Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 1 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมาย - Coggle Diagram

- - - - มื่อมีการประกาศใช้แล้ว บุคคลทุกคนต้องอยู่ภายใต้กฎหมายโดยเสมอภาค จะมีใครอยู่เหนือกฎหมายไม่ได้
    - - กำหนดความประพฤติของบุคคล ดังนั้นเพื่อให้บุคคลนั้นปฏิบัติตาม
    - - ต้องเป็นคำสั่งหรือข้อบังคับของผู้มีอำนาจในรัฐ (รัฏฐาธิปัตย์) สำหรับประเทศไทย
    - - สภาพบังคับที่มีผลร้าย
        
        ประหารชีวิต
        
        จำคุก
        
        กักขัง
        
        ปรับ
      - สภาพบังคับที่มีผลดี
        
        กรณีจดทะเบียนสมรส ทำให้บุตรเป็นบุตรที่ชอบด้วยกฎหมาย สามารถใช้สิทธิของคู่สมรสไปลดหย่อนภาษีได้
    - - กฎหมายต้องเป็นข้อบังคับที่เป็นมาตรฐานที่ใช้วัดหรือก าหนดความประพฤติของคนในสังคมว่าถูกหรือผิด ท าได้หรือไม่ได้
  - - - มีระบบการพิจารณาพิพากษาคดีที่อาศัยบรรทัดฐานจากคดีที่คล้ายคลึงกัน
      - เพื่อความเป็นธรรมในกรอบเดียวกัน โดยจัดตั้งศาลและส่งผู้พิพากษาไปตัดสินคดีทั่วประเทศ จนเกิดเป็นกฎเกณฑ์ทั่วไป บรรทัดฐาน และเป็นกฎหมายจากค าตัดสินของผู้พิพากษา (Judge made law) ที่ปฏิบัติสืบต่อกันมา
      - ผู้พิพากษาคนก่อนๆ ตัดสินคดีเดิมไว้ ต่อมาพระมหากษัตริย์ได้พยายามสร้างหลักเกณฑ์การพิจารณาคดี
    - - พิจารณาคดีของศาลจะพิจารณาจากหลักเกณฑ์ทั่วไปสู่การพิจารณาเฉพาะเรื่อง โดยการตีความต้องพิจารณาตามตัวบทกฎหมาย
      - คำพิพากษาของศาลเป็นเพียงตัวอย่างในการประยุกต์กฎหมายกับข้อเท็จจริง
  - - - กฎหมายมหาชน (Public Law)
        
        บัญญัติความสัมพันธ์ระหว่างรัฐกับประชาชน โดยรัฐเป็นฝ่ายปกครองที่มีอำนาจเหนือกว่าประชาชน
        
        กฎหมายรัฐธรรมนูญ
        
        กฎหมายปกครอง
        
        กฎหมายอาญา
        
        กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา
        
        ธรรมนูญศาลยุติธรรม
      - กฎหมายเอกชน (Private Law)
        
        บัญญัติความสัมพันธ์ระหว่างเอกชนกับเอกชน รวมทั้งหน่วยงานของรัฐและรัฐวิสาหกิจที่ด าเนินธุรกิจแบบเอกชน
        
        กฎหมายพาณิชย์
        
        กฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง
        
        กฎหมายแพ่ง
        
        อื่นๆ เช่น พระราชบัญญัติลิขสิทธิ์กฎหมายแรงงาน กฎหมายประกันสังคม ฯลฯ
      - กฎหมายระหว่างประเทศ (International Law)
        
        กำหนดความสัมพันธ์ระหว่างประเทศต่อประเทศ หรือรัฐต่อรัฐ
        
        แผนกคดีบุคคล
        
        แผนกคดีอาญา
        
        แผนกคดีเมือง
  - - - บัญญัติขึ้นใช้ภายในประเทศ
    - - บัญญัติขึ้นโดยองค์การระหว่างประเทศ
  - - - กำหนดสิทธิหรือหน้าที่ที่ให้บุคคลปฏิบัติ
    - - กฎหมายที่เกี่ยวกับวิธีการพิจารณาคดีของศาล
- - - - เป็นการรวบรวมบทบัญญัติของกฎหมายลายลักษณ์อักษรในเรื่องเดียวกันหรือใกล้เคียงกัน
      - เพื่อง่ายต่อการศึกษา ค้นคว้า นำไปประยุกต์ ปรับปรุงหรือแก้ไขกฎหมาย
    - - เพื่อออกข้อบังคับในกรณีฉุกเฉินที่มีความจำเป็นรีบด่วน
    - - กฎหมายที่ออกโดยฝ่ายนิติบัญญัติหรือรัฐสภา
      - เมื่อกฎหมายผ่านขั้นตอนการออกกฎหมายจากรัฐสภา นายกรัฐมนตรีจะนำทูลเกล้าฯ เพื่อให้พระมหากษัตริย์ทรงลงพระปรมาภิไธย และประกาศในพระราชกิจจานุเบกษา
- - - - มีอำนาจพิจารณาวินิจฉัยปัญหาข้อกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับรัฐธรรมนูญ
      - ไม่มีอำนาจหน้าที่พิจารณาอรรถคดีทั่วไป
    - - เป็นศาลที่มีอำนาจพิจารณาพิพากษาคดีทั้งปวง เว้นแต่คดีที่รัฐธรรมนูญหรือกฎหมายบัญญัติให้อยู่ในอำนาจของศาลอื่น
      - ศาลชั้นต้น(Civil court/Court in the First instance)
        
        เป็นศาลยุติธรรมที่พิจารณาและชี้ขาดตัดสินคดีในชั้นแรก
        
        ศาลแพ่ง
        
        มีอำนาจพิจารณาพิพากษาคดีแพ่งทั้งปวงและคดีอื่นใดที่มิได้อยู่ในอำนาจของศาลยุติธรรมอื่น
        
        ศาลอาญา
        
        ป็นศาลชั้นต้นซึ่งมีอำนาจพิจารณาพิพากษาคดีอาญาทั้งปวงในเขตท้องที่กรุงเทพมหานคร นอกจากท้องที่ที่อยู่ในเขตของศาลอาญากรุงเทพใต้ศาลอาญาธนบุรีและศาลจังหวัดมีนบุรี
      - ศาลอุทธรณ์(Appeal Court)
        
        เป็นศาลลำดับที่สูงกว่าศาลชั้นต้น
      - ศาลฎีกา(Supreme Court)
        
        เป็นศาลยุติธรรมสูงสุด มีประธานศาลฎีกาซึ่งเป็นประมุขของตุลาการศาลยุติธรรม เป็นผู้บังคับบัญชาสูงสุด
    - - มีการจัดตั้งขึ้นตามพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครองพ.ศ. 2542
      - มีฐานะเทียบเท่าศาลยุติธรรมที่มีอ านาจหน้าที่ในการพิจารณาพิพากษาคดีในทางปกครอง
      - จัดตั้งขึ้นใหม่ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540มาตรา 276
    - - ศาลทหารมีอำนาจหน้าที่ในการพิจารณาพิพากษาคดีที่ทหารกองประจำการกระทำผิด ตามกฎหมายพระธรรมนูญศาลทหาร