Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลมารดาที่มีภาวะแทรกซ้อนในระยะหลังคลอด, นางสาวชุติมา สีหาบุญมาก…
การพยาบาลมารดาที่มีภาวะแทรกซ้อนในระยะหลังคลอด
Postpartum infection
BT>38 องศาเซลเซียส
มีไข้หลัง 24 hr - 10 day
Subinvolution of Uterus
สาเหตุ
มดลูกหดรัดตัวไม่ดี
มีเศษรกค้าง
เยื่อหุ้มทารกค้าง
ก้อนนเื้องอก (myoma)
bladder full
ตั้งครรภ์หลายครั้ง
ผนังกล้ามเนื้อมดลูกยืดใช้เวลานานถึงกลับคู่สู่สภาวะปกติ
ทารกตัวโต
ปกติหลังคลอดทันทีมดลูกลด 5 นิ้ว
หลังจากนั้นลดวันลำ 1/2 - 1 นิ้ว
ไม่พบทางหน้าท้องวันที่ 10
อาการและอาการแสดง
น้ำคาวปลาไม่จาง
หรือน้ำคาวปลาที่เคยจางเปลี่ยนเป็นสีแดง
ระดับยอดมดลูกไม่ลดหรือลดไม่ตามเกณฑ์ (วันละ1/2-1 นิ้ว)
ปวดมดลูก
คลึงที่ HF pt.บอกเจ็บมาก
มีไข้
เหนื่อย อ่อนเพลีย
การรักษา
Oxytocin
IM ไม่รุนแรง
IV รุนแรงมาก
Dilatation and Curettage
น้ำคาวปลาไม่เปลี่ยนสี, มีเศษรกค้างหรือเยื่อหุ้มทารกค้าง
ATB
เพาะเชื้อก่อนต้องให้ยาเฉพาะเจาะจงกับเชื้อ
การพยาบาล
ประเมิน HF 1 วัน/ครั้ง
Early abulate
NL นอนคว่ำหมอนรองท้อง
C/S นอนศีรษะสูง
V/S
มีไข้ Para
ไข้สูง IV
ดูแลให้ ATB
Endometritis (เยื่อบุมดลูกอักเสบ)
อาการและอาการแสดง
น้ำคาวปลามีกลิ่นเหม็น เหมือนกุ้มเน่า
ไม่เปลี่ยนสี
อาจมีเยื่อหุ้มรกออกมา
มดลูกขนาดใหญ่ขึ้น คลำได้ทางหน้าท้อง นุ่ม กดเจ็บ ไม่มี guarding
ไข้ 3 วันหลังคลอด 38.0-38.8
ชีพจรเร็ว 90-120 bpm ปวดหัว เหนื่อยอ่อนเพลีย
WBC > 20000 neutrophil ขึ้น
การรักษา
รักษาตามอาการ
lochia : drain
ไข้ : Para
เหนื่อย อ่อนเพลีย : น้ำ อาหาร เน้นโปรตีนในปริมาณเหมาะสม
ให้ ATB ที่เจาะจงกับเชื้อหรือครอบคลุมเชื้อที่สงสัย
Parametritis (อุ้งเชิงกรานอักเสบ)
ติดเชื้อที่ปากมดลูก/มดลูก ลามไปตามหลอดน้ำเหลืองเกิดเยื่อบุช่องท้องอักเสบในอุ้งเชิงกราน
อาการและอาการแสดง
ไข้ 38.9-40 องศา
tachycardia P120 bpm
มดลูกโตขึ้น กดเจ็บที่มดลูกส่วนล่างข้างใดข้างหนึ่งหรือสองข้าง
ตำแหน่งมดลูกอยู่กับที่
PV เจอหนองตามโพรงมดลูกหรือมดลูกทั้งหมด
การรักษา
รักษาตามอาการ
ไข้ : Para
ฝี หนอง : drain
ร่วมกับให้ ATB
Peritonitis (เยื่อบุช่องท้องอักเสบ)
เชื้อเข้าทางช่องคลอดผ่านปากมดลูก ปีกมดลูก กระจายเข้าเยื่อบุช่องท้อง
อาการและอาการแสดง
ปวดท้อง
ท้องอืด
แน่นท้อง
ไข้สูง >40 องศา
N/V
เบื่ออาหาร
การรักษา
ATB ครอบคลุม aerobes and anaerobes
รุนแรงมาก มดลูกเน่าหรือมีการทะลุของลำไส้ ต้อง OR เพื่อนำมดลูกหรือส่วนที่เป็นปัญหาออก
Episiotomy infection (ติดเชื้อที่แผลฝีเย็บ)
อาการและอาการแสดง
แผลแยก
จากมารดาสูบบุหรี่
มีความผิดปกติเกี่ยวกับการแข็งตัวของเลือด
มารดาสูบบุหรี่
ไหมละลายก่อนกำหนด
ติดเชื้อ HPV
ปวดเฉพาะที่แผล
ปัสสาวะลำบาก
จากแผลบวมดันกระเพาะปัสสาวะ ปวดฉี่แต่ไม่อยากฉี่
ไข้ต่ำๆ
ลักษณะแผลติดเชื้อ
ขวมแผลบวมแดง สีน้ำตาลแดง
ไหมเย็บหลุด
แผลแยก
มีหนองตามมา พบหนองเปื้อนผ้าอนามัย
การรักษา
ตัดเนื้อตายออก ระบายหนอง ร่วมกับ ATB
แผลบวมแดง ไม่มีหนอง ให้ ATB อย่างเดียว
sitz bath ทุกวันเพื่อมห้เลือดไหลเวียน
ปวด :Para
Abdominal incisional infections (การติดเชื้อที่แผลผ่าตัด)
ปัจจัยเสี่ยง
DM
น้ำตาลในเลือดสูงแผลหายช้าน้ำ
เกิดการหมักหมของแผลร่วมกับน้ำตาลในเลือดสูงเป็นแหล่งสะสมเชื้อโรค
HT
หลอดเลือดไม่ flow
อ้วนไขมันเยอะหน้าท้องหนา แผลหายช้า
อาการและอาการแสดง
เริ่มมีไข้หลังผ่าตัด 4 วัน หรือไข้ต่อเนื่อง
ปวดแผล
แผลแดงและมีหนอง
ได้รับ ATB แต่ยังมีไข้แสดงว่ามีการติดเชื้อที่แผล
การดูแลรักษา
ATB + drain หนอง
wet dressing 2 ครั้ง/วัน
แผลแดงดี ไม่มีหนอง ไม่มีไข้ จึงเย็บปิด
การพยาบาล
แนะนำการดูแลแผล
hygiene care
สังเกตลักษณะแผล
ดูแลตามอาการ
ไข้ : Para
IV ตามแผนการรักษา
ATB ตามแผนการรักษา
Pelvic thrombophlebitis (ภาวะหลอดลเือดดำอักเสบในอุ้งเชิงกราน)
เกิดจากการติดเชื่อบริเวณมดลูก โดยเฉพาะบิรเวณรกเกาะ fundus
การอักเสบลุกลามไปยังรังไข่
ข้างขวาจะเข้าไปใน Inferior vena cava
ข้างซ้ายเข้าไปใน Renal vein
อาการและอาการแสดง
ปวดท้องน้อยด้านล่างร่วมกับปวดสีข้างหรืออย่าใดอย่างหนึ่ง
พบก้อนบริเวณ Parametrium
กดเจ็บตามเส้นเลือดที่มีการอักเสบ
มีอาการปวดหลังคลอด 2-3 วัน
ไข้หรือไม่ไข้ก็ได้
ตรวจ CT or MRT เพื่อดูบริเวณอุดตัน
การรักษา
ATB
Heparin
การพยาบาล
ปวด : Para
บรรเทาอาการปวด
ดูแลการติดเชื้อ
Breast Abscess
เกิด 3-4 wks หลังคลอด
สาเหตุ
เชื้อพบบ่อย Staphylococcus aureus
บีบนวดเต้านมมากๆ
เต้านมคัดมาก
ท่อน้ำนมอุดตัน
ทารกที่มีเชื้อที่จมูกและคอ
อาการและอาการแสดง
ไข้
ผิวหนังบริเวณเต้านม แดง ตึงแข็ง เจ็บ ปวด
ผิวหนังนุ่มเป็นมัน
ต่อมน้ำเหลืองที่รักแร้อาจโต กดเจ็บ
การรักษา
เพาะเชื้อน้ำนมข้างที่อักเสบ
ATB ครอบคลุมเชื้อ
ยาแก้ปวด
ให้นมบุตรต่อได้เว้นปวดมาก
เจาะระบายหนอง นิยมใช้เข็มเจาะดูด
การพยาบาลมารดาติดเชื้อหลังคลอด
ประเมินสาเหตุ
ปัจจัยเสี่ยง
โรคประจำตัว DM HT โรคเลือด
แผลติดเชื้อจาก
โภชนาการ
ซักถาม pt บรอเวณที่ปวด อาการไข้
PROM
คลอดนาน >24 hr
ประเมินบริเวณที่ติดเชื้อ
ฝีเย็บ : บวม แดง ก้อนเลือด กดเจ็บมดลูกส่วนล่าง
เยื่อบุโพรงมดลูก
น้ำคาวปลา HF
หลอดเลือดดำอักเสบในอุ้งเชิงกราน
Parametritis Peritonitis
กิจกรรมการพยาบาล
แนะนำรักษาสุขวิทยาส่วนบุคคล
ไข้
Para
ดื่มน้ำ 2500-3000 ml
IV
V/S
ATB ให้ตามการเพาะเชื้อ
ปวด
position
Para
ส่งเสริมการไหลของน้ำคาวปลา
flower position
นอนคว่ำหมอนรองท้องน้อย
อาการรุนแรง shock
IV fluid
เตรียมอุปกรณ์กู้ชีพ
Hematoma
สาเหตุ
เย็บไม่ถึงก้นแผล
การแตกของเส้นเลือดดำขอด
ตัดฝีเย็บโดนเส้นเลือดแต่ไม่เย็นเส้นเลือด
หัดเด็กกดเป็นเวลานาน เกิดเส้นเลือดดำแตก
เกิดหลอดเลือดโป่งพองแล้วแตก
อาการและอาการแสดง
ปวดหน่วงบริเวณก้น
ปัสสาวะลำบาก
ปวดบริเวณเลือดคั่งชัดเจน
ปวดถ่วงช่องคลอด
พบก้อนเลือดบริเวรฝีเย็บ
PV กดบริเวณรอบๆแล้วสอบถามอาการเจ็บ
การรักษา
ก้อนเล็ก <15 cm นำน้ำแข็งประคบ
ก้อนขนาดกลางบวมแดง ไม่ใหญ่มาก ตัดไหมแล้วเย็บใหม่
ใส่สายสวนปัสสาวะกรณีปัสสาวะเองไม่ได้
กรณีก้อนเลือดเขียว ม่วง ใหญ่มาก ให้ OR
ภาวะผิดปกติด้านจิตใจหลังคลอด
Postpartum depression
เกิดหลังคลอด 2-3 เดือน นาน 2 wks
อาการและอาการแสดง
หดหู่ ซึม อยากอยู่คนเดียว ท้อแท้ หมดหวัง
มองโลกในแง่ร้าย
พฤติกรรมเปลี่ยนไปจากเดิม
การรักษา
ยากลุ่ม Selective serotonin reuptake inhibitor อันดับแรก ไม่ผ่านน้ำน
ม
เข้ากลุ่มจิตบำบัด
การพยาบาล
ดูแลให้สุขสบายพักผ่อนเพียงพอ
อธิบายสาหตุให้ข้อมูลทางสุขภาพทางกายหลังคลอด อาการปวด อาการเจ็บต่างๆและการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์และจิตใจ
ให้ความสนใจ สร้างสัมพันธภาพ ดูแลเอาใจใส่สม่ำเสมอ
แนะนำสามีและญาติให้กำลังใจ ให้การดูแลช่วยเหลือทารกทันทีเมื่อมารดาเริ่มมีความยุ่งยากในการดูแลบุตร
รายอาการรุนแรงควรสังเกต ดูแลอย่างใกล้ชิด
Postpartum psychosis
เริ่ม 48-72 ชม หลังคลอด
อาการและอาการแสดง
นอนไม่หลับ กระสับกระส่าย หงุดหงิดง่าย
ประสาทหลอน หูแว่ว
สับสน วัน เวลา สถานที่ บุคคล
หวาดระแวง
พยายามทำร้ายตัวเอง หรือฆ่าตัวตาย หรือฆ่าบุตร
การรักษา
Admit
งด breast feeding
กลุ่มยา
Antipsychotic drung
Antidepressants
Mood stabilizer
การพยาบาล
สังเกตอาการอย่างใกล้ชิด
ให้ความสนใจทุกกิจกรรมและคำพูด
ป้องกันการทำร้าตนเอง เก็บของอันตราย
ดูแลให้ได้รับยา
นางสาวชุติมา สีหาบุญมาก เลขที่23 รหัสนักศึกษา 602701023 ชั้นปีที่ 4