Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Medical selection - Coggle Diagram

- - - - ระงับความเจ็บปวดเล็กน้อยถึงปานกลาง
      - มีฤทธิ์ลดไข้
      - ทางทันตกรรมใช้บรรเทาอาการปวดฟัน ปวดแผลถอนฟัน/ผ่าตัดในช่องปาก หรือ แผลในช่องปากอื่น ๆ ที่มีอาการปวดไม่มาก
    - - ในเด็กที่อายุน้อยกว่า 6 ขวบให้จ่ายยาน้ำ (syrup; 120mg/5ml)
      - เด็กโตสามารถรับประทานยาเม็ด (ขนาด 325 มิลลิกรัม)
      - เด็กอายุมากกว่า 12 ปีและผู้ใหญ่ จ่ายขนาด 500-1,000 มิลลิกรัม ทุก 4-6 ชั่วโมง ขึ้นอยู่กับความรุนของอาการปวด และน้ำหนักตัวของผู้ป่วย เช่น น้ำหนักตัว 70 ขึ้นไป จ่าย 1,000 มิลลิกรัม (2 เม็ด) ทุก 4-6 ชั่วโมง
    - - หากได้รับยาที่สูงเกินขนาด หรือได้รับยาติดต่อกันเป็นเวลานาน จะมีผลดังนี้
        
        ผื่นขึ้น
        
        คัน
        
        มีไข้
        
        น้ำตาลในเลือดลด
        
        ผิวหนัง/ตาขาวกลายเป็นสีเหลือง
        
        ส่วนประกอบของเลือดเปลี่ยนไป
        
        ตับทำงานผิกปกติ
    - - ห้ามใช้ยาในผู้ที่แพ้ยาตัวนี้ ผู้ป่วยที่ขาดเอนไซม์ G6PD และผู้ป่วยพิษสุราเรื้อรัง
  - - - Codeine ใช้เพื่อรักษาอาการปวดระดับเบาถึงระดับรุนแรงปานกลาง จัดเป็นยาแก้ปวดในกลุ่ม opioid pain medication
    - - ปริมาณการใช้ยา Codeine บรรเทาอาการปวดระดับปานกลาง
        
        เด็กอายุน้อยกว่า 12 ปีปริมาณ0.5-1 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม
        รับประทานทุก ๆ 4-6 ชั่วโมง แต่ไม่เกิน 240 มิลลิกรัมต่อวัน
        
        ผู้ใหญ่ปริมาณ 15-60 มิลลิกรัม รับประทานทุก ๆ 4-6 ชั่วโมง
        แต่ไม่เกิน 360 มิลลิกรัมต่อวัน
    - - ควรใช้ยานี่ตามคำแนะนำของแพทย์ หรือบนฉลากยาอย่างเคร่งครัด
        
        ไม่ควรใช้ยาในปริมาณมาก หรือ เป็นเวลานาน เพราะอาจส่งผลให้เกิดภาวะดื้อยา
        
        ควรใช้ช้อน หรือถ้วยตวงที่ใช้สำหรับตวงยาเท่านั้น เพื่อปริมาณยาที่ถูกต้อง
        
        กรณีลืมรับประทานยา ผู้ป่วยสามารถรอรับประทานยาได้ในรอบถัดไป โดยไม่จำเป็นต้องเพิ่มปริมาณยา
    - - ผลข้างเคียงที่รุนแรง แจ้งให้แพทย์ทราบ ดังนี้ หัวใจเต้นช้า ชีพจรอ่อน หมดสติ หายใจไม่อิ่ม รู้สึกเหมือนจะหมดสติ สับสน กระสับกระส่าย เห็นภาพหลอน มีอาการชัก
        
        ผลข้างเคียงที่รุนแรงน้อย ดังนี้ รู้สึกวิงเวียน หรือง่วงซึม คลื้นไส้ อาเจียน ปวดท้อง ท้องผูก เหงื่อออก คันเล็กน้อย หรือ มีผดผื่น
  - - - Capsule 50 mg
      - IV form (Ampule) 50 mg/ml, 100 mg/2ml
    - - กินยา 50 mg ทุก 4-6 ชั่วโมง
      - ฉีดยา 50-100 mg slow V, IM, SC และให้ซ้ำหล้ง dose แรก 30 นาที - 1 ชั่วโมง
      - maximum dose ไม่เกิน 400 mg ต่อวัน
    - - headache, dizziness, drowsiness
      - constipation, diarrheas, nausea, vomiting, stomach pain
      - nervous, anxiety, motor weakness
      - palpitation, orthostatic hypotension, bradycardia, tachycardia
    - - renal or hepatic impairment
      - history of epilepsy
      - Increased intracranial pressure
      - drug abuse
    - - Anadol
      - Tramol
      - Matradol
  - - - เริ่มใช้ยาในขนาดตํ่าที่สุดเท่าที่สามารถควบคุม
        ความปวดได้ และปรับยาช้า ๆ
      - ผู้ป่วยที่ไม่เคยได้รับยากลุ้ม Opioids มาก่อน ควรเริ่มด้วย Immediate release ใช้เป็น IV form หรือ Oral form ก็ได้ ซึ่งมีทั้งแบบ Syrup และ Tablet ขึ้นอยู่กับความเร่งด่วน
      - ผู้ป่วยที่เคยได้รับยากลุ่ม Opiods ในระดับที่เข้าได้กับกลุ่ม Opioid-tolerant แต่มี Acute pain crisis เกิดขึ้นในจะพิจารณาให้ Immediate release เช่นกัน แต่ Dose ที่ให้จะคํานวณจากปริมาณยาที่เคยได้รับ
    - - ใช้ Morphine หลังผ่าตัดทันที หรือใช้รักษาความปวดจากโรคมะเร็งระดับปานกลางถึงรุนแรง (Pain score ตั้งแต่ 4 ขึ้นไป)
    - - Morphine (IV): initial dose 5-10 mg. p.r.n.
      - Morphine (Oral): initial dose 5-10 mg. p.r.n.
      - MST (Oral tab): initial dose 10-30 mg. every 12 hr.
      - Kapanol (Oral capsule): initial dose 20 mg. every 24 hr.
    - - MST
      - Kapanol
    - - ท้องผูก
      - คัน
      - คลื่อนไส้อาเจียน
      - ง่วงซึม
      - สับสน
      - อาจเกิดภาวะกดการหายใจ
    - - ในกรณีที่ผู้ป่วยมี Tube feeding จะไม่สามารถให้ยา Morphine sultablet (MST) ได้ ควรเปลี่ยนมาใช้ sustained-release morphine ที่อยู่รูปแกรนูลในแคปซูลแทน เช่ร Kapanol หรือในรูป Syrup เช่น Methadon
- - - - ระงับความเจ็บปวดระดับเล็กน้อย ถึงปานกลาง
      - ในทางทันตกรรมใช้บรรเทาอาการปวดฟัน ปวดแผลถอนฟัน/ผ่าตัดในช่องปาก หรือแผลในช่องปากอื่น ๆ ที่ใช้ยาพาราเซตามอลแล้วไม่ได้ผล
      - รักษาอาการเจ็บปวดข้อต่อขากรรไกร
    - - เด็กจ่ายยาน้ำ (Oral suspension; 100mg/5ml) โดยจ่าย 4-10 mg/kg/time ทุก 6-8 ชม. หลังอาหารทันที
      - ผู้ใหญ่ จ่ายยาเม็ดขนาด 200-800 mg ทุก 6-8 ชม. ทานยาหลังอาหารทันที ดื่มน้ำตามมากๆ
    - - ระคายเคืองกระเพาะอาหาร
      - ทำให้เกิดแผลในกระเพาะอาหาร
      - ท้องเดิน
      - คลื่นไส้ อาเจียน
      - ท้องผูก
      - ไม่สบายท้อง หรือมีแก๊สในกระเพาะ
    - - ผู้ป่วยโรคกระเพาะ
      - ผู้ป่วยที่มีปัญหาการแข็งตัวของเลือด
      - ผู้ป่วยโรคหัวใจ และความดัน
      - ผู้ป่วยภาวะขาดน้ำ
      - ผู้ป่วยโรคตัล ไต
  - - - อาการปวดศีรษะจากความเครียด
      - อาการปวด ตึง ที่เกี่ยวข้องกับกล้าเนื้อต้นคอ หรือกล้ามเนื้อบริเวณหลัง
    - - ต่อมลูกหมากโต หรือกระเพาะปัสสาวะส่วนคออุดตัน
      - กล้ามเนื้ออ่อนแรง (myasthenia gravis)
      - ต้อหิน (glaucoma)
      - หลอดอาหารหดตัว (esophageal splasm)
      - Pyloric และ duodenum อุดตัน
      - แพ้ paracetamol หรือ orphenadrine citrate
    - - Orphenadrine citrate
        
        ใจสั่น
        
        ปัสสาวะออกช้าหรือไม่ออก
        
        หัวใจเต้นเร็ว (tachycardia)
        
        ตามัว
        
        ปากแห้ง
        
        รูม่านตาขยาย
        
        ความดันลูกตาเพิ่ม
        
        อ่อนเพลีย
        
        คลื้นไส้
        
        เวียนหัว ปวดหัว
        
        ท้องผูก
        
        ซึม
      - Paracetamol
        
        ปวดท้อง
        
        คลื่นไส้
        
        แพ้
        
        Hematologic reaction
  - - - ห้ามใช้ในผู้ป่วยที่แพ้chlorexidine gluconate หรือส่วนผสมอื่นๆ เนื่องจากอาจจะทำให้เกิด การหลุดลอกของเยื่อบุช่องปากอย่างรุนแรง
      - 2.อาจมีการติดสีในช่องปาก เช่น บนตัวฟัน วัสดุอุดฟัน หรือบนลิ้น ซึ่งสามารถกำจัดออกโดยง่าย
      - 3.ผู้ป่วยอาจมีการรับรสชาติเปลี่ยนไป แต่พบได้น้อย
      - 4.การกลืน chlorhexidine gluconate 1-2 ounce (~30-60 ml) ในเด็กหนัก 10 kg อาจทำให้เกิดอาการคลื่นไส้อาเจียน และอาจเกิดพิษจากแอลกอฮอล์ได้ควรรีบส่งแพทย์
      - 5.อาจทำให้เกิดการบวมของต่อมน้ำลายพาโรติด (parotid gland)
    - - ชื่อยา
        
        Chlorhexidine gluconate
      - ข้อบ่งใช้
        
        รักษาและป้องกันการติดเชื้อในช่องปากและลำคอ เช่น โรคเหงือกอักเสบ และโรคปริทันต์ หรือใช้เพื่อดูแลสุขภาพช่องปาก
      - ขนาดยา
        
        Mouthwash solution (0.12-0.2% w/v)
      - วิธีการใช้
        
        ใช้อมกลั้วในช่องปาก ครั้งละ 15 ml เป็นเวลา 30-60 วินาทีแล้วบ้วนทิ้ง วันละ 2 ครั้ง หลังอาหารเช้าและก่อนนอน โดยไม่ต้องบ้วนน้ำหรือแปรงฟันตาม ควรใช้หลังจากขูดหินปูนหรือขัดฟันทำความสะอาดช่องปากโดยทันตบุคลากร
      - ระยะเวลาในการใช้ยา
        
        2 สัปดาห์หรือตามทันตแพทย์สั่ง
      - ตัวอย่างยา
        
        C-20, Mybacin