Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลเด็กที่มีปัญหา เซลล์เจริญผิดปกติ :baby::skin-tone-2:,…

- - - - T cell lymphoblastic leukemia
      - B cell lymphoblastic leukemia (พบบ่อยสุด)
  - - - เด็กที่เป็นดาวน์ซินโดรม (Down s syndrome)
      - เสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวเฉียบพลัน
        
        ALL
        
        AML
      - ครอบครัวที่มีสมาชิกเป็นโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวเฉียบพลันชนิด A LL
      - ฝาแฝดที่เป็นโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวเฉียบพลันชนิด ALL
    - - การมีประวัติได้รับสีไออนไนซ์(Ionizing radiation)
      - การมีประวัติได้รับยาเคมีบาบัดในการรักษาโรคมะเร็งชนิดอื่นมาก่อน
    - - สารเบนซิน (Benzene)
      - สารฟอร์มาลดีไฮด์ (Formaldehyde)
      - สารเคมีต่างๆ ที่เป็นพิษจากสิ่งแวดล้อม หรือจากควันบุหรี่และการสูบบุหรี่
  - - - เลือดออกตามไรฟัน
      - มีจ้ำเขียวขึ้นบนตามตัว
      - มีประจำเดือนมากผิดปกติ
- - - - พบReed Sternberg cell cell
    - - อาการจะเร็วและรุนแรง มักจะมาโรงพยาบาลเมื่อมีการกระจาย
        ไปทั่วร่างกายแล้ว อาจมีก้อนที่ช่องท้อง ช่องอกหรือในระบบประสาท
    - - มีต้นกำเนิดมาจาก B cell( B lymphocyte)
      - มีการแทรกกระจายในเนื้อเยื่อ มีก้อนเนื้องอกที่โตเร็วมาก มักพบเฉพาะที่
  - - - ซีด มีเลือดออกง่าย เช่น จุดเลือดออกตามตัว จ้ำเลือด
      - ในรายที่เป็นมะเร็งต่อมน้ำเหลืองเกิดขึ้นภายในช่องท้อง ผู้ป่วยจะมีอาการแน่นท้อง หรืออาหารไม่ย่อย ท้องโตขึ้นจากการมีน้ำในช่องท้อง
- - - - ตาโปนมีรอยช้ำรอบตา(raccoon eyes)
      - มีไข้
      - ปวดกระดูก
      - ตำแหน่งที่พบก้อนครั้งแรกมากที่สุดคือต่อมหมวกไต
- - - - เป็นการให้ยาเพื่อทำลายเซลล์ในเวลาอันสั้นให้มากที่สุด
      - มีอันตรายต่อเซลล์ปกติให้น้อยที่สุด
      - ทำให้ไขกระดูกสามารถสร้างเซลล์เม็ดเลือดขาวได้ตามปกติ ใช้เวลา 4 - 6 สัปดาห์
    - - ให้ยาหลายชนิดร่วมกันภายหลังที่ผู้ป่วยอยู่ในระยะโรคสงบแล้ว
      - ระยะนี้จะใช้เวลาประมาณ 4 สัปดาห์
    - - ให้ยาเพื่อป้องกันไม่ให้โรคลุกลามเข้าสู่ระบบประสาทส่วนกลาง
      - มักมีโอกาสกลับเป็นโรคอีกครั้ง โดยเฉพาะผู้ป่วยที่มีจำนวนเกล็ดเลือดต่ำ ตับ ม้าม โต
    - - เป็นการให้ยาเพื่อควบคุม และรักษาโรคอย่างถาวร ยาที่นิยมใช้
      - การให้ 6 MP โดยการรับประทานทุกวันร่วมกับการให้ Metrotrexate
  - - - ให้เลือดเพื่อให้ระดับฮีโมโกลบินไม่น้อยกว่า 7-8กรัม/ดล. ในระยะแรกก่อนโรคสงบ
    - - จำเป็นต้องให้เกร็ดเลือดก่อน ก่อนการให้ยา
  - - - เม็ดเลือดแดง : RBC กับ ภาวะซีด(Anemia) :star:
        
        Hb อยู่ที่ 8-10 gm/dl
        
        Hct 24-30 gm/dl
      - เม็ดเลือดขาวต่า(Leukopenia) ประเมินได้จากค่า ANC :star:
        
        ภาวะเม็ดเลือดขาวต่ำ(Leukopenia) :star:
        
        เม็ดเลือดขาวต่าเล็กน้อย
        
        ANC 1000-1500 เซลล์/ลบ.มม.
        
        ภาวะที่เม็ดเลือดขาวต่ำเล็กน้อย ผู้ป่วยจะเสี่ยงต่อการติดเชื้อเพิ่มมากขึ้น
        
        เม็ดเลือดขาวต่ำปานกลาง
        
        ANC 500-1000 เซลล์/ลบ.มม.
        
        เม็ดเลือดขาวต่ำรุนแรง
        
        ANC ต่ากว่า 500 เซลล์/ลบ.มม.
        
        ผู้ป่วยจะเสี่ยงต่อการติดเชื้อที่รุนแรงมากขึ้น
        
        รายที่ ANC ต่ากว่า 100 เซลล์/ลบ.มม.
        
        เสี่ยงต่อการติดเชื้อแบคทีเรียแกรมลบในกระแสเลือด(gram-negative bacteremia)
        
        เสี่ยงต่อการติดเชื้อรา
      - เกร็ดเลือดต่ำ (thrombocytopenia) :star:
        
        ในรายที่มีต่ากว่า 50,000เซลล์/ลบ.มม.จะมีความเสี่ยงต่อการเกิดอาการเลือดออกง่ายหยุดยาก
        
        อาการที่พบ
        
        จุดเลือดเล็กๆ ใต้ผิวหนัง หรือมีจ้าเลือด Ecchymosis
        
        ปัสสาวะมีเลือดปน
        
        ในรายที่ต่ากว่า 10,000 เซลล์/ลบ.มม. มีโอกาสเกิดเลือดออกในทางเดินอาหารหรือมีเลือดออกในสมองเป็นไปได้สูง
      - ผลต่อระบบทางเดินอาหาร :star:
        
        อาการ
        
        เบื่ออาหาร
        
        คลื่นไส้
        
        อาเจียน แพทย์จะมีแผนการรักษาให้ยา Onsia (ondansetron) เข้าทางหลอดเลือดดำ
        
        แผลในปากและคอ
        
        ปวดท้อง
        
        ท้องเดิน
        
        ท้องผูก
        
        เน้นการดูแล
        
        โดยการให้ผู้ป่วยบ้วนปากด้วย 0.9%NSS อย่างต่อเนื่องทุกครั้งหลังรับประทานอาหาร หรืออาจจะทุก 2 ชั่วโมงในรายที่มีแผลในปาก
        
        ให้ผู้ป่วยรับประทาน Low Bacterial diet คืออาหารที่สุกสะอาดและปรุงเสร็จใหม่ๆ
      - ผลต่อระบบผิวหนัง :star:
        
        ทำให้ผมร่วง หลังจากได้ยาไปแล้ว 2-3 สัปดาห์ และจะงอกขึ้นมาใหม่หลังหยุดยา 2-3 เดือน
        
        ลักษณะผมที่ขึ้นมาใหม่จะไม่เหมือนเดิม สี ความหนา ความยืดหยุ่น จะเปลี่ยนไป
      - ระบบทางเดินปัสสาวะ :star:
        
        การตกตะกอนของยาเคมีบำบัดทาให้กระเพาะปัสสาวะอักเสบ Cystitis
        
        การดูแลที่สำคัญ
        
        ผู้ป่วยจะต้องได้รับน้ำที่มากพอทางหลอดเลือดดำและทางปาก
        
        ต้องปรับปรับให้ปัสสาวะมีฤทธ์เป็นด่าง เพื่อให้การขับยาออกได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยให้ 7.5% NaHCO3
        
        ติดตามค่า sp.gr ให้ต่ากว่า 1.010 และค่า PH ของปัสสาวะสูงกว่า 6.5-7 (สภาพความเป็นด่าง)
        
        ติดตามการทางานของไตโดยการเจาะเลือดเป็นระยะๆ เพื่อดูค่า BUN Cr
      - ตับ :star:
        
        แพทย์จะมีแผนการรักษาให้ Bactrim หรือ Cotrimoxazole) ผู้ป่วยต้องรับประทานอยู่ประจำทุกวันศุกร์ เสาร์ อาทิตย์
        
        อาการ
        
        ตัวตาเหลือง
        
        อ่อนเพลีย
        
        ปวดชายโครงด้านขวา
        
        ท้องโตขึ้นหรือเท้าบวม
  - - - เป็นการให้ยาเคมีบาบัดผ่านเข้าในช่องไขสันหลัง เพื่อให้ยาสามารถเข้าไปฆ่าเซลล์มะเร็งที่อยู่ในระบบประสาทส่วนกลาง
      - ซึ่งการให้ยาทางหลอดเลือดดำไม่สามารถเข้าไปถึงได้
      - หลังให้ยาต้องจัดให้ผู้ป่วยนอนราบ 6-8 ชั่วโมง เพื่อป้องกันการเกิด Herniation ของสมอง
      - ยาแพทย์จะต้องนาน้าไขสันหลังออกเท่ากับจานวนยาที่ใส่เข้าไป โดยนับหยดน้ำไขสันหลัง 15 หยดต่อ 1 ซีซี
    - - ทำความสะอาดโดยให้บ้วนปากด้วย 0.9%NSS อย่างต่อเนื่องดังกล่าว
      - จะไม่แปรงฟันถ้าเกร็ดเลือดต่ากว่า 50,000 cell/cu.mm แต่ถ้าเกร็ดเลือดเกินกว่านี้สามารถแปรงฟันได้ แต่ต้องใช้แปรงสีฟันที่อ่อนนุ่ม
      - Xylocaine Viscus การดูแลให้ผู้ป่วยได้รับยา ต้องดูแลอย่างถูกวิธี โดยจะให้ครั้งละ 1 ml.ให้ผู้ป่วยอมไว้ ประมาณ 2-3 นาที และบ้วนทิ้งไม่ควรกลืนเนื่องจากมียาชาเป็นส่วนผสม
      - Nystatin oral suspention ต้องดูแลให้ผู้ป่วยเด็กอมยาไว้ในปาก 2-3 นาที ไม่ต้องให้น้ำตาม(เพื่อให้ยาค้างในช้องปากนานๆ) และต้องให้หลังให้นม เพราะถ้าให้ก่อนให้นม เด็กดูดนมยาก็จะไปกับนม ไม่ค้างในปาก
    - - คุณค่าครบถ้วน แคลอรีและโปรตีนสูง งดอาหารที่ลวก ย่าง รวมทั้งผักสด ผลไม้ที่มีเปลือกบาง เช่น ชมพู่ องุ่น ฝรั่ง
      - ดื่มนมที่ผลิตด้วยวิธีสเตอริไลส์ และยู เอช ที UHT แทนการดื่มนมพลาสเจอร์ไลด์
      - ควรเป็นอาหารจานเดียวเพราะจะปรุงสุกใหม่ๆ แพทย์บางรายแนะนำให้รับประทานผลไม้กระป๋องแทนผลไม้สด
    - - แพทย์จะมีแผนการรักษาคือการให้เลือด(Pack Red Cell)
      - ดูแลผู้ป่วยขณะให้เลือด โดยการติดตามประเมิน V/S อย่างต่อเนื่อง ทุก 15 นาที 4 ครั้ง หลังจากนั้นทุก ½ ชั่วโมงจนกว่าจะ Stable
      - ก่อนให้เลือดแพทย์จะให้ยา Pre-med คือ PCM CPM และ lasix ต้องดูแลให้เลือดหมดโดยใช้เวลา 3-4 ชั่วโมง
      - ติดตามค่า Hct หลังให้เลือดหมดแล้ว 4 ชั่วโมง
      - แนะนำให้ผู้ป่วยรับประทานอาหารที่มีโปรตีนและธาตุเหล็กสูง เพื่อสร้างเม็ดเลือด
      - การให้เลือดที่ติดต่อกัน ต้องเฝ้าระวังภาวะชักจากความดันสูง
    - - แพทย์อาจมีแผนการรักษาให้ Platlet concentration ให้หมดภายใน ½ -1 ชั่วโมง เนื่องจากมี half life สั่น การให้จึงต้องให้หยดแบบ free flow
  - - - ความผิดปกติของ electrolyte :star:
        
        ภาวะโพแทสเซียมในเลือดสูง
        
        มักพบความผิดปกติแรกที่สังเกตได้ใน TLS ภาวะดังกล่าวถือว่ามีความร้ายแรงสูงสุด
        
        เป็นภาวะที่ทำให้หัวใจเต้นผิดจังหวะและเสียชีวิต
        
        ภาวะฟอสเฟตในเลือดสูง
        
        เกิดการชักเกร็ง(tetany)
        
        หัวใจเต้นผิดจังหวะและชักได้
        
        เกิดการตกตะกอนในรูปผลึกแคลเซียมฟอสเฟตในร่างกาย
        
        ภาวะกรดยูริกในเลือดสูง
        
        พบในช่วง 48 – 72 ชั่วโมงหลังการได้รับการรักษาโรคมะเร็ง
        
        การตกตะกอนของผลึกกรดยูริกท่อไต
        
        กรดยูริกยังสามรถเหนี่ยวนาให้เกิดภาวะไตวายเฉียบพลัน
      - สาเหตุ และ ปัจจัยเสี่ยงของการเกิด TLS
        
        อาจพบระหว่างที่ผู้ป่วย ได้รับรังสีรักษา (radiotherapy)
        
        TLS มักเกิดภายใน 72 ชั่วโมง ภายหลังการรักษาด้วยเคมีบาบัดในผู้ป่วย leukemia และ lymphoma
      - อาการและอาการแสดง :star:
        
        ภาวะกรดยูริกในเลือดสูงอาจพบภาวะง่วงซึม (lethargy)
        
        มักพบอาการทางระบบทางเดินอาหาร
        
        อาการแสดงของภาวะทางเดินปัสสาวะอุดตัน (obstructive uropathy) หรือไตวาย
        
        ภาวะโพแทสเซียมในเลือดสูง
        
        ภาวะฟอสเฟตในเลือดสูง
        
        ภาวะแคลเซียมในเลือดต่ำ