Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ภาพยนตร์สั้น "A Beautiful Mind" - Coggle Diagram

- - - - มีความเครียด
    - - มักโดนเพื่อนแกล้งเป็นประจำ
- - - - มีเพื่อนสนิทและเป็นคนเดียวที่สามารถพุดคุยได้
  - - - ให้กำลังใจและอยู่เป็นเพื่อนเสมอ
- - - - ด้านร่างกาย
        
        ทางพันธุกรรม ยิ่งมีความใกล้ชิดทางสายเลือดกับผู้ป่วยมากยิ่งมีโอกาสสูง จากความผิดปกติของสมอง โดยสารเคมีในสมองมีความผิดปกติและจากโครงสร้าง ของสมองบางส่วนที่มีความผิดปกติเล็กน้อย
      - ด้านจิตใจ
        
        จากความเครียดในชีวิตประจำวัน เป็นตัวกระตุ้นให้เกิดความเจ็บป่วย การใช้อารมณ์กับผู้ป่วย การตำหนิ มีท่าทีที่ไม่เป็นมิตรหรือจู้จี้ยุ่งเกี่ยวกับผู้ป่วยมากไปก็มีผลต่อการกำเริบของโรคได้
    - - อาการหลงเชื่อผิด
        
        เป็นความเชื่อของผู้ป่วยที่ผิดไปจากความเป็นจริง เช่น คิดว่าคนอื่นจะมาทำร้าย ระแวงว่าตนจะถูกวางยาพิษ คิดว่าตนส่งกระแสจิตได้
      - ความคิดผิดปกติ
        
        ผู้ป่วยคิดแบบมีเหตุผลอย่างต่อเนื่องไม่ได้ ทำให้คุยกับคนอื่นไม่เข้าใจ ผู้ป่วยมักพูดไม่เป็นเรื่องราว พูดไม่ต่อเนื่อง เปลี่ยนเรื่องพูดโดยไม่มีเหตุผล
      - ประสาทหลอน
        
        ผู้ป่วยคิดว่ามีบางสิ่งเกิดขึ้น ทั้งๆ ที่ ความจริงไม่มีสิ่งเหล่านั้นเกิดขึ้น เช่น ได้ยินเสียงคนมาพูดด้วยทั้งๆ ที่ไม่มีใครพูดด้วย (หูแว่ว) มองเห็นวิญญาณ (เห็นภาพหลอน)
      - มีพฤติกรรมผิดปกติ
        
        มักเกี่ยวข้องกับความคิดและความเชื่อที่ผิดปกติ เช่น ทำร้ายคนอื่น อยู่ในท่าแปลกๆ ซ้ำๆ หัวเราะหรือร้องไห้สลับกันเป็นพักๆ
    - - เข้าใจผู้ป่วย เพราะผู้ป่วยไม่ได้ตั้งใจสร้างความรำคาญเดือดร้อน จึงควรให้อภัยไม่ถือโทษผู้ป่วย ไม่ควรโต้เถียงกับ ผู้ป่วยเกี่ยวกับอาการทางจิต
      - ดูแลผู้ป่วย การดูแลผู้ป่วยเป็นสิ่งสำคัญ จึงควรให้ความดูแลผู้ป่วยเรื่องการกินยาให้ครบ รวมทั้งการดูแลที่เหมาะสมต่อไป
      - กระตุ้น แต่ไม่บังคับ ความเครียดมีส่วนทำให้โรคจิตเภทกำเริบได้ จึงไม่ควรมุ่งหวังหรือผลักดันผู้ป่วยมากเกินไป แต่การปล่อยปละละเลยก็ทำให้อาการแย่ลงได้เช่นกัน
      - สิ่งที่ควรทำคือ กระตุ้นแต่ไม่บังคับ เช่น กระตุ้นให้ผู้ป่วยช่วยเหลือตนเอง ช่วยทำงานบ้านอย่างง่ายๆ โดยไม่ใช้การบังคับ และควรหลีกเลี่ยงการตำหนิติเตียนผู้ป่วยโดยไม่จำเป็น
    - - การรักษาด้วยยา เพื่อควบคุมอาการและลดการกำเริบซ้ำของโรค
      - การฟื้นฟูสภาพจิตใจ โดยฝึกการเข้าสังคมและให้คำปรึกษาแก่ผู้ป่วย
      - การทำจิตบำบัด โดยผู้เชี่ยวชาญพูดคุยกับผู้ป่วยเพื่อให้ผู้ป่วยเข้าใจตนเองและปัญหาของตนเองมากขึ้น
      - ครอบครัวบำบัด โดยแพทย์เป็นผู้ให้ความรู้ในเรื่องโรคและสิ่งที่ญาติควรปฏิบัติต่อผู้ป่วย กลุ่มบำบัด เป็นการจัดกิจกรรมกลุ่มระหว่างผุ้ป่วย เพื่อให้ผู้ป่วยมีเพื่อนคอยสนับสนุนให้กำลังใจซึ่งกันและกัน
  - - - ไม่พบว่าโรคนี้เกี่ยวข้องกับกรรมพันธุ์ หรือมีความสัมพันธ์กับพยาธิสภาพของสมอง สาเหตุที่สำคัญเชื่อว่าเกิดจากปัจจัยทางจิตวิทยา เช่น ความสัมพันธ์ระหว่างเด็กกับบิดามารดา ทำให้เด็กขาดความไว้วางใจ ไม่มั่นใจ และก้าวร้าวต่อสิ่งแวดล้อม
    - - มักจะมีประวัติการขาดความไว้วางใจสิ่งแวดล้อม และขาดความมั่นใจในตนเอง มักเป็นคนไม่ยืดหยุ่น ผ่อนปรน และระมัดระวังจนเกินไป มักจะโต้แย้งกับผู้อื่นแรงๆ และขาดเหตุผล รวมทั้งมีประวัติการทำงานร่วมกับกลุ่มหรือผู้ใหญ่ลำบาก
    - - ยา
        
        จุดประสงค์ของการใช้ยาก็เพื่อแก้ไขความหลงผิด ความวิตกกังวล และอารมณ์เศร้าที่อาจเกิดขึ้นในบางราย
      - จิตบำบัด
        
        ควรจะทำตั้งแต่ระยะแรกๆ ที่ผู้ป่วยมาพบแพทย์ โดยแพทย์จะต้องวางตัวเป็นกลาง หนักแน่น เสมอต้นเสมอปลาย และไม่ผลักไสผู้ป่วย แพทย์ไม่ควรพูดถึงความหลงผิดของผู้ป่วย และไม่ควรโต้แย้ง
  - - - ปัจจัยด้านจิตใจ อาจเกิดจากการเลี้ยงดู ที่ไม่ได้รับความอบอุ่น
        ทำให้ไม่เชื่อใจใคร และมีความรู้สึกไวต่อท่าทีของผู้อื่น
      - ปัจจัยด้านสังคม เกิดจากสังคมที่มีความเครียด กดดัน การแข่งขันสูง การเอารัดเอาเปรียบ ทำให้รู้สึกว่าถูกผู้อื่นคุกคาม หรือรู้สึกว่าได้รับการกระทำที่ไม่ดีจากผู้อื่น จึงมีความระแวงได้มากขึ้น
      - ปัจจัยด้านชีวภาพ ยังไม่ทราบสาเหตุแน่ชัด แต่พบว่าสัมพันธ์กับสมองส่วนที่ควบคุมความเป็นเหตุผลและอารมณ์ความรู้สึก
    - - เชื่อว่าตนเองมีความสามารถเหนือกว่าผู้อื่น มีความหยั่งรู้พิเศษ (Grandiose Type)
      - หลงผิดคิดว่าคู่ครองของตนนอกใจ (Jealous Type)
      - หลงผิดว่าบุคคลอื่นมาหลงรักตัวเอง โดยบุคคลนั้นมักเป็นผู้ที่มีความสำคัญหรือมีชื่อเสียง (Erotomanic Type)
      - ระแวงว่าตนเองถูกกลั่นแกล้ง สะกดรอย หมายเอาชีวิต (Persecutory Type)
      - หลงผิดเกี่ยวกับร่างกายของตนเอง เช่น บางส่วนของร่างกายผิดรูปร่าง หรือ อวัยวะไม่ทำงาน (Somatic Type)
    - - เน้นที่สัมพันธภาพในการรักษา ความสัมพันธ์ที่ดีสามารถช่วยผู้ป่วยได้ โดยรับฟังด้วยความเข้าใจ ไม่โต้แย้งคัดค้านอาการหลงผิดว่าไม่จริง ในขณะเดียวกันก็ไม่สนับสนุนความเชื่อของผู้ป่วย
      - การรักษาด้วยยา ด้วยยารักษาโรคจิตโดยอยู่ในความดูแลของแพทย์
      - รับตัวรักษาในโรงพยาบาล หากอาการรุนแรง เช่น มีความเสี่ยงต่อการทำร้ายตัวเอง หรือผู้อื่น
  - - - สาเหตุ
        
        ทางด้านร่างกาย เกิดการเจ็บป่วยทางกาย มีพยาธิสภาพที่สมอง สมองเสื่อมสมรรถภาพได้รับอุบตัิเหตุที่สมอง ภาวะติดเชื้อที่สมอง ไข้สูง ภาวะเจ็บป่วยอย่างรุนแรง การขาดการพักผ่นนอนหลับขาด
        การกระตุ้นความรู้สึกภาวะผดิปกติของสารเคมีในร่างกาย การไดร้ับสารพิษ แอลกอฮอล์สิ่งเสพติดอื่น ๆ ที่มีผลต่อการการทา งานของระบบประสาท
        
        ทางด้านจิตใจ บุคคลมีความเครียดทางจิตใจ เกิดความรู้สึกวิตกกังวลมากรู้สึกถูกทอดทิ้งไม่สามารถหาทางออกได้ จึงทำให้การรับรู้ต่อสิ่งแวดล้อมผิดไป
    - - การรักษาโดยไม่ใช้ยา
        
        ดูแลสุขภาพให้แข็งแรง หลีกเลี่ยงการดื่มสุรา การใช้สารเสพติด
        
        ให้ผู้ป่วยได้ทำกิจกรรมที่มีความหมายต่อชีวิต ได้แก่ การเรียน งานอาชีพ งานอดิเรก
        
        หลีกเลี่ยงการพูดจาด้วยถ้อยคำรุนแรงต่อผู้ป่วย
      - การรักษาด้วยยา
        
        การใช้ยาจะให้ยาเป็นตัวปรับสารเคมีในสมองที่เป็นผลต่อโรคให้มีความสมดุล
- - - - ตามเกณฑ์วินิจฉัย DSM-5
        
        A.มีอาการไปนับตั้แต่ 2 อาการขึ้นไป นาน 1 เดือน
        
        อาการหลงผิด(delusion)
        
        ผู้ป่วยเชื่อว่าตนเองเป็นสายลับของกระทรวงกลาโหม กำลังถูกปองร้ายจากกลุ่มคนที่เป็นสายลับรัสเซีย(Persecutory Type)
        
        อาการประสาทหลอน(Hallucination)
        
        Visual Hallucination
        
        เห็นเพื่อนที่ชื่อชาร์ลกับหลานของเขา
        
        เห็นคนสะกดรอยตาม
        
        Auditory Hallucination
        
        ได้ยินเสียงเพื่อนที่ชื่อชาร์ลพูดกับตนเอง
        
        ได้ยินเสียงคนสะกดรายตาม
        
        disorganized speech
        
        ผู้ป่วยถามตอบได้รู้เรื่อง ตะกุกตะกักในบางครั้ง
        
        grossly disorganized behavior หรือ catatonic behavior
        
        อาการด้านลบ ได้แก่
        flat affect, alogia หรือ avolition
        
        ผู้ป่วยพูดช้าลง(Alogia)
        
        ผู้ป่วยบอกว่าชอบอยู่คนเดียว(Asociality)
        
        ผู้ป่วยมีสีหน้าเรียบเฉย (Affective flattening)
        
        B. มีความเสื่อมหรือปัญหาด้าน social/ occupational function
        
        ผู้ป่วยมีปัญหาด้านสัมพันธภาพกับผู้อื่น
        
        C. มีอาการต่อเนื่องนาน 6 เดือนขึ้นไป โดยต้องมีactive phase (ตามข้อ A) อย่างน้อย
        นาน 1 เดือน และระยะที่เหลืออาจเป็น prodromal หรือresidual phase
    - - Psychotherapy, Individual, Group, Behavioral, Supportive, Family Therapy อาจเลือกใช้ตาม
        ความเหมาะสม
      - Milieu Therapy เน้นที่การจัดสิ่งแวดล้อมที่เหมาะสม ลดภาวะเครียด พัฒนาความสามารถในการปรับตัวรายบุคคล
      - การรักษาด้วยยา เช่น ยา Antipsychotic drugs, Antiparkinson agents อาจต้องเตรียมไว้เพื่อลด
        อาการ extra pyramidal side effect ของยา
      - Somatic or Electroconvulsive Therapy
        
        Severe Schizophrenia ผู้ป่วยรายที่ใช้ยาไม่ได้ผล ภายหลังทำ 2-3 ครั้งโดยใหยาจิตบำบัดร่วมไปด้วย
        
        ผู้ป่วยมีอาการซึมเศร้าอย่างมากร่วมด้วย บางรายมีอารมณ์เศร้ารุนแรงและคิดฆ่าตัวตาย
        
        ผู้ป่วยที่มีอาการคลุ้มคลั่งมากไม่สามารถควบคุมด้วยยา ทำสัปดาห์ละ3 ครั้ง ทำ 6-12 สัปดาห์ต่อการรักษาครั้งหนึ่ง
        
        เป็นการใช้กระแสไฟฟ้าผ่านบริเวณศีรษะของผู้ป่วยในปริมาณน้อยๆ เพื่อทำให้เกิดการชักเหมือนกับในโรคลมชัก กระแสไฟที่ใช้มีขนาดต่ำมาก ไม่มีอันตรายต่อสมองอย่างแน่นอน ปัจจุบันวิธีการทำก้าวหน้าขึ้นมาก การชักที่เกิดขึ้นนั้นอาจเห็นเพียงปลายแขนขยับเล็กน้อย เนื่องจากก่อนการทำแพทย์จะทำให้ผู้ป่วยหมดสติและกล้ามเนื้อคลายตัวทั้งหมด ซึ่งเป็นกระบวนการเหมือนกับที่ใช้ในการผ่าตัดทั่วๆ ไป แต่ระยะเวลาสั้นกว่ามาก โดยใช้เวลาทั้งหมดประมาณไม่ถึง 5 นาที การรักษาจะทำวันเว้นวัน เช่น วันจันทร์-พุธ-ศุกร์ ทำทั้งหมดประมาณ 10-12 ครั้ง อาจมากน้อยกว่านี้ก็ได้ตามแต่ที่แพทย์เห็นว่าผู้ป่วยอาการเป็นอย่างไร
    - - มีอาการของโรคตั้งแต่วัยรุ่น
      - ผู้ป่วยมีอาการหลงผิดคิดว่าจะมีคนมาทำร้ายตน
      - ผู้ป่วยมีอาการเห็นภาพหลอนและได้ยินเสียงคนมาพูดด้วย
    - - simple type ผู้ป่วยขาดความสัมพันธ์กับบุคคลและสิ่งแวดล้อมภายนอก ชอบเก็บตัวเป็นมาตั้งแต่วัยรุ่น
      - disogranized มีอาการประสาทหลอนและความคิดหลงผิดและคำพูดไม่สอดคล้องกัน
      - catatonic type มีความผิดปกติเกี่ยวกับการเคลื่อนไหว
      - paranoid type มีอาการหวาดระแวง หลงผิด โกรธง่าย ก้าวร้าว ชอบทะเลาะกับผู้อื่น
        
        สาเหตุ
        
        ทางดา้นร่างกาย มีความผิดปกติของระบบประสาท เน้ืองอกในสมอง สมองเสื่อม สมองไดร้ับความกระทบกระเทือน ความผิดปกติเกี่ยวกบั เมตาโบลิคและต่อมไร้ท่อการติดเช้ือการไดร้ับสารพิษ ยาและสิ่งเสพติด
        
        ทางด้านจิตใจเชื่อว่า เป็นผลมาจากการเล้ียงดูและประสบการณ์ในวยัเด็กที่ไม่ไดร้ับความอบอุ่นbasic trust ไม่เกิด เด็กที่มีปัญหา broken home โดยการทารุณกรรม (abuse) พ่อแม่เล้ียงดูอย่างไม่เสมอตน้เสมอปลาย ปฏิเสธลูกทำให้เด็กเกิดความรู้สึกไม่ปลอดภัย ไม่ไว้วางใจ คนรอบข้างมองโลกในแง่ร้ายสัมพนัธภาพกบัผอู้ื่นบกพร่อง ไม่เป็นมิตรกับ ใครจนกลายเป็นความหวาดระแวง
        
        การพยาบาล
        
        ยอมรับในพฤติกรรมหวาดระแวง ไม่โต้แย้ง ต่อตา้น และประเมินระดบัความรุนแรงของอาการ
        
        สร้างความไวว้างใจในการติดต่อกับผู้ป่วยแบบตัวต่อตัว (One to one relationship) โดยเน้นการ
        สร้างความวางใจและความเชื่อถือ
        
        ผู้ป่วยที่มีความหวาดระแวงในบางสิ่ง เช่น อาหารมียาพิษ มีคนจะลอบฆ่า พยาบาลต้อยอมรับและจัดบรรยากาศใหผ้ ปู้่วยรู้สึกปลอดภยั การใหค้วามจริงกบัผปู้่วยจะกระทา ไดต้อ้งแน่ใจวา่ ผู้ป่วยรับได้การให้เหตุผลเพียงอย่างเดียวผูู้ป่วยอาจไม่เชื่อถือ พยาบาลอาจจะตอ้งแสดงพฤติกรรมให้ผูป้่วยแน่ใจดว้ย เช่น ชิมอาหารให้ดู เป็ นต้น
        
        ใหผู้ป่วยมีกิจกรรม ลดเวลาที่ผปู้่วยอยคู่ นเดียว ซ่ึงอาจทำใหม่ความคิดหมกมุ่นอยู่ในเรื่องเดิมๆ
        
        ผู้ป่วยหวาดระแวง มักจะมีความโกรธก้าร้าวควบคู่ไปด้วยเสมอควรใชว้ิธีโอนอ่อนผ่อนปรน
        อดทนในสิ่งที่ผปู้่วยแสดงออกและใหผู้ป่วยทำกิจกรรมที่ระบายความก้าวร้าว
        
        ผู้ป่วยหวาดระแวงจะมีความเคลือบแคลงสงสัยไม่แน่ใจในการพบปะผู้คน หรือการเข้าร่วมกิจกรรมโดยออกมาในรูปแบบของการแยกตัวเอง รุกรานผู้อื่นก่อนเพื่อป้องกัน ตนเองหรือกล่าวหาผอู้ื่นกล่าวหาวา่ กิจกรรมบา บดักลุ่มไม่น่าสนใจ พยาบาลต้องคอยสังเกตและระมัดระวังการก่อความวุ่นวายการทำ ร้ายผู้อื่นและถา้ผู้ป่วยสามารถเข้าร่วมกิจกรรมได้ควรชมเชยเพื่อใหผู้ป่วยเกิดความมั่นใจและภาคภูมิใจ
        ในตัวเอง
        
        การสื่อสารกับผู้ป่วยต้องเปิดเผยจริงใจรักษาคำ พดู ให้ข้อมูลอย่างชัดเจนตรงไปตรงมาหลีกเลี่ยงการมองเห็นจ้อง หรือระมดัระวังการกระซิบกระซาบต่อหน้าผู้ป่วยเพราะผู้ป่วยอาจเข้าใจว่าพยาบาลนินทาให้ร้ายหรือระแวง
        
        ในการสนทนาและติดต่อสื่อสารกับผู้ป่วยใช้หลักการสนทนา เช่นเดียวกับผู้ป่วยที่มีความหลงผิด
        และใช้เทคนิคการสนทนาอื่นๆ
      - Schizoaffective มีอาการเฉียบพลัน อาการเข้าได้กับโรคจิตเภท มีอารมณ์เศร้าร่วมกับอาการ
        เบื่ออาหาร นอนไม่หลับคิดช้า รู้สึกว่า ตนมีความผิด เบื่อชีวิต คิดอยากตาย
      - Undifferentiated Type ผู้ป่วยประเภทนี้มีอาการของโรคจิตเภทไม่ชัดเจน
      - Residual Type ผู้ป่วยโรคจิตเภท ชนิดนี้จะเคยเป็นโรคจิตเภทชนิดใดชนิดหนึ่งมาก่อนแล้ว
    - - อาจเกิดอันตรายต่อผู้ป่วยและผู้อื่นเนื่องจากมีความคิดหลงผิด
        
        พยาบาลต้องประเมินความคิดของผู้ป่วยว่ามีผลอย่างไรต่อพฤติกรรมและการกระทำของผู้ป่วย เช่น ผู้ป่วยคิดฆ่าตัวตาย
        
        พยาบาลต้องตระหนักว่าความคิดของผู้ป่วยเป็นความคิดที่ยึดแน่น และผู้ป่วยเชื่อว่าเป็นจริงตามนั้น
        
        พยาบาลต้องยอมรับในความคิดหลงผิดของผู้ป่วยโดยพยาบาลไม่ควรโต้แย้ง หรือท้าทายว่า ที่ผู้ป่วยเล่าให้ฟังนั้นไม่จริง และพยาบาลไม่ต้องปฏิบัติตามที่ผู้ป่วยเชื่อ
        
        พยาบาลต้องให้ความสำคัญกับการสร้างสัมพันธภาพเพื่อการบำบัดอย่างสม่ำเสมอเพื่อเป็นแนวทางให้ผู้ป่วยได้พูดถึงความคิดของเขาได้อย่างอิสระ
        
        สำหรับผู้ป่วยที่มีความคิดหลงผิดแบบหวาดระแวง
        
        พยาบาลต้องไม่ทำให้ผู้ป่วยสงสัยในพฤติกรรมของพยาบาล เพราะผู้ป่วยจะระมัดระวังตัว ไม่ไว้วางใจ
        
        การเข้าไปสนทนากับผู้ป่วยต้องแนะนำตัวและบอกวัตถุประสงค์ให้ชัดเจน
        
        การปฏิบัติต่อผู้ป่วยต้องคงเส้นคงวา เมื่อมีข้อตกลงต่อกันแล้วต้องปฏิบัติตามข้อตกลง
        
        หลีกเลี่ยงการเข้าไปจับตัวผู้ป่วย และไม่ควรใช้ภาษาหรือกิริยาที่ก่อให้เกิดความสงสัย หรือการตีความไม่ชัดเจน
      - อาจเกิดอันตรายต่อผู้ป่วยและผู้อื่นเนื่องจากมีอาการประสาทหลอน
        
        พยาบาลต้องประเมินอาการประสาทหลอนที่เกิดขึ้นกับผู้ป่วยว่า เกี่ยวข้องกับระบบรับสัมผัสใด ผู้ป่วยแสดงปฏิกิริอย่างไรต่อการรับรู้นั้นๆ
        
        ถ้าพยาบาลพบผู้ป่วยที่แสดงอาการประสาทหลอน พยาบาลควรบอกสิ่งที่เป็นจริง กับผู้ป่วยในขณะ เช่น ผู้ป่วยบอกแม่มาหา ซึ่งในขณะนั้นไม่เห็นแม่ผู้ป่วย พยาบาลควรบอกว่าไม่เห็นแม่ผู้ป่วย
        
        พยาบาลต้องแสดงอาการยอมรับประสาทหลอนของผู้ป่วย ซึ่งทำได้โดยการรับฟังไม่โต้แย้ง
        
        หลีกเลี่ยงการเข้าไปจับต้องตัวผู้ป่วยก่อนผู้ป่วยจะรู้ตัวเพราะผู้ป่วยมีแนวโนม้จะตีความหรือรับรู้ผิด
        
        ไม่ส่งเสริมและลดโอกาสในการเกิดอาการประสาทหลอนต่างๆ โดยการสนทนากับผู้ป่วย
        ด้วยถ้อยคำที่ชัดเจนเรียกชื่อผู้ป่วยให้ถูกต้อง
        
        เปิดโอกาสให้ผู้ป่วยพูดถึงอาการประสาทหลอน และหาวิธีที่จะให้ผู้ป่วยเผชิญอาการประสาทหลอนของเขาอย่างเหมาะสม
      - มีความบกพร่องในการสื่อสารให้ผู้อื่นเข้าใจความต้องการของตนเนื่องจากมีพฤติกรรมแยกตัวจากผู้อื่น
        
        พยาบาลควรประเมินลักษณะการสื่อสารของผู้ป่วยว่า
        มีความพกพร่องอย่างไร เช่น พูดหลายเรื่องผสมกันจนฟังไม่เข้าใจ
        
        พยาบาลสร้างสัมพันธภาพแบบ one to one
        เพื่อให้ผู้ป่วยรู้สึกปลอดภัย และไว้วางใจ
        
        พยาบาลต้องใช้เทคนิคการสื่อสารเพื่อการบำบัดมาใช้
        
        เมื่อสัมพันธภาพดำเนินมาสักระยะ พยาบาลควรชักชวนผู้ป่วยเข้าร่วมกิจกรรมกลุ่ม กิจกรรมระยะแรกควรเป็นกิจกรรมง่ายๆ กระตุ้นให้ผู้ป่วยสื่อสาร
        
        เปิดโอกาสให้ผู้ป่วยพูดถึงอาการประสาทหลอน และหาวิธีที่จะให้ผู้ป่วยเผชิญอาการประสาทหลอนของเขาอย่างเหมาะสม
        
        พยาบาลต้องตระหนักว่าพฤติกรรมการแยกตัวนี้เป็นปัญหาด้านความสามารถทางด้านสังคมที่เกี่ยวข้องกับบุคลิกภาพผู้ป่วย ดังนั้นพยาบาลต้องอดทนให้เวลาผู้ป่วยปรับปรุง
      - ครอบครัวไม่สามารถเผชิญกับการเจ็บป่วยของผู้ป่วยได้อย่างมีประสิทธิภาพ
        
        พยาบาลควรสร้างสัมพันธภาพกับครอบครัวของผู้ป่วย พร้อมประเมินสภาพทั่วไปของครอบครัว เช่น บทบาทสมาชิกในครอบครัว วิธีการสื่อสารต่อกัน ระดับของสัมพันธภาพ ความใส่ใจต่อการเจ็บป่วยของผู้ป่วย และระดับความสามารถของครอบครัวในการดูแล
        
        เตรียมญาติในการดูแลและอยู่ร่วมกับผู้ป่วย โดยการให้คำปรึกษาปัญหาต่างๆที่ญาติเผชิญอยู่การให้ความรู้ลักษณะทั่วไปของการป่วยจิตเวช และการให้คำแนะนำในการดูแลผู้ป่วยที่บ้าน
        
        จัดให้มีหน่วยงานแนะนำ และช่วยแก้ปัญหาเมื่อครอบครัวเผชิญภาวะวิกฤตต่างๆเนื่องมาจากการป่วยจิตเวช
    - - ผู้ป่วยมีกลุ่มอาการด้านบวก (Positive symptoms)
        
        ด้านอาการโรคจิต (Psychotic dimension) ได้แก่ อาการหลงผิด และอาการประสาทหลอน
        
        อาการหลงผิด (Delusion)
        
        ผู้ป่วยอยู่ในประเภท Persecutory Type ระเเวงว่าตนเองถูกทำร้าย
        
        หมายถึง
        
        ความเชื่อใดๆ ที่ไม่สามารถสั่นคลอนได้ แม้ว่าจะมีหลักฐานอย่างชัดเจนที่คัดค้านความเชื่อนั้นๆ
        
        สาเหตุ
        
        ทางด้านร่างกาย ได้แก่ ความผิดปกติที่เกิดจาก พันธุ์กรรม การทำงานของ Neurotransmitterในสมองผิดปกติ ,สารพิษ, สารเคมีต่าง ๆ, การขาด O2,ความผิดปกติของ อีเลคโตรไลทใ์นร่างกาย,การทำงานของสมองส่วนกลางผิดปกติ,การเสื่อมจากความสูงอายุ, การได้รับอุบัติเหตุ การขาดการพักผ่อนที่เพียงพอ
        
        ทางด้านจิตใจ ความวิตกกังวลเรื้อรัง มีผลเปลี่ยนเป็นพยาธิสภาพทางความคิด,การใช้กลไกทางจิตป้องกัน ตนเองมากเกินไป ,การเผชิญภาวะเครียดแล้วไม่
        สามารถแกไ้ขปัญหาได้ เป็นต้น
        
        การพยาบาล
        
        สร้างสัมพันธภาพเพื่อให้ผู้ป่วยเกิดความไว้วางใจตามหลักการพยาบาลจิตเวช
        
        รับฟังความคิดของผู้ป่วยโดยไม่ตัดสินหรือตำหนิผู้ป่วย
        
        ไม่ได้เถียงกับผู้ป่วย หรือให้เหตุผลว่าความเชื่อของผู้ป่วยนั้นผิด
        
        จดัใหเ้ข้าร่วมกลุ่มกิจกรรมบำบัด เพื่อให้ผู้ป่วยได้ติดต่อกับสิ่งที่เป็นจริง
        
        การสนทนากับผู้ป่วยที่มีความหลงผิด ควรนำเทคนิคการสนทนา การให้คำปรึกษาต่าง ๆ
        
        เทคนิคที่ใช้ในการสนทนา
        
        3 more items...
        
        แก้ไขปัญหาที่เกิดจากผลของความคิดหลงผิด เช่น ความคับข้องใจ ความวิตกกังวล ความกลัว ความเศร้า
        
        การพยาบาลตามแบบแผนสุขภาพ
        
        ประเมินสภาพผู้ป่วย จากการรวบรวมข้อมูลต่าง ๆ ตามแบบประเมินผรู้ับบริการ ในแต่ละแบบแผน
        
        แบบแผน สติปัญญาและการรับรู้ (Cognitiver perceptual pattern)
        
        แบบแผนการเผชิญและความทนต่อความเครียด (Coping - stress tolerance pattern)
        
        การบำบัดรักษา
        
        เน้นที่สัมพันธภาพในการรักษา ความสัมพันธ์ที่ดีสามารถช่วยผู้ป่วยได้ โดยรับฟังด้วยความเข้าใจ ไม่โต้แย้งคัดค้านอาการหลงผิดว่าไม่จริง ในขณะเดียวกันก็ไม่สนับสนุนความเชื่อของผู้ป่วย
        
        รักษาด้วยยา
        
        รักษาในโรงพยาบาล หากอาการรุนแรง เช่น มีความเสี่ยงต่อการทำร้ายตัวเอง หรือผู้อื่น
        
        ชนิด
        
        Delusion of persecution อาการหลงผิดคิดว่าตนเองถูกปองร้าย กลั่นแกล้ง รู้สึกเหมือนมี
        คนคอยติดตามเพื่อจะทำร้าย หรือคิดไปเองว่ามีคนขู่จะทำร้าย
        
        Delusion of grandeur อาการหลงผิดคิดว่าตนเองมีอำนาจ มีความสามารถพิเศษเป็น
        บุคคลสำคัญ มีบารมีเหนือกว่าผู้อื่น
        
        Delusion of reference อาการหลงผิดคิดว่าผู้อื่นพูดเรื่องราวเกี่ยวกับตน นินทาว่าร้าย หรือ
        คิดว่าเรื่องต่างๆที่เกิดในโทรทัศน์วิทยุเป็นไปเพื่อสื่อความหมายถึงตนเองในทางที่ไม่ดี
        
        Delusion of being controlled อากรหลงผิดว่าการกระทำ ความคิดและความรู้สึกของ
        ตน ถูกควบคุมโดยอำนาจภายนอก
        
        Delusion of nihilistic อาการหลงผิดว่าส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกายขาดหายไป
        
        Delusion of jealousy อาการหลงผิดว่าคู่ครองของตนเองนอกใจ
        
        Delusion of thought broadcasting อาการหลงผิดว่าความคิดของตนเองกระจายออก
        นอกตัว ทำให้ผู้อื่นสามารถล่วงรู้ความคิดของตน
        
        Delusion of thought insertion อาการหลงผิดว่าความคิดที่มีอยู่ไม่ใช่ของตน แต่เป็น
        ความคิดของคนอื่นใส่เข้ามาในสมองตน
        
        Delusion of thought withdrawal อาการหลงผิดว่าความคิดถูกดึงออกไปจากสมองของ
        ตนเอง
        
        Erotomanic delusion อาการหลงผิดว่ามีคนอื่นมารักตนเอง ซึ่งมักเป็นบุคคลที่มีชื่อเสียง
        หรือมีสถานภาพสูงกว่า
        
        Somatic delusion อาการหลงผิดคิดว่าตนเองเจ็บป่วยทางร่างกาย บางรายมีความรู้สึกว่า
        มีแมลงอยู่ในผิวหนัง บางรายคิดว่าอวัยวะภายในของตนเองไม่ทำงาน
        
        Bizarre delusion อาการหลงผิดที่มีลักษณะความเชื่อและความคิดแปลกที่เป็นไปไม่ได้เลย
        เป็นความหลงผิดที่มีลักษณะเด่นในผู้ป่วยโรคจิตเภท และไม่ค่อยพบในโรคจิตอื่นๆ
        
        อาการประสาทหลอน(Hallucination)
        
        ผู้ป่วยรับรู้บางสิ่งที่ชัดเจนมาก ซึ่งไม่มีอยู่จริง
        
        หมายถึง
        
        มีการรับรู้ทางระบบประสาทใดๆ ซึ่งเกิดขึ้นโดยไม่มีสิ่งเร้า(External Stimuli) เช่นได้ยินเสียงคนมาพูดด้วยทั้งๆ ที่ไม่มีใครพูดด้วย (หูแว่ว) มองเห็นวิญญาณ (เห็นภาพหลอน)
        
        สาเหตุ
        
        1.กรรมพันธุ์ จากการศึกษาพบว่าญาติของผู้ป่วยมีโอกาสเป็นโรคจิตเภทสูงกว่าประชากรทั่วไป ยิ่งมีความใกล้ชิดทางสายเลือดมากยิ่งมีโอกาสสูง
        
        2.สารเคมีในสมอง จากสารเคมีในสมองที่ชื่อว่าโดปามีน (dopamine) ในบางบริเวณของสมอง มีการทำงานมากเกินไป และพบว่าการที่ยารักษาโรคจิตรักษาโรคนี้ได้เป็นจากการที่ยาไปออกฤทธิ์ยับยั้งการออกฤทธิ์ของสารโดปามีน
        
        3.ความผิดปกติในส่วนอื่นๆของสมอง พบว่าผู้ป่วยเหล่านี้มีเลือดไปเลี้ยงสมองส่วนหน้าลดลง และการทำงานของสมองส่วนหน้ามีไม่เต็มที่
        
        การพยาบาล
        
        รวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับการประสาทหลอนของผู้ป่วยทุกโอกาสที่สามารถจะรวบรวมได้โดยให้
        ครอบคลุมเรื่องต่อไปนี้
        
        1.1 เกิดขึ้นอย่างไร เวลาไหน ความถี่ของการเกิดสาเหตุนำ หรือกระตุ้นก่อนเกิดอาการและมี
        ประสาทหลอนทางไหน
        
        1.2 พฤติกรรมตอบสนองต่ออาการประสาทหลอนเนื้อหาของประสาทหลอนเฉพาะที่อาจเป็นอันตรายต่อผู้ป่วยและผู้ป่วยยอื่นความสัมพันธ์ของประสาทหลอนกับ สถานการณ์หรือบุคคลที่เกี่ยวข้องกับผู้ป่วยรวมทั้งวิธีการต่อสู้ปัญหาของผู้ป่วย
        
        2.ไม่โตแย้ง ขำ หรือเห็นเป็นเรื่องตลก เกี่ยวกับอาการประสาทหลอนที่ผู้ป่วยบอกและบอกถึงสภาพความเป็นจริง (Present reality) ตามความคิดและความรู้สึกของพยาบาล
        
        ช่วยให้ผู้ป่วยรับรู้และยอมรับความสัมพันธ์ระหว่างสถานการณ์นำ และการเกิดอาการประสาทหลอน
        
        หลีกเลี่ยงการเกิดภาวะประสาทหลอนโดย
        
        4.1 ให้ผู้ป่วยได้พบปะกับบุคคลอื่น โดยชักชวนใหผู้ป่วยพดูคุยกับผู้ป่วยอื่น
        
        4.2 ให้เข้ากลุ่มกิจกรรมบำบัดที่เหมาะสมกับอาการหรือพฤติกรรมของผู้ป่วยอย่างน้อย2 กลุ่มใน 1 สัปดาห์
        
        4.3 มอบหมายงานของตึกที่ผู้ป่วยสามารถช่วยทำได้เช่น รดน้ำต้นไม้ เช็ดโต๊ะอาหาร
        
        4.4 จัดให้ผู้ป่วยได้รับประสบการณ์ตรงในการเรียนรู้วิธีการเผชิญความวิตกกังวลขณะที่อยู่ในสถานการณ์นั้น เพื่อป้องกันการเกิดอาการประสาทหลอน โดยการใช้กระบวนการกลุ่มสัมพันธ์เพื่อการบำบัด
        
        5.การสร้างสัมพันธภาพเพื่อการบำบัด
        
        เทคนิคที่ใช้
        
        3 more items...
        
        การรักษา
        
        1.รักษาด้วยยา
        
        ระยะควบคุมอาการ เป็นการรักษาในช่วงอาการกำเริบ เป้าหมายของการรักษาในระยะนี้ คือ การควบคุมอาการให้สงบลงโดยเร็ว ยามีส่วนสำคัญมาก จะทำให้อาการของผู้ป่วยสงบลงโดยเร็ว โดยกลางคืนนอนหลับได้ อารมณ์หงุดหงิดหรือพฤติกรรมก้าวร้าวลดลง อาการกระสับกระส่าย หรือวุ่นวายก็จะดีขึ้น ซึ่งมักเห็นผลในการรักษาเช่นนี้ได้ภายในสัปดาห์แรก
        
        ระยะต่อเนื่อง หลังจากที่อาการสงบลงแล้ว ผู้ป่วยยังจำเป็นต้องกินยาต่อเนื่องอยู่อีก ทั้งนี้เพื่อป้องกันมิให้กลับมามีอาการกำเริบขึ้นมาอีก
        
        2.การรักษาด้วยไฟฟ้า
        
        เป็นการใช้กระแสไฟฟ้าผ่านบริเวณศีรษะของผู้ป่วยในปริมาณน้อยๆ เพื่อทำให้เกิดการชักเหมือนกับในโรคลมชัก กระแสไฟที่ใช้มีขนาดต่ำมาก ไม่มีอันตรายต่อสมองอย่างแน่นอน ปัจจุบันวิธีการทำก้าวหน้าขึ้นมาก การชักที่เกิดขึ้นนั้นอาจเห็นเพียงปลายแขนขยับเล็กน้อย
        
        3.การดูแลรักษาด้านจิตใจ
        
        1.การช่วยเหลือด้านจิตใจ เช่น ช่วยผู้ป่วยในการหาวิธีแก้ปัญหาในแบบอื่นๆ
        
        2.การให้คำแนะนำแก่ครอบครัว เป็นการให้ความรู้แก่ญาติและผู้ดูแล
        
        3.กลุ่มบำบัด เป็นการจัดกิจกรรมระหว่างผู้ป่วยขณะที่ผู้ป่วยอยู่ในโรงพยาบาล
        
        4.นิเวศน์บำบัด เป็นการจัดสภาพแวดล้อมในโรงพยาบาลเพื่อช่วยส่งเสริมขบวนการรักษา
        
        ชนิด
        
        Auditory hallucination : อาการประสาทหลอนทางการได้ยิน หรือหูแว่ว
        
        Visual hallucination : อาการประสาทหลอนทางการเห็น ภาพหลอน เห็นภาพเป็นคนหรือ
        สิ่งของ บางรายเห็นภาพคนจะมาทำร้าย
        
        Gastatory hallucination : อาการประสาทหลอนทางการรับรส รู้สึกรสแปลกๆ
        
        Tactile hallucination : อาการประสาทหลอนทางการสัมผัส
        
        Alfactory hallucination : อาการประสาทหลอนทางการได้กลิ่น รู้สึกกลิ่นแปลกๆ
        
        กระบวนความคิดและภาษายุ่งเหยิงไม่เป็นระบบ(Disorganized thinking)
        
        พฤติกรรมการเคลื่อนไหวที่ผิดปกติหรือยุ่งเหยิงไม่เป็นระเบียบ(Grossly disorganized or abnormal motor behavior)
      - ผู้ป่วยมีกลุ่มอาการทางด้านลบ (Negative symptoms)
        
        แยกตัวออกจากสังคม
        
        ไม่สนใจในสิ่งแวดล้อมและแม้แต่สุขอนามัยส่วนบุคคลและการดูแลตนเอง
        
        การคิดและการเคลื่อนไหวช้าลง
        
        การแสดงออกทางสีหน้าที่ราบเรียบ
    - - ปัจจัยด้านพันธุกรรม (Genetic factors) : ได้มีการศึกษาด้านพันธุกรรมของบุคคลที่ป่วยเป็นโรคจิตเภท พบว่า มีการถ่ายทอดทางพันธุกรรม
      - ปัจจัยด้านชีวเคมีของสมอง (Biological factors) : มีการศึกษาพบว่า ผู้ป่วยจิตเภท มีความสัมพันธ์กับ dopamine ในสมอง โดยมีข้อค้นพบ 3 ประการ คือผู้ป่วยจิตเภท มีปริมาณ dopamine ที่ synapse ในสมองมากเกินไป มีจำนวน post synaptic recepter มากเกินไป มีความไม่สมดุลระหว่าง excitatory action ของ acetycholine กบั inhibitory action ของ dopamine และGamma -amino butyric acid
      - ปัจจัยด้านจิตใจ (Psychological factors) : จากทฤษฎีจิตวิเคราะห์และทฤษฎีจิตวิทยาพัฒนาการ พบว่าเป็นความผิดปกติจากพัฒนาการทางบุคลิกภาพของบุคคลในวัยเด็ก โดยเฉพาะในขวบปีแรก มีผลใหเ้กิดพยาธิสภาพส่วนที่ทำหน้าที่ในการปรับตัว
        การควบคุมพฤติกรรม และการมีสัมพันธภาพกับผู้อื่น โดยเฉพาะพัฒนาการด้าน ภาษา สติปัญญาการคิด การจำ การตัดสินใจ ความสนใจ และการรับรู้ผู้ป่วยอาจมีการรับรู้และไวต่อความเครียดมากกว่าปกติ และสามารถตอบสนองต่อความเครียดได้ไม่ดี
      - ปัจจัยด้านสังคมและวัฒนธรรม (Sociocultural factors) : จากการศึกษาพบว่า สภาพแวดล้อมทางสังคมและวัฒนธรรมที่มีผลต่อการป่วยเป็นโรคจิตเภท ก็คือประชากรที่มีฐานะยากจนป่วยเป็น โรคจิตเภทมากกว่า ประชากรที่มีฐานะดีประชากรที่มีฐานะทางเศรษฐกิจต่ำต้องเผชิญกับสภาวะเครียดมากกว่า ประชากรที่มีฐานะทางเศรษฐกิจสูง
- - - - ประโยชน์ที่ผู้ป่วยทางจิตเวชหรือผู้บกพร่องทางพัฒนาการและสติปัญญาจะได้รับจากพระราชบัญญัติสุขภาพจิต พ.ศ.2551 นี้ คือ ผู้ป่วยทางจิตเวชหรือผู้บกพร่องฯ ซึ่งอยู่ในสภาวะที่ขาดความสามารถในการตัดสินใจให้ความยินยอมรับการบำบัดรักษา จะได้รับการบำบัดรักษาโดยเร็วเพื่อป้องกันหรือบรรเทามิให้ความผิดปกติทางจิตมีความรุนแรงมากยิ่งขึ้น หรือเพื่อป้องกันการกระทำที่เกิดจากอาการทางจิตที่จะก่อให้เกิดอันตรายต่อตัวผู้ป่วยเอง เช่นการทำร้ายตนเอง หรือการฆ่าตัวตาย
  - - - กรณีไม่เร่งด่วน
        
        ปรึกษาเจ้าหน้าที่สาธารณสุขหรือสายด่วนสุขภาพจิต โทร.1323
        
        กรณีมีภาวะเสี่ยง อาการทางจิตไม่ทุเลา ส่งต่อโรงพยาบาลใกล้เคียง/สถานบำบัดรักษา/โรงพยาบาลจิตเวช
      - กรณีเร่งด่วน
        
        มีภาวะอันตราย(ต่อตนเอง ผู้อื่น และสังคม) และมีความจำเป็นต้องได้รับการบำบัดรักษา
        
        แจ้งบุคลากรทางการแพทย์ ตำรวจ กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน สถาบันการแพทย์ฉุกเฉินแห่งชาติ มูลนิธิ/กู้ชีพ/กู้ภัย อบต./เทศบาล
        
        นำส่ง โรงพยาบาลใกล้เคียง/สถานบำบัดรักษา/โรงพยาบาลจิตเวช