Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ยาที่ใช้ในระบบ ประสาทอัติโนมัติ - Coggle Diagram
ยาที่ใช้ในระบบ
ประสาทอัติโนมัติ
การทำงานของ
ระบบประสาทอัตโนมัติ
ระบบประสาทซิมพาเทติก
เป็นการต่อสู้หรือถอยหนี
ระบบประสาทพาราซิมพาเทติก
เป็นการพักผ่อน หรือย่อยอาหาร
ยาปิดกั้นอะดรีเนอร์ครีเซพเตอร์(Adrenoceptor blocking drugs)
Alpha-drenergic
antagonists
Prazosin,
Doxazosin
selective Alpha1-antagonist
ออกฤทธิ์จำเพาะต่อAlpha1-receptor
ทำให้เกิดการคลายตัวของกล้ามเนื้อ
เรียบผนังหลอดเลือดขยาย
ยากลุ่มนี้ไม่แนะนำให้ใช้เป็นอันดับแรก
ในการลดความดันโลหิต
การที่ความดันผผดลหิตต่ำในขณะเปลี่ยนอิริยาบถ
Beta-adrenergic
antagonists (Beta-blocker)
Non-sejective-Beta-blocker ยาPropranolol
ใช้รักษาความดันโลหิตสูง
รักษาหัวใจเต้นผิดจังหวะ
Selective Brta-blocker
ยาMetoprololและAtenolol
ใช้ป้องกันไมเกรน
ใช้รักษาผู้ป่วยที่มีต่อมไทรอยด์ทำงานมากกว่าปกติ ร่วมกับยารักษาไทรอยด์
อาการข้างเคียง
และความเป็นพิษ
หัวใจเต้นผิดจังหวะ สามารถชักนำให้เกิด
ได้โดยเฉพาะเมท่อหยุดยาอย่างกะทันหัน
ระบบประสาท ปวดศีรษะ วิงเวียน นอนไม่หลับ
ระบบหัวใจและหลอดเลือด propranolol
ทำให้หัวใจเต้นช้าลง
ยากระตุ้นระบบประสาทอัตโนมัต
(Adrenergic drugs)
กลุ่ม Catecholamines
Norepinephrine
ออกฤทธิ์เช่นเดียวกับ epinephrine
กระตุ้นที่Alpha1และBeta1receptor
รักษาความดันโลหิตต่ำรุนแรงที่ไม่ตอบสนองต่อยา
Dopamine
DAขนาดปานกลาง กระต้นBrta1receptorเพิ่มแรงบีบตัวของหัวใจ ภาวะหัวใจล้มเหลวและกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด
DA ในขนาดสูง กระตุ้นAlpha receptor ทำให้เกิดหลอดเลือดหดตัว มีประโยชน์ในการรักษาภาวะช็อกจากหัวใจ
DAในเลือด-receptorsต่ำ กระตุ้นD1-receptors เพิ่มการขับโซเดียมทางปัสสาวะมีประโยชน์ในการรักษาภาวะช็อก
Epinephrine
(Adrenaline)
การนำไปใช้
ทางคลินิก
ภาวะหัวใจหยุดเต้น เป็น
ยาชนิดแรกที่ควรเลือกใช้
ฤทธิ์ทาง
เภสัชวิทยา
ระบบไหลเวียนเลือด มีฤทธิ์แรงที่ในการบีบหลอดเลือดและกระตุ้นหัวใจ
ระบบทางเดินอาหาร กล้ามเนื้อเรียบ
ทางเดินอาหารคลายตัว
อาการ
ข้างเคียง
ระบบประสาท วิตกกังวล
ปวดศีรษะ อาการสั่น
หัวใจเต้นผิดจังหวะ ปวดบวมน้ำ
Indirect-acting and
mixed-type
adrenergic agonist
Amphetamine
ยามีผลเพิ่มความดันโลหิต และในขนาดสูง
มีผลทำให้หัวใจเต้นผิดปกติ
ผลต่ออารมณ์ จิตใจ บุคลิกภาพ
ลดความอยากอาหาร
ออกฤทธิ์กระตุ้นประสาทส่วนกลางที่มีความแรงสูง
ประโยชน์ทางคลินิกของยาในกลุ่มSympathomimetics
ภาวะช็อก Dopamine มีผลเพิ่มปริมาณเลือดที่ไต
ภาวะหัวใจหยุดเต้น Epinehrine
มีผลเพิ่มความดันโลหิตและเพิ่มเลือดไปเลี้ยงหัวใจ
Ephrdrine &
pseudoepedrine
ยาephrdrinr ไม่ได้ใช้ทางคลินิกแล้ว
pseudoepedrine ใช้เป็นยาลดน้ำมูกและคัดจมูก
ยาโลิเนอร์จิก
(Cholinrgic drugs)
Cholinegic agonist
ออกฤทธ์โดยตรง
การนำไปใช้ทางคลินิก
ใช้รักษาต้อหิน ยา Pilocarpine ชนิดหยอด
ใช้รักษาอาการท้องอืด
อาการข้างเคียง
ปวดศีรษะ เป็นลม อาเจียน
ฤทธ์ทางเภสัชวิทยา
ทำให้หลอดเลือดขยายตัวเพิ่มการหลั่งสารคัดหลั่ง
ทำให้ม่านตาหรี่ ความอยากอาหาร
ข้อห้ามใช้
ผู้เป็นโรคหอบหืด
โรคแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้
กลไกการออกฤทธ์ ออกฤทธ์กระตุ้นที่Muscarinic และ Nicotinic receptor
Antichcholinesterase agent สารโคลิเนอร์จิกอออกฤทธิ์ทางอ้อม
ฤทธ์ทางเภสัช
ผลต่อ muscarinic receptorได้แก่
กล้ามเนื้อเรียบ ทางเดินปัสสาวะ
การนำไปใช้
ทางคลินิก
ใช้ในการยุติฤทธิ์ของยาคล้ายกล้าม
เนื้อกลุ่มที่เป็น competitive antagonist
รักษา Alzheimer's disease ช่วยปรับปรุง
ด้านความจำ ความเข้าใจ
กลไกการ
ออกฤทธิ์
Cholinesterase (ChE) เป็นเอนไซม์ที่ทำลาย Ach ผลทำให้Ach ไม่ถูกทำลาย Ach จึงไปกระตุ้น cholinergic receptor
อาการข้างเคียง
และความเป็นพิษ
organophosphate หรือยาฆ่าแมลง
เป็นยาที่จับกับเอนไซม์ถาวร
ยาต้านมัสคารินิค (Antimuscarinic drugs)
ฤทธิ์ต่อเภสัชวิทยา
ระบบหัวใจและหลอดเลือด ทำให้หัวใจเต้นเร็ว
การนำไปใช้
ทางคลินิก
ใช้เป็นยาเตรียมผู้ป่วยก่อนการผ่าตัด
ใช้เป็นยาป้องกันและรักษาอาการเมารถ
กลไกการ
ออกฤทธิ์
ทำให้ยามีผลลดลง parasympathetictone ในร่างกาย
ร่างกายที่ตอบสนองต่อฤทธิ์ยาได้ไว คือต่อมมีท่อต่างๆ เช่น ต่อมเหงื่อ
ออกฤทธิ์แย่งที่กับAch ในการจับmuscarrinic receptor แบบแข่งขัน
อาการข้างเคียง
และความเป็นพิษ
อาการที่พบ เช่นปากแห้ง คอแห้ง
ตาพร่ามัว ใจสั่น ปัสสาวะลำบาก