Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลเด็กที่ปัญหาเซลเจริญผิดปกติ, นางสาวกัญญาภัค จีนเวียงคอย รุ่น…

- - - - มีการแบ่งตัวรวดเร็วคุมไม่ได้ซึ่งเป็น
        เซลเม็ดเลือดขาวตัวอ่อน (blast cell)
        ที่ไม่เจริญไปเป็นเซล์แก่
  - - - พบทั้งในเด็กและผู้ใหญ่
      - ในเด็กอายุ2-5 ปี พบบ่อย
    - - พบในผู้ใหญ่มากกว่าในเด็ก
      - พบในผู้ชายบ่อยกว่าผู้หญิง
    - - พบได้บ่อยในผู้ใหญ่
    - - พบได้ทั้งในเด็กและผู้ใหญ่
      - พบในเด็กอายุมากกว่า 4 ปี
  - - - Down’s syndromeเสี่ยงเป็นALL และ AML
      - ครอบครัวเป็น ALLเสี่ยง 2-4 เท่า
      - ฝาแฝดเป็น อีกคนเสี่ยง 25%
    - - ได้รับสีไออนไนซ์
      - มีประวัติได้รับยาเคมีบำบัด
      - ควันบุหรี่
  - - - ตรวจหาเซลล์เม็ดเลือดขาวตัวอ่อน Blast cell
      - โดยปกติจะไม่พบ
      - ถ้าเจอจะทำการรักษาเลยแล้วรอผลมายืนยันทีหลัง
- - - - ติดเชื้อ
      - ไข้
      - ต่อมน้ำเหลืองโต พบบ่อยคอ คาง
  - - - ไม่มีอาการเจ็บปวด
      - พบ Reed-Sternberg cell ในชนิดนี้เท่านั้น
    - - อาการเร็ว/รุนแรง
      - อาจมีก้อนที่ช่องท้อง ช่องอกหรือในระบบประสาท
    - - มีต้นกำเนิดมาจาก B-cell(
      - มีก้อนเนื้องอกที่โตเร็วมาก ที่ช่องท้อง / รอบกระดูกขากรรไกร
  - - - คลำพบก้อน ไม่เจ็บ
      - เบื่ออาหาร น้ำหนักลด อ่อนเพลีย
      - ไอเรื้อรัง หายใจไม่สะดวก ต่อทอนซิลโต
      - มีไข้ หนาว สั่น เหงื่อออกมากตอนกลางคืน
      - ปวดศีรษะ ถ้าพบมะเร็งที่ระบบประสาท
    - - ซีด เลือดออกง่าย จุดจ้ำเลือด
      - ถ้าเป็นที่ช่องท้องจะแน่นท้อง ไม่ย่อย เพราะมีน้ำในท้อง
- - - - ที่พบก้อนครั้งแรกส่วนมากที่ต่อมหมวกไต
- - - - เป็นการให้ยาหลายชนิดร่วมกันในระยะโรคสงบแล้ว
        เพื่อให้ยาทำลายเซลล์มะเร็งให้เหลือน้อยที่สุด
    - - ให้ยาเพื่อป้องกันไม่ให้โรคลุกลาม
        เข้าสู่ระบบประสาทส่วนกลาง
    - - ให้ยาเพื่อทำลายเซลล์ในเวลาอันสั้นให้ได้มากที่สุด
        และมีอันตรายต่อเซลล์ปกติให้น้อยที่สุด
      - ใช้เวลา4 – 6 สัปดาห์
      - ยาVincristine, Adriamycin,
        L – Asparaginase และ Glucocorticoid
    - - เป็นการให้ยาเพื่อควบคุม และรักษาโรคอย่างถาวร
      - ยาที่นิยมคือการให้ 6 – MP +Metrotrexate
  - - - ออกฤทธิ์จับหรือรวมตัวกับดีเอ็นเอของเซลล์มะเร็ง
        (Cross link)ทำให้เพิ่มจำนวนไม่ได้
    - - โดยยับยั้งการสร้าง Purine ยับยั้งการสร้างกรดนิวคลีอิก
    - - ยับยั้งการสร้างDNA และRNA
        และมีฤทธิ์กดการเจริญเติบโตของเซลล์
    - - รักษาALL โดยจะขัดขวางการสร้าง DNA
    - - ป้องกันการติดเชื้อเนื่องจากมีไข้
    - - ป้องกันการติดเชื้อฉวยโอกาส
      - ให้ศุกร์ เสาร์ อาทิตย์
    - - ป้องกัน คลื่อนไส้ อาเจียน
    - - ป้องกันเลือดออกในระบบทางเดินปัสสาวะ
      - ป้องกันผลข้างเคียงของCyclophosphamide
    - - ป้องกันติดเชื้อ
  - - - การให้เลือด
        เพื่อให้ระดับฮีโมโกลบินไม่น้อยกว่า 7-8 กรัม/ดล.
      - ฮีมาโตคิด เป็น 3 เท่า ประมาณ 21-24
    - - ผู้ป่วยมีเกร็ดเลือดต่ำ
      - ให้เกร็ดเลือดก่อนให้ยา
- - - - มักพบในช่วง 12-24 ชั่วโมงหลังรักษา
      - พบความผิดปกติแรกที่สังเกตได้
    - - มักพบในช่วง 24-48 ชั่วโมงหลังการได้รับการรักษา
      - ฟอสเฟสไปจับแคลเซียม แคลเซียมต่ำ เกิดอาการชัก
        และไปตกตะกอนที่ท่อไต ทำให้ไตวาย
    - - มักพบในช่วง 48 – 72 ชั่วโมงหลังการได้รับการรักษา
      - ตกตะกอนของผลึกกรดยูริกท่อไต ไตวาย
- - - - ชนิด/ปริมาณ
      - วิธีการให้
      - ความเเข็งเเรงทั้งร่างกาย/จิตใจ
  - - - เม็ดเลือดแดงRBC
        
        ผู้ป่วยที่ได้รับยาเคมีบำบัดจะมีภาวะซีด (Anemia)
        
        Hb ควรอยู่ที่ 8-10 gm/dl
        
        Hct ควรอยู่24-30 gm/dl
      - เม็ดเลือดขาวต่ำ(Leukopenia)
        
        ประเมินได้จากค่า ANC : absolute neutrophil count
        
        สูตร total WBC count X (% neutrophils + % bands)
        หาร 100
        
        เกณฑ์
        
        เม็ดเลือดขาวต่ำเล็กน้อย
        ANC 1000-1500 เซลล์/ลบ.มม.
        
        ต่ำกว่า 1000 งดให้ยาบำบัด + ดูความพร้อมผู้ป่วย
        
        เม็ดเลือดขาวต่ำปานกลาง
        ANC 500-1000 เซลล์/ลบ.มม.
        
        งดให้ยาเคมีบำบัด
        
        เม็ดเลือดขาวต่ ารุนแรง
        ANC ต่ำกว่า 500 เซลล์/ลบ.มม.
        
        ต่ำกว่า 100เซลล์/ลบ.มม. เสี่ยงติดเชื้อรา
        
        เม็ดเลือดขาวจะต่ำสุดในวันที่ 6-12 หลังได้ยาเคมีบำบัด
        และจะกลับสู่ภาวะปกติภายใน 21 วัน
      - เกร็ดเลือดต่ำ (thrombocytopenia)
        
        มีต่ำกว่า 50,000เซลล์/ลบ.มม.จะมีความเสี่ยง
        ต่อการเกิดอาการเลือดออกง่ายหยุดยาก
        
        อาการที่พบได้คือ จุดเลือดเล็กๆ ใต้ผิวหนัง
        หรือมีจ้ำเลือด Ecchymosis ปัสสาวะมีเลือดปน
        
        ต่ำกว่า 10,000 เซลล์/ลบ.มม. มีโอกาสเกิดเลือดออก
        ในทางเดินอาหารหรือ มีเลือดออกในสมอง
      - ไขกระดูกผลิตเซลล์เม็ดเลือดต่างๆ ได้น้อยลง
      - ต้องตรวจเลือดก่อนเริ่มยาเคมีบำบัดทุกครั้ง
    - - มีอาการเบื่ออาหาร คลื่นไส้อาเจียน แผลในปากและคอ
      - ให้ยา Onsia (ondansetron) IV
      - ให้ผู้ป่วยบ้วนปากด้วย 0.9%NSS อย่างต่อเนื่องทุกครั้งหลังรับประทานอาหาร หรืออาจจะทุก 2 ชั่วโมงในรายที่มีแผลในปาก
      - กินอาหาร LowBacterial diet
        คืออาหารที่สุกสะอาดและปรุงเสร็จใหม่ๆ
    - - ทำให้ผมร่วง หลังจากได้ยาไปแล้ว 2-3 สัปดาห์
        และจะงอกขึ้นมาใหมหลังหยุดยา
      - ลักษณะผมที่ขึ้นมาใหม่จะไม่เหมือนเดิม สี
        ความหนา ความยืดหยุ่น จะเปลี่ยนไป
    - - ยาส่วนใหญ่จะถูกขับออกทางไต
      - ยาตกตะกอนปัสสาวะอักเสบ Cystitis
      - ขับโดยให้7.5% NaHCO3
      - ติดตามค่าsp.gr ให้ต่ ากว่า 1.010 และ
        ค่า PH ของปัสสาวะสูงกว่า 6.5-7 (สภาพความเป็นด่าง)
    - - จะถูกย่อยสลายที่ตับและบางชนิดมีฤทธิ์ทำลายตับ
      - ตับส่วนที่ถูกทำลายจะหายเป็นปกติได้ภายใน 2-3 สัปดาห์
      - เจาะเลือดดูการทำงานของตับเป็นระยะ
  - - - หลังให้ยาต้องจัดให้ผู้ป่วยนอนราบ 6-8 ชั่วโมง พลิกคะเเคงได้ แต่ไม่ลุก
      - นำน้ำไขสันหลังออกเท่ากับจำนวนยาที่ใส่เข้าไป
      - น้ำไขสันหลัง 15 หยดต่อ 1 ซีซี
      - เอาออกเพื่อไม่ไปเพิ่มเเรงดันในระบบประสาท
      - จะเอาน้ำที่ได้ไปตรวจ ดูโปรตีน12-60 mg/dl
        น้ำตาล(50-80 mg/dl)หรือ เท่ากับ 60-70% ดูความผิดปกติ
    - - ไม่แปรงฟันถ้าเกร็ดเลือดต่ำกว่า
        50,000 cell/cu.mm
      - ใช้แปรงสีฟันที่อ่อนนุ่ม
      - Xylocaine Viscus ยาชาอม 1cc นาน 2-3 นาที
        บ้วนทิ้ง ก่อนกินข้าว
      - Nystatin oral suspention ฆ่าเชื้อรา ใช้หลังยาตัวอื่น
        อม2-3 นาที แล้วกลืน ไม่ดื่นน้ำตาม
    - - Low Bacterial Dietโดยให้มีคุณค่าครบถ้วน
      - งดอาหารที่ลวก ย่าง รวมทั้งผักสด ผลไม้ที่มีเปลือกบาง(เชื้อโรคเข้าง่าย)
      - นมที่สเตอริไลส์ และนม UHT
      - กินผลไม้กระป๋องแทนผลไม้สด
    - - ให้เลือด(Pack Red Cell)
      - ประเมิน V/S ทุก 15 นาที 4 ครั้ง
        ทุก 30 นาที จนกว่าปกติ
      - ให้ยา Pre-med คือ PCM(ลดไข้) CPM(แก้แพ้)และ lasix(ขับปัสสาวะ)
      - หลังให้กินอาหารที่มีโปรตีนและธาตุเหล็กสูง เพื่อสร้างเม็ดเลือด
      - ต้องเฝ้าระวังภาวะชักจากความดันสูง
        (HCC syndrome : Hypertensive convalsion cerebralhemorrhage syndrome)