Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลแบบองค์รวมในทารกแรกเกิด ที่มีภาวะเสี่ยงและปัญหาสุขภาพ - Coggle…
การพยาบาลแบบองค์รวมในทารกแรกเกิด ที่มีภาวะเสี่ยงและปัญหาสุขภาพ
ทารกคลอดก่อนกำหนด (Preterm baby) และน้ำหนักตัวน้อย (Low birth weight infant)
ลักษณะ
ศีรษะจะมีขนาดใหญเ่มื่อเทียบกับลำตัว กะโหลกศีรษะนุ่ม รอยต่อกะโหลกศีรษะ และขม่อมกว้าง
เปลือกตาบวมและนูนออกมา ตามักปิดตลอดเวลา
รูปร่างรวมทั้งแขนขามีขนาดเล็ก
ผิวหนังขาวสีแดงและเหี่ยวย่นมองเห็นเส้นเลือดใต้ผิววหนังได้ชัดเจน มักบวมตามมือและเท้า
น้ำหนักตัวน้อย
ไขเคลือบตัว (vernix caseosa) มีน้อยหรือไม่มีเลย
พบขนอ่อน (Lanugo hair) ได้ที่บริเวณใบหน้า หลังและแขน ผมน้อย
ลายฝ่ามือฝ่าเท้ามีน้อยและเรียบ
เสียงร้องเบา และร้องน้อยกว่าทารกแรกเกิดคลอดครบกำหนด reflex ต่างๆ มีน้อยหรือไม่มี
ความหมาย
ทารกที่เกิดเมื่ออายุครรภ์น้อยกว่า 37 สัปดาห์ เต็มหรือน้อยกว่า 259 วัน และมีน้ำหนักตัวน้อยกว่า 2,500 กรัม
ผลกระทบ
ระบบหายใจ
ปอดพัฒนาไม่เต็มที่ทำใหเ้กิด RDS
ศูนย์ควบคุมการหายใจใน Medulla ยังเจริญไม่เต็มที่ กล้ามเนื้อช่วยการ หายใจไม่สมบูรณ์ ทำใหเ้กิด Periodic breathing
ระบบหัวใจและหลอดเลือด
patent ductus arteriosus
hyperbilirubinemia
ระบบประสาท
retinopathy of prematurity
intraventricular hemorrhage
hypothermia and hyperthermia
ระบบภูมิต้านทาน
sepsis
ระบบเมตาบอลิซึมและต่อมไร้ท่อ
Hypoglycemia
congenital hypothyroidism / cretinism
Hypocalcemia
ระบบทางเดินอาหารและภาวะโภชนาการ
necrotizing enterocolitis
malnutrition
บทบาทการพยาบาล
ดูแลให้ได้รับนมมารดาหรือนมผสมตามแผนการรกัษาที่เพียงพอต่อความ ต้องการของร่างกาย
ดูแลและแนะนำมารดาบิดาในการป้องกันการติดเชื้อทำความสะอาดร่างกายทำความสะอาดสะดือ ป้ายตาด้วยยาปฏิชีวนะ
ทำทางเดินหายใจให้โล่ง ให้นอนตะแคงหน้าไปด้านใดด้านหนึ่งหรือนอนศีรษะสูง
ดูแลให้วิตามินเค 1 มิลลิกรัม ฉีดเข้ากล้ามเนื้อเพื่อป้องกันภาวะเลือดออกง่าย
ห่อตัวทารกและให้อยู่ใต ้radiant warmer 36.5-37 องศา เซลเซียส
ทารกแรกเกิดน้ำหนักมากกว่าอายุครรภ ์(Large for gestational age)
ความหมาย
ทารกแรกเกิดที่มีน้ำหนักตัวมากกว่า percentile ที่ 90 หรือ มากกว่า 4,000 กรัมในทารกคลอดครบกำหนด
สาเหตุ
ทำให้ทารกมีภาวะน้ำตาลในเลือดสูง
กระตุ้นตับอ่อนให้หลั่งอินซูลินเพิ่มข้ึน จะเกิด Hyperinsulinemia
กลูโคสจะผ่านรกมาสู่ทารกในครรภ์
มีการเปลี่ยนน้ำตาลเป็นไกลโคเจนเพิ่มข้ึน
มีการสะสมไขมันตามอวยัวะต่างๆ ทารกจึงมีน้ำหนักมากกว่าปกติ
ผลกระทบ
ความพิการของหัวใจแต่กำเนิด
Hyperbilirubinemia จากภาวะเลือดข้น
คลอดยาก เนื่องจากตัวใหญ่ทำให้เกิดการบาดเจ็บจากการคลอด เช่น Brachial paralysis , กระดูกหัก ฯลฯ และขาดออกซิเจนแรกคลอดได้
Hypoglycemia ภายหลังคลอดจากไม่ได้รับน้ำตาลผ่านทางรก
ภาวะแคลเซียม แมกนีเซียมในเลือดต่ำ
ภาวะเลือดข้น (Polycythemia)
ผนังกั้นหัวใจห้องล่างมีรูรั่ว หลอดเลือดแดงใหญ่ต่ีบตัน
การพยาบาล
ป้องกันสาเหตุที่ส่งเสริมให้ทารกมีภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ เช่น ภาวะที่มีอุณหภูมิร่างกายต่ำ ภาวะขาดออกซิเจน เป็นต้น
ติดตามผลระดับน้ำตาลในเลือด
ดูแลให้ทารกได้รับนมมารดาภายหลังคลอด หรืออาจให้นมผสมในกรณีมีข้อบ่งชี้ทางการแพทย์หรือน้ำนมมารดายังไม่ไหล รวมทั้งดูแลให้ได้ร้บสารน้ำและสารอาหารทางหลอดเลือดดำ ตามแผนการรักษา
เฝ้าระวังสังเกตอาการทางคลินิกของภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำอย่าง ใกล้ชิด ถ้าพบความผิดปกติให้รายงานแพทย์
ทารกคลอดเกินกำหนด (Postterm baby)
ความหมาย
ทารกที่เกิดเมื่ออายคุรรภ์มากกวา่ 42 สัปดาห์
ลักษณะ
หน้าตาดูแก่กว่าเด็กทั่วไป
มีการสะสมไขมันใต้ผิวหนังลดลง มีการหลุดลอกของไข ทำให้ผิวหนังทารก สัมผัสกับน้ำคร่ำทำให้ผิวหนังเหี่่ยวย่น
ผมและเล็บจะยาวข้ึนเรื่อย ๆ
มีภาวะทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ ์จาก Uteroplacental insufficiency
ผิวหนังแห้งแตก เหี่ยวย่น และหลุดลอก เนื่องจากสูญเสียไขมันใต้ผิวหนัง
มีขี้เทาเคลือบติดตามตัว
รูปร่างผอม มีลักษณะขาดสารอาหาร แตต่ื่นตัว (alert)
การพยาบาล
ระยะคลอด ป้องกันการบาดเจ็บจากการคลอด จากทารกตัวใหญ่/การ คลอดติดไหล่
ระยะหลังคลอด ดูดสิ่งคัดหลั่งจากปากและจมูกให้ดี เพื่อป้องกันการสูด สำลักขี้เทาในน้ำคร่ำ
ระยะรอคลอด ให้ติดตาม EFM ทุก 1-2 ชั่วโมง เพื่อป้องกันการเกิดภาวะ ขาดออกซิเจนในครรภ์มารดา และติดตามผลการประเมินปริมาณน้ำคร่ำ ด้วย U/S เพื่อประเมินภาวะน้ำคร่ำน้อย
ทารกที่มี APGAR score ปกติให้ดูแลเหมือนทารกแรกเกิดทั่วไป แต่ ทารกที่มี APGAR score ต่ำดูแลใหเ้หมาะสมตามระดับของภาวะพร่อง ออกซเิจนแรกคลอด