Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การใช้ยาอย่างสมเหตุสมผลทางสูติกรรม, 7wj163, download, pethidine hcl inj…
การใช้ยาอย่างสมเหตุสมผลทางสูติกรรม
:red_flag:
Oxytocin
เป็นยาที่ใช้เพื่อ
กระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูกในระยะคลอด
เพื่อชักนำการคลอด(induction of labor) หรือเพิ่มประสิทธิภาพในการหดรัดตัวของมดลูก(augmentation of labor)
ต้องเจือจางยา oxytocin ในสารน้ำ isotonic solution เช่น 5% D/N/2, NSS, LRI โดยเจือจางยา ในอัตราส่วนที่กำหนดตามมาตรฐานการให้ยาของแต่ละโรงพยาบาล เช่น oxytocin 10 units ในสาร น้ำ 1,000 มล.
ควรให้คู่กับสารน้ำอีก 1 ขวด (piggy back) เพื่อสามารถหยุดให้ยาได้ทันที กรณีมีการหดรัดตัวของมดลูกถี่นานหรือมีการเปลี่ยนแปลงของอัตราการเต้นของหัวใจทารกที่เสี่ยงต่อการได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอ
ควรเริ่มให้สารน้ำที่ไม่มี oxytocin ก่อน และให้สารน้ำที่มี oxytocin ในอัตราที่ช้าๆก่อน เช่น 4 milliunit/min (24 ml/hr, 8 drops/min) โดยใช้เครื่อง infusion pump
ปรับอัตราการให้ยา oxytocin เพิ่มขึ้น ในอัตรา 1-2 milliunit/min ตามการตอบสนองของการหดรัดตัวของมดลูก ทุก 30 นาที – 1 ชั่วโมง โดยอาจปรับเป็น 6 milliunit/min (36 ml/hr, 12 drops/min), 8 milliunit/min (48 ml/hr, 16 drops/min) 10 milliunit/min (60 ml/hr, 20 drops/min)
ควรปรับอัตราการให้ยา oxytocin ลดลง หรือหยุดการให้ยา เมื่อมี hypertonic contraction
ต้องติดตามประเมินการหดรัดตัวของมดลูกและFHRก่อนให้และหลังให้ยา และตลอดระยะเวลาที่ให้ยา โดยใช้เครื่อง EFM หรือ ทุก 15 นาที ในระยะที่ 1 ของการคลอด และทุก 5 นาที ในระยะที่ 2 ของการคลอด
เพื่อ
ป้องกันหรือควบคุมการตกเลือดหลังคลอด
Oxytocin 10 units Intramuscular หลังทารกคลอดไหล่หน้า หรือหลังรกคลอดทันที
เจือจางยา oxytocin 10-40 units ในสารน้ำ isotonic solution 1,000 ml ให้ในอัตรา 20-40 milliunit/min (120 -240 ml/hr)
:red_flag:
Pethidine
เป็นยาสังเคราะห์ในกลุ่ม opioid มีการใช้เพื่อ
บรรเทาอาการเจ็บครรภ์ในระยะคลอด
ให้ในอัตรา 12.5-50 mg intravenous หรือ 50-100 mg intramuscular ทุก 2-4 ชั่วโมง โดยยาจะเริ่มออกฤทธิ์หลังฉีดเข้าทางหลอดเลือดดำ 5 นาที
อาจให้ยาร่วมกับplasil (metoclopramide) 10 mg เพื่อป้องกันหรือบรรเทาN/V
หลักการพยาบาลหลังการให้ยา
ประเมินอาการคลื่นไส้ อาเจียน และการกดการหายใจ
เฝ้าระวังการกดหายใจในทารกซึ่งอาจเกิดขึ้นได้ หลังฉีดยา pethidine 3-5 ชั่วโมง
ติดตามประเมินV/S หลังฉีดยา 15 นาที, 30 นาที -1 ชั่วโมง
:red_flag:
MgSo4
เป็นเกลือแร่ที่ใช้
รักษาภาวะความดันโลหิตสูงในสตรีตั้งครรภ์
เพื่อ
ป้องกันอาการชัก
(anticonvulsant) ในสตรีตั้งครรภ์ที่มีภาวะ severe-preeclampsia
แนวทางในการให้ยา
หลังจากนั้นให้ 50% MgSo4 1-2 g/hr โดยผสมในสารน้ำ isotonic solution เช่น 5%D/N/2, NSS, LRI หรือฉีด 50% MgSo4 10 g (20 ml) เข้าทางกล้ามเนื้อสะโพก (gluteus maximus) ข้างละ 5 g (10 ml) และ 5 g IM ทุก 6 ชม. จนครบ 24 ชม.
loading dose: MgSo4 4-6 g ในสารน้ า 100 มล. ให้ทางหลอดเลือดดำ 15-20 นาที หรือ ให้ 10% MgSo4 4 g โดยเจือจางจาก 50% MgSo4 4 g (1 amp = 1 g= 2 ml) 8 ml ผสมกับ sterile water 32 ml)
หลักการพยาบาลก่อนและหลังให้ยา
ติดตามประเมินปริมาตรน้ำเข้า-ออกจากร่างกาย โดยเฉพาะปัสสาวะ ไม่น้อยกว่า 25-30 มล/ชม
ควรให้ยา MgSo4 ในสารละลายร่วมกับการให้สารละลาย อีกในขวด (piggyback) เพื่อสามารถหยุดให้ยาได้ทันทีเมื่อมีอาการไม่พึงประสงค์เกิดขึ้น
ประเมินภาวะ hyperreflexia หรือ hyporeflexia จาก deep tendon reflex (patellar, brachial) โดย 0=reflex absent, +1 = hypoactive reflex, +2 = normal reflex, +3 = brisker than average reflex, +4 = hyperactive reflex or clonus
ติดตามระดับความเข้มข้นของ MgSo4 ในเลือดโดยระดับยาในขนาดของการรักษา (therapeutic range) ต้องอยู่ระดับ 4.0-8.0 mEq/L (กรณีระดับยาในเลือด 10.0 mEq/L ทำให้ไม่มี deep tendon reflex, ระดับยา 15 mEq/L จะกดการหายใจ, และระดับยา 25.0 mEq/L ทำให้ cardiac arrest
ติดตามประเมินสัญญาณชีพทุก 30 นาที- 1 ชม. หรือทุก 2-4 ชม. ตามสภาพอาการของสตรีตั้งครรภ์หรือสตรีหลังคลอด
กรณีได้รับยา MgSo4 เกินขนาดต้องให้ยา 10% calcium gluconate เพื่อต้านการออกฤทธิ์ของ MgSo4
:red_flag:
Bricanyl
Bricanyl (terbutaline) 0.5-1.0 mg/amp เป็นยาที่ใช้ในการ
ยับยั้งการหดรัดตัวของมดลูก
ในสตรีตั้งครรภ์ที่มีภาวะเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด (beta-adrenergic for tocolysis)
โดยให้ยา 0.25 mg Subcutaneous ทุก 4 ชม.หรือเจือจางในสารละลาย isotonic solution ให้ทางหลอดเลือดดำในอัตรา 2.5-10 microgram/min และปรับขนาดยาได้สูงสุด 17.5-30 microgram/min หรือเริ่มให้ยาในขนาด 0.01-0.05 mg/min และปรับเพิ่มในอัตรา 0.01 mg/min ทุก 10-30 นาที จนกระทั่งไม่มีการหดรัดตัวของมดลูกหรือสูงสุดไม่เกิน 0.08 mg/min
**กรณีให้ยาจนกระทั่งไม่มีการหดรัดตัวของมดลูกแล้ว จะต้องให้ยาในขนาดเดิมต่อไปประมาณ 1 ชม. แล้วค่อยๆลดขนาดยาลง ทุก 20 นาที และให้ยาต่อไปอีก 12 ชม. หรือตามแผนการรักษา
หลักการพยาบาล
ติดตามประมาณสัญญาณชีพทุก 1-4 ชม. ตามสภาพอาการ
เฝ้าระวังอาการข้างเคียงจากการให้ยา เช่น อาการใจสั่น หัวใจเต้นผิดจังหวะ ความดันโลหิตต่ำ น้ำท่วมปอด กล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด
:red_flag:
Dexamethasone
เป็นยาในกลุ่ม corticosteroids ใช้ใน
สตรีตั้งครรภ์ที่มีภาวะการเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด
กระตุ้นการสร้างสาร surfactant ในถุงลมปอดของทารกช่วยป้องกันภาวะ RDS ในทารกคลอดก่อนกำหนด
ขนาด 6 mg IM ทุก 12 ชม. จนครบ 4 ครั้ง
