Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลผู้ป่วยที่มีปัญหาระบบเลือด, image, image, image, image, image,…

- - - - Abdominal discomfort ,fullness
      - Abdominal pain
      - Anemia
      - Angina pectoris
      - Anorexia
      - Arthritis
      - Back pain
      - Blindness
        
        Bone pain
        
        Brittle nail
        
        Dryness of mouth
        
        Echymosis
- - - - หลีกเลี่ยงสาเหตุที่ทำให้เลือดออก เช่นเดียวกับผู้ป่วยเลือดออกง่ายทั่วไป
        
        การห้ามเลือดที่ออกในจมูกด้วยการทำ anterior nasal packing ถ้ายังออกไม่หยุด ทำ posterior nasal packing
        
        แนะนำให้มารดาและผู้ป่วยเข้าใจเกี่ยวกับโรคที่เป็นอยู่เป็นสิ่งสำคัญ
        
        ให้เกล็ดเลือดเฉพาะในรายที่มีเลือดออกรุนแรง หรือออกในอวัยวะที่สำคัญๆ เช่นสมอง หรือในการผ่าตัด
    - - ให้ยา Pednisolone 1 - 2 มก./กก./วัน ยาจะช่วยเพิ่มความแข็งแรงของหลอดเลือด สกัดไม่ให้ ระบบ reticuloendotherium ทำลายเกล็ดเลือด และออกฤทธิ์ลดการสร้าง antibody ต่อเกล็ดเลือด
      - ทำผ่าตัดเอาม้ามออก ( splenectomy ) ในรายที่รักษาด้วย Pednisolone ไม่ได้ผล เนื่องจากม้ามเป็นแหล่งที่สำคัญในการทำลายเกล็ดเลือด ดังนั้นการตัดม้ามออกจึงเป็นการแก้ปัญหาเกล็ดเลือดต่ำได้ การตัดม้ามจะทำในเด็กที่อายุเกิน 4 ปี เพราะในช่วง4 ปี แรก ม้ามจะมีหน้าที่สร้างภูมคุ้มกันต่อเชื้อโรคต่างๆ
- - - - รักษาภาวะฉุกเฉิน เช่น ภาวะช็อค anaphylactic shock การหยุดหายใจ
      - ปลอบใจและให้ความมั่นใจแก่ผู้ป่วย
      - หยุดการเคลื่อนไหวโดยเฉพาะบริเวณที่ถูกกัด ในกรณีที่มีอาการบวมมาก ให้ยกบริเวณนั้นสูง
      - ให้ยาแก้ปวด แอเคตามิโนเฟน ไม่ให้ยาแก้ปวดที่มีฤทธิ์กดประสาทส่วนกลางแก่ผู้ที่ถูกงูพิษต่อระบบประสาทกัด และไม่ให้ แอสไพรินในผู้ป่วยที่ถูกงูพิษต่อระบบเลือดกัด
      - ให้ยาต้านจุลชีพในกรณีถูกงูเห่าและงูจงอางกัด ใช้ยาที่ครอบคลุมเชื้อทั้งแกรมบวก แกรมลบเละเชื้อไม่พึ่งอากาศ
      - ควรให้ยากันบาดทะยัก ในกรณีงูพิษต่อระบบเลือดควรให้หลังจากอาการเลือดออกผิดปรกติดีขึ้น
  - - - งูแมวเซา VCT>20 นาที ให้เซรุ่ม 60 มล. ให้ซ้ำทุก 6 ชั่วโมง จนกว่า VCT ลดลงต่ำกว่า 30 นาที
      - งูกะปะ VCT>20 นาที ให้เซรุ่ม 50 มล. ให้ซ้ำทุก 6 ชั่วโมง จนกว่า VCT ลดลงต่ำกว่า 30 นาที
      - งูเขียวหางไหม้ ให้เซรุ่ม 50 มล. ให้ซ้ำทุก 6 ชั่วโมง จนกว่า VCT ลดลงต่ำกว่า 30 นาที
  - - - Plt ต่ำ
      - PT,PTT,TT prolong
      - Fibrinogen ต่ำ
      - Fibrin degradation products(FDP) สูง
      - Euglobulin clot lysis น้อยว่า/เท่ากับ 1 hr
  - - - Renal failure
      - Gangrene
      - Pulmonary emboli or hemorrhage
      - Acute respiratory distress sysdrome
      - Stroke
  - - - หลีกเลี่ยงการใช้ยาเข้ากล้ามเนื้อและ rectral
      - Suction โดยใช้ Low pressure
      - สังเกต Clot รอบ IV site และ Injections sites
      - Patient and family support
- - - - การให้เลือดมี 2 แบบ คือ การให้เลือดอย่างสม่ำเสมอตลอดไป โดยระดับความเข้มข้นของเลือด (Hematocrit)
      - ยาขับเหล็ก ผู้ป่วยจะได้รับเหล็กจากเลือดประมาณครั้งละ 230 มิลลิกรัม หรือปีละ 6 กรัม ควรให้ในรายที่ได้รับเลือดเป็นประจำ
      - การตัดม้าม ผู้ป่วยที่ไม่ได้รับเลือด มักจะมีปัญหาม้ามโต ผู้ป่วยจะมีอาการซีดเร็วกว่าที่เคยเป็นต้องให้เลือดบ่อยขึ้น
      - กรดโฟลิก (Folic acid) ซึ่งเป็นยาบำรุงเม็ดเลือด หากผู้ป่วยไม่ได้รับเลือด จะมีความต้องการกรดโฟลิกสูง
      - การรักษาอาการแทรกซ้อน ได้แก่ ภาวะติดเชื้อ และหัวในล้มเหลว
      - ผู้ป่วยควรหลีกเลี่ยงอาหารที่มีธาตุเหล็กสูงและหลีกเลี่ยงยาบำรุงที่มีธาตุเหล็ก
    - - การปลูกถ่ายไขกระดูก สามารถนำไขกระดูกจากพี่น้อง
      - การเปลี่ยนยีน (Gene therapy) กำลังอยู่ในขั้นตอนพัฒนาและวิจัย
      - การปลูกถ่ายเซลล์ต้นกำหนดเม็ดเลือด เป็นหนทางเดียวที่จะรักษาโรคธาลัสซีเมียให้หายขาดได้โดยได้รับจากพี่น้องหรือผู้บริจาคที่มี Human leukocyte antigen (HLA) ตรงกัน
- - - - การเสียเลือดชนิดเฉียบพลันหรือเรื้อรัง ได้แก่ เสียเลือดจากอุบัติเหตุ มีประจำเดือนที่มากและนานกว่าปกติ มีเลือดออกกะปริดกะปรอยทางช่องคลอด สตรีที่คุมกำเนิดโดยการใช้ห่วงอนามัย การเสียเลือดในทางเดินอาหาร
      - การได้รับธาตุเหล็กไม่เพียงพอ
        
        1 กลุ่มที่มีความต้องการธาตุเหล็กเพิ่มขึ้น ได้แก่ ทารกคลอดก่อนกำหนด วัยรุ่นหญิงเมื่อเริ่มมีประจำเดือน
        
        2 กลุ่มที่ได้รับธาตุเหล็กจากสารอาหารไม่เพียงพอ
    - - ระบบโลหิตวิทยา
        
        ระยะแรก ๆ ของการขาดธาตุเหล็ก ผู้ป่วยมักจะยังไม่ซีดและไม่มีอาการผิดปกติใด ๆ ต่อมาเมื่อขาดธาตุเหล็กมากขึ้นจนถึงระดับหนึ่ง ผู้ป่วยจะมีการเปลี่ยนแปลงของเม็ดเลือดแดง เช่น ขนาดเล็กลง ระดับฮีโมโกลบินลดลง เม็ดเลือดแดงติดสีจางลง ตรวจพบ Mean corpuscular volume (MCV), Mean corpuscular hemoglobin (MCH) และ Mean corpuscular hemoglobin concentration (MCHC) ลดลง
      - ผลต่อระบบอื่น ๆ
        
        ผลต่อเซลล์ผิวภายนอกและภายในร่างกาย (Epithelial cells)
        
        ผลต่อภูมิต้านทานของร่างกาย
        
        ผลต่อประสิทธิภาพการทำงาน ทำให้มีประสิทธิภาพในการทำงานลดลง เนื่องจากอาการเหนื่อยง่าย
        
        ผลต่อการควบคุมอุณหภูมิของร่างกาย ร่างกายจะไม่สามารถรักษาอุณหภูมิไว้ได้เมื่ออยู่ในภาวะที่มีอุณหภูมิต่ำ ๆ
        
        ผลต่อการตั้งครรภ์ มารดาที่มีภาวะซีดโดยเฉพาะถ้ามีภาวะซีดตั้งแต่ไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์ จะมีอัตราการเกิดภาวะแทรกซ้อนของการตั้งครรภ์สูงขึ้นอย่างชัดเจน
        
        ผลต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการของเด็ก ทารกที่ขาดธาตุเหล็กอย่างรุนแรงมีการเจริญเติบโตและพัฒนาการช้ากว่าปกติ
    - - ผู้ป่วยจำนวนมากที่ไม่ต้องให้ยา จนกว่าระดับฮีโมโกลบินลดลงเหลือ 7-8 กรัม/เดซิลิตร ผู้ป่วยจึงจะมีอาการของภาวะซีด
      - ภาวะแทรกซ้อน
        
        มีการติดเชื้อและภาวะปอดอักเสบ มีการเสียเลือด โดยจะเห็นจากรอยจ้ำเลือดตามผิวหนัง ปัสสาวะเป็นเลือด มีเลือดออกที่เหงือก
        
        การวินิจฉัย
        
        การตรวจไขกระดูก
        
        การศึกษาระบบทางเดินอาหาร
        
        การวินิจฉัยจะต้องกำจัดภาวะซีดชนิดอื่น ออกด้วย
        
        การรักษา
        
        หลีกเลี่ยงสาเหตุของการเสียเลือด
        
        . ให้เหล็กโดยการรับประทานอาหารที่มีธาตุเหล็กมากขึ้น
        
        ระมัดระวังผลข้างเคียงของยา
        
        ให้รับประทานร่วมกับวิตามินซีสูงในมื้อเดียวกันเพราะวิตามินซีจะช่วยทำให้ร่างกายสามารถดูดซึมธาตุเหล็กได้ดีขึ้น
  - - - การดูดซึม วิตามินบี12 ผิดปกติ เนื่องจากขาด Intrinsic factor ซึ่งเป็นโปรตีนที่สร้างจากเยื่อบุในกระเพาะอาหาร ภาวะซีดชนิดนี้ เรียกว่า ภาวะซีดเพอร์นิเซียส (Pernicious anemia)
      - การได้รับ วิตามินบี12 ไม่เพียงพอ พบในผู้ป่วยที่รับประทานอาหารมังสวิรัติอย่าง เคร่งครัด คนไทยมักจะไม่ขาด วิตามินบี12 เนื่องจากจะได้สารอาหาร
      - อาการและอาการแสดง
        
        อาการของเนื้อเยื่อได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอ เช่น อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย เป็นต้น อาการทางระบบประสาท เช่น ความจำเสื่อม สับสน ชาที่แขนขา กล้ามเนื้อขาไม่มีแรง มีอาการสั่นเดินแล้วล้ม การรับความรู้สึกเสียไป ไม่มีรีเฟล็กซ์
        
        การรักษา
        
        ให้เลือดเพื่อแก้ไขภาวะซีด
        
        ให้รับประทานอาหารพวกปลา เนื้อสัตว์ นม และไข่
        
        ให้ยาช่วยสร้างเม็ดเลือด
        
        ภาวะซีดทำให้ผู้ป่วยอ่อนแรง อาจจะให้พักบนเตียง
        
        ผู้ป่วยหนักมีผลกับหัวใจและปอดอาจต้องให้เลือด ให้ยาดิจิตาลีส
        
        ผู้ป่วยที่รักษาด้วยวิตามินบี12 โดยการฉีด อาจมีอาการผิดปกติทางระบบประสาทอย่างถาวร
    - - การซักประวัติ ผู้ป่วยจะมีอาการอ่อนเพลีย เจ็บปาก ชาที่แขนขา
      - การตรวจร่างกาย จะเห็นริมฝีปาก เหงือกและลิ้นแดง ตาขาวมีสีเหลืองและซีดเล็กน้อย
      - ควบคุมการถ่ายอุจจาระและปัสสาวะไม่ได้
  - - - ภาวะซีดอะพลาสติกเป็นภาวะที่ไขกระดูกล้มเหลวไม่สามารถสร้างเม็ดเลือดได้ตามปกติ ทำให้เม็ดเลือดแดง เม็ดเลือดขาว และเกล็ดเลือดต่ำกว่าระดับปกติ
      - เกิดจากความผิดปกติของโครโมโซมแต่กำเนิด (Fanconi syndrome) ทำให้เลือดพร่องเม็ดเลือดทุกชนิดสามารถถ่ายทอดทางพันธุกรรมได้
      - เกิดจากได้รับสารที่เป็นอันตรายต่อไขกระดูกโดยตรง
    - - มีจุดเลือดออกที่เยื่อบุเปลือกตาหรือเรตินา พบจำนวนเม็ดเลือดแดงน้อยกว่า 1 ล้านเซลล์/ลบ.มม. เรติคิวโลไซต์ต่ำ มีอาการอ่อนเพลีย และหายใจลำบากเมื่อออกแรง เลือดออกง่ายเนื่องจากเกล็ดเลือดต่ำ
      - การวินิจฉัย
        
        การซักประวัติ อาการอ่อนเพลีย ไม่มีแรง หายใจไม่สะดวก และปวดศีรษะ
        
        การตรวจร่างกาย จะพบว่าซีด จ้ำเลือด จุดเลือดเล็ก ๆ หรือมีเลือดออกในเรตินา ถ้ามีความผิดปกติในการแข็งตัวของเลือด อาจมีอาการสับสนและอ่อนแรง
        
        การตรวจทางห้องปฏิบัติการและการตรวจพิเศษอื่น ๆ จากการสเมียร์เลือด
        
        ลักษณะเซลล์เม็ดเลือดแดงมีขนาดและการติดสีปกติ Reticulocyte count ต่ำมาก
        
        การรักษา
        
        การรักษาที่ได้ผล ต้องแยกสาเหตุและให้การรักษาอย่างดี
        
        ภาวะแทรกซ้อน มีการเสียเลือดอย่างทันทีทันใด และมีการติดเชื้อจากการที่ผู้ป่วยได้รับยากดภูมิคุ้มกัน