Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 3 การส่งเสริมสุขอนามัยและการพักผ่อนนอนหลับ - Coggle Diagram

- - - - พยาบาลจะช่วยส่งเสริมความสุขสบายทั้งทางร่างกาย
      - พยาบาละจิตใจจะช่วยส่งเสริมให้ผู้ปุวยมีความสุขกายสุขใจ
      - พยาบาลจะเป็นผู้ให้การพยาบาลเพื่อส่งเสริมความสุขสบายแก่บุคคล
  - - - บุคคลที่มีอาชีพเกี่ยวกับการดูแลสุขภาพ
        
        ให้ความสาคัญของการดูแลสุขอนามัยส่วนบุคคลต่อการดาเนินชีวิตประจำวัน
        
        ใส่ใจต่อการดูแลสุขอนามัยส่วนบุคคลได้เป็นอย่างดี
        
        มีความรู้ ความเข้าใจ
    - - การดาเนินชีวิตในเขตเมือง
        และเขตชนบท
      - การใช้ชีวิต การดูแลสุขอนามัยส่วนบุคคลมีความแตกต่างกันอย่างเป็นรูปธรรมชัดเจน
    - - บุคคลที่มีฐานะดี
        
        ย่อมมีโอกาสเลือกใช้ผลิตภัณฑ์และให้เวลากับดูแลสุขอนามัยส่วนบุคคลมากขึ้น
      - หากเศรษฐกิจไม่พอเพียง
        
        ผู้ปุวยอาจต้องทางานเพื่อ
        หารายได้จนไม่มีเวลาดูแลตนเอง
    - - ส่งผลในการดูแลสุขอนามัยส่วนบุคคลลดลง
      - ทำให้ไม่สนใจดูแลตนเอง
    - - บุคคลที่มีการศึกษา
        
        มักจะศึกษาค้นคว้าประโยชน์ และโทษของการดูแลสุขอนามัยส่วนบุคคล
        
        มักจะศึกษาค้นคว้า และมีความรู้ในการดูแลรักษา
        ความสะอาดของร่างกายและสิ่งแวดล้อม
    - - ฤดูร้อน
        
        อากาศร้อนก็จะอาบน้า หรือลูบตัวบ่อยครั้ง
        
        ทำให้คนเรามีเหงื่อไคล
        
        ทาให้รู้สึกร้อนอบอ้าว
    - - การเจ็บปุวยที่รุนแรงหรือเรื้อรัง
        
        ร่างกายอ่อนเพลีย
        
        ทาให้การดูแลสุขอนามัยส่วนบุคคลลดลง
        หรือไม่ได้ปกติ
        
        ระบบประสาทกล้ามเนื้อทางานได้ไม่ดี
    - - ห้ามสระผมขณะมีไข้
      - หลังคลอดบุตรห้ามสระ
    - - เพศหญิงเป็นเพศที่อ่อนแอ และไวต่อความรู้สึกกว่าเพศชาย
    - - บางคนชอบโกนหนวดหลังอาบน้า
      - บางคนชอบอาบน้าอุ่น
      - บางคนชอบโกนหนวดก่อนอาบน้า
    - - ผู้สูงอายุที่ความสามารถในการดูแลสุขอนามัยส่วนบุคคลลดลงผู้ดูแลต้องให้การดูแลทดแทนแบบพึ่งพา
      - เด็กเล็กไม่สามารถดูแลสุขอนามัยส่วนบุคคลได้ด้วยตนเองผู้ปกครองต้องให้การดูแลอย่างใกล้ชิด
  - - - หากทากิจกรรมภายในช่วงก่อนเวลา 16.00 น.
      - หากทาในช่วงเวลาตอนเย็น จะเป็น
        หน้าที่ของเวรบ่าย
        
        การล้างมือ
        
        ล้างหน้า หวีผม สระผม
        
        การดูแลทาความสะอาดปากและฟัน
    - - พยาบาลเวรเช้าที่จะให้การพยาบาลภายหลังผู้ปุวยรับประทานอาหารเช้าเสร็จเรียบร้อย
      - ถ้าผู้ปุวยช่วยเหลือตนเองได้บ้างหรือทาไม่ได้เลยพยาบาลจะช่วยเหลือในการอาบน้าผู้ปุวยบนเตียง
      - ให้บริการหม้อนอนในผู้ปุวยหญิง
      - กระบอกปัสสาวะในผู้ปุวยชาย
    - - การล้างมือ ล้างหน้าทาความสะอาดปากฟัน การนวดหลัง
      - การจัดท่าให้ผู้ปุวยได้พักผ่อนอย่างสุขสบาย
      - เป็นการพยาบาลที่ให้การดูแลเรื่องการให้หม้อนอน
    - - ความรับผิดชอบของพยาบาลเวรดึก
      - เมื่อผู้ปุวยตื่นนอนแล้วพยาบาลจะดูแลผู้ปุวย
        
        ช่วยเหลือเรื่องการขับถ่ายปัสสาวะ อุจจาระ
        
        การให้กระบอกปัสสาวะ
        
        การทาความสะอาดร่างกาย
        
        การเช็ดหน้า
        
        ความสะอาดปากและฟัน
        
        ล้างมือ
    - - พยาบาลให้การพยาบาลตามความต้องการของผู้ปุวยตลอด 24 ชั่วโมง
        
        ถ้าผู้ปุวยปัสสาวะรดที่
        นอนเปียกทั้งตัว
        
        พยาบาลจะช่วยเช็ดตัว
        
        ทาความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอก
        
        การเปลี่ยนเสื้อผ้า ผ้าปูที่นอนให้ผู้ปุวย
- - - - Absolute bed res
        
        เป็นการพักผ่อนโดยให้ผู้ปุวยนอนอยู่บนเตียง ไม่ให้
        ร่างกายออกแรงในกิจกรรมใด ที่จะทาให้รู้สึกเหนื่อย
      - Bed rest
        
        เป็นการพักผ่อนโดยให้ผู้ปุวยนอนอยู่บนเตียง สามารถทา
        กิจกรรมประจาวันได้ตามความสามารถของผู้ปุวย
  - - - ความไม่สุขสบาย
        
        1) ความเจ็บปวด
        
        2) การใส่สายยางและท่อระบายต่างๆ
        
        3) ท่านอนที่ไม่เหมาะสม
        
        4) อาการคลื่นไส้ อาเจียน
        
        5) ภาวะไข้หลังผ่าตัด
      - ปัจจัยส่วนบุคคล
        
        1) อายุ
        
        2) เพศ
    - - 3) แสง
        
        การเปิดไฟเพื่อให้การพยาบาลบ่อยครั้งเป็น
        การรบกวนการนอนหลับของผู้ปุวย
      - 4) ความไม่คุ้นเคยต่อสถานที่สิ่งแวดล้อมของโรงพยาบาล
        
        ขนาดของเตียงนอน
        
        ความแข็งของที่นอนและหมอน
        
        กลิ่นซึ่งเป็นลักษณะเฉพาะของผ้า
      - 2) อุณหภูมิ
        
        อุณหภูมิที่ต่าหรือสูงเกินไป จะทาให้ผู้ปุวย
        กระสับกระส่ายเพิ่มขึ้น
      - 5) กิจกรรมการรักษาพยาบาล
        
        การพลิกตะแคงตัว
        
        การให้ยากินและฉีด
        
        การทาหัตถการต่าง
      - 1) เสียง
        
        ทาให้ระยะเวลาเริ่มต้นการนอนหลับนานขึ้น
        
        าให้คุณภาพการนอนหลับไม่ดี
      - 6) อาหาร
        
        การรับประทานอาหารที่มีสารทริพโทแฟ็น
        ซึ่งมีอยู่ในนมจะส่งเสริมการนอนหลับ
      - 7) ยา
        
        ยาขยายหลอดลม ทาให้นอนหลับยากแ
        และรบกวนการนอนหลับยาต้านอาการซึมเศร้า
        
        ยาปิดกั้นเบต้ารีเซฟเตอร์ ทาให้เกิดฝันร้าย
        
        ยาต้านอาการซึมเศร้าทาให้แขนหรือขา
        กระตุกเป็นระยะขณะนอนหลับเพิ่มขึ้น
  - - - ระยะที่ 2 (หลับตื้น)
        
        การหลับในช่วงต้น
        
        เป็นสภาพที่ไม่ได้ยินเสียงรบกวนจากภายนอก
        
        ระยะนี้จะถูกปลุกให้ตื่นได้โดยง่าย
      - ระยะที่ 3
        (หลับปานกลาง)
        
        ความมีสติรู้ตัวจะหายไป
        
        ขั้นนี้จะใช้เวลาประมาณ 20 - 30 นาที
        
        คลื่นสมองและชีพจรจะเต้นช้าลง
      - ระยะที่ 1(เริ่มมีความง่วง)
        
        คนทั่วไปใช้เวลาตั้งแต่ 30 วินาที - 7 นาที
        
        ช่วงเริ่มหลับที่เปลี่ยนจากการตื่นไปสู่ การนอน
      - ระยะที่ 4 (หลับลึก)
        
        ใช้เวลา 30 - 50 นาที
        
        าจมีการนอนละเมอหรือฝันร้ายได้
        
        อัตราการเต้นของหัวใจลดลง 60 ครั้งต่อนาที
        
        growthhormone จะมีการหลั่งในระยะนี้
    - - นอนหลับสรีรวิทยาของร่างกายจะมีการบางสิ่งเพิ่มขึ้น
        
        การขับเหงื่อออกเพิ่มมากขึ้น
        
        ปัสสาวะมีสีเข้มขึ้น
      - นอนหลับสรีรวิทยาของร่างกายจะมีการบางสิ่งลดลง
        
        อัตราการเต้นของชีพจรจะลดลง 10-30 ครั้งต่อนาที
        
        การหายใจจะลดลง หายใจลึกและอัตราไม่สม่าเสมอ
        
        ความดันเลือดซิสโตลิค (systolic) จะลดลง 20-30 mmHg ขณะหลับสนิท
        
        กล้ามเนื้อและเส้นเอ็นต่าง คลายตัว
        
        อุณหภูมิของร่างกายลดลง 0.5-1.0 องศาฟาเรนไฮด์
        
        ความเจ็บปวด การได้ยิน การสัมผัส กลิ่น และการมองเห็นจะลดลง ตากลอกขึ้น หรือเหมือนลืมตา รูม่านตาหดตัว
        
        การผลิตความร้อนลดลง ร้อยละ 10-15
        
        ปริมาณปัสสาวะลดลง
        
        ผ่อนคลายจากความเหนื่อยล้า
        
        และเก็บพลังงานไว้ใช้ในวันต่อไป
        
        การนอนช่วยให้ร่างกายได้พักผ่อนอย่างเต็มที่
  - - - ทาให้มีการเปลี่ยนแปลงของอารมณ์ได้ง่าย
      - มีอาการเซื่องซึมและหงุดหงิด โมโหง่าย
      - ไม่สามารถยับยั้งพฤติกรรมความ
        ก้าวร้าวของตนเองได้
    - - การปฏิบัติกิจกรรมในช่วงกลางวันลดลง
      - สมาธิไม่ดี
      - แก้ไขปัญหาได้ช้า
    - - เมื่อยล้าคลื่นไส้ อาเจียน ท้องผูก ปวดศีรษะ วิงเวียนเหมือนบ้านหมุน
      - ความทนต่อความเจ็บปวดลดลง กล้ามเนื้อคออ่อนแรง
      - ความคิดและการรับรู้บกพร่อง
      - รู้สึกว่าตนเองมีการตอบสนองต่อการกระตุ้นจากสิ่งเร้าได้ง่าย
    - - การมีปฏิสัมพันธ์ในครอบครัวและสังคมลดลง
      - ความมั่นใจในการทางานลดลง
      - การใช้ระบบบริการทางด้านสุขภาพเพิ่มขึ้น
  - - - 2) การนอนหลับไม่เพียงพอระยะสั้น
        
        การนอนหลับไม่เพียงพอเป็นระยะเวลาไม่เกิน 3 สัปดาห์
        
        เหตุเดียวกับการนอนหลับไม่เพียงพอชั่วคราวแต่มีเวลานานกว่า
      - 3) การนอนหลับไม่เพียงพอแบบเรื้อรัง
        
        2) โรคทางอายุรกรรม
        
        โรคสมองเสื่อม
        
        วัยทอง
        
        โรคหอบหืด
        
        อาการปวด
        
        3) อาการข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์ของยารักษาโรคบางชนิด
        
        สเตียรอยด์
        
        คาเฟอีน
        
        ยาแอมเฟตามีน
        
        1) โรคทางจิตเวช
        
        โรคซึมเศร้า
        
        ภาวะวิตกกังวล
        
        4) โรคของการนอนหลับโดยตรง
        
        การหยุดหายใจเป็นพัก ระหว่างหลับ
        
        การนอนเกิดขึ้นช้าและตื่นสายกว่าคนทั่วไป
        
        อาการขากระตุกเป็นพักระหว่างหลับ
      - 1) การนอนหลับไม่เพียงพอชั่วคราว
        
        การนอนหลับไม่เพียงพอเป็นช่วงเวลาสั้น 3- 5 วัน
        
        สาเหตุมาจากปัญหาด้านอารมณ์ปัญหาตึงเครียดในชีวิต
        
        อาการเจ็บปุวยทางร่างกาย
    - - เป็นการนอนหลับมาก หรือง่วงนอนมากกว่าปกติ
      - เป็นเรื่องผิดปกติต้องการการตรวจพิเศษเพื่อหาสาเหตุ
      - การหลับที่เกิดขึ้นนั้นไม่สามารถฝืนได้
    - - 3) กลุ่มอาการที่เกิดขึ้นขณะหลับชนิดที่มีการกรอกตา
        
        ภาวะผีอา
        
        ภาวะฝันร้าย
      - 4) กลุ่มอื่น ๆ
        
        การกรน
        
        การไหลตาย
        
        การปัสสาวะรดที่นอนขณะหลับ
      - 2) ความผิดปกติที่เกิดขึ้นในช่วงจากหลับมาตื่น หรือจากตื่นมาหลับ
        
        ละเมอพูด
        
        ศีรษะโขกกาแพง
        
        อาการขากระตุกขณะกาลังหลับ
      - ผลที่เกิดจาการนอนหลับผิดปกติ
        
        ผลจากการนอนไม่เพียงพอในการนอนชนิด REM
        
        ความคิดบกพร่องการรับรู้บกพร่อง
        
        ประสาทหลอน
        
        ผลในภาพรวมจะทาให้การทางานของร่างกายขาดประสิทธิภาพจากร่างกายอ่อนล้า และขาดสมาธิ
        
        ผลจากการนอนไม่เพียงพอในการนอนชนิด NREM
        
        ทนต่อความเจ็บปวดได้ลดลง กล้ามเนื้อคออ่อนแรง
        
        ภูมิต้านทานลดลงระดับความรู้สึกตัวบกพร่อง
        
        เมื่อยล้า คลื่นไส้ อาเจียน ท้องผูก เวียนศีรษะ
      - 1) ความผิดปกติของการตื่น
        
        ละเมอเดิน
        
        ฝันร้าย
        
        อาการสับสน