Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ยาที่ใช้ในระบบประสาทอัตโนมัติ - Coggle Diagram
ยาที่ใช้ในระบบประสาทอัตโนมัติ
ระบบประสาทซิมพาเทติก
ทำงานเพื่อให้สามารถ "ต่อสู้หรือถอยหนี"
ระบบประสาทพาราซิมพาเทติก
เปรียบเสมือนการชะลอหรือห้ามระบบ "เพื่อให้พักผ่อนหรือย่อยอาหาร"
สารสื่อประสาท และตัวรับในระบบประสาทอัตโนมัติ
สารสื่อประสาทในระบบประสาทซิมพาเทติก
สารสื่อประสาทในระบบประสาทพาราซิมพาเทติก
สารสื่อระบบประสาทในระบบโซมาติก
การแบ่งประเภทของ Adrenergic receptors
Alpha 1 พบที่กล้ามเนื้อเรียบของหลอดเลือด ทางเดินปัสสาวะ และมดลูก
Alpha 2 พบที่ปลายประสาทซิมพาเทติกที่เนื้อเยื่อต่างๆ
Beta 1 พบที่หัวใจเมื่อกระตุ้นจะเพิ่มแรงบีบตัว
Beta 2 พบที่กล้ามเนื้อเรียบของหลอดเลือด หลอดลม ทางเดินปัสสาวะ
Beta 3 พบที่เซลล์ไขมันเมื่อมีกระตุ้นให้สลายไขมัน
การแบ่งประเภทของ Cholinergic receptor
Nicotinic receptor พบที่ปมประสาท
Muscarinic receptor แบ่งเป็น
M 1 พบที่สมอง Peripheral neuron
M 2 พบที่หัวใจและบางส่วนของ Peripheral neuron
M 3 พบได้ตามต่อมมีท่อต่างๆ
M 4 พบที่ระบบประสาท การกระตุ้นทำให้เสริมการหลั่งของ Dopamine
M 5 พบที่ Dopamine neuron
ยาที่ออกทธิ์ต่อระบบประสาทอัตโนมัติ
ยาโคลิเนอร์จิค (Cholinergic drugs)
ยาต้านมัสคาริจิค (ntimuscrinic drugs)
ยากระตุ้นระบบประสาทซิมพาเทติก (drenergic drugs)
ยาปิดกั้นอะดรีเนอร์ครีเซพเตอร์ (Adrenoceptor blocking drugs)
Cholinergic gonist
สารโคลิเนอร์จิกออกฤทธิ์โดยตรง Acetylcholine (Ach) และสารสังเคราะห์ choline ester
ออกฤทธิ์กระตุ้นที่ Muscarinic และ Nicotinic receptor
ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
ระบบไหลเวียนเลือด
ระบบหายใจ
3.ระบบทางเดินปัสสาวะ
ระบบทางเดินอาหาร
ฤทธิ์ต่อตา
ระบบประสาทส่วนกลาง
อาการข้างเคียงและความเป็นพิษ
อาการมึนเวียนศีรษะ คล้ายจะเป็นลม อาเจียน ทำให้มีน้ำลาย น้ำมูก น้ำตาไหล เหงื่อออก ปวดปัสสาวะ
ข้อห้ามใช้
ผู้ที่เป็นโรคหอบหืด หรือปอดอุดกั้นเรื้อรัง
โรคแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้
Anticholinesterase agent
ออกฤทธิ์ทางอ้อม
ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
ผลต่อ muscarinic receptor คล้ายกับ Cholinergic agonist
ผลต่อ nicotinic receptor
การนำไปใช้ทางคลินิก
ใช้ในการรักษาอาการลำไส้ กระเพาะอาหารไม่บีบตัว
ใช้ในการรักษาโรค Myasthenia gravis
ใช้ในการยุติฤทธิ์ของยาคลายกล้ามเนื้อ
รักษา Azheimer'disease
อาการข้างเคียง และความเป็นพิษ
เมื่อได้รับสารพิษ จะเกิดอาการ รูม่านตาเล็ก หายใจลำบาก หัวใจเต้นช้า
ยาต้านมัสคารินิค
ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
ระบบตา
ระบบทางเดินอาหาร
ระบบทางเดินหายใจ
กล้ามเนื้อเรียบอื่นๆ
ต่อมเหงื่อ
ระบบหัวใจและหลอดเลือด
การนำไปใช้ทางคลินิก
Antisecretory
ใช้เป็น Antispasmodics
ใช้รักษาภาวะกระเพาะปัสสาวะบีบตัวไวมากเกินไป
จักษุแพทย์ ทำให้รูม่านตาขยาย
ใช้เป็นยาขยายหลอดลม
ใช้เป็นยาเตรียมผู้ป่วยก่อนผ่าตัด
ใช้เป็นยารักษาโรคพาร์กินสัน
รักษาภาวะล้มเหลวของระบบไหลเวียนโลหิต
ใช้เป็นยาป้องกันและรักษาอาการเมารถ เมาคลื่น
ใจ้เป็นยาต้านพิษ
อาการข้างเคียงและความเป็นพิษ
ปากแห้ง คอแห้ง ตาพร่ามัว ร้อนวูบวาบทางผิวหนัง ท้องผูก
ยากระตุ้นประสาทซิมพาเทติก
กลุ่มยา Catecholamines ได้แก่ Epineprine, Norepinephrine (NE), Dopamine (DA) และ Dobutmine
ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
ระบบไหลเวียนเลือด
ผลต่อกล้ามเนื้อเรียบ
ผลกระตุ้นหัวใจ
ผลต่อเมแทบอลิซึม
ผลต่อระบบต่อมไร้ท่อ
ผลต่อระบบประสาทส่วนกลาง
ผลต่อตา
Epinephrine
ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
ระบบไหลเวียนโลหิต
ระบบทางเดินอาหาร
ระบบหายใจ
ผลต่อเมแทบอลิซึม
ยาเข้าสู่สมองได้น้อยจึงไม่มีฤทธิ์กระตุ้นสมอง
การนำไปใช้ทางคลินิก
ภาวะหัวใจหยุดเต้น
ภาวะแอนาฟิแล็กซิส
ใช้เพื่อห้ามเลือด
ใช้ผสมยาชาเฉพาะที่่
norepinephrine
ออกฤทธิ์เช่นเดียวกับ epinephrine
Dopamine; DA
Dobutamine
อาการข้างเคียงและความเป็นพิษ
ระบบประสาท
ระบบไหลเวียน
Tissue necrosis
Alpha-adrenergic agonist
Alpha-1 gonist
Phenylephrine
Midodrine
Alpha-2 gonist
เป็นยาที่เลือกใ้ในสตรีตั้งครรภ์รักษาอาการขาดเหล้า หรือ อาการถอนพิษ ของสุรา เฮโรอีนและมอร์ฟีน คือ ยาช่วยลดอาการทางระบบประสาทซิมพาเทติกที่เพิ่มขึ้นเนื่องจากการหยุดยาเสพติดได้
ฺBeta-adrenergic agonist
Beta 2 adrenergic agonist
ยาขยายหลอดลมชนิดออกฤทธิ์สั้น ออกฤทธิ์ได้เร็วภายใน 15 วินาที
ยาขยายหลอดลมชนิดออกฤทธิ์ยาว
อาการเคียงข้างและความเป็นพิษ
ใจสั่น
อาการสั่น
กระวนกระวาย
วิตกกังวล
หัวใจเต้นเร็ว
beta 3 drenergic agonist
Indirect-acting and mixed-type adrenergic agonsit
Ephedrine & pseudoephedrine
ใช้เป็นยาลดน้ำมูกและคัดจมูก อาการข้างเคียงมีมากในผู้ป่วยโรคหัวใจ
Amphetamine
ประโยชน์ทางคลินิก
ภาวะหัวใจหยุดเต้น
ภาวะช็อก
Anaphylaxis
Asthm & COPD
Glaucoma
Antihypertensive
ลดการคั่งการบวมของเนื้อเยื่อในจมูก
ยาปิดกั้นอะดรีเนอร์จิครีเซพเตอร์
Alpha-adrenergic antagonists
Prazosin, Doxazosin
อาการเคียงข้างและความเป็นพิษ
การที่มีภาวะความดันโลหิตต่ำในขณะเปลี่ยนอิริยาบถ มักพบบ่อยในการใช้ยาระยะแรกๆ
ฺBeta-adrenergic antagonists
Non-selective beta-blocker
Propranolol
ใช้รักษาความดันโลหิตสูง
ลดอาการใจสั่น
Selective beta-blocker
Metoprolol และ Atenolol ยานี้ห้ามใช้ในผู้ป่วยที่มีอัตราการเต้นของหัวใจช้ากว่า 40 ครั้ง/นาที
อาการข้างเคียงและความเป็นพิษ
ระบบหัวใจและหลอดเลือด
ระบบหายใจ
หัวใจเต้นผิดจังหวะ
ระบบประสาท
ยากลุ่มนี้มีผลกับระบบต้อมไร้ท่อและต่อกระบวนการเมแทบอลิซึม