Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 11 การพยาบาลเด็กที่มีปัญหาทางระบบประสาท, นางสาวสุพรรษา เเย้มวาที…

- - - - Primary Febrile Convalsion 》ไม่มีความผิดปกติทางสมอง
      - Secondary Febrile Convalsion 》มีความผิดปกติทางสมอง
    - - ระยะที่กำลังมีอาการชัก
        
        หากมีอาการชักเกิน 5 นาทีต้องทำให้ชุดชักเร็วที่สุด ให้ยาระงับอาการชัก เช่น diazepam ทางIVหรือทางทวารหนัก
        
        การให้ยาลดไข้+การเช็ดตัวลดไข้ (ขณะชักห้ามให้กินยาชนิดรับประทาน)
      - ระยะหลังชัก 》 การซักประวัติ/ตรวจร่างกาย ให้ยาป้องกันการชักทุกวันนาน 1-2 ปี เช่น Phenobarbital,Depakine
  - - - Partial seizure 》ชักกระตุกเฉพาะที่
      - Generalized seizure
        
        Primary Generalized seizure 》ไม่มีความผิดปกติของระบบประสาท
        
        Secondary Generalized seizure 》มีความผิดปกติของระบบประสาท
    - - ได้รับอันตรายจากการคลอด
      - พันธุกรรม
      - โรคติดเชื้อทางสมอง
      - Developmental and degenerative disorders
      - Metabolic เเละ Toxic etiologies
    - - การใช้ยาระงับอาการชักเเละยาป้องกันการชักซ้ำ
      - การรักษาด้วยอาหาร Ketogenic diet 》ไขมันสูง คาร์โบไฮเดรตต่ำ โปรตีนต่ำ
      - การฝังเครื่องกระตุ้นไฟฟ้า
    - - ให้เด็กรับประทานยากันชักต่อเนื่องทุกวันนาน อย่างน้อย 2 ปี
      - ห้ามหยุดยาเอง เเนะนำวิธีการป้องกันอุบัติเหตุจากการชัก
      - มาตรวจตามเเพทย์นัดเพื่อประเมินอาการ เเละปรับขนาดยา
- - - - สาเหตุ
        
        เชื้อไวรัส
        
        พยาธิ
        
        เชื้อเเบคทีเรีย
        
        เชื้อรา
      - การวินิจฉัย
        
        Cerebrospinal fluid test(CFT) 》ภาวะปกติ
        
        》WBC ไม่พบ
        
        》Glucose 50-75 mg/dl(ครึ่งหนึ่งน้ำตาลในเลือด)
        
        》RBC ไม่พบ
        
        》Protein 14-45 mg/dl
        
        》BP เด็กโต = 110-150 mmHg. BP ทารก = 100 mmHg.
        
        การวิเคราะห์ผลตรวจ CFT
        
        ไวรัส
        
        》ลักษณะ ใส
        
        》BP 110-150 mmHg.
        
        》Glucose ปกติ
        
        》Protein ปกติ
        
        》WBC 10-100
        
        TB
        
        》ลักษณะ ใส เหลือง อ่อน
        
        》WBC 25-500
        
        》Glucose ต่ำ
        
        》Protein ไม่พบ
        
        》BP > 200 mmHg.
        
        เเบคคทีเรีย
        
        》ลักษณะ ขุ่น
        
        》WBC 100-10,000
        
        》BP > 180 mmHg.
        
        》Glucose ต่ำ
        
        》Protein สูง
      - อาการเเละอาการเเสดง
        
        อาการเเสดงติดเชื้อ เช่น มีไข้ ปวดศีรษะมาก ซึมลง กระหม่อมโป่งตึง อาเจียน ชัก
        
        อาการเเสดงการระคายเคืองที่เยื่อหุ้มสมอง
        
        Kernig's sign 》ผล Possitive
        
        Brudzinski's sign 》ผล Possitive
        
        คอเเข็ง(Stiffness of neck)
      - การรักษา
        
        การรักษาเฉพาะ 》ให้ยาปฏิชีวนะที่สอดคล้องกับการเพาะเชื้อน้ำไขสันหลัง
        
        การรักษาตามอาการ 》ให้ยาลดไข้ ยากันชัก ยาลดบวม การให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ การเจาะคอเพื่อช่วยในการหายใจ
        
        การป้องกัน》การฉีดวัคซีน เช่น Hib,JE,BCG
    - - สาเหตุ
        
        เชื้อเเบคทีเรีย
        
        เชื้อไวรัส
        
        พยาธิ
        
        เชื้อรา
        
        ปฏิกิริยาต่อวัคซีน
      - อาการเเละอาการเเสดง
        
        ไข้สูง ปวดศีรษะ Stiffness of neck
        
        ซึมลง ชัก เพ้อ คลั่ง
        
        การหายใจไม่สม่ำเสมอ
      - การรักษา
        
        การให้ออกซิเจน,การใช้เครื่องช่วยหายใจ
        
        การให้ยา ระงับชัก ลดอาการบวม
        
        รักษาสมดุลของปริมาณน้ำที่เข้า-ออก ของร่างกาย
  - - - มีไข้ ปวดเมื่อ อ่อนเพลีย อาเจียน ง่วงซึม
      - บางรายชักเกร็งกระตุก หายใจไม่สม่ำเสมอ
      - รายที่รุนเเรงมากจะถึงเเก่กรรมวันที่ 7-9 ของโรค
    - - การรักษาเฉพาะใน Intensive care unit
      - การให้ยาลดไข้ ลดยาบวม ระงับอาการชัก
      - การดูเเลทางเดินหายใจให้โล่ง
- - - - การสร้างหรือการผลิตน้ำไขสันหลังมากกว่าปกติ
      - การอุดกั้นการไหลเวียนของน้ำไขสันหลัง
      - ความผิดปกติในการดูดซึมน้ำไขสันหลัง
    - - ศีรษะโต/หัวบาตร(cranium enlargement)
      - เด็กเล็กกระหม่อมหน้าโป่งตึงกว่าปกติ
      - หนังศีรษะบางเเละมองเห็นเส้นเลือดดำชัดมากกว่าปกติ
      - ความดันในกระโหลกศีรษะสูง
      - ตาทั้ง 2 ข้างกรอกลงล่าง serting sun sign
      - กล้ามเนื้ออ่อนเเรง พัฒนาการเเละการเจริญเติบโตช้า
    - - การตรวจด้วยการส่องไฟฉาย(transillumination test)
      - Ventriculography
      - CT scan,Ultrasound,HC
    - - การผ่าตัดรักษาสาเหตุ
      - การผ่าตัดเปลี่ยนทางเดินน้ำไขสันหลัง(Shunt)》 Ventriculo-peritoneal Shunt(V-P Shunt)
      - การให้ยาลดการสร้างน้ำไขสันหลัง(Diamox)
    - - การพยาบาลก่อนการผ่าตัด
        
        อาจเกิดความดันในกระโหลกศีรษะสูงจากการคั่งของน้ำไขสันหลัง
        
        วัดเส้น HC ทุกวันเวลาเดียว
        
        จัดท่านอนศีรษะสูง 15-30 องศา
        
        ประเมินอาการความดันในกระโหลกศีรษะสูง
        
        อาจเกิดเเผลกดทับบริเวณศีรษะ
        
        เปลี่ยนท่านอนบ่อยๆ
        
        รักษาความสะอาดผิวหนัง เเละประเมินเเผลกดทับ
        
        จัดให้นอนบนที่นุ่มๆ ใช้หมอนรองศีรษะไหล่
      - การพยาบาลหลังผ่าตัด
        
        การติดเชื้อที่เเผลผ่าตัด
        
        การระบายน้ำไขสันหลังเร็วเกินไป(เน้นนอนราบหลังผ่าตัดใน 24 ชม.เเรก)
- - - - ระยะก่อนคลอด》การมีเลือดออกจากช่องคลอดช่วงการตั้งครรภ์เดือนที่ 6-9 ภาวะขาดสารอาหาร เเละภาวะเเทรกซ้อนขณะตั้งครรภ์
      - ระยะคลอด》สมองขาดออกซิเจน หรือได้รับอันตรายจากการคลอด
      - ระยะหลังคลอด 》การได้รับการกระทบกระเทือนที่ศีรษะ ตัวเหลือเมื่อเเรกเกิด การได้รับสารพิษ
    - - อ่อนปวกเปียก หายใจช้า พัฒนาการช้า
      - การเคลื่อนไหวขาดความสมดุล เสียการทรงตัว
    - - การให้ยาคลายกล้ามเนื้อ ได้เเก่ diazepam ,bacfen
      - การทำกายภาพบำบัดเเขนขา
      - การให้ early stimulation เพื่อให้สมองส่วนที่ไม่เสียหายมีการพัฒนา
      - การให้คำเเนะนำผู้ปกครองในการส่งเสริมเด็กในการฝึกทักษะส่วนต่างๆ
    - - การได้รับสารอาหารตามความต้องการของร่างกาย เนื่องจากปัญหาการรับประทานอาหาร
      - เสี่ยงพัฒนาการช้า เนื่องจากความบกพร่องระบบประสาท
      - เสี่ยงได้รับการบาดเจ็บ เนื่องจากความบกพร่องด้านการเคลื่อนไหว
      - บิดา เเละมารดาขาดความรู้ในการดูเเลเด็ก
  - - - Sensation 》อาการเหน็บชา เจ็บ ปวดโดยเฉพาะปลายเเขนปลายขา เริ่มด้วยคล้ายตะคริวเเล้วมีการอ่อนเเรง
      - Motor 》กล้ามเนื้ออ่อนเเรง(Flaccid motor paralysis) ที่ขาทั้ง 2 ข้าง
      - อาการของประสาทสมอง》โดยเฉพาะใบหน้า เส้นประสาทคู่ที่ 7 มีอัมพาตหน้า ปิดตา ปากปิดไม่สนิท
      - อาการลุกลามประสาทอัตโนมัติ 》หัวใจเต้นผิดจังหวะ BP ไม่คงที่ หน้าเเดง เหงื่อออก ปสว.คั่ง
    - - การเปลี่ยนถ่ายพลาสมา(Plasma Exchage)
      - การรักษาด้วย IVIG (ราคาสูงเเละกลับเป็นซ้ำได้มากกว่า)
    - - วัด Vital sign โดยเฉพาะ RR ต้องมีการวัด vital capacity,tidal volume,minute volume
      - ดูเเลให้ได้รับออกซิเจนที่เพียงพอ
      - ติดตามเเละประเมินการเคลื่อนไหว กำลังของกล้ามเนื้อ การรับรู้สัมผัส สภาวะของ motor sensory
      - ดูเเลให้ได้รับสารอาหารที่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย
      - สังเกตอาการปวดกล้ามเนื้อ
      - การประคับประคองทางด้านจิตใจ
  - - - Spina bifida occulta
      - Meningocele
      - Myelomeningocele
    - - มารดามีประวัติติดเชื้อขณะตั้งครรภ์ การตรวจทางห้องปฏิบัติการ พบ Alphafetoprotien ในน้ำคร่ำสูง
      - การตรวจร่างกายทารกพบความผิดปกติ
    - - อาจเกิดการติดเชื้อระบบทางเดินปสว. เนื่องจากน้ำคั่งของปสว.
        
        ทำ Crede'manuever ทุก 2-4 ชม.
        
        ทำความสะอาดทุกครั้งหลังขับถ่าย
        
        ให้ยา Antibiotic
      - มีกล้ามเนื้ออ่อนเเรง เนื่องจากการกดเบียดเส้นประสาทไขสันหลัง
        
        ทำ Passive Exercise ให้ผู้ป่วย
        
        สอนผู้ปกครองให้ช่วยกระตุ้นการเคลื่อนไหวของผู้ป่วย
        
        การสังเกตอาการอ่อนเเรงของเเขนขา การควบคุมการขับถ่ายอุจจาระ/ปสว.
      - อาจเกิดการติดเชื้อ เนื่องจากถุงน้ำเเตก
        
        จัดท่านอนตะเเคง/คว่ำ
        
        ดูเเลผิวหนังให้ชุ่มชื่น ระวังไม่ให้เกิดบาดเเผล
        
        การประเมินการติดเชื้อ
  - - - ความผิดปกติโครโมโซมคู่ที่ 21
      - มารดามีอายุมากกว่า 30 ปีเเละชัดเจนมากถ้าอายุ 35 ปี
      - บิดามารดาของผู้ป่วยมีโครโมโซมผิดปกติ
    - - กล้ามเนื้ออ่อนปวกเปียก(hypotonia)
      - หัวเเบนกว้าง(brachiocephaly)
      - หูติดอยู่ต่ำ ปากอ้าเเละลิ้นมักยื่นออก
      - เส้นลายมือมักพบ ulnar loop มากกว่าปกติ เเละพบ distal triradius ในฝ่ามือ
      - การเจริญเติบโตช้า
    - - กระตุ้นพัฒนาการให้เหมาะสมตามวัยตั้งเเต่อายุยังน้อย(early stimulation)
      - การรักษาโรคทางกายอื่นๆร่วมด้วย คือ โรคหัวใจ ระบบทางเดินอาหารอุดกั้น ภาวะฮัยโปไทรอยด์เเละอื่นๆ
      - การให้คำปรึกษาเเละเเนะนำด้านพันธุกรรม