Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ยาที่ใช้ในระบบประสาทอัตโนมัติ (Drug used in Autonomic Nervous System) -…

- - - - Fight or Fight
      - หัวใจเต้นเร็ว
      - เพิ่ม cardiac output
      - หลอดลมขยาย
    - - เพื่อให้พักผ่อนหรือย่อยอาหาร
      - ลดอัตราการเต้นของหัวใจ
      - หลอดลงตีบแคบลง
      - กระเพาะอาหารและกระเพาะปัสสาวะบีบตัว
      - เพิ่มการหลั่งกรดหรือน้ำย่อย
  - - - Adrenergic agents
        
        NE จับกับ ตัวรับ
        
        Adrenergic receptor
        
        Alpha α
        
        Beta β
    - - Cholinergic agents
        
        ACh จับกับตัวรับ
        
        Cholinergic receptor
        
        Muscarinic (M)
        
        Nicrotinic receptor (N)
    - - หลั่ง ACh ออกฤทธิ์ที่ N กล้ามเนื้อลายหดตัว
  - - - กล้ามเนื้อเรียบของหลอดลม ทางเดินปัสสาวะ มดลูก
      - เกิดการหดตัว
      - ทางเดินอาหารทำให้การยับยั่งการเคลื่อนไหว
    - - ปลายประสาทซิมพาเทติกที่เนื้อเยื่อต่างๆ
      - ยับยั้งการหลั่งของ NE
    - - หัวใจ
      - เพิ่มแรงบีบตัว อัตราการเต้นของหัวใจ
    - - กล้ามเนื้อเรียบของหลอดเลือด หลอดลม
      - เกิดการคลายตัว
      - เกิดการสลายไกลโคเจน
    - - เซลล์ไขมัน
      - เกิดการสลายไขมัน
  - - - ปมประสาท
    - - M1
        
        สมอง
        
        ตอบสนองแบบ Excition
      - M2
        
        หัวใจ
        
        หัวใจเต้นช้า
      - M3
        
        ต่อมที่มีท่อต่างๆกล้ามเนื้อเรียบของ GI และทางเดินหายใจ
        
        การหลั่งของต่อมมีท่อมากขึ้น
        
        กล้ามเนื้อเรียบหดตัว
      - M4
        
        ระบบประสาท
        
        เสริมการหลั่งของ Dopamine
      - M5
        
        Dopamine neuron
        
        เสริมการหลั่งของ Dopamine
- - - - Acetylcholine (Ach) และสารสังเคราะห์ Choline ester
        
        ออกฤทธิ์สั้น
        
        Ach ยาต้นแบบนำมารักษาไม่ได้
        
        ถูกทำลายอย่างรวดเร็ว AChE
      - กลไกการออกฤทธิ์
        
        กระตุ้น Muscarinic
      - ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
        
        ระบบไหลเวียนเลือด
        
        ลดความดันโลหิต ลดการเต้นของหัวใจ
        
        ระบบหายใจ
        
        กระตุ้นการหลั่งสารคัดหลั่ง
        
        อาการคล้าย Asthma
        
        ระบบทางเดินปัสสาวะ
        
        กระตุ้นการหดตัวของกระเพาะปัสสาวะ
        
        ระบบทางเดินอาหาร
        
        เพิ่มการหลั่งสารคัดหลั่ง
        
        น้ำลายและกรดในกระเพาะปัสสาวะ
        
        ฤทธิ์ต่อตา
        
        ม่านตารี่ miosis
        
        ระบบประสาทส่วนกลาง
        
        Motor control
        
        Appetite
        
        Nociception
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        ใช้รักษาระบบทางเดินปัสสาวะ Bethanechol
        
        โรคเกี่ยวกับกระเพาะปัสสาวะไม่ทำงาน
        
        รักษาอาการปัสสาวะไม่ออก
        
        รักษาอาการท้องอืด
        
        โรคกรดไหลย้อน
        
        กระตุ้นการบีบตัว
        
        รักษาต้อหิน glaucoma
        
        ยา Pilocarpine ชนิดหยอด
        
        ลดความดันในลูกตา
        
        ลดความดันในลูกตาก่อนผ่าตัดและตรวจตา
      - อาการข้างเคียง
        
        Salivation
        
        Lacrimation
        
        Urimation
        
        Defecation
      - ข้อห้ามใช้
        
        Asthma / COPD : ทำให้หลอดลมหดตัว
        
        Peptic Ulcer : กระตุ้นการหลั่งของกรด
        
        ผู้ป่วยลำไส้อุดตัน / นิ่วทางเดินปัสสาวะ : หากบีบตัวจะเกิดอันตราย
    - - กลไกการออกฤทธิ์
        
        Reversible : จับกับเอนไซม์ชั่วคราว
        
        Irreversible : จับกับเอนไซม์ถาวร
        
        Organophosphate compound : ยาฆ่าแมลง
      - ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
        
        ผลต่อ muscarinic receptor คล้ายกับ Cholinergic agonist
        
        ผลต่อ nicrotinic receptor ผลต่อกลางเนื้อลาย เกิดอาการสั่นพริ้ว
      - การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        รักษาอาการลำไส้ : Neostigmine
        
        รักษาโรค MS : Pyridostigmine Edrophonium
        
        ยาช่วยเพิ่ม Ach
        
        ใช้ในการยุติฤทธิ์ของยาคลายกล้ามเนื้อ : Neostigmine Pyridostigmine
        
        รักษา Alzheimer’s disease
      - อาการข้างเคียง
        
        ยาฆ่าแมลง
        
        ได้รับสารพิษทำให้เกิด
        
        รูม่านตาเล็ก
        
        หัวใจเต้นข้า
        
        ชัก หยุดหายใจ
        
        ยาต้านพิษ : Atropine pralidoxine
  - - - Atropine : ทำให้ยามีผลลด parasympathetic tone ในร่างกาย
    - - ระบบตา
        
        ม่านตาขยาย
        
        ความดันในลูกตาสูง
        
        ตาแห้ง
      - ระบบทางเดินอาหาร
        
        ลดการบีบตัวของหลอดอาหาร
      - ระบบทางเดินหายใจ
        
        ขยายหลอดลม
      - กล้ามเนื้อเรียบอื่นๆ
        
        ลดความตึงตัวและความแรงของการบีบตัวของท่อปัสสาวะและกระเพาปัสสาวะ
      - ต่อมเหงื่อ
        
        ทำให้ร่างกายขับเหงื่อน้อยลง
      - ระบบหัวใจและหลอดเลือด
        
        ทำให้หัวใจเต้นเร็ว
    - - Antisecretory : รักษาโรคแผลในกระเพาะอาหารหรือลำไส้
      - Antispasmodics : ยาลดการหดเกร็งของกล้ามเนื้อเรียบในช่องท้อง
      - รักษา Overactive bladder
      - ใช้ทางจักษุแพทย์ รูม่านตาขยาย
      - ใช้เป็นยาขยายหลอดลม
      - ยาเตรียมผู้ป่วยก่อนผ่าตัด
      - ยารักษาโรคพาร์กินสัน
      - รักษาภาวะล้มเหลวของระบบไหลเวียดเลือด
      - ป้องกันและรักษาอาการเมารถ
      - ยาต้านพิษที่เกิดจาก organophosphate
  - - - ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
        
        ระบบไหลเวียนเลือด : หลอดเลือดหดตัว
        
        กล้ามเนื้อเรียบ : คลายตัวของกล้ามเนื้อหลอดลม
        
        กระตุ้นหัวใจ : เพิ่มอัตราการเต้นและแรงบีบของกล้ามเนื้อหัวใจ
        
        เมแมบอลิซึม ต่อตับ : เพิ่ม glycogen สร้าง glucose
        
        ระบบต่อมไร้ท่อ : ทำให้น้ำตาลในเลือดสูง
        
        ระบบประสาทส่วนกลาง : ตื่นตัวและลดความอยากอาหาร
        
        ผลต่อตา : รูม่านตาขยาย
      - Epinephrine
        
        สำหรับฉีดเท่านั้น
        
        กลไกการออกฤทธิ์
        
        ออกฤทธิ์กระตุ้น เบต้า เอลฟา
        
        ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
        
        CVS : กระตุ้นการเนื้อหัวใจโดยตรง เพิ่มอัตราการเต้นและแรงบีบของหัวใจ เพิ่มความดันโลหิต
        
        GI : คลายตัว กล้ามเนื้อหูรูดบีบตัว
        
        RFS : หลอดลมขยายตัว
        
        Metabolism: Hyperglycemia
        
        การนำไปใช้ทางคลินิก
        
        Cardiac arrest
        
        Anaphylaxis : ภูมิแพ้รุนแรง หอบหืด
        
        ห้ามเลือด
        
        ผสมกับยาเฉพาะที่ เพื่อออกฤทธิ์นานขึ้น
      - Norepinephrine
        
        ออกฤทธิ์เช่นเดียวกับ epinephrine
        
        เพิ่มความต้านทานรวมของหลอดเลือดส่วนปลาย : TPR
        
        ความดันโลหิตสูง
        
        รักษาความดันโลหิตต่ำรุนแรง
        
        Septic shock
      - Dopamine ; DA
        
        DA ในขนาดต่ำ กระตุ้น D1-receptors
        
        Vasodilation ของหลอดเลือดในไต
        
        DA ขนาดปานกลาง กระตุ้น β1 receptor
        
        เพิ่มแรงบีบของหัวใจ
        
        DA ขนาดสูง กระตุ้น α1 receptor
        
        หลอดเลือดหดตัว เพิ่มความดันโลหิต
        
        รักษา cardiogenic shock
      - Dobutamine
        
        ยากระตุ้นการบีบตัวของหัวใจ เพิ่ม cardiac output
        
        ประโยชน์ทางคลินิกเช่นเดียวกับ DA
        
        อาการข้างเคียงและความเป็นพิษ
        
        ระบบประสาท : วิตกกังวล ปวดหัว สั่น
        
        ระบบไหลเวียน : หัวใจเต้นผิดจังหวะ ปวดบวมน้ำ เจ็บหน้าอก
        
        Tissue necrosis : vasoconstriction
    - - Alpha-1 agonist
        
        Phenylephrine : ยาบรรเทาอาการคัดจมูก บวมขึ้นหลังหยุดยา
        
        Midodrine : อาการหน้ามืด จากBMIต่ำ เมื่อเปลี่ยนอิริยาบถ
      - Alpha-2 agonist
        
        Clonidine : รักษาอาการขาดเหล้า ร้อนวูบวาบในสตรีวัยหมดประจำเดือน หยุดยาเร็วจะเกิดความดันสูงเฉียบพลัน
    - - ยาขยายหลอดลมในผู้ป่วย asthma COPD
      - SABAs
        
        Salbutamol : ภายใน15นาที
        
        Terbutaline : 1 ชม.
        
        ยับยั้งมดลูกบีบตัว ป้องกันการคลอดก่อนกำหนด
      - LABAs
        
        Salmeterol และ formoterol
        
        นานกว่า 12 ชม.
        
        Asthma COPD
      - Mirabegron
        
        รักษาอาการกลั้นปัสสาวะไม่ได้
  - - - ไม่ใช้ทางคลินิกแล้ว
      - ออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทจำกัดใช้ในรพ.เท่านั้น
      - ยาลดน้ำมูก คัดจมูก
      - อาการข้งเคียง: ความดันสูง หัวใจเต้นเร็ว
    - - ยาเสพติดประเภทที่ 1
      - กระตุ้นประสาทส่วนกลางที่มีความแรงสูง
      - ประสาทหลอน เพ้อคลั่ง
      - ทำให้เกิดการติดยา ต้องเพิ่มขนาดยา
  - - - Prazosin,Doxazosin
      - คลายตัวของกล้ามเนื้อเรียบ ที่ผนังหลอดเลือด หัวใจ ต่อมลูกหมาก
      - รักษาโรคความดันโลหิตสูงที่มีโรคต่อมลูกหมากโตร่วมด้วย
      - อาการข้างเคียง : สั่น postural hypotension
    - - Non-selective
        
        Propranolol,Timolol,Sotalol
        
        รักษาความดันโลหิตสูง ลดการกระตุ้นหัวใจ
        
        ลดอาการใจสั่น
        
        ลดอาการตื่นเต้นง่าย
        
        รักษาหัวใจเต้นผิดจังหวะ
      - Selective
        
        Atenolol,Metoprolol
        
        รักษาโรคความดันโลหิตสูง
        
        หัวใจเต้นผิดจังหวะ เจ็บหน้าอก
        
        ลดความเสี่ยงต่อภาวะ HF และ MI
        
        ป้องกันไมเกรน
        
        รักษา Hyperthyroidism
        
        ห้ามใช้ในผู้ป่วย HR < 45 ครั้งต่อนาที
      - อาการข้างเคียง
        
        ระบบหัวใจ : เต้นช้าลง
        
        ระบบหายใจ : หลอดลมตีบแคบ
        
        หัวใจเต้นผิดจังหวะ
        
        ระบบประสาท : ปวดหัว วิงเวียน
        
        มีผลกับระบบต่อมไร้ท่อ ภาวะนำตาลในเลือดต่ำ