Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การส่งเสริมสุขอนามัยและการพักผ่อนนอนหลับ, sleep-3, unnamed (3),…

- - - - ระวังผู้ป่วยพลัดตกหกล้มโดยอยู่ใกล้ ห้องนํ้า
      - ไม่ควรใส่กลอนประตู
        ห้องนํ้า ควรเรียกผู้ป่วยเป็นครั้งคราว
    - - ช่วยเช็ดบางส่วนที่ผู้ปุวยไม่สารถเช็ดเองได้
      - อาจใช้การนั่งข้างเตียงหรือบนเตียง ในกรณีที่ผู้ป่วย เช่น หลังการผ่าตัดไส้ติ่ง
    - - ผู้ป่วยที่ไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้ทั้งหมด
      - จุดประสงค์
        
        กำจัดสิ่งสกปรก ที่สะสมบนผิวหนังและส่งเสริมความมั่นใจในตนเอง
        
        ให้ผู้ป่วยรู้สึกสบาย สดชื่นและผ่อนคลาย
        
        ประเมินการเคลื่อนไหวของร่างกายและส่งเสริมการออกกำลังกายของข้อต่าง
        
        สังเกตความผิดปกติของผิวหนัง
        
        กระตุ้นการไหลเวียนของโลหิตและปูองกันแผลกดทับ
  - - - ปากและฟันสะอาด มีความชุ่มชื่น
      - กำจัดกลิ่นปาก ลมหายใจสดชื่น ป้องกันฟันผุ
      - ลดการอักเสบของเหงือก กระพุ้งแก้ม
      - สังเกตฟัน เหงือก กระพุ้งแก้ม ลิ้น มีแผล หรือการติดเชื้อ
    - - แปรงฟันทุกซี่ทุกด้าน นาน 5 นาที เพื่อขจัดคราบหินปูน
      - ป่วยที่มีปัญหาในช่องปาก มีแผล ปากแห้ง ต้องทำความสะอาดปากและฟันให้ทุก 2 ชั่วโมง
    - - พยาบาลแนะนำตนเอง บอกให้ผู้ป่วยทราบและอธิบายวัตถุประสงค์
      - นำเครื่องใช้ไปที่เตียงผู้ป่วย เพื่อประหยัดเวลาและแรงงาน
      - ให้ผู้ป่วยอยู่ในท่าศีรษะสูง หรือท่านั่ง เพื่อความสะดวกของผู้ป่วย
      - ล้างมือและสวมถุงมือ เพื่อป้องกันจุลินทรีย์
      - ปูผ้ากันเปื้อนใต้คาง วางชามรูปไตใต้คาง ให้ผู้ป่วยช่วยถือไว้ หรือวางบนโต๊ะคร่อมเตียง (over bed)
      - ให้บ้วนปากด้วยนํ้าสะอาด และแปรงฟันตามขั้นตอน
    - - syringe 10 cc
      - ลูกสูบยางแดง (baby ball หรือ syringe ball)
      - นํ้ายาบ้วนปาก เช่นนํ้าเกลือ นํ้ายาบ้วนปาก (special mouth wash)
      - แก้วนํ้า
      - ไม้พันสำลี
      - ชามรูปไต
      - ไม้กดลิ้น หรือไม้กดลิ้นพันสำลี
      - 3% hydrogen peroxide
      - สารหล่อลื่นทาริมฝีปาก เช่น วาสลินทาปาก
  - - - ให้เล็บสะอาด และสุขสบาย
      - ป้องกันการเกิดเล็บขบ
    - - ถาดใส่สบู่ ผ้าถูตัว ผ้าเช็ดตัว กรรไกรตัดเล็บ ตะไบเล็บ กระดาษรอง
      - อ่างใส่นํ้าอุ่น
      - ถุงมือสะอาด และmask
  - - - กำจัดขี้ตา ทำให้ดวงตาสะอาด
      - ส่งเสริมภาพลักษณ์ของผู้ป่วย
      - ความสุขสบายของผู้ป่วย
    - - ถาดใส่อับสำลีชุบ 0.9% NSS และชามรูปไต
      - ถุงมือสะอาด และmask
    - - ผู้ป่วยบางรายอาจมีขี้ตามากกว่าปกติจำเป็นต้องกำจัดออก ไปวันละ 2-3 ครั้ง
  - - - กำจัดสิ่งสกปรกภายในช่องหู
      - ทำความสะอาดใบหูและหลังใบหู
    - - 0.9% NSS หรือนำ้สะอาด
      - สำลีสะอาด หรือไม้พันสำลี 4 อัน
      - ผ้าสะอาด
      - ชามรูปไต
      - กระดาษเช็ดปาก
  - - - ขจัดความสกปรกและสารที่ใส่บนผม และหนังศีรษะเพื่อการตรวจรักษา
      - ความสุขสบายและสดชื่นของผู้ป่วย
      - ส่งเสริมภาพลักษณ์ของผู้ป่วยและรู้สึกมีความมั่นใจ
    - - ถาดใส่ยาสระผม หวีหรือแปรงผม ที่หนีบผ้า
      - รถเข็นสระผมเคลื่อนที่ พร้อมถังรองน้ าทิ้ง
      - ผ้ายางรองสระผม
      - เครื่องเปุาผม
      - ถุงมือสะอาด และmask
  - - - กำจัดสิ่งขับถ่ายและสิ่งสกปรกภายในจมูก
      - ป้องกันสารคัดหลั่งแห้งยึดขนจมูกกับสายที่คาไว้
      - ป้องกันการเกิดแผลกดทับที่ด้านในรูจมูกจากสายที่คาไว
    - - ถาดใส่แก้วใส่นํ้าสะอาดหรือ 0.9% NSS
      - ไม้พันสำลีขนาดเล็ก 4-8 อัน
      - ผ้าก๊อซ
      - ชามรูปไต
      - กระดาษเช็ดปาก
      - อับสำลีชุบแอลกอฮอล์70% สำลีชุบเบนซิน และสำลีชุนํ้าเกลือใช้ภายนอก
      - พลาสเตอร์ ถุงมือสะอาด และmask
  - - - ทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกและบริเวณใกล้เคียง เช่น ขาหนีบ ฝีเย็บ
      - ปกติจะชำระให้วันละ 1-2 ครั้ง และหลังจากถ่ายปัสสาวะหรืออุจจาระ เรียกสั้น ว่า P-care หรือ flushing
      - เครื่องใช้
        
        ผ้าปิดตา
        
        ถุงมือสะอาด
        
        หม้อนอน (bed pan) พร้อมผ้าคลุมหม้อนอน (bed pad) ผ้ายางผืนเล็ก
        
        ถาดใส่ของ
    - - ทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกและบริเวณใกล้เคียง เช่น ขาหนีบ ฝีเย็บ
      - ปกติจะชำระให้วันละ 1-2 ครั้ง และหลังจากถ่ายปัสสาวะหรืออุจจาระ เรียกสั้น ว่า P-care หรือ flushing
      - เครื่องใช้
        
        เหมือนกับการทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกชาย
      - จุดประสงค์
        
        กำจัดสิ่งขับถ่าย สิ่งสกปรก และกลิ่นไม่พึงประสงค์
        
        ลดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อของระบบทางเดินปัสสาวะในผู้ป่วย
        
        เสริมสร้างความสุขบายให้กับผู้ป่วย
- - - - ไม่ให้ร่างกายออกแรงในกิจกรรมใด ที่จะทำให้รู้สึกเหนื่อย ห้ามลุกออกจากเตียง
    - - สามารถทำกิจกรรมประจำวันได้ตามความสามารถของผู้ป่วย
  - - - ระยะที่ 1 (เริ่มมีความง่วง) เป็นช่วงเริ่มหลับที่เปลี่ยนจากการตื่นไปสู่ การนอน
      - ระยะที่ 2 (หลับตื้น) การหลับในช่วงต้น เป็นสภาพที่ไม่ได้ยินเสียงรบกวนจากภายนอก
      - ระยะที่ 3 (หลับปานกลาง) ทั้งคลื่นสมองและชีพจรจะเต้นช้าลง ความมีสติรู้ตัวจะหายไป
      - ระยะที่ 4 (หลับลึก) เป็นช่วงหลับสนิทของการนอน ใช้เวลา 30 - 50 นาที
    - - ช่วงที่กล้ามเนื้อต่าง ของร่างกายแทบจะหยุดการทำงานกันหมด แต่ระบบการทำงานของหัวใจ
      - ระยะนี้ช่วยจัดระบบความจำทำให้จำเรื่องบางเรื่องได้นานขึ้น ระยะนี้นี่เองเป็นระยะที่คนเราจะฝัน แต่ก็จะตื่นง่าย
      - นอนหลับสรีรวิทยาของร่างกายจะมีการขับเหงื่อออกเพิ่มมากขึ้นเเต่สิ่งนี้ลดลง
        
        การผลิตความร้อนลดลง ร้อยละ 10-15
        
        อุณหภูมิของร่างกายลดลง 0.5-1.0 องศาฟาเรนไฮด์
        
        ความดันเลือดซิสโตลิค (systolic) จะลดลง 20-30 mmHg ขณะหลับสนิท
        
        อัตราการเต้นของชีพจรจะลดลง 10-30 ครั้งต่อนาท
        
        การหายใจจะลดลง หายใจลึกและอัตราไม่สมํ่าเสมอ
        
        ความเจ็บปวด การได้ยิน การสัมผัส กลิ่น และการมองเห็นจะลดลง
        
        ปริมาณปัสสาวะลดลง
  - - - ปัจจัยส่วนบุคคล
        
        เพศ
        
        อายุ
      - ความไม่สุขสบาย
        
        ความเจ็บปวด
        
        การใส่สายยางและท่อระบายต่างๆ
        
        ท่านอนที่ไม่เหมาะสม
        
        ภาวะไข้หลังผ่าตัด
        
        อาการคลื่นไส้ อาเจียน
      - ความวิตกกังวล
        
        เกิดจากสิ่งที่คุกคามต่อสวัสดิภาพของ
        ร่างกายและจิตใจ
    - - เสียง
      - อุณหภูมิ
      - แสง
      - ความไม่คุ้นเคยต่อสถานที่สิ่งแวดล้อมของโรงพยาบาล
      - กิจกรรมการรักษาพยาบาล
      - อาหาร
      - ยา
  - - - การนอนหลับไม่เพียงพอชั่วคราว (Transient insomnia)
        
        ปัญหาด้านอารมณ์ปัญหาตึงเครียดในชีวิต อาการเจ็บป่วยทางร่างกาย
      - การนอนหลับไม่เพียงพอระยะสั้น (Short term insomnia)
        
        สาเหตุเดียวกับการนอนหลับ
        ไม่เพียงพอชั่วคราวแต่มีเวลานานกว่า
      - การนอนหลับไม่เพียงพอแบบเรื้อรัง (Chronic insomnia)
        
        โรคทางจิตเวช เช่น โรคซึมเศร้า (depression)
        
        โรคทางอายุรกรรม เช่น โรคสมองเสื่อม
        
        อาการข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์ของยารักษาโรคบางชนิด เช่นฃสเตียรอยด์ คาเฟอีน
        
        โรคของการนอนหลับโดยตรง เช่น อาการขากระตุกเป็นพัก
        ระหว่างหลับ (periodic limb movement disorder: PLMD)
    - - การนอนหลับในที่ไม่ควรหลับ เช่น หลับขณะขับรถยนต์ หรือรอรถติดไปแดง
    - - ความผิดปกติของการตื่น (around disorder)
      - ความผิดปกติที่เกิดขึ้นในช่วงจากหลับมาตื่น หรือจากตื่นมาหลับ
      - กลุ่มอาการที่เกิดขึ้นขณะหลับชนิดที่มีการกรอกตา
      - กลุ่มอื่น ๆ ได้แก่ การนอนกัดฟัน (sleep bruxism)
    - - ผลจากการนอนไม่เพียงพอในการนอนชนิด NREM ได้แก่ เมื่อยล้า
      - ผลจากการนอนไม่เพียงพอในการนอนชนิด REM ได้แก่ ความคิดบกพร่องการรับรู้บกพร่อง
      - ผลในภาพรวมจะทำให้การทำงานของร่างกายขาดประสิทธิภาพจากร่างกายอ่อนล้า และขาดสมาธิ
  - - - ความสะอาด ความเป็นระเบียบเรียบร้อย
      - ความพร้อมของอุปกรณ์เครื่องใช้และเครื่องอำนวยความสะดวก
        ต่าง
      - อุณหภูมิ มีความเหมาะสมของอุณหภูมิระหว่าง 20-25 องศา
        เซลเซียส มีการถ่ายเทระบายอากาศดี มีแสงสว่างส่องเพียงพอ
      - เสียง แหล่งกำเนิดเสียงจากภายนอกห้อง หรือเกิดจากผู้ให้บริการ
      - กลิ่น แบ่งออกเป็น กลิ่นหอมและกลิ่นเหม็น
      - แสงสว่าง สภาพแวดล้อมที่ดีต้องไม่มืดสลัวหรือสว่างจ้าจนเกินไป
        แสงสว่างที่ดีที่สุดควรเป็นแสงธรรมชาติ
      - ความเป็นส่วนตัว และมิดชิดอย่างปลอดภัย สภาพหอผู้ป่วยสามัญ
        ของโรงพยาบาล
      - ความอบอุ่น และความประทับใจในบุคลิกภาพของพยาบาล
    - - Dorsal position (supine position) เป็นท่านอนหงายราบ
      - Fowler’s position เป็นท่านอนราบศีรษะสูง 30-90 องศา เป็น
        ท่านอนที่สุขสบายและเพื่อการรักษา
      - Prone position เป็นท่านอนควํ่า เป็นท่านอนที่สุขสบาย
      - Lateral position เป็นท่านอนตะแคง จัดเพื่อความสุขสบายของ
        ผู้ป่วย
      - Sitting position เป็นท่านั่งที่สุขสบายสำหรับผู้ป่วยได้เปลี่ยน
        อิริยาบถ และพักผ่อนได้อย่างมีความสุข
  - - - เตรียมของพร้อมใช้ตามลำดับก่อนหลังและวางให้ง่ายในการหยิบใช้สะดวก
      - จัดบริเวณรอบ ให้สะดวกต่อการปฏิบัติ
      - วางผ้าให้จุดกึ่งกลางของผ้าทับลงตรงจุดกึ่งกลางของที่นอน
      - ควรทำเตียงให้เสร็จทีละข้าง โดยเริ่มจากผ้าปูที่นอน ผ้ายางขวางเตียง
      - คลุมผ้าคลุมเตียง วางผ้าห่มและและผ้าเช็ดตัวที่ราวพนักหัวเตียง จัดโต๊ะข้างเตียงให้เรียบร้อย
      - ไม่ควรสะบัดผ้าหรือปล่อยให้เสื้อผ้าที่สวมอยู่สัมผัสกับเครื่องใช้ของผู้ป่วย
      - หากมีปูเตียงที่มีผู้ป่วยควรแจ้งให้ผู้ปุวยทราบก่อนการปฏิบัติ
      - รักษาท่าทางให้อยู่ในลักษณะที่ดี
      - ควรใช้กล้ามเนื้อมัดใหญ่ ในการหยิบของ
      - ยึดหลักการทำเตียงให้เรียบ ตึง ไม่มีรอยย่น สะอาด ไม่เปียกชื้น
    - - การทำเตียงว่าง (Close bed)
        
        ทำเตียงที่ผู้ปุวยจ าหน่ายออกจากหอผู้ป่วย เพื่อเตรียมรับผู้ป่วยใหม่
        
        จุดประสงค์
        
        จัดสิ่งแวดล้อมสะอาดให้ส่งเสริมความสุขสบาย ให้หอผู้ป่วยเป็นระเบียบเรียบร้อย สวยงามน่าอยู่พักอาศัย
        
        จัดเตรียมความพร้อมเตรียมรับผู้ปุวยใหม
        
        เครื่องใช้
        
        เครื่องผ้า โดยเรียงลำดับการปูเตียงก่อนหลัง
      - การทำเตียงผู้ป่วยลุกจากเตียงได้ (Open/unoccupied bed)
        
        ผู้ป่วยที่แข็งแรง ช่วยเหลือตนเองได้ดี หรือต้องพึ่งผู้อื่นในบางส่วน หรือสามารถนั่งได้เป็นเวลานาน
        
        จุดประสงค์
        
        ให้ผู้ป่วยได้รับความสุขสบาย
        
        ให้เตียงและสิ่งแวดล้อมสะอาด เรียบร้อย สวยงาม
        
        เครื่องใช้
        
        เครื่องผ้า เหมือนการทำเตียงว่าง ยกเว้น ผ้าห่มและผ้าคลุมเตียง
        
        กระบอกฉีดนํ้าผสมผงซักฟอก ถังนํ้าสะอาด และผ้าเช็ดเตียง
        
        ถังใส่ผ้าเปื้อน
        
        ถุงมือสะอาด ผ้ากันเปื้อนพลาสติก และmask
      - การทำเตียงผู้ปุวยลุกจากเตียงไม่ได้ (Occupied bed)
        
        จำเป็นต้องนอนอยู่บนเตียงตลอดเวลา
        ผู้ป่วยไม่รู้สึกตัว ช่วยเหลือตนเองไม่ได
        
        จุดประสงค์
        
        ให้เตียงและสิ่งแวดล้อมสะอาด เรียบร้อย สวยงาม
        
        ให้ผู้ป่วยได้รับความสุขสบาย
        
        เครื่องใช้
        
        กระบอกฉีดนํ้าผสมผงซักฟอก ถังนํ้าสะอาด และผ้าเช็ดเตียง
        
        เครื่องผ้า เหมือนการทำเตียงว่าง ยกเว้น ผ้าห่มและผ้าคลุมเตียง
        
        ถังใส่ผ้าเปื้อน
        
        ถุงมือสะอาด ผ้ากันเปื้อนพลาสติก และ mask
      - การทำเตียงรับผู้ปุวยหลังผ่าตัดและผู้ป่วยที่ได้รับยาสลบ (Surgical/
        ether/anesthetic bed)
        
        เป็นการทำเตียงหลังจากส่งผู้ป่วยไปรับการผ่าตัดหรือการตรวจและได้รับยาสลบ
        
        จุดประสงค์
        
        เตรียมรับผู้ป่วยหลังจากไปรับการผ่าตัด หรือการตรวจพิเศษ
        
        เตรียมความพร้อมในการช่วยเหลือเมื่อผู้ป่วยสำลักหรือลิ้นตก
        
        เครื่องใช้
        
        เครื่องผ้าเหมือนกับการทำเตียงว่าง
        
        ชามรูปไต และกระดาษเช็ดปาก
        
        เครื่องวัดความดันโลหิตพร้อมหูฟัง
        
        เครื่องใช้อื่น ตามความจำเป็น เช่น เสาน้ าเกลือ
        
        ถังบรรจุนํ้ายาฆ่าเชื้อที่มีฤทธิ์ฟอกล้างและผ้าเช็ดเตียง
  - - - หลับได้น้อยมากในเวลากลางคืน พอหลับได้บ้างในเวลากลางวันแต่หลับไม่สนิท และมีความกังวลเรื่องส่วนตัวที่ไม่สามารถเปิดเผยได้
    - - พักผ่อนไม่เพียงพอกับความต้องการของร่างกายเนื่องจากมีความวิตกกังวล
    - - วัตถุประสงค์
        
        ผู้ป่วยได้พักผ่อนได้เพียงพอกับความต้องการของร่างกายและปลอดภัย
      - เกณฑ์การประเมินผล
        
        คุณภาพการนอนหลับเชิงปริมาณไม่ตํ่ากว่า ร้อยละ 80
        
        คุณภาพการนอนหลับเชิงคุณภาพ ผู้ปุวยนอนหลับสนิทได้มากขึ้น
      - การวางแผน
        
        วางแผนให้ผู้ป่วยได้นอนหลับพักผ่อนเพียงพอกับความต้องการของร่างกายและปลอดภัย
    - - จัดกิจกรรมการพยาบาลเป็นช่วง ไม่รบกวนการนอนของผู้ป่วย
      - ประเมินสาเหตุและแบบแผนการนอนตามปกติ
      - ประเมินคุณภาพการนอนหลับทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ
      - จัดสิ่งแวดล้อมให้เงียบ แสงสว่างเพียงพอ ขจัดสิ่งรบกวน
      - แจ้งให้ผู้ป่วยทราบเรื่องแขกผู้มาเยี่ยม เพื่อขอความร่วมมือ
      - ไม่ให้ดื่มนํ้าหลัง 6 โมงเย็น เพื่อไม่ให้ลุกขึ้นถ่ายปัสสาวะตอนกลางคืน
      - งดกาแฟ ชา โค้ก ก่อนนอน
      - ให้มีกิจกรรมทำในตอนกลางวัน เช่น การอ่านหนังสือ ดูทีวี
      - สร้างสัมพันธภาพให้ผู้ปุวยไว้วางใจและระบายความวิตกกังวล
      - สอนเรื่องเทคนิคการคลายเครียด และการจัดการกับความเครียด
      - พิจารณาให้ยาคลายเครียด ตามแผนการรักษา และดูแลความปลอดภัย
    - - ผลการประเมินคุณภาพการนอนหลับเชิงปริมาณไม่ต่่ากว่า ร้อยละ 80
      - ผลการประเมินคุณภาพการนอนหลับเชิงคุณภาพ