Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 5 การพยาบาลผู้ป่วยวิกฤตที่ใช้เทคโนโลยี และยาที่ใช้บ่อยใน ICU,…

- - - - เหมาะสำหรับผู้ป่วยหายใจล้มเหลวแบบเรื้อรัง สำหรับใช้ที่บ้าน หรือใช้ในเวลากลางคืนและใช้ในรายที่ถอดท่อช่วยหายใจ
      - แลกเปลี่ยนก๊าซให้ดีขึ้น แก้ไขภาวะกรดจากการหายใจ
      - ไม่เหมาะสำหรับผู้ป่วยที่มีพยาธิสภาพของปอดที่รุนแรง
      - ผู้ป่วยที่ไม่มีท่อทางเดินหายใจ
    - - ใช้มากที่สุดในภาวะวิกฤต
      - การแบ่งประเภท
        
        Control mandatory ventilation (CMV) หรือ Assist/control (A/C) ventilation
        
        การหายใจทุกครั้งถูกกำหนดด้วยเครื่องช่วยหายใจทั้งหมด
        
        ผู้ป่วยได้รับยานอนหลับและ/หรือร่วมกับยาหย่อน
        
        Synchronized Intermittent mandatory ventilation (SIMV)
        
        หายใจเองและการหายใจด้วยเครื่องช่วยหายใจ
        
        เป็นการเตรียมหย่าเครื่องช่วยหายใจ
        
        Spontaneous ventilation
        
        ผู้ป่วยเริ่มการหายใจเอง
        
        แบ่งเป็น
        
        Continuous positive airway pressure (CPAP)
        
        Pressure support ventilator (PSV)
        
        เครื่องจะช่วยจ่ายก๊าซเพื่อให้ได้ระดับความดันตามที่ตั้งไว้ และจะหยุดจ่ายอากาศเมื่อผู้ป่วยไม่ต้องการแล้ว
  - - - ได้รับสารอาหารไม่เพียงพอ
  - - - ดูแลอย่างใกล้ชิด ประคับประคองด้านจิตใจ
    - - ให้เครื่องช่วยหายใจทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ และดูแล Tubing system
      - ป้องกันไม่ให้เกิดการอุดกั้นของทางเดินหายใจ
        
        ดูดเสมหะเมื่อพบว่ามีปริมาณเสมหะมาก
        
        ในผู้ใหญ่ใช้แรงสุญญากาศ 80-120 มิลลิเมตรปรอท
      - ป้องกันภาวะปอดแฟบ
        
        ใช้ Self-inflating bag (Ambu bag)
      - ดูแลท่อหลอดลมและความสุขสบายในช่องปากของผู้ป่วย
        
        ควรอยู่ระหว่าง 20-25 มิลลิเมตรปรอท
        ถ้าใส่แรงดันสูงมีโอกาสเกิดเนื้อตายของเนื้อเยื่อหลอดลม
      - ติดตามผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ
      - ประเมินสภาพผู้ป่วยและภาวะแทรกซ้อน รายงานแพทย์ทันทีเมื่อมีการเปลี่ยนแปลง
- - - - การพยาบาล
        
        ควรเริ่มหย่าตอนเช้าหลังจากผู้ป่วยพักผ่อนเต็ม
        
        จัดท่าศีรษะสูงหรือท่านั่ง
        
        อธิบายวิธีการหย่า
        
        ปฏิบัติตามขั้นตอนของแต่ละ
        โรงพยาบาลและตามแผนการรักษาของแพทย์
        
        ดูดเสมหะเพื่อให้ทางเดินหายใจโล่ง
        
        Oxygen saturation ก่อน ทุก 5-10 นาที
        
        เฝ้าระวังอาการเปลี่ยนแปลงทุก 15 นาทีถึง 1 ชั่วโมง
    - - O2 mask with collugate 10 ลิตร/นาที 2 ชั่วโมง
      - หลังจากนั้นเป็น O2 cannula 3-6 ลิตร/นาท
      - จัดท่าผู้ป่วยท่านั่งศีรษะสูง
      - วัดสัญญาณชีพทุก 15-30 นาทีและทุก 1 ชั่วโมง
    - - ประเมินความพร้อมของผู้ป่วย
      - วิธีการหย่าเครื่องช่วยหายใจ
        
        ผู้ป่วยหายใจเองทาง T piece
        หรือหายใจเองสลับกับเครื่องช่วยหายใจเป็นพักๆ
        
        วิธี1
        
        ให้ผู้ป่วยหายใจผ่าน T piece ที่ต่อกับ collugated tube
        
        เริ่มให้ออกซิเจน 10 ลิตรต่อนาที ใช้เวลาประมาณ½-2 ชั่วโมง
        
        หากผู้ป่วยไม่มีข้อบ่งชี้ในการใช้เครื่องช่วยหายใจและไม่มีความจำเป็นในการใช้ท่อช่วยหายใจก็สามารถถอดท่อช่วยหายใจได้
        
        วิธี 2
        
        หายใจเองโดยเริ่มจาก 15-30 นาทีแล้วต่อเครื่องช่วยหายใจได้พักอย่างน้อย 1 ชั่วโมงทำเช่นนี้อย่างน้อย 2รอบ/วัน
        
        เพิ่มเวลาให้ผู้ป่วยหายใจเองนานขึ้นในแต่ละรอบ จนกระทั่งหายใจเองนาน
        1- 2 ชั่วโมงก็พิจารณาถอดท่อช่วยหายใจ
        
        กรณีที่ไม่สามารถหย่าเครื่องช่วยหายใจได้ให้ผู้ป่วยได้พัก 24 ชั่วโมงและเริ่มทำการหย่าอีกครั้งในวันถัดมา
        
        การใช้เครื่องช่วยหายใจ mode SIMV,PSV,CPAP
        
        SIMV
        
        กระทำโดยการหย่าเครื่องช่วยหายใจโดยเครื่องค่อยๆ ลด
        
        ตั้งค่าการหายใจของเครื่องให้ต่ำกว่าการหายใจของผู้ป่วย
        
        สำหรับผู้ป่วยที่ใส่เครื่องช่วยหายใจมานานและใช้แบบ T piece ไม่ได้ผล
        
        หลังจากที่ลดการช่วยหายใจได้น้อยกว่า 5 ครั้ง/นาที เป็นเวลา 1-2 ชั่วโมงก็พิจารณาการถอดเครื่องช่วยหายใจได้
        
        PSV
        
        ให้ลดระดับความดันครั้งละ 2-4 เซนติเมตรน้ำ ลดได้ทุก 1-2 ชั่วโมง
        
        ลดจนระดับความดันน้อยกว่าหรือเท่ากับ 5-7 เซนติเมตรน้ำ
        ลดได้นาน 1-2 ชั่วโมงก็พิจารณาการ ถอดท่อช่วยหายใจได้
        
        CPAP
        
        เครื่องช่วยหายใจปล่อยแรงดันบวกเข้าปอด
        
        ค่อยๆลดเเรงดันจากเครื่อง
- - - - การพยาบาล
        
        ควรระวังการให้ขนาดที่ต่ำกว่า 0.5 mg
        
        ติดตามสัญญาณชีพ monitor EKG
      - anticholinergic drug ยับยั้งการทำงานของ valgus nerve ที่หัวใจ ทำให้มีการเพิ่มขึ้นของ heart rate
  - - - ยับยั้งการนำไฟฟ้าผ่าน AV node
      - การนำไปใช้
        
        ใช้เป็น first line drug ในภาวะ Stable narrow complex tachycardia (reentry SVT)
      - ขนาดยาที่ใช้และการบริหารยา
        
        ฉีดเร็ว ๆ ภายใน 1–3 วินาที ตามด้วย NSS bolus 20ml พร้อมกับยกแขนสูง
      - monitor EKG ก่อนเเละหลังให้ยา
    - - การนำไปใช้
        
        Heart failure
        -หัวใจเต้นผิดจังหวะแบบ atrial fibrillation (AF), atrial flutter และ supraventricular Tachycardia (SVT)
      - monitor EKG ก่อนเเละหลังให้ยา
  - - - การบริหารยา เจือจางใน D5W เท่านั้น
      - monitor EKG ทุก 15นาที3 ครั้ง
    - - ใช้เป็นยาตัวแรกในการทำ CPR ทั้งในภาวะ systole/PEA และ VF/pulseless VT
  - - - การนำไปใช้
        
        ปานกลาง เพิ่มการบีบตัวของหัวใจ เพิ่ม Cardiac out put
        
        ขนาดสูง ทำให้หลอดเลือดหดตัว เพิ่มความดันโลหิตและอัตราการเต้นของหัวใจ
        
        ที่ปัสสาวะออกน้อย เพื่อเพิ่มการไหลเวียนเลือดที่ไต เเละสมอง
      - ผลข้างเคียง
        
        การรั่วของยาออกนอกหลอดเลือดทำให้เนื้อเยื่อตายได้
        
        หัวใจเต้นเร็ว เจ็บหน้าอก หัวใจเต้นผิดจังหวะ ปวดศีรษะ
    - - ทำให้กล้ามเนื้อหัวใจบีบตัวแรงขึ้น และหลอดเลือดส่วนปลายขยายตัว
      - การนำไปใช้เพิ่ม cardiac output ในผู้ป่วยหัวใจวาย หรือ cardiogenic shock
    - - หดตัวของหลอดเลือด ทำให้ความดันโลหิตเพิ่มขึ้น
      - การนำไปใช้ septic shock และ cardiogenic shock เเละ shock หลังจากได้รับสารน้ำเพียงพอแล้ว
      - ผลข้างเคียง การรั่วของยาออกนอกหลอดเลือดทำให้เนื้อเยื่อตายได้ตรวจดู IV site ทุก 1 ชั่วโมง
      - การบริหารยา peripheral line ไม่ควรผสมเกินกว่า 4 mg/D5W 250ml
  - - - การนำไปใช้ Hypertensive crisis
      - ผลข้างเคียง ความดันโลหิตต่ำ
    - - การนำไปใช้
        
        ใช้ในการลดความดันโลหิตในผู้ป่วย hypertensive emergency
        
        ลด afterload ในภาวะหัวใจวายเฉียบพลัน
      - การพยาบาล
        
        ประเมินสัญญาณชีพ โดยเฉพาะความดันโลหิต ทุก 5 นาทีหลังให้ยา และติดตามทุก 1 ชั่วโมง
        
        ป้องกันยาในขวดน้ำเกลือทำปฏิกิริยากับแสงด้วยกระดาษ ผ้า หรือ aluminum foil
    - - ทำให้กล้ามเนื้อเรียบของหลอดเลือดดำขยาย ช่วยลดความต้องการออกซิเจนของร่างกาย
      - การนำไปใช้
        
        Acute coronary syndrome, Chest pain (angina pectoris)
      - ผลข้างเคียง Hypotension
- - - - จำเป็นต้องการตรวจ arterial blood gas หรือส่งเลือดตรวจการบ่อย ๆ
      - inotropic drugs และ vasoactive drug
      - รับการผ่าตัดซึ่งอาจเสียเลือดได้มาก
      - วัดความดันโลหิตยาก เช่น ผู้ป่วยถูกไฟไหม้
      - การไหลเวียนลดลง หรือความดันโลหิตต่ำ
    - - ดูแลระบบของ arterial line
        
        ใช้สารน้ำ 0.9%NSS 500 cc ผสมกับ Heparin 2,000-2,500 ยูนิต
        ซึ่งใส่ความดัน (pressure bag) ขนาด 300 มม.ปรอท
      - ป้องกันภาวะแทรกซ้อน
        
        การเกิดเนื้อตาย (Skin necrosis)
        
        Air embolization
        
        การติดเชื้อ (infection)
        
        ภาวะที่มีเลือดออกในเนื้อเยื่อ (Hematoma)
        
        limb ischemia
      - การป้องกันการติดเชื้อ (Infection) การพยาบาล
        
        หลีกเลี่ยงการปลดสาย ข้อต่อต่าง ๆ ดูแลให้เป็นระบบปิด
        
        ประเมินอาการและอาการแสดงของการติดเชื้อ
      - 6.ตรวจสอบข้อต่อต่าง ๆ ให้แน่นอย่างสม่ำเสมอ
      - ตรวจดูคลื่นที่แสดงการอุดตัน (damped waveform) และบันทึกตำแหน่งของสายยาง
      - 5.การเก็บตัวอย่างเลือดส่งตรวจทาง arterial line ต้อง flush สาย ไม่ให้มีเลือดหรือฟองอากาศค้างในสาย
      - การป้องกันการเลื่อนหลุด ควร immobilized arm
      - ตรวจสอบความแม่นยำของการปรับเทียบค่า (Accuracy)
        
        Levelling the transducer
        
        จัดตำแหน่ง transducer ให้อยู่ในตำแหน่ง phlebostatic axis
        
        Zeroing the transducer
        
        เป็นการปรับ transducer กับความดันบรรยากาศ
      - จดบันทึกค่า Arterial blood pressure ที่ได้ทุก 15-60 นาที
      - 10.ในกรณีที่แพทย์ถอดสายยางออกแล้วควรกดตำแหน่งแผลไว้นาน อย่างน้อย 10 นาที
    - - ค่าปกติ MAP = 70-100 mmHg.
  - - - ภาวะน้ำเกิน
      - ต้องการประเมินการทำงานของหัวใจและหลอดเลือด
      - สูญเสียเลือดจากอุบัติเหตุหรือจากการผ่าตัด ภาวะ shock
    - - 1.ความแม่นยำของการเปรียบเทียบค่า
        
        Levelling the transducer
        
        Zero the transducer
      - ป้องกันการเลื่อนหลุดของสายสวน
      - ป้องกันการติดเชื้อในกระแสเลือด
        
        พิจารณาถอดออกให้เร็วที่สุด
        
        ประเมินแผลบริเวณรอบ ๆ
        
        จุกปิด (stopcock) เพื่อให้อยู่ในระบบปิด
        
        เปลี่ยนชุดสารน้ำควรเปลี่ยนภายใน 72 ชั่วโมง
        
        เฝ้าระวังและดูแลระบบการให้สารน้ำต้องเป็นระบบปิดตลอดเวลา
      - ป้องกันการอุดตันของสายสวน
      - การป้องกันฟองอากาศเข้าหลอดเลือดโดยดูแลให้เป็นระบบปิด
    - - โดยให้ปลายสายอยู่ตำแหน่งของSuperior vena cava (SVC)
        ซึ่งแพทย์จะเป็นผู้พิจารณาตำแหน่งใส่