Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลผู้ป่วยที่มีปัญหาระบบเลือด - Coggle Diagram

- - - - platelet count ตรวจนับจำนวนเกล็ดเลือด
      - Bleeding time ค่าปกติ 2 – 7 นาที
      - Touniquet test ค่าปกติ 0-10 จุด
      - Clot retraction ปกติเกิดขึ้นภายใน 1 – 2 ชั่วโมง
      - VCT ปกติเลือดจะแข็งตัวภายใน 5 – 15 นาที.
      - PT ใช้ตรวจการขาดของ factor I II V VII และ X ค่าปกติ 12 – 15 s
      - PTT ใช้ตรวจการขาดปัจจัยการแข็งตัวของเลือดทุก factor ยกเว้น factor VI
      - TT ตรวจการพร่องหรือการทำหน้าที่ผิดปกติของ fibrinogen ค่าปกติประมาณ 1-2 s
- - - - ในเด็ก มักจะเป็น สั้นๆ ประมาณ 1 - 2 เดือน ไม่กลับเป็นซ้ำ
  - - - หลีกเลี่ยงสาเหตุที่ทำให้เลือดออก
      - การห้ามเลือดที่ออกในจมูกด้วยการทำ anterior nasal packing ถ้ายังออกไม่หยุด ทำ posterior nasal packing
      - แนะนำให้มารดาและผู้ป่วยเข้าใจเกี่ยวกับโรคที่เป็นอยู่
      - ให้เกล็ดเลือดเฉพาะในรายที่มีเลือดออกรุนแรง หรือออกในอวัยวะที่สำคัญๆ
    - - ให้ยา Pednisolone 1 - 2 มก./กก./วัน ช่วยเพิ่มความแข็งแรงของหลอดเลือด
      - ทำผ่าตัดเอาม้ามออก ในรายที่รักษาด้วย Pednisolone ไม่ได้ผล
- - - - บาดแผล
        
        ทำ pressure dressing นานประมาณ 10 - 15 นาที
        
        งดการเคลื่อนไหวบริเวณนั้นและยกบริเวณที่มีเลือดออกให้สูงเหนือกว่าระดับหัวใจ
      - Purpura ให้ผู้ป่วยนอนพักบนเตียง
      - Epistaxis
        
        ใช้นิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้บีบปีกจมูกทั้งสองข้าง
        
        วางcold pack ที่บริเวณหน้าผาก
        
        จัดให้นั่งอยู่ในท่าโยกตัวไปด้านหน้าเล็กน้อย
        
        เลือดออกมากและไม่หยุดไหล แพทย์จะทำ anterior nasal packinเด้วย gauze drain ชุบ Adrenalin
      - Bleeding per gum
        
        ถ้ามองเห็นจุดที่เลือดออก ให้ผู้ป่วยกัด gauze ที่บริเวณนั้นไว้
        
        ถ้าออกทั่วๆไป ไม่มาก ให้บ้วนปากเบาๆ ด้วยน้ำเย็นห้ามดึงลิ่มเลือดออก
        
        งดการแปรงฟัน
        
        ถ้าเลือดออกมากต้องส่งปรึกษาแผนกทันตกรรมเพื่อพิจารณาใส่ dental splint
      - Hemarthrosis
        
        พันข้อด้วย elastic bandage
        
        งดการเคลื่อนไหวข้อนั้นละยกข้อให้สูงเหนือระดับหัวใจ
        
        ประคบด้วยความเย็นใน 24 ชั่วโมงแรก
    - - ป้องกัน bleeding โดยไม่ให้เกิด trauma
      - ให้การพยาบาลอย่างนุ่มนวล
      - การอาบน้ำผู้ป่วยต้องทำอย่างเบามือ
      - ใช้แปรงสีฟันชนิดขนอ่อน
      - ขณะที่มีเลือดออกต้องงดแปรงฟัน ทำความสะอาดปากฟันโดยการบ้วนปากด้วยน้ำยาบ้วนปากเช็ดเบาๆด้วยไม้พันสำลี
      - ห้ามดึงลิ่มเลือดออก
      - ขณะที่ผู้ป่วยหลับให้ยกไม้กั้นเตียงขึ้นทุกครั้งป้องกันตกเตียง
      - ห้ามฉีดยาทางกล้ามเนื้อ ถ้า platelets น้อยกว่า 60,000 เซลล์/ลบ.มม.
      - การเจาะเลือด ควรให้ผู้ที่มีความชำนาญเป็นผู้ทำ หลังเอาเข็มออกจากตัวผู้ป่วยต้องกดรอยเข็มไว้นานๆประมาณ 5 - 10 นาทีและต้องแน่ใจว่าเลือดหยุดจริง
      - ถ้า IV leakaged ต้องหยุดการให้ทันทีเพราะอาจทำให้เกิด tissue necrosisได้
- - - - กระตุ้น factor X และเปลี่ยน โปรธร็อมบิน ให้กลายเป็น ธร็อมบิน ใน common pathway ของกระบวนการแข็งตัวของเลือด
      - ทำให้ เกิดเป็นลิ่มเลือดทั่วทั้งร่างกายที่เรียกว่าภาวะเลือดจับลิ่มในหลอดเลือดแพร่กระจาย
      - จึงเกิดภาวะเลือดออกผิดปรกติ และยังมีการลดลงของเกล็ดเลือดจากภาวะ DIC
    - - กระตุ้น ไฟบริโนเจน ให้เป็นไฟบรินเป็นbrin monomer ไม่เกิด cross-linked fibrin จึงไม่มีภาวะ DIC
      - ภาวะเลือดออกผิดปรกติเกิดจากการที่ ไฟบริโนเจนถูกใช้ไปหมด
      - พิษงูมีผลทำลายเกล็ดเลือดให้มีการลดลงของเกล็ดเลือด
  - - - เลือดออกจากแผลรอยกัดมาก
      - มีจ้ำเลือดบริเวณแผล
      - เลือดออกตามไรฟัน
      - จุดเลือดตามตัว
      - ปัสสาวะเป็นเลือด
      - อาเจียนเป็นเลือด
  - - - VCT>20 นาที ให้เซรุ่ม 60 มล.
      - ให้ซ้ำทุก 6 ชั่วโมง จนกว่า VCT ลดลงต่ำกว่า 30 นาที
    - - VCT>20 นาที ให้เซรุ่ม 50 มล.
      - ให้ซ้ำทุก 6 ชั่วโมง จนกว่า VCT ลดลงต่ำกว่า 30 นาที
    - - ให้เซรุ่ม 50 มล.
      - ให้ซ้ำทุก 6 ชั่วโมง จนกว่า VCT ลดลงต่ำกว่า 30 นาที
    - - ต้องเตรียมยาแก้แพ้เซรุ่มแก้พิษงูไว้ก่อนเสมอ
      - ใช้ adrenalin 1:1,000 ขนาด 0.5 มล.สำหรับผู้ใหญ่ หรือ 0.01 มล.ต่อน้ำหนักตัว 1 กก. สำหรับเด็ก
      - ฉีดเข้าใต้ผิวหนัง หรือเข้ากล้ามเนื้อ
  - - - ข้อบ่งชี้ในการให้เซรุ่มแก้พิษงู
        
        มีภาวะเลือดออกผิดปกติ
        
        VCT นานกว่า 20 นาที หรือ 20 WBCT ผิดปกติ
        
        จำนวนเกร็ดเลือด ต่ำกว่า 10 x 109 ต่อลิตร
      - ขนาดของเซรุ่มแก้พิษงูที่ใช้
        
        30 มล. สำหรับความรุนแรงปานกลาง
        
        50 มล.สำหรับความรุนแรงมาก
      - การติดตามผู้ป่วย
        
        ติดตามภาวะเลือดออก และ VCT ทุก 6 ชั่วโมง
        
        หากภาวะเลือดออก หรือVCT ผิดปกติ สามารถให้เซรุ่มแก้พิษงูซ้ำได้อีก จน VCT ปกติ
        
        ทำ VCT ซ้ำอีกประมาณ 24 ชั่วโมงโดยเฉพาะในผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงมาก
      - ในผู้ป่วยที่ถูกงูแมวเซากัด
        
        ติดตามการตรวจวัดปริมาณปัสสาวะทุก 6 ชั่วโมง
        
        พิจารณาทำ hemodialysis เมื่อมีข้อบ่งชี้
        
        มีลักษณะทางคลินิกของภาวะยูรีเมีย
        
        ภาวะสารน้ำเกิน
        
        ผลการตรวจเลือดผิดปกติ อย่างน้อย 1 อย่าง
        
        creatinine สูงกว่า 10 มก.ต่อดล.
        
        BUN สูงกว่า 100 มก.ต่อดล.
        
        potassium สูงกว่า 7 mEq ต่อลิตร
  - - - Skin
        
        Temperature ต่ำ
        
        Joint Pain
        
        Cyanosis
        
        Focal ischemia
        
        Superficial gangrene
        
        Petechiae
        
        Subcutaneous hemorrhage
        
        Ecchemosis
      - Circulatory system
        
        Pulse ต่ำลง
        
        Cappillary filling น้อยกว่า 3 sec
        
        Tachycardia
      - Respiratory system
        
        Hypoxia
        
        Dyspea
        
        Chest pain
        
        Breath sound บริเวณที่มี Clot ขนาดใหญ่ลดลง
      - GI
        
        Gastric pain, Heartburn
        
        Hemoptysis
        
        Melana
        
        Peritonral bleeding
      - Renal system
        
        Urine output ลดลง
        
        Bun, cr เพิ่มขึ้น
        
        Hematuria
      - Neurogic system
        
        Alternation and orentation ลดลง
        
        Pupillary reaction ลดลง
        
        Strength and movement ability ลดลง
        
        Anxiety
        
        Conjunctival hemorrhage
        
        Headach
        
        Vissual disturbances
      - ภาวะแทรกซ้อน
        
        Renal failure
        
        Gangrene
        
        Pulmonary emboli or hemorrhage
        
        Acute respiratory distress sysdrome
        
        Stroke
    - - Plt ต่ำ
      - PT,PTT,TT prolong
      - Fibrinogen ต่ำ
      - Fibrin degradation products(FDP) สูง
      - Euglobulin clot lysis น้อยว่า/เท่ากับ 1 hr
    - - หลีกเลี่ยงกิจกรรมต่าง ๆ ที่ทำให้เกิด Increase intracranial pressure
      - หลีกเลี่ยงการใช้ยาที่มีผลต่อหน้าที่ของเกร็ดเลือด
        
        ASA, NSAID, Beta-lactam antibiotic
        
        Response to heparin therapy
      - Monitor
        
        V/S, N/S
        
        Hemodynamics
        
        Abdominal girth
        
        Urine output
        
        External bleeding
        
        Fibrinogen level
      - หลีกเลี่ยงการใช้ยาเข้ากล้ามเนื้อและ rectral
      - Suction โดยใช้ Low pressure
      - สังเกต Clot รอบ IV site และ Injections sites
      - Patient and family support
- - - - ภาวะที่ทำให้มีการสร้างสายโกลบินลดลง ทำให้สร้างฮีโมโกลบินปกติลดลงหรือไม่สามารถสร้างฮีโมโกลบินปกติได้เลย
      - อาการ
        
        ซีด
        
        โหนกแก้มสูง
        
        หน้าผากนูนใหญ่ตาเหลือง
        
        ดั้งจมูกแฟบ
        
        ผิวหนังคล้ำเพราะเม็ดเลือดแดงแตกมากทำให้เหล็กเพิ่มขึ้น
        
        ท้องโตเพราะตับม้ามโต
        
        เข้าสู่ภาวะหนุ่มสาวช้า
        
        การเจริญเติบโตจะช้ากว่าเด็กปกติ
      - Alpha Thalassemia major
        
        ปกติไม่มีอาการเลย
        
        พบ Mild microcytosis
        
        เป็นสาเหตุให้เกิด Hydrops fetalis และ Fulminant intrauterine congestive heart failure
      - Beta Thalassemia minor
        
        เป็นสาเหตุให้มี Mild to moderate microcytic hypochromic anemia
        
        ม้ามโตเล็กน้อย
        
        ผิวหนังเป็นสีบรอนซ์
        
        มีการขยายตัวของไขกระดูก
        
        มีความผิดปกติของโครงกระดูกซึ่งขึ้นกับระดับของ Reticulocytosis และขึ้นกับความรุนแรงของภาวะซีด
        
        ซีดอย่างรุนแรงเป็นผลให้เกิดภาวะหัวใจล้มเหลว ต้องให้เลือดเพื่อให้ผู้ป่วยมีชีวิตอยู่ได้
      - การวินิจฉัย
        
        การซักประวัติ เกี่ยวกับประวัติในครอบครัว
        
        การตรวจร่างกาย จะพบอาการทางคลินิก
        
        การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
        
        ตรวจสเมียร์เลือดมีลักษณะเม็ดเลือดแดงผิดปกติร่วมกับการทำ Hemoglobin typin
        
        การตรวจหา Inclusion body ในเม็ดเลือดแดง
        
        การตรวจชนิดของฮีโมโกลบินในสนามแม่เหล็ก
      - การรักษา
        
        แบบประคับประคอง
        
        การให้เลือด
        
        ยาขับเหล็ก ผู้ป่วยจะได้รับเหล็กจากเลือดประมาณครั้งละ 230 มิลลิกรัมหรือปีละ 6 กรัม
        
        การตัดม้าม
        
        กรดโฟลิก บำรุงเม็ดเลือด หากผู้ป่วยไม่ได้รับเลือด จะมีความต้องการกรดโฟลิกสูง
        
        การรักษาอาการแทรกซ้อน ได้แก่ ภาวะติดเชื้อ และหัวในล้มเหลว
        
        ผู้ป่วยควรหลีกเลี่ยงอาหารที่มีธาตุเหล็กสูง
        
        การรักษาต้นเหตุ
        
        การปลูกถ่ายไขกระดูก สามารถนำไขกระดูกจากพี่น้องซึ่งมีระดับ Human leukocyte antigen ที่เข้ากันได้
        
        การเปลี่ยนยีน กำลังอยู่ในขั้นตอนพัฒนาและวิจัย
        
        การปลูกถ่ายเซลล์ต้นกำเนิดเม็ดเลือด
      - ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล
        
        มีความผิดปกติของผิวหนังเนื่องจากอวัยวะส่วนปลายขาดเลือดไปเลี้ยง
        
        ได้รับสารอาหารไม่เพียงพอกับความต้องการของร่างกายเนื่องจากตับและม้ามโต การเมตะบอลิสมบกพร่อง
        
        มีความผิดปกติของการแลกเปลี่ยนออกซิเจนของหัวใจและปอดเนื่องจากการสูบฉีดเลือดออกจากหัวใจไม่ดี
        
        การปฏิบัติตัวไม่ถูกต้องเนื่องจากขาดความรู้
    - - สาเหตุ
        
        มีการถ่ายทอดทางพันธุกรรมแบบ X-linked หญิงที่เป็น Heterocygote จะเป็นพาหะถ่ายทอดภาวะนี้ไปให้บุตรชายประมาณครึ่งหนึ่ง
        
        สารบางอย่าง เช่น ยา (Aspirin, Antimalarial drugs, Sulfonamides, Vitamin K)
      - พยาธิสรีรภาพ
        
        เป็นเอนไซม์ที่มีกับเม็ดเลือดแดงเป็นตัวช่วยในการ Glycolysis
        
        หากมีความผิดปกติของ จี-6-พีดี จะเป็นสาเหตุให้มีการแตกแยกของเม็ดเลือดแดง
      - อาการ
        
        ภาวะซีดอย่างเฉียบพลัน เมื่อมีภาวะเจ็บป่วยหรือได้รับยาหรือสารเคมีบางอย่าง ทำให้เม็ดเลือดแดงเป็นจำนวนมากแตกอย่างรวดเร็ว
        
        ภาวะซีดเรื้อรัง เนื่องจากมีการแตกของเม็ดเลือดเรื้อรัง
      - การวินิจฉัย
        
        ซักประวัติ มีประวัติว่าตั้งแต่แรกคลอดมีอาการเหลืองผิดปกติ
        
        การตรวจร่างกาย อาจไม่พบความผิดปกติ นอกจากซีด
        
        การตรวจทางห้องปฏิบัติการและการตรวจพิเศษอื่นๆเม็ดเลือดมีลักษณะปกติ
      - การรักษา
        
        หาสาเหตุและหลีกเลี่ยงแก้ไข
        
        ให้เลือด ชนิด Packed red cell เพื่อหลีกเลี่ยงโปแตสเซียมสูง
        
        ดูแลผู้ป่วยอย่างใกล้ชิด เพื่อลดภาวะแทรกซ้อน
        
        รักษาตามอาการ
        
        ให้คำแนะนำผู้ป่วยและญาติในการสังเกตอาการผิดปกติ
        
        หลีกเลี่ยงการใช้ยาโดยไม่จำเป็น ไม่ควรซื้อยารับประทานเอง
      - ข้อวินิจฉัยการพยาบาล
        
        มีภาวะไม่สมดุลของสารน้ำและอิเล็กโตรไลน์เนื่องจากการแตกของเม็ดเลือดแดง
        
        ได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอเนื่องจากภาวะซีด
        
        มีความวิตกกังวลเนื่องจากขาดความรู้ความเข้าใจเรื่องโรค
  - - - อาการซีด หรืออาจมีคนทักว่าเหลือง ซีด อาการซีดดูได้จากหน้าตา ผิวหนัง เปลือกตา เหงือก และลิ้น
      - อาการอ่อนเพลีย ไม่สดชื่น ไม่มีแรงเคลื่อนไหว ทำให้มีการเคลื่อนไหวช้าลง เวียนศีรษะ
      - อาการเป็นลม หน้ามืด วิงเวียน อาจทำให้หกล้มได้
      - อาการเหนื่อยง่ายหรือรู้สึกเหนื่อยผิดปกติเวลาที่ต้องออกแรง
      - อาการทางสมอง เช่น รู้สึกสมองช้า เวียนศีรษะ หลงลืมง่าย ขาดสติในการทำงาน เรียนหนังสือไม่ดีเท่าที่ควร นอนไม่หลับ เป็นต้น
      - อาการหัวใจขาดเลือด มักพบในผู้ป่วยที่มีโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ
      - อาการเลือดไปเลี้ยงที่ขาไม่เพียงพอ พบในผู้ป่วยที่มีโรคหลอดเลือดของขา ทำให้ปวดขา เดินได้ไม่ไกล หรือต้องหยุดพักบ่อย ๆ เวลาเดิน
      - อาการในระบบทางเดินอาหาร เช่น เบื่ออาหาร ท้องอืด
    - - อาการแสดงที่บอกว่ามีภาวะซีด
        
        ดูได้จากสีผิวหนังบริเวณฝ่ามือ หรือใต้เล็บ
        
        ดูจากสีของเยื่อบุด้านในของเปลือกตาล่างโดยพลิกเปลือกตาล่างดู
      - อาการแสดงที่ช่วยชี้แนะถึงสาเหตุของภาวะซีด
        
        มีตัวเหลือง ตาเหลือง
        
        มีจุดและจ้ำเลือดตามตัวซึ่งบ่งชี้ถึงการมีเกล็ดเลือดต่ำ
        
        ลิ้นเลี่ยนแสดงถึงภาวะซีดจากการขาดธาตุเหล็ก
        
        เล็บอ่อนยุบเป็นแอ่ง พบในภาวะซีดจากการขาดธาตุเหล็ก
        
        ความดันโลหิตสูง อาจหมายถึง ภาวะซีดจากไตวายเรื้อรัง
        
        ความดันโลหิตต่ำ อาจหมายถึง ภาวะช็อกจากการเสียเลือดอย่างรวดเร็ว
        
        ตับและม้ามโต พบได้ในภาวะซีดจากโรคธาลัสซีเมีย โรคมะเร็งเม็ดเลือดขาว
        
        ต่อมน้ำเหลืองโต อาจหมายถึง มะเร็งต่อมน้ำเหลือง ซึ่งมักจะมีตับโตและม้ามโตร่วมด้วย
        
        ท้องมาน
        
        ข้อบวม
    - - 1.ภาวะซีดชนิดเฉียบพลัน
        
        เสียเลือดอย่างเฉียบพลัน
        
        เม็ดเลือดแดงถูกทำลายอย่างเฉียบพลันจะมีอาการร่วม คือ ดีซ่านปัสสาวะสีเข้ม อาจมีไข้ ม้ามอาจโต
        
        อาจเกิดจากมะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดเฉียบพลัน
      - ภาวะซีดชนิดเรื้อรัง
        
        ประวัติการเสียเลือดชนิดเรื้อรัง
        
        ลักษณะของธาลัสซีเมียจากหน้าตาและผิวพรรณ
        
        ลักษณะทางคลินิกของโรคตับ โรคไต โรคเอสแอลอี
        
        ลักษณะทางคลินิกของการขาดสารอาหาร
    - - การรักษาทั่วไป เป็นการบำบัดอาการของภาวะซีด ระหว่างที่ทำการรักษาที่เป็นสาเหตุของภาวะซีด
      - การรักษาเฉพาะ เป็นการรักษาที่สาเหตุ
    - - พฤติกรรมการรับประทานยาที่ถูกต้อง โดยรับประทานยาอย่างต่อเนื่อง
      - การรับประทานอาหาร ควรรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งอาหารที่มีธาตุเหล็กและโปรตีนสูง
      - การให้คำปรึกษาเกี่ยวกับโรคที่เป็นสาเหตุของการเกิดภาวะซีด
      - การพักผ่อน และการออกกำลังกาย
  - - - สาเหตุ
        
        การเสียเลือดชนิดเฉียบพลันหรือเรื้อรัง
        
        2.การได้รับธาตุเหล็กไม่เพียงพอ
        
        กลุ่มที่มีความต้องการธาตุเหล็กเพิ่มขึ้น ได้แก่ ทารกคลอดก่อนกำหนด วัยรุ่นหญิงเมื่อเริ่มมีประจำเดือน หญิงตั้งครรภ์
        
        กลุ่มที่ได้รับธาตุเหล็กจากสารอาหารไม่เพียงพอ
      - ผลของการขาดธาตุเหล็ก
        
        ต่อระบบโลหิตวิทยา
        
        ระยะแรก ๆ มักจะยังไม่ซีดและไม่มีอาการผิดปกติใด ๆ
        
        ขาดธาตุเหล็กมากขึ้นจนถึงระดับหนึ่ง ผู้ป่วยจะมีการเปลี่ยนแปลงของเม็ดเลือดแดง
        
        ผลต่อระบบอื่น ๆ
        
        ผลต่อเซลล์ผิวภายนอกและภายในร่างกาย
        
        เล็บอ่อนแบนหรือเป็นรูปซ้อน
        
        มุมปากอักเสบ
        
        ลิ้นเลี่ยน
        
        ผลต่อภูมิต้านทานของร่างกาย
        
        จำนวน T-lymphocyte ลดลง
        
        Lymphocyte transformation ถูกกด
        
        ทำให้ความสามารถในการฆ่าเชื้อแบคทีเรียลดลง
        
        ทำให้มีประสิทธิภาพในการทำงานลดลง เนื่องจากอาการเหนื่อยง่าย
        
        เด็ก ทารกที่ขาดธาตุเหล็กอย่างรุนแรงมีการเจริญเติบโตและพัฒนาการช้ากว่าปกติ
        
        ร่างกายจะไม่สามารถรักษาอุณหภูมิไว้ได้เมื่ออยู่ในภาวะที่มีอุณหภูมิต่ำ ๆ
        
        มารดาที่มีภาวะซีด จะมีอัตราการเกิดภาวะแทรกซ้อนของการตั้งครรภ์สูง
      - ภาวะแทรกซ้อน
        
        ติดเชื้อ
        
        ภาวะปอดอักเสบ
        
        มีการเสียเลือด
        
        ปัสสาวะเป็นเลือด
        
        มีเลือดออกที่เหงือก
      - อาการ
        
        ระดับฮีโมโกลบินลดลงเหลือ 7-8 กรัม/เดซิลิตร
        
        เวียนศีรษะ หน้ามืด
        
        อาการซีด
        
        เหนื่อยง่าย
        
        อ่อนเพลีย
        
        เป็นไปอย่างช้า ๆ ทีละน้อย
        
        หากรุนแรง
        
        อาจมีการอักเสบของหลอดคอและหลอดอาหาร
        
        หัวใจล้มเหลว
        
        อาการมึนงง
        
        สับสน
        
        มุมปากอักเสบ
      - การวินิจฉัย
        
        การตรวจไขกระดูก
        
        การซักประวัติ มีประวัติการเสียเลือด
        
        การตรวจร่างกาย
        
        การศึกษาระบบทางเดินอาหาร
      - ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล
        
        มีความบกพร่องเกี่ยวกับการรับรู้ เนื่องจากสมองได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอ
        
        เหนื่อยง่ายเนื่องจากเนื้อเยื่อได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอ
        
        เซลล์ผิวมีความผิดปกติเนื่องจากการดูดซึมลดลง
        
        ได้รับสารอาหารไม่เพียงพอกับความต้องการของร่างกายเนื่องจากรับประทาน
        
        อาหารที่มีธาตุเหล็กน้อย และมีการอักเสบที่มุมปากและในช่องปาก
        
        ปฏิบัติตัวไม่ถูกต้องเนื่องจากขาดความรู้ความเข้าใจเรื่องโรค
      - การรักษา
        
        กำจัดและรักษาสาเหตุร่วมกับการใช้ธาตุเหล็กทดแทน
        
        หลีกเลี่ยงสาเหตุของการเสียเลือด
        
        ให้เหล็กโดยการรับประทานอาหารที่มีธาตุเหล็กมากขึ้น
        
        ระมัดระวังผลข้างเคียงของยา
        
        สีอุจจาระเปลี่ยนเป็นสีเขียวหรือดำ
        
        ท้องผูก ปวดท้อง ท้องอืด แน่นท้อง คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย
        
        ให้รับประทานร่วมกับวิตามินซีสูงในมื้อเดียวกันเพราะวิตามินซี
    - - สาเหตุ
        
        การดูดซึม วิตามินบี12 ผิดปกติ เนื่องจากขาด Intrinsic factor
        
        การได้รับ วิตามินบี12 ไม่เพียงพอ พบในผู้ป่วยที่รับประทานอาหารมังสวิรัติอย่าง เคร่งครัด
        
        เมื่อมีการฝ่อของเยื่อบุของกระเพาะอาหารส่วนต้น
      - อาการ
        
        เนื้อเยื่อได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอ
        
        อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย
        
        อาการทางระบบประสาท
        
        ความจำเสื่อม สับสน
        
        ชาที่แขนขา กล้ามเนื้อขาไม่มีแรง
        
        อาการสั่นเดินแล้วล้ม
        
        การรับความรู้สึกเสียไป
        
        ไม่มีรีเฟล็กซ์
      - การวินิจฉัย
        
        การซักประวัติ
        
        อ่อนเพลีย
        
        เจ็บปาก
        
        ชาที่แขนขา
        
        อาการคลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหาร น้ำหนักลด
        
        การตรวจร่างกาย
        
        เห็นริมฝีปาก เหงือกและลิ้นแดง
        
        ตาขาวมีสีเหลืองและซีดเล็กน้อย
        
        บิลิรูบินสูงในเลือด ชีพจนเร็ว
        
        ควบคุมการถ่ายอุจจาระและปัสสาวะไม่ได้
        
        การตรวจทางห้องปฏิบัติการและการตรวจพิเศษอื่น ๆ
        
        ระดับฮีโมโกลบินต่ำ และจำนวนเม็ดเลือดแดงต่ำ
        
        การทดสอบ Schilling test
      - การรักษา
        
        ให้เลือดเพื่อแก้ไขภาวะซีด
        
        ให้รับประทานอาหารพวกปลา เนื้อสัตว์ นม และไข่
        
        ให้ยาช่วยสร้างเม็ดเลือด
        
        ภาวะซีดทำให้ผู้ป่วยอ่อนแรง อาจจะให้พักบนเตียงจนกว่าฮีโมโกลบินจะสูงขึ้น
        
        ผู้ป่วยหนักมีผลกับหัวใจและปอดอาจต้องให้เลือด ให้ยาดิจิตาลีส ยาขับปัสสาวะ ให้อาหารจืด
        
        ผู้ป่วยที่รักษาด้วยวิตามินบี12 โดยการฉีด อาจมีอาการผิดปกติทางระบบประสาทอย่างถาวร เช่น อัมพาต มีพฤติกรรมทางจิต และอาจมีอาการควบคุมการถ่ายอุจจาระหรือปัสสาวะไม่ได้
      - ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล
        
        เสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุเนื่องจากสูญเสียความรู้สึกและไม่สามารถเคลื่อนไหวได้ทำ
        
        ให้มีการบกพร่องด้านจิตใจและการรับรู้
        
        อาจเกิดความผิดปกตีที่ผิวหนังเนื่องจากหลอดเลือดส่วนปลายเปราะ
        
        ได้รับ วิตามินบี12 ไม่เพียงพอกับความต้องการของร่างกาย เนื่องจากการ ดูดซึมผิดปกติ หรือพฤติกรรมการรับประทานอาหารไม่เหมาะสม
        
        มีความบกพร่องในการแลกเปลี่ยนก๊าซเนื่องจากมีปริมาณเม็ดเลือดแดงน้อย
    - - สาเหตุ
        
        ภาวะที่ไขกระดูกล้มเหลวไม่สามารถสร้างเม็ดเลือดได้ตามปกติ
        
        เกิดจากความผิดปกติของโครโมโซมแต่กำเนิด
        
        เกิดจากได้รับสารที่เป็นอันตรายต่อไขกระดูกโดยตรง
      - อาการ
        
        มีจุดเลือดออกที่เยื่อบุเปลือกตาหรือเรตินา
        
        จำนวนเม็ดเลือดแดงน้อยกว่า 1 ล้านเซลล์/ลบ.มม. เรติคิวโลไซต์ต่ำ
        
        มีอาการอ่อนเพลีย และหายใจลำบากเมื่อออกแรง
        
        เลือดออกง่ายเนื่องจากเกล็ดเลือดต่ำ
        
        มีไข้จากการติดเชื้อในร่างกาย
        
        เม็ดเลือดขาวในเลือดต่ำกว่า 2,000 เซลล์/ลบ.มม.
      - การวินิจฉัย
        
        การซักประวัติ
        
        อาการอ่อนเพลีย ไม่มีแรง
        
        หายใจไม่สะดวก
        
        ปวดศีรษะ
        
        การตรวจร่างกาย
        
        การตรวจทางห้องปฏิบัติการและการตรวจพิเศษอื่น ๆ
        
        ลักษณะเซลล์เม็ดเลือดแดงมีขนาดและการติดสีปกติ
      - การรักษา
        
        การรักษาที่ได้ผล ต้องแยกสาเหตุและให้การรักษาอย่างดี
        
        ให้ Packed red cell, Platelet และให้เลือดชนิดต่าง ๆ
        
        ให้ยาปฏิชีวนะเมื่อมีการติดเชื้อ
        
        การปลูกถ่ายไขกระดูกสำหรับผู้ป่วยที่มีเม็ดเลือดขาวต่ำ
      - ภาวะแทรกซ้อน
        
        มีการเสียเลือดอย่างทันทีทันใด
        
        มีการติดเชื้อจากการที่ผู้ป่วยได้รับยากดภูมิคุ้มกัน
      - ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล
        
        ไม่สามารถทำกิจวัตรประจำวันได้ เนื่องจากภาวะพร่องออกซิเจน
        
        มีโอกาสติดเชื้อเนื่องจากปริมาณเม็ดเลือดขาวลดลง
        
        มีโอกาสเสียเลือดเนื่องจากปริมาณเกล็ดเลือดต่ำและมีการแข็งตัวของเลือดผิดปกติ
- - - - บริเวณที่ฉายแสงขนหรือผมจะร่วง ผิวบริเวณดังกล่าวจะแห้ง คัน
      - คัน ห้ามใช้ lotion ก่อนปรึกษาแพทย์
    - - คลื่นไส้อาเจียน
      - ผมร่วง
      - เบื่ออาหาร
      - เป็นหมัน
    - - จะเสี่ยงต่อการติดเชื้อ เลือดออกผิดปกติ