehavioral development ผิดปกติ เช่น hyperactivity
:warning: ผลกระทบของการของการสูบบุหรี่ต่อทารก
▪ เนื้อเยื่อขาดออกซิเจนเรื้อรัง จากหลอดเลือดหดรัดตัวร่วมกับมีระดับคาร์บอนไดออกไซด์ในเลือดมากขึ้น
▪ การเจริญเติบโตช้า มีน้ำหนักน้อย
▪ คลอดก่อนกำหนด และเกิดภาวะหายใจลำบาก
▪ มีสติปัญญาต่ำ
ผลกระทบของ Nicotine
หลั่ง catecholamine มากขึ้น
หลั่ง catecholamine มากขึ้น
uteroplacental blood flow ลดลง
หัวใจทารกเต้นผิดปกติ
ทารกได้รับสารอาหารน้อย
ทารกได้รับออกซิเจนน้อย
:explode: ผลกระทบของแอมเฟตามีน
▪ น้ำหนักแรกเกิดน้อย
▪ มีความผิดปกติของหัวใจแต่กำเนิด
▪ ภาวะเลือดออกในสมอง ภาวะสมองตาย ทำให้มีการทำลายเซลล์ประสาท เส้นรอบศีรษะมีขนาดเล็ก ซึ่งมีผลต่อสมาธิและความจำ
▪ เด็กมีปัญหาพฤติกรรมในระยะยาว
:fire: อุบัติการณ์
แท้ง
รกลอกตัวก่อนกำหนด
รกเกาะต่ำ
ถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด
การเสียชีวิตและบาดเจ็บในช่วงปริกำเนิด (perinatal)
Sudden infant death syndrome (SIDS)
แอมเฟตามีน
พบว่า อาจทำให้ทารกใน
ครรภ์มีความผิดปกติของหัวใจและระบบน้ำดีสูงกว่าปกติ
บาบิทูเรต
การเสพขนาดสูงๆ ทำให้ทารกในครรภ์เจริญเติบโตช้าและหน้าตาผิดปกติ
ทารกจะมีอาการติดยา
ถ้าใช้ในระยะใกล้คลอด ไปกดการหายใจของทารก
:smiley: การดูแลทารกแรกคลอด
ทารกคลอดก่อนกำหนด น้ำหนักแรกคลอดต่ำ
▪RDS
▪Hypoglycemia
▪Hypocalcaemia
▪Hyperbilirubinemia
▪ Intraventricular
hemorrhage
neonatal abstinence syndrome
(NAS)
:red_flag:
พบได้ประมาณ 30 – 90 % ของทารกที่มารดาเสพติด heroin
อาการขาดยาของทารกอาจเกิดขึ้นไม่กี่วินาทีหลังคลอด จนถึงอายุ 14 วัน ส่วนมากเกิดภายใน 72 ชม.
อาการ
▪ทารกจะร้องเสียงแหลม
▪ไม่ยอมดูดนม
▪หายใจผิดปกติ sucking
▪และ swallowing เสียไป
การรักษา
Phenobarbital 2 – 4 mg/kg ทุก 8 ชั่วโมง เป็นยาที่แนะนำให้ใช้
Methadone 1 –2 mg วันละ 2 ครั้ง
Paregoric 0.1 – 0.5 mg/kg ทุก 4 ชม.
diazepam 1 – 2 mg วันละ 2 ครั้ง
:smiley: อาการถอนยาเสพติดในทารกแรกเกิด
ระบบทางเดินอาหาร
อาเจียน เป็นไข้ กินน้ำและนมได้น้อย ถ่ายเป็นน้ำ และถ่ายบ่อย ทำให้มี อาการขาดน้ำและขาดสารอาหารเสียสมดุลของน้ำและสารละลายในระบบไหลเวียนโลหิต อาการอื่นๆ เช่น เหงื่ออก หิวเร็วแต่ดูดไม่เก่ง ท้องอืด หายใจเร็ว หัวใจเต้นเร็ว
อาการทางระบบประสาท
ระบบประสาทถูกกด (CNS depression) ทารกจะหาว จาม Mono reflex ลดลงหิวแต่ดูด
ไม่เป็น
ระบบประสาทถูกกระตุ้น (CNS instability) แขนขาสั่นเทิ้มหรือสั่นทั้งตัว อาจชัก ขยับตัวไปมา นอนหลับไม่สนิท ดิ้นมาก
ปัญหาสำคัญของทารกที่มีต่อการถอนยา
เสียสมดุลของน้ำและสารละลายในร่างกายจากการท้องเดิน และอาเจียน
มีภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำเนื่องจากกินนมได้น้อย
สมองขาดออกซเิจน เนื่องจากระบบประสาทถูกกด และจากการชัก
เกิดแผลถลอกหรือแผลลึกบริเวณอวัยวะส่วนยื่น เช่น จมูก เข่า ข้อศอก ศีรษะ
ภาวะทุพโภชนาการ น้ำหนักลดเพราะได้แคลอรีไม่เพียงพอ
:star: แนวทางการรักษาทารกแรกเกิดที่มารดาติดสารเสพติด
▪ การรักษาแบบประคับประคอง รักษาตามอาการ
ระวังภาวะขาดน้ำและอาหาร จึงอาจพิจารณาให้นมผสมได้
▪ การรักษาแบบจำเพาะ
การบรรเทาอาการขาดยา และ/หรือใช้ร่วมกับยาที่ทำให้ทารกสงบ ได้แก่ Phenobarbital,Chlorpromazine, Diazepam
▪ประเมินอาการถอนยาของทารกแรกเกิด
▪จัดทารกให้อยู่ในที่สงบและห่อตัวทารกไว้หรืออุ้มทารก
▪ดูแลให้ทารกได้รับนมผสมตามความต้องการของร่างกาย /เปิดโอกาสให้มารดาที่สามารถเลิกสารเสพติดได้เลี้ยงบุตรด้วยนมตนเอง
▪รายงานอาการของทารกให้มารดาและบิดาทราบเป็นระยะ
▪ติดตามผลการรักษาในระยะยาวร่วมกับสหวิชาชีพ
จัดทำโดย
นางสาวอาทิตยา คำบุดดี
เลขที่ 129 รหัส 602701130