Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

4.3.การพยาบาลมารดาและทารกที่มีภาวะฉุกเฉินในระยะคลอด - Coggle Diagram

- - - - 1.1 ภาวะช็อคจากการเสียเลือด (Haemorrhagic shock) เกิดเนื่องจากการเสียเลือดมาก มักเกิดร่วมกับการตั้งครรภ์นอกมดลูก การตกเลือดหลังคลอด หรือแท้ง รกเกาะต่า รกลอกตัวก่อนกาหนด มดลูกแตก เป็นต้น
      - 1.2 ภาวะช็อคจากการเสียน้า (Fluid loss shock) เป็นภาวะที่เกิดจากอาเจียนมาก เหลื่อออกมาก ท้องเดิน เป็นต้น
      - 1.3 กลุ่มอาการความดันเลือดต่าในท่านอนหงาย (Supine hypotensive syndrome) เกิดจากมดลูกที่โตจากการตั้งครรภ์ไปกดเบียดหลอดเลือดดา Inferior vena cave
      - 1.4 ภาวะช็อคที่เกิดร่วมกับ Disseminated Intravascular Coagulation เช่น ภาวะน้าคร่าอุดกั้นหลอดเลือด (Amniotic fluid embolism) เด็กตายค้างในมดลูก หรือรกลอกตัวก่อนกาหนด เป็นต้น
    - - 3.1 การสูญเสียหน้าที่ของเวนตริเคิลซ้ายในการฉีดเลือด เพราะหัวใจหยุดทางาน (Ventricular fibrillation), กล้ามเนื้อหัวใจตาย (Myocardial infarction)
      - 3.2 การสูญเสียหน้าที่ของเวนตริเคิลในการรับเลือด (Ventricular filling) เช่น ภาวะหัวใจถูกบีบอัด (Cardiac tamponade), Embolism ในปอด (Pulmonary embolism)
    - - 4.1 จากสารเคมี (Chcmical injury) มักเกิดจากการสูดสาลักเอาสารจากกระเพาะอาหารเข้าปอด
      - 4.2 จากยา เช่น การฉีดยาชาเฉพาะที่เข้าไขสันหลัง
      - 4.3 ภาวะมดลูกปลิ้น ทาให้เกิด Vasomotor collapse
      - 4.4 ภาวะเสียดุลย์เกลือแร่ในร่างกาย มักเกิดจากการขาดโซเดียม
  - - - ช่วงแรก ภาวะการรู้สึกตัว กระวนกระวาย ผิวหนังปกติอบอุ่น ชีพจรเพิ่มขึ้นเล็กน้อยความดันโลหิตต่าลงเล็กน้อยการหายใจหอบเล็กน้อยความดันโลหิตเมื่อได้รับสารน้าแล้วเพิ่มขึ้นจานวนปัสสาวะออกมากขึ้น
      - ช่วงหลังไม่ค่อยรู้เรื่อง ซีด เย็น ชีพจร100 – 120 /นาที ความดันโลหิตต่าปานกลางการหายใจหอบความดันโลหิตเมื่อได้รับสารน้าแล้วเพิ่มเล็กน้อยจานวนปัสสาวะออกมากขึ้นเล็กน้อย
    - - ภาวะการรู้สึกตัวไม่รู้สติผิวหนังเขียว เย็นชีพจรเบาเร็ว > 120/นาทีความดันโลหิตต่ามากการหายใจหอบและเขียวความดันโลหิตเมื่อได้รับสารน้าแล้วไม่เปลี่ยนแปลงจานวนปัสสาวะไม่เปลี่ยนแปลง
- - - - การฉีกขาดของมดลูกทั้ง ๓ ชั้นของผนังมดลูก ได้แก่ เยื่อบุมดลูก (endometrium), กล้ามเนื้อมดลูก (myometrium) และเนื้อเยื่อชั้นนอกสุดของมดลูก (perimetrium หรือ serosa) และแตกทะลุชั้นเยื่อบุช่องท้อง (peritoneum) ทาให้เปิดต่อต่อกับช่องท้อง ทารกจึงหลุดออกไปอยู่ในช่องท้องบางส่วนหรือทั้งหมด ส่วนใหญ่จะพบว่าทารกมีสภาพเสียชีวิต
    - - การฉีกขาดของมดลูกชั้นเยื่อบุมดลูก (endometrium), กล้ามเนื้อมดลูก (myometrium) แต่ไม่ทะลุชั้นเยื่อบุช่องท้อง peritoneum ทารกยังคงอยู่ภายในโพรงมดลูก และส่วนมากมักมีชีวิตอยู่ มักเกิดกับรอยแผลเก่าบนผนังมดลูก อาจไม่พบเลือดออก แต่จะพบเมื่อทาการผ่าตัดคลอด
  - - - ๑. เจ็บปวดบริเวณท้องน้อยอย่างรุนแรง
      - ๒. กระสับกระส่าย PR เบาเร็ว RR ไม่สม่าเสมอ
      - ๓. การคลอดไม่ก้าวหน้า ปากมดลูกไม่เปิดขยายต่อและส่วนนาของทารกไม่เคลื่อนต่าลงมา PV พบปากมดลูกอยู่สูงขั้นจากการถูกดึงรั้งขึ้นไป ปากมดลูกบวม หัวทารกเป็น caput succedaneum
      - ๔. มองเห็นหน้าท้องเป็นสองลอนสูงขึ้นเกือบถึงระดับสะดือ (Bandl’s ring) เนื่องจากมดลูกส่วนบนหดรัดตัวดึงมดลูกส่วนล่างให้ตามขึ้นไป มดลูกส่วนล่างจึงยืดขยายออกและบางลงมาก มารดาจะเจ็บปวดมากจนแตะต้องบริเวณนี้ไม่ได้
      - ๕. มีการหดรัดตัวถี่และรุนแรงของมดลูก (tetanic contraction)
      - ๖. ทารกในครรภ์เกิด fetal distress อาจพบ FHS ไม่สม่าเสมอ
      - ๗. อาจมีเลือดออกทางช่องคลอด
    - - ๑.เจ็บปวดบริเวณมดลูกส่วนล่างอย่างรุนแรงและมารดารู้สึกว่ามีการฉีกขาดของอวัยวะภายใน
      - ๒. คลำพบส่วนของทารกชัดเจนขึ้น
      - ๓. ถ้ามดลูกแตกขณะเจ็บครรภ์ อาการเจ็บครรภ์จะหายไปทันที
      - ๔.อาจพบว่ามีเลือดออกทางช่องคลอดจานวนเล็กน้อย เพราะส่วนใหญ่เลือดจะออกไปอยู่ในช่องท้อง
      - ๕.ท้องโป่งตึงและปวดท้องอย่างรุนแรงจากเลือด น้าคร่า และบางส่วนของทารกระคายเยื่อบุช่องท้อง
      - ๖.FHS เปลี่ยนแปลงโดยอาจช้าหรือเร็ว หรือหายไป
      - ๗.PV พบส่วนนาลอยอยู่สูงขึ้นจากเดิม
      - ๘.มีภาวะ Hypovolemic shock ได้แก่ กระสับกระส่าย ชีพจรเบาเร็ว ความดันโลหิตต่าลง ตัวเย็น เหงื่อออก หายใจไม่ออก และหมดสติ เนื่องจากเสียเลือดมาก
      - ๙.ผู้คลอดจะเจ็บบริเวณหน้าอก