Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาทางระบบประสาท, ทัศนียา วังสะจันทานนท์ ฺ (2555).…

- - - - ไม่มีความผิดปกติของสมอง
    - - มีความผิดปกติของสมอง
  - - - กรณีที่มีการชักเกิน 5 นาที ต้องทำให้หยุดชักเร็วที่สุด โดยให้ยาระงับอาการชัก
        
        diazepam ทางหลอดเลือดดำหรือทางทวารหนัก
      - ให้ยาลดไข้ ร่วมกับ
        
        ตัวลดไข้ (เน้นขณะชักห้ามให้ยาชนิดรับประทาน)
    - - ซักประวัติตรวจร่างกายโดยละเอียด ให้ยาป้องกันการชัก รับประทานทุกวันนาน 1-2ปี
        
        Phenobarbital
        
        Depakine
- - - - ชักกระตุกเฉพาะที่
    - - Primary generalized epilepsy
        
        ไม่มีความผิดปกติในระบบประสาท
      - Secondary generalized epilepsy
        
        มีความผิดปกติในระบบประสาท
  - - - ผ่าตัดเอารอยโรคที่สมองออก
    - - การจัดอาหารสัดส่วนที่มีปริมาณไขมันสูง คาร์โบไฮเดรตต่ำ โปรตีนต่ำ
    - - ให้เด็กรับประทานยากันชักต่อเนื่องทุกวันนาน อย่างน้อย 2 ปี
        
        ห้ามหยุดยาเอง แนะนำวิธีการป้องกันอุบัติเหตุขณะชัก
      - มาตรวจตามนัดเพื่อแพทย์ประเมินอาการและปรับระดับยากันชักให้เหมาะสม
- - - - เชื้อแบคทีเรีย (Bacterial meningitis)
      - เชื้อไวรัส (Viral หรือ Asepitc meningitis)
      - พยาธิ (Eosinophilic meningitis)
      - เชื้อรา (Fungal memingitis)
    - - Pressure
        
        เด็กโต = 110-150 mmH2O
        
        ทารก 100 mmH2O
      - Red cells
        
        ไม่พบ
      - White cell count
        
        ไม่พบ
      - Glucose 50-75 mg/dl(ครึ่งหนึ่งของน้ำตาลในเลือด)
      - Protein 14-45 mg/dl
    - - อาการที่แสดงว่ามีการติดเชื้อ เช่น มีไข้
      - ปวดศีรษะมาก ซึมลง กระหม่อมโป่งตึง อาเจียน ชัก
      - อาการแสดงของการระคายเคืองของเยื่อหุ้มสมอง
        
        คอแข็ง (Stiffness of neck)
        
        Kernig’s sign
        
        ได้ผลบวก
        
        Brudzinski’s sign
        
        ได้ผลบวก
    - - การรักษาเฉพาะ
        
        ให้ยาปฏิชีวนะที่สอดคล้องกับผลการเพาะเชื้อน้ำไขสันหลังที่เป็นสาเหตุ
      - การรักษาตามอาการ ให้ยาลดไข้ ให้ยานอนหลับ ให้ยากันชัก ให้ยาลดอาการบวมของสมอง
        
        ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำรักษาภาวะไม่สมดุลย์สารน้ำและอิเล็คโทรลัยท์อาจต้องเจาะคอหรือใช้เครื่องช่วยหายใจในรายที่มีปัญหาการหายใจหรือหมดสติ
      - การป้องกัน ควรฉีดวัคซีน
        
        Hib vaccine
        
        JE vaccine
        
        BCG
  - - - เชื้อไวรัส
      - เชื้อแบคทีเรีย
      - เชื้อรา
      - เชื้อปาราสิต
      - ปฏิกิริยาต่อวัคซีน
        
        วัคซีนป้องกันโรคไอกรน
        
        วัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้า
    - - ไข้สูง
      - ปวดศีรษะ
      - ปวดบริเวณต้นคอ คอแข็ง (Stiffness of neck)
      - ซึมลง จนถึงขั้นโคม่าได้ภายใน 24 – 72 ชั่วโมง
      - ชัก มีการเคลื่อนไหวผิดปกติ
      - กระสับกระส่าย อารมณ์ผันแปร เพ้อ คลั่ง อาละวาด
      - การหายใจไม่สม่ำเสมอ
    - - ให้ออกซิเจน, เจาะคอ หรือใช้เครื่องช่วยหายใจ
      - การให้ยา ระงับชัก ลดอาการบวมของสมอง
        
        นอนหลับ ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
      - รักษาสมดุลของปริมาณน้ำเข้า – ออก ของร่างกาย
- - - - ต่อไปอาการปวดศีรษะจะมากขึ้น มีอาการอาเจียน ง่วงซึมจนไม่รู้สึกตัว
      - บางรายอาจมีอาการเกร็งชักกระตุกด้วย อาจมีอาการหายใจไม่สม่ำเสมอ
      - ในรายที่เป็นรุนแรงมากจะถึงแก่กรรมประมาณวันที่ 7-9 ของโรค
      - ถ้าพ้นระยะนี้แล้วจะผ่านเข้าระยะฟื้นตัว และมักจะมีความพิการเหลืออยู่
  - - - ซึ่งพบได้ยาก
    - - เจอี ในน้ำไขสันหลังและในเลือด
  - - - ให้ยาลดไข้ลดการบวมของสมอง ระงับอาการชัก
    - - ถ้ามีเสมหะมากอาจต้องทำtracheostomy บางครั้งจำเป็นต้องใช้เครื่องช่วยหายใจ
  - - - ครั้งแรกเมื่ออายุ 1 ปีครึ่ง
      - ครั้งที่ 2 ห่างจากครั้งแรก 2-4 wk
        
        ควรจะเริ่มให้วัคซีนนี้พร้อมกับการให้ booster dose
        DTP และ OPV
      - แล้วฉีดครั้งที่ 3 หลังจากฉีดเข็มที่ 2 ได้ 1 ปี
- - - - จึงมักมีปัญหาการเคลื่อนไหวอวัยวะที่ใช้ในการหายใจและการพูดด้วย
        
        พูดไม่ได้พูดไม่ชัด พูดตะกุกตะกัก พูดช้า
  - - - การมีเลือดออกทางช่องคลอดของมารดาช่วงระหว่างการตั้งครรภ์เดือนที่6-9
      - มารดาขณะตั้งครรภ์ขาดสารอาหาร มารดามีภาวะชักหรือมีภาวะปัญญาอ่อน การเกิดก่อนกำหนด
      - การเกิดน้ำหนักตัวน้อย มารดาขณะตั้งครรภ์มีการใช้ยาบางชนิด
        
        ทำให้สมองเด็กมีพัฒนาการผิดปกติ
    - - เป็นสาเหตุของสมองพิการร้อยละ 30
        
        สมองขาดออกซิเจน ได้รับอันตรายจากการคลอด
        
        คลอดยาก รกพันคอ คลอดท่าก้น
        
        การใช้คีมดึงเด็ก
    - - เป็นสาเหตุของสมองพิการร้อยละ 5
        
        การได้รับการกระทบกระเทือนที่ศีรษะ ตัวเหลืองเมื่อแรกเกิด
        
        เส้นเลือดที่สมองมีความผิดปกติ การขาดออกซิเจนจากการจมน้ำ
        
        การติดเชื้อบริเวณสมอง
        
        เยื่อหุ้มสมองอักเสบ ฝีที่สมอง
        
        การได้รับสารพิษ
        
        สารตะกั่ว ยาฆ่าแมลง
  - - - การดูด การกลืน การเคี้ยว ทำให้สำลักนม หรืออาหารได้ง่าย รีเฟล็กซ์ผิดปกติ
      - การเคลื่อนไหวกับสมดุลของร่างกายมีความผิดปกติถ้าสมอง
      - ส่วนที่เสียนั้นควบคุมการทรงตัว
        
        ภาวะปัญญาอ่อนตั้งแต่ขนาดน้อยถึงมาก พูดไม่ชัดเจน
  - - - diazepam,baclofen
    - - เพื่อให้สมองส่วนต่างๆที่ไม่มีความเสียหายได้พัฒนา
  - - - เนื่องจากปัญหาการรับประทานอาหาร
    - - เนื่องจากความบกพร่องของระบบประสาท
    - - เนื่องจากความบกพร้องด้านการเคลื่อนไหว/ระบบประสาท
- - - - ภาวะที่มีการคั่งของน้ำไขสันหลังในกะโหลกศีรษะบริเวณเวนติดเคิลของสมองและsubarachnoid spaceมากกว่าปกติ
      - น้ำไขสันหลังที่คั่งในปริมาณมากจะทำให้เกิดความดันภายในกะโหลกศีรษะเพิ่ม
  - - - ความยาวเส้นรอบวงศีรษะปกติ
        
        แรกเกิด 35 เซนติเมตร
        
        2 เดือน 35+4 เซนติเมตร
        
        4 เดือน 39+3 เซนติเมตร
        
        6 เดือน 42+2 เซนติเมตร
        
        8 เดือน 44+1 เซนติเมตร
        
        10เดือน 45+1เซนติเมตร
        
        1 ปี 45 เซนติเมตร
        
        2ปี 47 เซนติเมตร
  - - - การให้ยาลดการสร้างน้ำไขสันหลัง (Diamox)
      - ปัญหาแทรกซ้อนของการผ่าตัดใส่ Shunt
        
        Obstruction
        
        Infection
  - - - การพยาบาล
        
        ประเมินอาการความดันในกระโหลกศีรษะสูง
        
        วัดเส้นรอบวงศีรษะทุกวันเวลาเดียวกัน
        
        จัดท่านอนศีรษะสูง 15-30 องศา
    - - การพยาบาล
        
        จัดให้นอนบนที่นอนนุ่มๆ ใช้หมอนนุ่มรองศีรษะไหล่
        
        เปลี่ยนท่านอนบ่อยๆ
        
        รักษาความสะอาดของผิวหนัง
        
        จัดปูที่นอนให้เรียบตึง
        
        ตรวจสอบประเมินการเกิดแผลกดทับสม่ำเสมอ
    - - การพยาบาล
        
        ดูแลให้รับนมน้ำครั้งละน้อยๆโดยแบ่งให้บ่อยครั้ง
        
        ขณะให้นมอุ้มท่าศีรษะสูงเสมอ
        
        หลังให้นมจับเรอไล่ลม
  - - - การติดเชื้อที่แผลผ่าตัด
      - การระบายน้ำไขสันหลังเร็วเกินไป (เน้นนอนราบหลังผ่าตัด ใน 24 ชม.แรก
- - - - พบ Alphafetoprotien ในน้ำคร่ำสูง
  - - - การพยาบาล
        
        จัดท่านอนตะแคงหรือนอนคว่ำ
        
        ไม่นุ่งผ้าอ้อม
        
        ดูแลถุงน้ำให้ชุ่มชื่น ระวังไม่ให้เกิดแผล
        
        หมั่นตรวจสอบการฉีกขาด รั่ว
        
        ประเมินการติดเชื้อ
    - - การพยาบาล
        
        ทำ Crede’manuever ทุก 2-4 hr
        
        ทำความสะอาดทุกครั้งหลังขับถ่าย
        
        ให้ยา Antibiotic ตามแผนการรักษา
    - - การพยาบาล
        
        ทำ Passive Exercise ให้ผู้ป่วย
        
        สอนผู้ปกครองในการกระตุ้นการเคลื่อนไหวของผู้ป่วย
        
        สังเกตอาการอ่อนแรงของแขนขาการควบคุมการขับถ่ายอุจจาระ ปัสสาวะ
    - - มีโอกาสติดเชื้อบริเวณแผลผ่าตัดได้ง่ายจากการปนเปื้อนอุจจาระปัสสาวะ
        
        การพยาบาล
        
        จัดท่านอนตะแคงหรือคว่ำไม่นุ่งผ้าอ้อม
        
        ดูแลทำความสะอาดแผล
        
        ดูแลให้ยา Antibiotic / check V/S
      - เสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัด
        
        การพยาบาล
        
        ตรวจสอบสัญญาณชีพ อาจทุก 2-4 hr
        
        เฝ้าระวังและสังเกตภาวะแทรกซ้อนที่สำคัญคือ แผลติดเชื้อ และ Hydrocephalus
        
        วัดเส้นรอบศีรษะทุกวันเพื่อประเมินภาวะHydrocephalus
        
        บริหารแขนขา/ เปลี่ยนท่านอนบ่อยๆ
- - - - โรคหัวใจ ระบบทางเดินอาหารอุดกั้น ภาวะฮัยโปไทรอยด์
- - - - เริ่มมีอาการเหน็บชา เจ็บ และปวดโดยเฉพาะปลายแขนปลายขา ไหล่ สะโพก และโคนขา
      - อาการอาจเริ่มด้วยอาการคล้ายเป็นตะคริวที่ส่วนปลาย
      - อาจรุนแรงต้องให้ยาแก้ปวด แล้วจึงมีอาการอ่อนแรง ชา สูญเสีย reflex
    - - กล้ามเนื้ออ่อนแรง (Flaccid motorparalysisทั้งสองข้างสมดุลกัน อาการอัมพาตใน GBS จะเริ่มต้นที่ขา เดินลำบาก
      - จะลุกลามขึ้นที่แขนและลำตัวด้านบน รวมไปถึงกล้ามเนื้อทรวงอกแขนทั้งสองข้าง
      - ในรายที่ไม่รุนแรงอาจเกิดแค่ปลายเท้าตกเท่านั้น เมื่อมีการลุกลามไปที่กล้ามเนื้อที่ช่วยในการหายใจทำให้หายใจล้มเหลว
    - - โดยเฉพาะส่วนใบหน้า ประสาทสมองคู่ที่ 7 (Facaial nerve) พบความผิดปกติบ่อยที่สุด
      - มีอัมพาตของหน้า ปิดตา และปากไม่สนิท ความผิดปกติของการแสดงสีหน้า
      - ถ้ามีความผิดปกติเส้นประมาทคู่ที่ 7 (Facial nerve),9 (Glossophryngeal nerve) , และคู่ที่ 10 (Vagus nerve)
        
        ผู้ป่วยจะมีอาการกลืน พูด และหายใจลำบาก
    - - ส่วน medulla oblongata ที่ควบคุมการทำงานของ
        อวัยวะสำคัญและเส้นประสาท vagus
      - เกิดความผิดปกติร่วมด้วยจะเกิดอาการผิดปกติในระบบประสาทอัตโนมัติซึ่งถือเป็นปัญหาที่พบบ่อยในผู้ป่วย GBS
        
        การเต้นหัวใจผิดจังหวะ ความดันโลหิตไม่คงที่
        
        หัวใจเต้นช้าหรือเร็ว หน้าแดง เหงื่อออก
        
        ปัสสาวะคั่ง และท้องอืดจาก paralytic ileus
  - - - เป็นการรักษาที่สะดวกและง่ายกว่า และมีความเสี่ยงน้อยกว่าการแลกเปลี่ยนพลาสม่า
        
        แต่มีข้อเสียคือราคาแพงและมีโอกาสกับเป็นซ้ำได้มากกว่า plasmapheresis
  - - - และความเข้าใจเกี่ยวกับโรคและการปฏิบัติตัวตลอดจนการฟื้นฟูสภาพ
  - - - ช่วยเหลือฟื้นฟูสภาพ Observe อาการแทรกซ้อนจากการจำกัดการเคลื่อนไหว
    - - เนื่องจากผู้ป่วยจะมีน้ำหนักลดลงอย่างรวดเร็ว ต้องการพลังงานในการหย่าเครื่องช่วยหายใจ ทำให้ได้รับอาหารไม่เพียงพอ