Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

:star:บทที่ 9 Birth Injury :star: - Coggle Diagram

- - - - เป็นการคั่งของเลือดบริเวณใต้เยื่อหุ้มกระดูกกะโหลกศีรษะ มีขอบเขตชัดเจน และไม่ข้ามรอยต่อของกระดูกกะโหลกศีรษะ
      - พบมากที่กระดูก parietal
      - ภาวะเลือดออกใต้เยื่อหุ้มกะโหลกศีรษะ
    - - ระยะเวลาการคลอดยาวนาน
      - ศีรษะทารกถูกกดจากช่องทางคลอด
      - การใช้ V/E
    - - ในรายที่มีอาการรุนแรง ก้อนโนเลือดมีขนาดใหญ่ hyperbilirubinemia ได้
      - อาจเกิดการติดเชื้อจากการดูดเลือดออกจากก้อนโนเลือดในกรณีมีแผนการรักษา
    - - ประวัติการเบ่งคลอดนาน ช่วยคลอดโดยใช้ V/E
      - พบบริเวณศีรษะมีก้อนบวมโนบนกระดูกกะโหลกศีรษะชิ้นใดชิ้นหนึ่ง มีลักษณะแข็งหรือค่อนข้างตึง คลำขอบเขตได้ชัดเจน เมื่อใช้นิ้วกดจะไม่เป็นรอยบุ๋ม
    - - อาการจะชัดเจนหลัง 24 ชม. เนื่องจากเลือดจะค่อยๆ ซึมออกมานอกหลอดเลือด
      - ในรายที่รุนแรงอาจพบทันทีหลังเกิด และพบว่าก้อนโนเลือดมีสีผิดปกติ คือ เป็นสีดำหรือน้ำเงินคล้ำ เนื่องจากการแข็งตัวของเลือดและอาจพบว่าทารกมีภาวะซีดได้จากการสูญเสียเลือดมาก
    - - ถ้ามีภาวะตัวเหลืองร่วมด้วยและมีระดับบิลลิรูบินในเลือดสูงจำเป็นต้องได้รับการส่องไฟ
      - ในรายที่ก้อนเลือดขนาดใหญ่อาจรักษาโดยการดูดเลือดออก
      - ถ้าไม่มีภาวะแทรกซ้อน จะค่อยๆหายเองภายใน 2 เดือน
    - - ให้ทารกนอนตะแคงด้านตรงข้ามกับก้อนโนเลือด
      - สังเกตอาการซีด การเจาะหาค่า Hct และดูแลให้เลือดตามแผนการรักษา
      - สังเกต ลักษณะ ขนาด และการเปลี่ยนแปลงอื่น ๆ เกี่ยวกับภาวะเลือดออกในสมอง
      - อธิบายมารดาและบิดาให้เข้าใจถึงอาการที่เกิดขึ้นของทารก
      - แนะนำไม่ใช้ใช้ยาทา ยานวด ประคบหรือเจาะเอาเลือดออกเอง
  - - - มักพบในการคลอดโดยใช้ V/E
  - - - พบได้ด้านข้างของศีรษะ
      - การบวมของก้อนโนนี้จะมีความกว้างและมีขนาดโตประมาณไข่ห่าน
      - ทำให้ศีรษะมีความยาวมากกว่าปกติ
    - - หายไปได้เอง ประมาณ 2 -3 วันหลังคลอด
      - ถ้าเกิดจาก V/E จะหายได้ช้ากว่า
    - - สังเกตอาการเปลี่ยนแปลงทางระบบประสาทของทารก
      - อธิบายให้มารดาและบิดาเข้าใจถึงอาการ
      - สังเกตลักษณะ ขนาด การเปลี่ยนแปลงอื่น ๆ ของก้อนบวมโนที่ศีรษะ
      - บันทึกอาการและการพยาบาล
    - - มารดาและบิดาวิตกกังวลเกี่ยวกับก้อนบวมน้ำที่ใต้ศีรษะทารก
  - - - ภาวะขาดออกซิเจนเป็นเวลานานในขระคลอดหรือเกิดภายหลังคลอด
      - การได้รับอันตรายจากการคลอด เป็นสาเหตุสำคัญที่สุด
      - Preterm
    - - ดูดนมไม่ดี หรือไม่ยอมดูดนม
      - ร้องเสียงแหลม
      - ซึม ไม่ร้อง
      - การหายใจผิดปกติ มีหายใจเร็ว ตื้น ช้า ไม่สม่ำเสมอ หรือหยุดหายใจ
      - มีภาวะซีด หรือมีอาการเขียว (cyanosis)
      - กระหม่อมโป่งตึง
      - กำลังกล้ามเนื้อไม่ดี มีอาการอ่อนแรง
      - ชัก
      - Reflex ลดน้อยลงหรือไม่มี โดยเฉพาะ moro reflex จะเสียไป
    - - ตรวจสอบสัญญาณชีพ และบันทึกไว้ทุก 2- 4 ชั่วโมง ตามระดับความรุนแรงของอาการ
      - ป้องกันและไม่ให้ทารกได้รับอันตรายจากการชัก
      - เตรียมเครื่องมือในการให้ความช่วยเหลือทารกไว้ให้พร้อม
      - ดูแลให้ทารกได้พักผ่อน รบกวนทารกให้น้อยที่สุด
      - ให้ทารกอยู่ในตู้อบ (incubator)
      - ดูแลฉีดวิตามินเค จำนวน 1 มิลลิกรัม
      - ดูแลให้ได้รับนมและน้ำที่เพียงพอ
      - ประคับประคองจิตใจมารดาและบิดา
      - ดูแลให้ทารกหายใจสะดวกและได้รับออกซิเจนอย่างเพียงพอ
      - ให้การดูแลอย่างต่อเนื่อง ได้แก่ การให้ความรู้แก่มารดาในการดูแลทารกให้เหมาะสม
- - - - การคลอดท่าก้น
      - ผู้ทำคลอดดึงขาทารกขณะที่ติดอยู่ที่ทางเข้าเชิงกราน
    - - ทดสอบโมโรรีเฟลกซ์ ทารกจะไม่ยกขาข้างที่หัก
      - สังเกตว่าทารกจะไม่เคลื่อนไหวขาข้างที่หัก
    - - อาจได้ยินเสียงกระดูกหักขณะทารกคลอด
      - อาจไม่ทราบว่ากระดูกหักจนเวลาผ่านไปหลายวัน
      - เมื่อจับทารกเคลื่อนไหวหรือถูกบริเวณที่กระดูกต้นขาหักทารกจะร้องไห้
    - - ถ้ากระดูกไม่หักแยกจากกัน
        
        รักษาโดยการใส่เฝือกขายาว ประมาณ 3 -4 สัปดาห์
      - ถ้ากระดูกหักแยกจากกัน
        
        รักษาโดยการห้อยขาทั้งสองข้างไว้กับราวที่ขวางปลายเตียง ขาเหยียดตรง
        
        ให้ก้นและสะโพกลอยจากพื้นเตียง ดึงขาไว้นาน 2-3 สัปดาห์
  - - - ทดสอบโมโรรีเฟลกซ์ แขนทั้งสองข้างของทารกเคลื่อนไหวไม่เท่ากัน
      - กรณีที่กระดูกเดาะทารกอาจยกแขนได้ก็ได้แต่ถ้าคลำตรงบริเวณที่หักอาจได้ยินเสียงกรอบแกรบ
    - - ทารกจะมีอาการหงุดหงิดหรือร้องไห้เมื่อสัมผัสบริเวณที่กระดูกหัก โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อจับใต้แขนยกตัวทารกขึ้น
      - อาจพบว่ามีอาการบวมห้อเลือด (ecchymosis) ตรงบริเวณที่ได้รับบาดเจ็บ
      - ทารกเคลื่อนไหวแขนข้างที่กระดูกไหปลาร้าหักน้อยหรือไม่เคลื่อนไหวเลย
      - ปมประสาทใต้ไหปลาร้า (brachial plexus) ของทารกอาจได้รับอันตรายร่วมด้วย
    - - ส่วนใหญ่หายได้เองค่อนข้างเร็ว
        
        มักเกิดกระดูกงอกใหม่ภายใน 1 สัปดาห์
      - รักษาโดยให้แขนและไหล่ด้านที่กระดูกไหลปลาร้าหักอยู่นิ่ง ๆ
        
        โดยการกลัดแขนเสื้อติดกับตัวเสื้อประมาณ 10 – 14 วัน
    - - การคลอดทารกท่าศีรษะที่ไหล่คลอดยาก
      - ทารกตัวโตหรือคลอดท่าก้นที่แขนเหยียดซึ่งผู้ทำคลอดดึงแขนออกมา
  - - - การคลอดท่าก้น ผู้ทำคลอดดึงทารกออกมา แขนเหยียด
      - การคลอดท่าศีรษะที่ไหล่คลอดยาก
    - - ทดสอบโมโรรีเฟลกซ์ (moro reflex) พบว่าทารกจะไม่งอแขน
      - เมื่อจับแขนขยับทารกจะร้องไห้เนื่องจากรู้สึกเจ็บ
    - - ในรายที่มีกระดูกหักสมบูรณ์ (complete) อาจได้ยินเสียงกระดูกหักขณะคลอด
      - แขนข้างที่หักจะมีอาการบวมและทารกไม่เคลื่อนไหวแขนข้างที่หักเนื่องจากรู้สึกเจ็บ
    - - ถ้าอาการไม่รุนแรงเป็นเพียงกระดูกแขนเดาะ
        
        จะรักษาโดยการตรึงแขนให้
        แนบกับลำตัวเพื่อไม่ให้แขนเคลื่อนไหว 1-2 สัปดาห์
      - ถ้าหากกระดูกแขนหักสมบูรณ์
        
        รักษาโดยการจับแขนตรึงกับผนังทรวงอก ศอกงอ 90 องศา
        
        แขนส่วนล่างและมือทาบขวางลำตัวใช้ผ้าพันรอบแขนและลำตัว
        หรือใส่เฝือกอ่อนจากหัวไหล่ถึงสันหมัด
- - - - การตอบสนองต่อการกำมือ (grasp reflex) ปกติ
    - - การตอบสนองต่อการกำมือจะไม่ตอบสนองต่อการกำมือ