Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Nursing care during labor and delivery, การดูแล 1.อธิบายแม่ว่าอาจเกิดจากล…

- - - - มดลูกเข้าอู่ใน 6 Wks.
      - กระบวนการ
        
        1.contraction of muscle fibers: Oxytocinหลั่ง>>>มดลูกหดตัวมากขึ้น>>>เลือดไปเลี้ยงมดลูกลดลง
        
        2.Catabolism(การย่อยสลายโมเลกุล):เลือดไปเลี้ยงมดลูกน้อย>>>มดลูกขาดเลือดไปเลี้ยง>>>มดลูกเหี่ยว>>>สลายตัวเอง(the process of autolysis/self-digestion)>>>หลั่งน้ำย่อยโปรตีน>>>สลายเยื่อบุโพรงมดลูก มีlysosomeช่วยย่อย+phagocytosis กำจัดของเสีย
        
        3.สร้่างเยื่อบุโพรงมดลูกขึ้นใหม่ regenerationof uterine epithelium : มีการสลายเยื่อบุโพรงมดลูก>>>เยื่อบุโพรงมดลูกชั้นนอกSpongy layer(ติดกับมดลูก)>>>สลายตัวหลุดออกExfoliation+สิ่งที่ขับจากโพรงมดลูก(น้ำคาวปลา)
      - น้ำคาวปลา Lochia
        
        1.Lochia rubra:วันที่1-3วัน สีแดงสด
        
        2.Lochia serosa:วันที่4-9วัน สีชมพูจาง/น้ำตาลเหลือง
        
        3.Lochia alba:ใวันที่10-21 สีดหลืองข้น/ครีมขาว
      - ระดับมดลูก กลมแข็ง หดรัดตัวดี 24hr.จะเหนือสะดือเล็กน้อย เอียงทางขวา จะลดลงวันละ 0.5-1นิ้ว จะคลำไม่พบประมานวันที่ 10-12
      - After pain ปวดมดลูก :
        
        ท้องหลังปวดมากกว่าท้องแรก เพราะว่า กน.มดลูก มีความตึงตัวน้อยลง ทำให้หดรัดตัวและคลาย แรงมากขึ้น
        
        ปวดเพิ่มตอนลูกดูดนม
        
        ครรภ์แฝด น้ำคร่ำมาก คลอดล่าช้า เศษรกค้างในโพรงมดลุฏ
    - - -มีลักษณะนุ่ม บวม บาง ช้ำ
      - รูปากมดลูกด้านนอก External os:ฉีกขาด หลัง 1 wk.แคบลง เปลี่ยนแปลงถาวร เป็นรูปวงรี มีรอบฉีกขาดคล้ายปากปลา fish mouth
      - internal os:ฟื้นตัวเหมือนก่อนตั้งครรภ์
    - - ช่องคลอด นุ่มบวม ช้ำ ความตึงตัวลดลง
      - ฝีเย็บ:หายประมาณ 2-3 wk. ประเมินโดยหลัก REEDA
        Redness:แดง
        Edema:บวม
        Ecchymosis:ช้ำเลือด
        Discharge:สิ่งคัดหลั่ง
        Approximation:ขอบแผลเรียบชิดติดกันดี
    - - Prolactin สร้าง Oxytocin หลั่ง
      - กลไกลการสร้างและหลั่ง
        
        1.anterior pituitary gland:หลั่งprolactinกระตุ้นสร้างน้ำนม
        Sucking stimulus>>>prolactinสูง(สูงมาก30นาทีหลังดูดเสร็จprolactin)>>สะสมไว้มื้อต่อไป>>>prolactin เข้าสู่ baseline 3้hr.หลังลูกดูดนม
        -รักษาprolactinกระตุ้นให้ลูกดูดทุก 3 hr.
        น้ำนมจะมีโปรตีนที่ยับยั้งการสร้างน้ำนมจากalveoli เมื่อมีน้ำนมค้าง คือ Feedback inhibitor lactation (FIL) ลูกดูด>>สารนี้ขับออก เต้านมจะสร้างน้ำนมต่อไปได้
        
        2.Posterior pituitary gland :หลั่งOxytocin >>กระตุ้น myoepithelial cells หดตัว>> บีบน้ำนมจาก aveoli>> ไหลผ่านduct>>>เข้าสู่ปากลูก
        
        Oxytocin
        
        Let-down reflex/milk-ejection reflex: ได้ยินเสียงลูกร้อง มองหน้าลูก คิดถึงลูก>>>น้ำนมไหล
        
        มดลูกหดรัดตัวดี ขับน้ำคาวปลา ลดความเสี่ยงตกเลือดหลังคลอด มดลูกเข้าอู่เร็ว
      - ชนิดน้ำนม
        
        Colostum น้ำนมเหลือง วันที่2-3 มีเบต้าแคโรทีน VitA มี IgA ป้องกันการติดเชื้อในทางเดินอาหาร ,ระบายขี้เทาที่มีbilirubinป้องกันตัสเหลือง
        
        Transitional milk น้ำนมก่อนแท้ วันที่ 5-7 IgA วิตามินละลายในไขมันลดลง วิตามินลายในน้ำเพิ่ม น้ำตาล ไขมันพลังงานเพิ่ม
        
        True milk or mature milk : หลัง 2wks.สีขาวข้น น้ำมาก วิตามินทุกชนิด ยกเว้น Vit K(ผ่านรกสู่เด็กไม่ได้)
      - การคัดตึงเต้านม มี 6ระดับ
        เกรด 1 นุ่ม
        เกรด 2 เปลี่ยนแปลงเล็กน้อย
        เกรด 3 แข็ง กดไม่เจ็บ
        เกรด 4 แข็ง กดเจ็บเล็กน้อย
        เกรด 5 แข็ง กดเจ็บปานกลาง
        เกรด 6 แข็งมาก กดเจ็บมาก
- - - - โปรตีน
      - ไขมัน พัฒนาสมอง
      - คาร์โบไฮเดรต :lactose ดูดซึมCa
      - เกลือแร่:iron กินนมแม่ไม่มีภาวะเลือดจาง
      - วิตามิน:A D E K B1,2,6.12 folic ไนอะซีน
      - เอนไซน์+ฮอร์โมน:ไลเปส อมิเลส prolactin oxytocin
- - - - มีเลือดสีแดงสด ไม่จางลง มากกว่า 3วัน
      - ปวดท้องมาก
      - T>38 องศา
      - เจ็บปวด แสบขัด เมื่อปัสสาวะ
      - มีน้ำหนอง หรือ เลือดไหลจากช่องคลอดหรือฝีเย็บ
      - ระดุขาวมีกลิ่นเหม็น
      - น้ำคาวปลามีกลิ่นเหม็น สีน้ำตาลหรือแดเข้มชุ่ม1ชิ้น/1hr
      - ปวดศรีษะ ตาพร่ามัว จุดเสียดยอดอก
      - มีก้อนที่เต้านมเต้านมบวมแดง
      - 2week คลำได้ก้อนทางหน้าท้อง
    - - ตัวตาเหลือง
      - สะดือบวมแดง
      - ตาบวมแฉะ
      - ไม่ดูดนม ซึมลง ร้องป่วน
      - อาเจียนออกมาทุกครั้งที่กิน
      - อุจจาระเหลวปนน้ำ 3 ครั้ง/12hr หรือ มีมูกเลือดปน 1 ครั้ง
      - ท้องอืด
      - ปากเป็นฝ้าขาว
      - มีไข้สูง
      - ชัก