Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ยาที่ใช้ในระบบประสาทอัติโนมัติ Drug used in Autonomic Nervous System -…

- - - - " ต่อสู้ / ถอยหนี "
      - เพิ่มการใช้พลังงาน
        
        หัวใจเต้นเร็ว
        
        กระเพาะอาหาร/กระเพาะปัสสาวะบีบตัว
        
        เพิ่มการหลั่งกรด
        
        ระบบทางเดินอาหารทำงานลดลง
    - - " ชะลอ / ห้ามระบบ "
      - พักผ่อนและย่อยอาหาร
        
        ลดอัตราการเต้นของหัวใจ
        
        หลอดลมตีบแคบลง
        
        กระเพาะอาหารและกระเพาะปัสสาวะบีบตัว
        
        เพิ่มการหลั่งกรดและน้ำย่อย
  - - - NE จับกับ Adrenergic receptor
        
        Alpha
        
        Beta
    - - ACh จับกับ Cholinergic recaptor
        
        Muscarinin (M)
        
        Nicotinic receptors (N)
    - - มเส้นประสาทหลั่งไปที่กล้ามเนื้อลาย
        ซึ่งหลั่งที่ Nicotinic receptors กล้ามเนื้อลาย
  - - - เกิดการตอบสนองต่อการหดตัว
        
        กล้ามเนื้อเรียบของหลอดเลือด
        
        ทางเดินปัสสาวะ
        
        มดลูก
    - - การกระตุ้นจะยับยั้งการหลั่งNE
        
        ปลายประสาทซิมพาเทติกที่เนื้อเยื่อ
        
        สมอง
    - - เมื่อถูกกระตุ้นจะเพิ่มแรงบีบตัว
        
        หัวใจ
    - - เมื่อถูกกระตุ้นจะเกิดการคลายตัว
        
        กล้ามเนื้อเรียบของหลอดเลือด
        
        หลอดลม
        
        ทางเดินปัสสาวะ
        
        มดลูก
      - ก่อให้เกิดการสลายไกลโครเจน
        
        กล้ามเนื้อลาย
  - - - ปมประสาท
    - - M1
        
        เมื่อถูกกระตุ้นเกิดการ
        ตอบสนองแบบExcitation
        
        สมอง peripheral neoron
      - M2
        
        เมื่อถูกกระตุ้นเกิด
        การตอบสนองแบบยับยั้ง
        
        หัวใจ
        
        บางส่วนของ peripheral neuron
      - M3
        
        เกิดการตอบสนองแบบ Excitation
        
        ต่อมที่มีท่อต่างๆ
        
        กล้ามเนื้อเรียบของทางเดินอาหาร
        
        ทางเดินหายใจ
      - M4
        
        เสริมการหลั่งของ Dopamine
        
        ระบบประสาท
      - M5
        
        เสริมการหลั่ง Dopamineโดยตรง
        
        Dopamins neuron
- - - - ACh
        
        ยาต้นแบบ
        
        ไม่สามารถนำมารักษา
        
        ออกฤทธิ์สั้นเพราะยาถูกทำลายเร็ว
        
        AChE สังเคราะห์ Choline ester อื่นๆ
        
        Carbachol
        
        Bethanechol
        
        ออกฤทธิ์ กระตุ้น
        
        Muscarinic
        
        Nicotinic receptor
        
        ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
        
        ระบบไหลเวียนเลือด
        
        สาร Muscarinis agonist
        
        ลดความต้านทานหลอดเลือดส่วนปลาย
        
        หลอดเลือดขยายตัว
        
        ลดความดันโลหิต
        
        ลดการเต้นของหัวใจ
        
        ระบบหายใจ
        
        กล้ามเนื้อเรียบหลอดลมหดตัว
        
        ต่อมในหลอดลมหลั่งสารคัดหลั่มเพิ่มากขึ้น
        
        ทางเดินปัสสาวะ
        
        กระเพาะปัสสาวะหดตัว
        
        เพิ่มความดันในกระเพาะปัสสาวะ
        
        เพิ่มการบีบตัวของท่อปัสสาวะ
        
        เพิ่มการคลายตัวของกล้ามหูรูด
        และtrigone ของกระเพาะปัสสาวะต่างๆ
        
        ทางเดินอาหาร
        
        เพิ่มการหลั่งสารคัดหลั่ง
        น้ำลาย/กรดในกระเพาะอาหาร/ต่อมในตับอ่อนและลำไส้
        
        กล้ามเนื้อทางเดินอาหารบีบตัว
        
        กล้ามเนื้อ sphingter ต่างๆคลายตัว
        
        ฤทธิ์ต่อตา
        
        ม่านตาหรี่
        
        ลดความดันในเบ้าตา
        
        ระบบประสาทส่วนกลาง
        
        กระตุ้นสมองส่วน cortex
        
        รับรู้
        
        เคลื่อนไหว
        
        อยากอาหาร
        
        ปวด
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        รักษาระบบทางเดินปัสสาวะ
        
        ปัสสาวะไม่ออกจากการผ่าตัด/คลอดบุตร
        
        กระเพาะปัสสาวะไม่ทำงาน
        
        รักษาต้อหิน
        
        รักษาอาการท้องอืด
      - อาการข้างเคียงและความเป็นพิษ
        
        ชนิดเม็ด
        
        มึนเวียนศีรษะคล้ายจะเป็นลม
        
        มีน้ำลาย น้ำมูก น้ำตาไหล
        
        เหงื่อออก
        
        ปวดปัสสาวะ
        
        ปวกมวนท้อง
        
        ชนิดหยอด
        
        ตามัว
        
        ระคายเคือง
        
        คันตา
        
        ตาแดง
        
        น้ำตาไหล
    - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        ยับยั้งการทำงานของเอนไซด์ AChE ซึ่งเป็นเอนไซด์ที่ทำลาย ACh
        ทำให้ACh ไม่ถูกทำลาย จึงไปกระตุ้น Cholinergic receptoes
        
        reversible
        จับกับเอนไซม์ชั่วคราว มีฤทธิ์สั้น
        .ใช้ประโยชน์ทางแพทย์
        
        edrophonium
        
        neostigmine
        
        pyridostigmine
        
        irreversible
        จับกับเอนไซน์ถาวร
        
        organophosphate compounds ยาฆ่าแมลง
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        รักษาอาการลำไส้ กระเพาะปัสสาวะไม่บีบตัว
        
        รักษาโรค Myasthenia gravis
        
        ยุติฤทธิ์ยาคลายกล้ามเนื้อ
        
        รักษาโรค Alzeimer's disease
      - อาการข้างเคียงและการเกิดพิษ
        
        ยาฆ่าแมลง
        
        รูม่านตาเล็ก
        
        หายใจลำบาก
        
        หัวใจเต้นช้า
        
        ความดันโลหิตต่ำ
        
        หน้ามืด
        
        เหงื่อออกมาก
        
        น้ำลายมาก
        
        มีสารคัดหลั่งในทางเดินหายใจมาก
        
        หลอดลมหดเกร็ง
        
        ปวดท้อง
        
        รักษาโดยยาต้านพิษ
        Atropine / Pralidoxime
        เพื่อยับยั้ง Muscarinic effect
  - - - Atropine แย่งกับACh ในการจับกับMuscarinic receptors
        ทำให้ยามีผลลด parasympathetic tone
        ระบบท่อต่างๆ
    - - 1 Antisecretory รักษาโรคแผลในกระเพาะอาหาร
      - 2 ใช้เป็น Antispasmodics ลดการหดเกร็งของกล้ามเนื้อในกระเพาะอาหาร /ลำไส้/มดลูก
        รักษาโรค
        
        โรคอาการท้องเดิน
        
        โรคลำไส้แปรปรวน
      - 3 ใช้รักษาภาวะกระเพาะปัสสาวะบีบตัวไวมากเกินไป
      - 4 ทำให้รูม่านตาขยาย
      - 5 ยาขยายหลอดลม โรคหอบหืด และ COPD
      - 6 ยาเตรียมผู้ป่วยก่อนการผ่าตัด
      - 7 รักษาโรคพาร์กินสัน
      - 8 รักษาภาวะล้มหลวของระบบไหลเวียนเลือด
      - 9 ป้องกันและรักษาอาการเมาคลื่น เมารถ
      - 10 ยาต้านพิษที่เกิดจาก organophosphate
    - - ปากแห้ง
      - ตาพร่ามัว
      - ใจสั่น
      - คอแห้ง
      - ร้อนวูบวาบทางผิวหนัง
      - ท้องผูก
      - ปัสสาวะลำบบาก
  - - - Epinephrine
        
        Norepinephrine
        
        Dopamine
        
        Dobutamine
      - ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
        
        1 ระบบไหลเวียนเลือด
        = กระตุ้นกล้ามเนื้อเรียบของหลอดเลือดให้หดตัว
        
        2 ผลต่อกล้ามเนื้อเรียบ
        = หลอดเลือดที่ไปเลี้ยงกล้ามเนื้อลายขยาย
        
        3 กระตุ้นหัวใจ
        
        4 ผลต่อเมทาบอลิซึม ผลต่อตับ
        
        5 ผลต่อระบบต่อมไร้ท่อ
        = ตับอ่อนลดการหลั่งอินซูลิน
        
        6 ระบบประสาทส่วนกลาง
        = ทำให้ตื่นตัว ลดการอยากอาหาร
        
        7 ผลต่อตา
        = กล้ามเนื้อหดตัว รูม่านตาขยาย
      - 1 Epinephrine
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        เป็นสาร agonist กระตุ้นทั้งAlphaและBeta
        ถูกทำลายรวดเร็วโดย MAOและCOMTให้รับประทางไม่ได้
        
        ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
        
        1 ระบบไหลเวียนเลือด
        = บีหลอดเลือดและกระตุ้นหัวใจ
        
        2 ระบบทางเดินอาหาร
        = กล้ามเนื้อเรียบของทางเดินอาหารคลายตัว กล้ามเนื้อหูรูดบีบตัว
        
        3 ระบบหายใจ
        = กล้ามเนื้อหายใจคลายตัว หลอดลมขยายตัว
        
        4 ผลต่อเมทาบอลิซึม
        = กลูโคสและlactoseในเลือดสูง
        
        5 ยาเข้าสู่สมองได้น้อยจึงไม่มีฤทธิ์กระตุ้นสมอง
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        1 ภาวะหัวใจหยุดเต้น
        
        2 ภาวะแอนาฟิแล็กซิส
        
        3 ใช้ห้ามเลือด
        
        4 ใช้ผสมยาเฉพาะที่ ช่วยให้ออกฤทธิ์ได้นานขึ้น
      - 2 Norepinephrine
        
        เพิ่มความต้านทานรวมของหลอดเลือดส่วนปลายได้มาก
        
        หลอดเลือดหดตัว
        = ทำให้ความดันโลหิตสูง
        
        เพิ่มอัตราการเต้นของหัวใจ
        
        เพิ่ม cardiac output
      - 3 Dopaminex
        
        เป็น Neurotransmitter ในสมอง
        
        เมื่อถูกเมตาบอไลท์จะได้ norepinephrine และ epinephrine
        
        การให้ยา
        
        1 DA ในขนาดต่ำ
        กระตุ้น D1-receptors
        
        เกิด vasodilation ของหลอดเลือดในไต
        
        หลอดเลือดหัวใจมีผลเพิ่มปริมาณเลือดไปเลี้ยงที่ไต
        
        เพิ่มการขับโซเดียมทางปัสสาวะ
        
        รักษาภาวะช็อก
        
        2 DA ขนาดปานกลาง
        กระตุ้น Beta1 receptors
        
        เพิ่มแรงบีบหัวใจ
        
        เพิ่มอัตราการเต้นหัวใจเล็กน้อย
        
        มีประโยชน์ในภาวะหลอดเลือดหดตัว
        และกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด
        
        3 DA ขนาดสูง
        กระตุ้น Alpha1 recepter
        
        เกิดหลอดเลือดหดตัว
        
        เพิ่มความดันโลหิต
        
        รักษาภาวะช็อกจากหัวใจ
      - 4 Dobutamine
        
        กระตุ้นการบีบของหัวใจ
        
        เพิ่ม Cardiac output
        
        มีฤทธิ์โดยรวมทำให้หลอดเลือดขยายตัว
      - อาการข้างเคียงแลอาการข้างเคียง
        
        ระบบประสาท : วิตกกังวล ปวดศีรษะ สั่น
        
        ระบบไหลเวียน : หัวใจเต้นผิดจังหวะ ปอดบวมน้ำ เจ็บหน้าอก
        
        Tissue necrosis ถ้าฉีดเข้าหลอดเลือดดำรั่วไปเนื้อเยื่อ
        รอบๆ จะเกิด vasoconstriction อย่างมาก จนเนื้อตายได้
    - - Directly acting drugs
      - Indirectly acting drugs
      - Mixed-acting drugs
    - - 1 Alpha-1 agonist
        = มีฤทธิ์เฉพาะเจาะจงมี่ Alpha1adrenergic receptor
        
        1 Phenylephrine
        
        กล้ามเนื้อเรียบของหลอดเลือดหดตัว
        
        เพิ่มแรงต้านในหลอดเลือด
        
        เพิ่มความดันโลหิต
        
        2 Midodine
        
        หลอดเลือดหดตัว
      - 2 Alpha-2agonist
        = มีฤทธิ์เฉพาะเจาะจงที่Alpha2-adrenergic receptor
        
        ลดการหดตัวของหลอดเลือด
        
        ลดความต้านทานของหลอดเลือด
        ทำให้ความดันโลหิตลดลง
    - - 1 Beta adrenergic agonist
        
        ยาขยายหลอดลมชนิดออกฤทธิ์ระยะสั้น
        
        กล้ามเนื้อเรียบหลอดลมคลายตัว
        
        รักษาอาการหลอดลมหดเกร็งเฉียบพลัน
        และขยายหลอดลม
        
        ยาขยายหลอดลมชนิดออกฤทธิ์ระยะยาว
        
        มีระยะออกฤทธิ์ นานกว่า 12 ชม.
        
        รักษาโรคหืดและCOPD
        
        อาการข้างเคียงและความเป็นพิษ
        
        ใจสั่น
        
        กระวนกระวาย
        
        วิตกกังวล
        
        หัวใจเต้นเร็ว
        (เสี่่ยงมากในผู้ป่วยโรคหัวใจ)
      - 2 Beta adrenergic agonist
        
        มีผลให้กล้ามเนื้อกระเพาะปัสสาวะคลายตัว
        
        รักษาอาการกลั้นปัสสาวะไม่ได้
    - - 1 Ehedrin&pseudoephedrine
        
        Ephedrine ไม่ได้ใช้ทางคลินิกแล้ว
        
        pseudophedrine เป็นยาออกฤทธิ์ต่อระบบประสาท
        ใช้จำกัดเฉพาะในโรงพยาบาล ใช้เป็นยาลดน้ำมูก/คัดจมูก
      - 2 Amphetamine
        
        ยาเสพติดให้โทษประเภทหนึ่ง
        
        ออกฤทธิ์กระตุ้นประสาทส่วนกลางที่มีความแรงสูง
        
        เพิ่มความดันโลหิตทำให้หัวใจเต้นผิดจังหวะ
        
        อาจทำให้เกิดการติดยาและต้องเพิ่มขนาดขึ้นเรื่อยๆ
  - - - Prazosin
        
        Doxazosin
      - ทำให้เกิดการคลายตัวของกล้ามเนื้อเรียบ
      - ลดความต้านทานของหลอดเลือดแดง
      - ผนังหลอดเลือดขยาย
      - ลดความดันโลหิตได้ดีและรวดเร็ว
      - อาการข้างเคียงและความเป็นพิษ
        = ความดันโลหิตต่ำขณะเปลี่ยนอิริยาบถ
    - - 2.1 Non-selective Beta-blocker
        
        เป็นยาต้นแบบของ Beta-blocker
        
        รักษาความดันโลหิตสูง
        
        ลดอาการใจสั่น
        
        ลดอาการตื่นเต้นได้ง่าย
        
        รักษาอาการหัวใจเต้นผิดจังหวะ
      - 2.2 Selective Beta-blocker
        
        โรคความดันโลหิตสูง
        
        หัวใจเต้นผิดจังหวะ
        
        เจ็บหน้าอก
        
        ลดความเสี่ยงต่อภาวะหัวใจล้มเหลว
    - - ทำให้หัวใจเต้นช้า
      - หลอดลมตีบแคบ
      - หัวใจเต้นผิดจังหวะ
      - ปวดศีรษะ วิงเวียน นอนไม่หลับ เหนื่อยล้า
      - เกิดภสวะน้ำตาลในเลือดต่ำ