จรรยาบรรณพยาบาล

ความหมายของจรรยาบรรณ

จรรยาบรรณพยาบาล (Code of Ethics in Nursing)

ประมวลกฎความ ประพฤติที่วิชาชีพพยาบาลกำหนด

เป็นมาตรฐานหรือแนวปฏิบัติของการประกอบวิชาชีพระดับนานาชาติ ทั้งนี้เพราะเป็นแนวปฏิบัติของพยาบาลทุกมุมโลกที่ประกอบวิชาชีพในการให้บริการสุขภาพที่พยาบาลต้องยึดถือปฏิบัติ

จรรยาบรรณจึงเป็นแนวปฏิบัติที่เป็นหลักสำหรับวิชาชีพพยาบาล

จรรยาบรรณวิชาชีพ (Professional Code of Ethics)

ประมวลความประพฤติที่ผู้ประกอบวิชาชีพกำหนดขึ้น เพื่อรักษาและส่งเสริมเกียรติคุณชื่อเสียง และฐานะของสมาชิก

ทำให้ได้รับความเชื่อถือจากสังคม อาจเขียนเป็นลายลักษณ์อักษรหรือไม่ก็ได้

จรรยาบรรณไม่ใช่กฎหมาย เนื่องจากไม่มีผลบังคับทางกฎหมาย แต่จะมีผลต่อการยอมรับทางสังคมของวิชาชีพ และบุคคลทั่วไป

ความสำคัญของจรรยาบรรณ

ช่วยควบคุมมาตรฐานและประกันคุณภาพและปริมาณที่ถูกต้องในการผลิตและการค้าผลิตผล และบริการจากการประกอบอาชีพนั้น

ช่วยควบคุมจริยธรรมของผู้ประกอบวิชาชีพและผู้ผลิต ผู้ค้า เช่น ให้มีความซื่อสัตย์ ยุติธรรมเป็นต้น

ช่วยส่งเสริมมาตรฐานคุณภาพและปริมาณที่ดี มีคุณค่าและเผยแพร่ให้เป็นที่รู้จัก เป็นที่นิยมเชื่อถือ

ช่วยลดปัญหาอาชญากรรม ลดปัญหาคดโกง ฉ้อฉล เอารัดเอาเปรียบ ลดการปลอมปน เห็น
แก่ตัวและเห็นแก่ได้ ตลอดจนความมักได้มักง่าย ความใจแคบไม่ยอมเสียสละ

ช่วยเน้นให้เห็นชัดเจนยิ่งขึ้นในภาพพจน์ที่ดีของผู้มีจริยธรรม เช่น ในการเสียสละ ในการเห็นประโยชน์ของส่วนรวมมากยิ่งกว่าประโยชน์ส่วนตัว

ช่วยทำหน้าที่พิทักษ์สิทธิทางกฎหมาย สำหรับผู้ประกอบวิชาชีพให้เป็นไปถูกต้องตามทำนองคลองธรรม

ความสำคัญของจรรยาบรรณแห่งวิชาชีพการพยาบาลต่อการปฏิบัติงาน

เป็นแนวทางให้ผู้ประกอบวิชาชีพใช้กับการทำงานของตน และการทำงานร่วมกันในกลุ่มวิชาชีพ

เป็นแนวทางในการพัฒนาตนให้เป็นผู้มีพฤติกรรมบริการที่มีคุณภาพ และมาตรฐานตามความ
คาดหวังของสังคม

เป็นแนวทางในการตรวจสอบและกำกับพฤติกรรมการปฏิบัติงานของผู้ประกอบวิชาชีพ

เป็นมาตรฐานเปรียบเทียบคุณภาพมาตรฐานของผู้ประกอบวิชาชีพ

เป็นหลักฐานแสดงให้สังคมได้รับรู้ว่าวิชาชีพพยาบาล ตระหนักถึงความรับผิดชอบที่มีต่อผู้ใช้บริการ สังคม และทำหน้าที่พิทักษ์สิทธิของผู้ใช้บริการตามหลักจริยธรรมและกฎหมายการประกอบวิชาชีพ

ช่วยให้พยาบาลที่ประกอบวิชาชีพมีแนวทางในการพัฒนาคุณภาพมาตรฐานการบริการวิชาชีพไปในทิศทางเดียวกัน

คุณลักษณะเฉพาะของวิชาชีพการพยาบาล

เป็นการบริการแก่สังคม ช่วยเหลือ และสนับสนุนให้มนุษย์ดำรงรักษาสุขภาพอนามัยที่ดี และความเป็นอยู่ที่ดีในสังคม

เป็นการปฏิบัติต่อมนุษย์โดยตรง และเป็นการปฏิบัติต่อธรรมชาติของบุคคลที่มีความแตกต่างกัน

เป็นการปฏิบัติหน้าที่ที่ต้องเข้าไปมีส่วนร่วมกับผู้ป่วย ประชาชน ชุมชน

มีความเป็นอิสระควบคุมนโยบายและกิจกรรมการปฏิบัติของตนได้

มีองค์ความรู้ของวิชาชีพตนเอง มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง โดยการวิจัยอย่างเป็นระบบ

ผู้ประกอบวิชาชีพยึดถือปฏิบัติการบริการด้วยจิตวิญญาณ ด้วยความเอื้ออาทร รับผิดชอบต่อ
ตนเองงานและวิชาชีพ มีการควบคุมลักษณะของการปฏิบัติอยู่เสมอ

จรรยาบรรณวิชาชีพเป็นแนวทางการพิจารณาตัดสินใจและการปฏิบัติของผู้ประกอบวิชาชีพ

มีองค์กรวิชาชีพที่ส่งเสริม สนับสนุน และพัฒนามาตรฐานวิชาชีพและการประกอบวิชาชีพ

พฤติกรรมที่เกิดจากผลรวมของความสามารถด้านความรู้ ทักษะ เจตคติ ความชำนาญ
แรงจูงใจและคุณลักษณะของบุคคลใดบุคคลหนึ่งที่ทำให้บุคคลนั้นสามารถปฏิบัติกิจกรรมได้สำเร็จ

สมรรถนะวิชาชีพพยาบาล หมายถึง พฤติกรรมการแสดงออกถึงความสามารถของพยาบาล วิชาชีพที่เกี่ยวกับความรู้ ความสามารถ ทักษะ เจตคติ ตลอดจนบุคลิกลักษณะในการปฏิบัติการพยาบาลอย่างมีประสิทธิภาพ

จรรยาบรรณวิชาชีพของสภาการพยาบาลนานาชาติ

พยาบาลและประชาชน (Nurses and People)

ให้การพยาบาลประชาชนที่ ต้องการการดูแลทางการพยาบาลนการดูแลนั้นพยาบาลจะส่งเสริมสิ่งแวดล้อมที่เคารพต่อสิทธิมนุษยชนค่านิยม วัฒนธรรม

พยาบาลต้องมั่นใจว่าบุคคลได้รับข้อมูลที่ต้องให้การยินยอมเกี่ยวกับการดูแลและที่
เกี่ยวข้องกับการรักษาอย่างเพียงพอ

พยาบาลต้องเก็บรักษาข้อมูลส่วนบุคคลและใช้วิจารณญาณในการแลกเปลี่ยนข้อมูลนั้น

พยาบาลร่วมรับผิดชอบกับสังคมในการริเริ่มและสนับสนุนการสนองตอบความต้องการ
ทางสุขภาพและทางสังคมของสาธารณะโดยเฉพาะอย่างยิ่งในกลุ่มประชากรที่มีความเสี่ยง

พยาบาลร่วมรับผิดชอบในการสร้างความยั่งยืนและปกป้องสิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติ
จากการทำให้หมดไปมลพิษการทำให้เสื่อม และการทำลาย

พยาบาลและการปฏิบัติ(Nurses and Practice)

พยาบาลเป็นผู้ที่มีภาระหน้าที่และความรับผิดชอบในส่วนตนในการปฏิบัติการพยาบาล
และการคงไว้ซึ่งสมรรถนะโดยการเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง

พยาบาลคงไว้ซึ่งมาตรฐานด้านสุขภาพส่วนบุคคลที่จะทำให้มีความสามารถในการให้การดูแลได้

พยาบาลใช้วิจารณญาณในเรื่องสมรรถนะของปัจเจกบุคคลเมื่อต้องยอมรับภาระหน้าที่และกระทำภาระหน้าที่แทน

พยาบาลต้องคงไว้ซึ่งมาตรฐานการปฏิบัติส่วนตัวที่สะท้อนถึงความเป็นวิชาชีพและเพิ่ม
ความน่าเชื่อถือของสาธารณะ

พยาบาลที่ให้การพยาบาลต้องมั่นใจว่าได้ใช้เทคโนโลยีและวิทยาการก้าวหน้าที่มีความ
ปลอดภัย เคารพในศักดิ์ศรีและสิทธิของประชาชน

พยาบาลและวิชาชีพ (Nurses and the Profession)

พยาบาลมีข้อตกลงเกี่ยวกับบทบาทหลักในการพิจารณาและลงมือปฏิบัติที่มีมาตรฐาน
ในการปฏิบัติการพยาบาล การจัดการ การวิจัย และการศึกษา

พยาบาลต้องมีความกระตือรือร้นในการพัฒนาแก่นของความรู้ของวิชาชีพที่มีวิจัยเป็นฐาน

พยาบาลทำหน้าที่ตามองค์กรวิชาชีพ มีส่วนร่วมในการสรรสร้างและคงไว้ซึ่งความ
ปลอดภัย การทำงานอย่างเท่าเทียมทางสังคมและเศรษฐกิจตามเงื่อนไขของการพยาบาล

พยาบาลและผู้ร่วมงาน (Nurses and Co-workers)

พยาบาลมีการดำรงไว้ซึ่งความสัมพันธ์ในเชิงความร่วมมือกับผู้ร่วมงาน ทั้งในการ
พยาบาลและกับสาขาอื่น

พยาบาลต้องมีกระทำที่เหมาะสมตลอดเวลาต่อปัจเจกบุคคล ครอบครัว และชุมชนใน
สถานการณ์ที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพที่กระทำโดยผู้ร่วมงานหรือบุคคลอื่น

จรรยาบรรณวิชาชีพสมาคมพยาบาลแห่งสหรัฐอเมริกา

พยาบาลพึงให้บริการพยาบาลด้วยความเคารพในศักดิ์ศรี และความแตกต่างระหว่างบุคคล
โดยไม่จำกัดในเรื่องสถานภาพทางสังคม เศรษฐกิจ

พยาบาลพึงเคารพสิทธิส่วนตัวของผู้ป่วยโดยรักษาข้อมูลเกี่ยวกับผู้ป่วยไว้เป็นความลับ

พยาบาลพึงให้การปกป้องคุ้มครองแก่ผู้ป่วย สังคม ในกรณีที่มีการให้บริการสุขภาพอนามัยและความปลอดภัย

พยาบาลมีหน้าที่รับผิดชอบในการตัดสินใจและให้การพยาบาลแก่ผู้ป่วยแต่ละราย

พยาบาลพึงดำรงไว้ซึ่งสมรรถนะในการปฏิบัติการพยาบาล

พยาบาลพึงตัดสินใจด้วยความรอบคอบถี่ถ้วน ใช้ข้อมูลสมรรถนะและคุณลักษณะอื่นๆ เป็น
หลักในการขอคำปรึกษาหารือ ยอมรับในหน้าที่ความรับผิดชอบ

พยาบาลพึงมีส่วนร่วมและสนับสนุนในกิจกรรมการพัฒนาความรู้เชิงวิชาชีพ

พยาบาลพึงมีส่วนร่วมและสนับสนุนในการพัฒนาวิชาชีพและส่งเสริมมาตรฐานการปฏิบัติการพยาบาล

จรรยาบรรณวิชาชีพของสมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทย

จรรยาบรรณวิชาชีพการพยาบาลต่อประชาชน

ประกอบวิชาชีพด้วยประกอบด้วยความมีสติ ตระหนักในคุณค่าและศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์

ปฏิบัติต่อประชาชนด้วยความเสมอภาคตามสิทธิมนุษยชน โดยไม่คำนึงถึง เชื้อชาติ ศาสนา
และสถานภาพของบุคคล

ละเว้นการปฏิบัติที่มีอคติ และการใช้อำนาจหน้าที่เพื่อผลประโยชน์ส่วนตน

พึงเก็บรักษาเรื่องส่วนตัวของผู้รับบริการไว้เป็นความลับ เว้นแต่ด้วยความยินยอมของผู้นั้น
หรือเมื่อต้องปฏิบัติตามกฎหมาย

จรรยาบรรณวิชาชีพการพยาบาลต่อสังคมและประเทศชาติ

พึงประกอบกิจแห่งวิชาชีพให้สอดคล้องกับนโยบายอันยังประโยชน์แก่สาธารณชน

พึงรับผิดชอบร่วมกับประชาชนในการเริ่ม สนับสนุนกิจกรรมที่ก่อให้เกิดสันติสุข และ
ยกระดับคุณภาพชีวิต

พึงอนุรักษ์และส่งเสริมศิลปวัฒนธรรมประจำชาติ

พึงประกอบวิชาชีพโดยมุ่งส่งเสริมความมั่นคงของชาติ ศาสนา และสถาบันกษัตริย์

จรรยาบรรณวิชาชีพการพยาบาลต่อวิชาชีพ

พึงตระหนักและถือปฏิบัติในหน้าที่ความรับผิดชอบตามหลักการแห่งวิชาชีพการพยาบาล

พัฒนาความรู้และวิธีปฏิบัติให้ได้มาตรฐานแห่งวิชาชีพ

พึงศรัทธาสนับสนุนและให้ความร่วมมือในกิจกรรมแห่งวิชาชีพ

พึงสร้างและธำรงไว้ซึ่งสิทธิอันชอบธรรม ในการประกอบวิชาชีพการพยาบาล

จรรยาบรรณวิชาชีพการพยาบาลต่อผู้ร่วมวิชาชีพและผู้ประกอบการวิชาชีพอื่น

ให้เกียรติ เคารพให้สิทธิและหน้าที่ของผู้ร่วมวิชาชีพและผู้อื่น

เห็นคุณค่าและยกย่องผู้มีความรู้ ความสามารถในศาสตร์สาขาต่างๆ

พึงรักษาไว้ซึ่งความสัมพันธ์อันดี กับผู้ร่วมงานทั้งภายในและภายนอกวิชาชีพ

จรรยาบรรณวิชาชีพการพยาบาลต่อตนเอง

ประพฤติตนและประกอบกิจแห่งวิชาชีพ โดยถูกต้องตามกฎหมาย

ยึดมั่นในคุณธรรมและจริยธรรมแห่งวิชาชีพ

ประพฤติปฏิบัติตนให้เป็นแบบอย่างที่ดี ทั้งในด้านการประกอบกิจแห่งวิชาชีพและส่วนตัว

ใฝ่รู้พัฒนาแนวคิดให้กว้าง และยอมรับการเปลี่ยนแปลง

จรรยาบรรณพยาบาล ฉบับปีพุทธศักราช 2546

ข้อที่ 1 พยาบาลรับผิดชอบต่อประชาชนผู้ต้องการการพยาบาล และบริการสุขภาพ

พยาบาลรับผิดชอบต่อประชาชนผู้ต้องการการพยาบาล และบริการสุขภาพทั้งต่อปัจเจก
บุคคล ครอบครัว ชุมชน และระดับประเทศ

พฤติกรรมจริยธรรมของพยาบาล

พยาบาลรับฟังปัญหาและให้ข้อมูลเกี่ยวกับสุขภาพหรือแนะนำการปฏิบัติตัวของ
ผู้รับบริการด้วยความเต็มใจ

พยาบาลให้ข้อมูลอย่างเพียงพอต่อการตัดสินใจของผู้รับบริการในการเลือกรับบริการทุกครั้ง

พยาบาลรักษาความลับเกี่ยวกับการวินิจฉัยโรคและการรักษาโรคเป็นอย่างดี

พยาบาลเอาใจใส่และรับผิดชอบดูแลสุขภาพของผู้รับบริการอย่างสม่ำเสมอ

ข้อที่ 2 พยาบาลประกอบวิชาชีพด้วยความเมตตากรุณา เคารพในคุณค่าของชีวิต ความมีสุขภาพดีและความผาสุกของเพื่อนมนุษย์

พฤติกรรมจริยธรรมของพยาบาล

พยาบาลให้โอกาสผู้รับบริการระบายความคับข้องใจเกี่ยวกับความเจ็บป่วยด้วยอัธยาศัย
อันดีทุกครั้ง

พยาบาลสอบถามการตัดสินใจของผู้รับบริการก่อนทุกครั้งที่จะให้การพยาบาล

พยาบาลพูดคุยด้วยท่าทีที่นุ่มนวลและปลอบโยนให้กำลังใจอย่างสม่ำเสมอ

พยาบาลให้คำตอบในข้อสงสัยแก่ผู้รับบริการด้วยข้อมูลที่เป็นความจริงอย่างครบถ้วนทุกครั้ง

ข้อที่ 3 พยาบาลมีปฏิสัมพันธทางวิชาชีพกับผู้ใช้บริการ ผู้ร่วมงาน และประชาชน ด้วยความ
เคารพในศักดิ์ศรีและสิทธิมนุษยชนของบุคคล

พฤติกรรมจริยธรรมของพยาบาล

พยาบาลแสดงการยอมรับและให้การสนับสนุนการทำกิจกรรมตามความเชื่อและค่านิยมส่วนตัวของผู้รับบริการ

พยาบาลสอบถามการตัดสินใจของผู้รับบริการก่อนทุกครั้งที่จะให้การพยาบาล

พยาบาลพูดคุยด้วยท่าทีที่นุ่มนวลและปลอบโยนให้กำลังใจอย่างสม่ำเสมอ

พยาบาลมีความกลมเกลียวกันและแสดงท่าทีที่เป็นมิตรในการดูแลผู้รับบริการ

ข้อที่ 4 พยาบาลยึดหลักความยุติธรรม และความเสมอภาคในสังคมมนุษย์

พฤติกรรมจริยธรรมของพยาบาล

พยาบาลให้การดูแลเอาใจใส่ผู้รับบริการทุกคนอย่างเท่าเทียมกัน

พยาบาลอำนวยความสะดวกแก่ผู้รับบริการทุกคนอย่างทั่วถึงกัน

พยาบาลชี้แจงข้อเท็จจริงเกี่ยวกับการเจ็บป่วยให้ผู้รับบริการทราบโดยไม่ปิดบังหรือรังเกียจ

พยาบาลแสดงความรับผิดชอบในการปกป้องผู้รับบริการให้ได้รับการดูแลรักษาที่เหมาะสมกับภาวะความเจ็บป่วย

พยาบาลช่วยให้ผู้รับบริการได้มีโอกาสพบแพทย์ผู้รักษาตามที่ต้องการ

ข้อที่ 5 พยาบาลประกอบวิชาชีพโดยมีความเป็นเลิศ

พฤติกรรมจริยธรรมของพยาบาล

พยาบาลทำให้ผู้รับบริการเกิดความมั่นใจในบริการที่ตนเองได้รับ

พยาบาลชี้แจงภาวะของโรคและอาการที่เกิดขึ้นจนผู้รับบริการเข้าใจได้ดี

พยาบาลทำให้ผู้รับบริการมั่นใจว่าได้รับบริการทุกอย่างที่มีประสิทธิภาพสูงและปลอดภัย

พยาบาลแสดงให้ผู้รับบริการเห็นว่าสถานพยาบาลมีความพร้อมทุกด้านในการให้การบริการ

พยาบาลทำการปรับปรุงนวัตกรรมการพยาบาลใหม่ๆ เพื่อนำมาใช้กับผู้รับบริการ

ข้อที่ 6 พยาบาลพึงป้องกันอันตรายต่อสุขภาพ และชีวิตของผู้ใช้บริการ

พฤติกรรมจริยธรรมของพยาบาล

พยาบาลปฏิบัติการพยาบาลโดยคำนึงถึงคุณภาพชีวิตและความต้องการของผู้รับบริการ
เป็นสำคัญ

พยาบาลให้การช่วยเหลือผู้รับบริการทันทีที่พบว่ามีปัญหา

พยาบาลคอยเฝ้าระวังเพื่อป้องกันภาวะเสี่ยงมิให้เกิดอันตรายต่อผู้รับริการ

พยาบาลทำการชี้แจงข้อมูลเกี่ยวกับโรคให้ผู้รับบริการรับทราบอย่างเป็นระยะๆ โดย
สม่ำเสมอ

ข้อที่ 7 พยาบาลรับผิดชอบในการปฏิบัติให้สังคมเกิดความเชื่อถือไว้วางใจต่อพยาบาล และ
ต่อวิชาชีพการพยาบาล

พยาบาลปฏิบัติงานโดยยึดตามมาตรฐานวิชาชีพอย่างเคร่งครัด

พยาบาลร่วมมือกันพัฒนาวิชาชีพให้เจริญก้าวหน้าในสังคมอย่างมีเอกภาพ

พยาบาลร่วมมือกับผู้อื่นในกิจกรรมที่เป็นประโยชน์ต่อสังคม

ข้อที่ 8 พยาบาลพึงรวมในการทำความเจริญก้าวหน้าให้แก่วิชาชีพการพยาบาล

พยาบาลให้ความร่วมมือในการพัฒนาวิชาชีพการพยาบาล โดยการเข้าร่วมกิจกรรมขององค์กรวิชาชีพอย่างเข้มแข็ง

พยาบาลนำผลงานวิจัยหรือหลักฐานทางวิชาการมาใช้ปรับปรุงการปฏิบัติการพยาบาล
อย่างสม่ำเสมอ

พยาบาลกระตือรือร้นในการมีส่วนร่วมกำหนดนโยบายและแผนพัฒนาวิชาชีพการพยาบาล

ข้อที่ 9 พยาบาลพึงรับผิดชอบต่อตนเองเช่นเดียวกับรับผิดชอบต่อผู้อื่น

พยาบาลยึดกฎระเบียบอย่างเหมาะสมในการให้การบริการพยาบาลแก่ผู้รับบริการทุกคน

พยาบาลมีความช านาญและแคล่วคล่องว่องไวในการปฏิบัติงาน

พยาบาลมีบุคลิกภาพที่น่าเชื่อถือไว้วางใจจนผู้รับบริการสามารถเปิดเผยความลับได้