Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทวิเคราะห์ลิลิตตะเลงพ่าย - Coggle Diagram
บทวิเคราะห์ลิลิตตะเลงพ่าย
๑. คุณค่าด้านสังคมและวัฒนธรรม
๑. ๑ ความเชื่อเรื่องความฝัน
ตอนที่สมเด็จพระนเรศวรมหาราชทรงพระสุบินว่า ทรงต่อสู้กับจระเข้ใหญ่ และพระองค์สามารถสังหารจระเข้ตาย จึงโปรดให้โหรทำนายพระสุบิน ซึ่งโหรทำนายว่าพระองค์จะชนะศึกหงสาวดี
๑.๒ ความเชื่อเรื่องโชคลางและการมีเคราะห์
ปรากฏให้เห็นหลายตอน ทั้งตอนที่พระมหาอุปราชากราบทูลพระราชบิดาว่าพระองค์กำลังมีเคราะห์ ไม่ควรออกรบจนพระราชบิดากริ้ว และเมื่อพระมหาอุปราชา ต้องฝืนพระทัยนำกองทัพไปตีกรุงศรีอยุธยาก็เกิดลางร้ายขึ้น
๑.๓ ความเชื่อเรื่องสวรรค์และเทวดา
ตอนที่สมเด็จพระนเรศวรมหาราชมีพระราชดำรัสกับเทพยดาบนสวรรค์ในขณะที่ทรงอยู่ในวงล้อมข้าศึก และเกิดฝุ่นฟุ้งตลบมืดครึ้มไปทั่วท้องฟ้า
๒. คุณค่าด้านวรรณศิลป์
๒.๑ การเล่นเสียงสัมผัสพยัญชนะ
สัมผัสในวรรค
สัมผัสระหว่างวรรค
๒.๒ การเล่นคำ
ซ้ำคำเพื่อเน้นความ
ใช้คำพ้องเสียง เพื่อให้เกิดเสียงไพเราะและความหมายกินใจ
๒.๓ การหลากคำ
การเลือกสรรคำต่างๆ ที่มีความหมายเหมือนกันมาใช้ในคำประพันธ์ เพื่อเน้นความและให้เกิดความไพเราะ
๒.๔ การใช้โวหารภาพพจน์
นามนัย
การใช้คุณสมบัติหรือส่วนประกอบสำคัญของสิ่งนั้น กล่าวแทนสิ่งนั้นทั้งหมด
อุปมา
ารเปรียบเทียบสิ่งหนึ่งเหมือนอีกสิ่งหนึ่ง จะมีคำว่า ดุจ ประดุจ ดั่ง เพียง ราว พ่าง ฯลฯ
อุปลักษณ์
การเปรียบสิ่งหนึ่งเป็นอีกสิ่งหนึ่ง จะมีคำว่า เป็น คือ
๒.๕ การใช้คำที่ก่อให้เกิดจินตภาพ
การใช้ถ้อยคำมาเรียงร้อยให้ผู้อ่านเห็นภาพอย่างชัดเจน เช่น ภาพการต่อสู้บนหลังช้างระหว่างสมเด็จพระนเรศวรมหาราชกับพระมหาอุปราชาที่ต่างก็มีพระปรีชาสามารถทั้งสองพระองค์ ให้นักเรียนสังเกตคำที่แสดงการเคลื่อนไหวอันคล่องแคล่วว่องไว ประหนึ่งได้เห็นการต่อสู้อยู่ตรงหน้า
๒.๖ การใช้พรรณาแนวนิราศ
การพรรณนาการเดินทาง และรำพันถึงนางอันเป็นที่รัก เห็นได้จากตอนที่พระมหาอุปราชาเสด็จไปรบแล้วรำพันถึงนางสนม
๓. คุณค่าด้านอารมณ์
นับเป็นความสามารถของกวีในการถ่ายทอดอารมณ์ความรู้สึกของตัวละครและ เหตุการณ์มายังผู้อ่าน ให้รู้สึกคล้อยตามไปกับเรื่องได้อย่างแท้จริง เช่น ตอนที่พระเจ้ากรุงหงสาวดี ทรงตำหนิพระมหาอุปราชาที่จะไม่เสด็จออกรบ
๔. คุณค่าด้านคุณธรรม
ลิลิตตะเลงพ่ายเป็นวรรณคดีที่ทำให้ผู้อ่านภาคภูมิใจในบรรพบุรุษไทย ที่เสียสละเลือดเนื้อและชีวิตเพื่อปกป้องผืนแผ่นดินไทย และช่วยปลุกใจให้คนไทยรักชาติ