Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การใช้กระบวนการพยาบาลในการดูแลมารดาที่มีปัญหาสุขภาพในระยะหลังคลอด - Coggle…

- - - - • ภาวะต่างๆ ที่ทำให้การหดรัดตัวของมดลูกไม่ดี ได้แก่ มีเศษรกหรือเยื่อหุ้มทารกค้างในมดลูก มีก้อนเนื้องอกของมดลูก ตั้งครรภ์หลายครั้ง ทารกตัวโต กระเพาะปัสสาวะเต็ม
      - • การผ่าตัดคลอดเอาทารกออกทางหน้าท้อง
      - • ทารกไม่ได้ดูดนมแม
      - • มีการติดเชื้อของมดลูก (Endometritis)
      - • มดลูกคว่ำหน้ามากหรือคว่ำหลังมาก
    - - • น้ำคาวปลาไม่จางลง
      - • น้ำคาวปลาที่จางลงเปลี่ยนเป็นสีแดง
      - • ระดับยอดมดลูกไม่ลดลง
      - • ปวดมดลูกและมีไข้
      - • เหนื่อยอ่อนเพลีย
    - - • ให้ยา Oxytocin
      - • Dilatation and Curettage
      - • Antibiotic in endometritis
    - - • ประเมิน daily HF, lochia, อาการปวด
        มดลูก
      - • Early ambulation postpartum
      - • ติดตาม vital signs
  - - - • มีน้ำคาวปลามีกลิ่นเหม็น
      - • น้ำคาวปลาไม่เปลี่ยนสี จะมีสีน้ำตาลแดง อาจมีเยื่อหุ้มรกออกมา
      - • มดลูกมีขนาดใหญ่คลำได้ทางหน้าท้อง
        มีลักษณะนุ่ม กดเจ็บ
      - • 3 หลังคลอดมีไข้ ไม่เกิน 38.8องศาเซลเซียส
      - • ชีพจร 90-120 ครั้งต่อนาที อาจมีดอาการปวดศีรษะ อ่อนเพลีย
      - • WBC > 20,000/mm3 และมีการเพิ่มขึ้นของ neutrophil
    - - • การรักษาตามอาการ
      - • ร่วมกับการให้ยาปฏิชีวนะ ที่ครอบคลุมเชื้อที่สงสัย
  - - - • ติดเชื้อที่ปากมดลูกหรือมดลูก ลามไปทางหลอดน้ำเหลือง ทำให้เกิดเยื่อบุช่องท้องอักเสบเป็นหนองในอุ้งเชิงกราน
    - - • ไข้ 38.9-40 องศาเซลเซียส ร่วมกับ tachycardia
      - • มดลูกโตขึ้น กดเจ็บที่มดลูกส่วนล่างข้างเดียวหรือสองข้าง
      - • ตำแหน่งมดลูกจะ fix จากหนองที่เกิดขึ้นนตาม round ligament
    - - • การรักษาตามอาการ
      - • ร่วมกับการให้ยาปฏิชีวนะ ที่ครอบคลุมเชื้อที่สงสัย
      - • ถ้ามีฝีหรือหนองต้องระบายออก
  - - - • ปวดท้องหรือสัมผัสท้องแล้วปวด บางรายไม่ชัดเจนเนื่องจากผนังหน้าท้องจะมีความหย่อนตัวในช่วงหลังคลอด
      - • ท้องอืดหรือแน่นท้อง
      - • ไข้
      - • คลื่นไส้และอาเจียน
      - • เบื่ออาหาร
    - - • การให้ยาปฏิชีวนะที่ครอบคลุมทั้ง aerobes และanaerobes
      - • ถ้าเป็นรุนแรงจากแผลมดลูกเน่าและแยก หรือมีการแตกทะลุของลำไส้ จะต้องได้รับการผ่าตัดเร่งด่วน
  - - - • ปัจจัยส่งเสริมให้เกิดแผลแยกอื่นๆ เช่น ความผิดปกติของระบบการแข็งตัวของเลือด การสูบบุหรี่
        การติดเชื้อ HPV
      - • การติดเชื้อสัมพันธ์กับการแยกของแผล
    - - • มีอาการปวดเฉพาะที่ที่แผล ปัสสาวะลำบาก
        อาจมีปัสสาวะคั่ง หรือไม่ก็ได้
      - • มีไข้ มักจะเป็นไข้ต่ำๆ
      - :fire: ลักษณะของแผลติดเชื้อ
        
        • เริ่มจากขอบแผลบวม เปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลแดง
        
        • ไหมที่เย็บอาจขาดหลุดออกมา
        จนทำให้เกิดการแยกของแผล
        
        • มีหนองตามมา
    - - • ขจัดเนื้อตายและเปิดระบายหนอง
        ร่วมกับให้ยาปฏิชีวนะ
      - • ในรายที่มีลักษณะแผลอักเสบแต่ยังไม่มีหนอง
        สามารถให้ยาปฏิชีวนะอย่างเดียว
      - • การดูแลแผลให้ sitz bath บ่อยๆทุกวัน
      - • ให้ยาแก้ปวด
  - - - HT
      - Obesity
      - DM
    - - • เริ่มแสดงอาการไข้ตั้งแต่ 4 วันหลังผ่าตัด
        หรือในบางราย อาจพบว่ายังมีไข้ต่อเนื่องในขณะได้รับยาปฏิชีวนะ
      - • บริเวณแผลจะแดงและมีหนอง
    - - • การให้ยาปฏิชีวนะ ร่วมกับการผ่าตัดระบายหนอง
      - • ทำแผลแบบเปียก (wet dressing) 2 ครั้งต่อวัน
      - • เริ่มมีการสร้างเนื้อเยื่อใหม่ 4-6 วัน
        แล้วจึงเย็บปิดแผล ด้วยไหม
  - - - • เกิดจากการติดเชื้อบริเวณมดลูก โดยเฉพาะบริเวณที่เป็นที่เกาะของรกบริเวณ Fundus
      - • การอักเสบของเส้นเลือดในบริเวณ
        กล้ามเนื้อมดลูกลุกลามเข้าไปใน Ovarian Vein ซึ่งข้างขวาจะเข้า Inferior Vena Cava
        ข้างซ้ายจะเข้า Renal Vein
    - - • ปวดบริเวณท้องน้อยด้านล่างและปวดบริเวณสีข้าง (Flank)
        อย่างใดอย่างหนึ่ง หรือทั้งสองอย่าง
      - • ตรวจพบก้อนบริเวณ Parametrium
        กดเจ็บตามเส้นเลือดที่มีการอักเสบ
      - • มักจะมีอาการปวดบริเวณที่มีการอักเสบ
        ในวันที่สองหรือสามหลังคลอด
      - • อาจจะมีไข้หรือไม่มีก็ได้
      - • ผลตรวจ CT หรือ MRI
    - - • การรักษาการติดเชื้อที่สำคัญ
        คือ การให้ยาปฏิชีวนะ
      - • ส่วนการให้ Heparin ร่วมด้วยเชื่อว่า
        อาจทำให้ไข้ลดลงช้าลง
  - - - • มีการติดเชื้อ เชื้อที่พบบ่อย คือ
        Staphylococcus Aureus
        ถ้าไม่รักษาจะเกิดอาการรุนแรง
      - • หัวนมแตก ถลอกหรือมีรอยแตก จากการบีบนวดเต้านมมากๆเต้านมคัดมาก ท่อน้ำนมอุดตัน และจากการดูดนมของทารกที่มีเชื้อในจมูก และคอ โดยเชื้อเข้าสู่ท่อนมโดยตรง
    - - • มีไข้
      - • ผิวหนังบริเวณเต้านมมีลักษณะแดง
        ตึง แข็ง เจ็บ ปวด
      - • ผิวหนังจะนุ่ม เป็นมัน ต่อมน้ำเหลืองที่รักแร้อาจโต และเจ็บ
    - - • เพาะเชื้อน้ำนมข้างที่มีการอักเสบก่อนเริ่มรักษา
      - • ให้ยาปฏิชีวนะที่ครอบคลุมเชื้อที่พบบ่อย
      - • ให้ยาแก้ปวด
      - • ให้นมบุตรได้ ยกเว้นมีอาการปวดมาก
      - • การเจาะระบายหนอง นิยมวิธีใช้เข็มเจาะดูด (needle aspiration)
  - - - การประเมินสาเหตุของการติดเชื้อ
        
        • ปัจจัยเสี่ยงต่าง ๆ
        
        • ปัจจัยส่งเสริมให้เกิดการติดเชื้อหลังคลอด .
      - ประเมินบริเวณที่มีการติดเชื้อ
        
        • ฝีเย็บ
        
        • เยื่อบุโพรงมดลูกอักเสบ (Endometritis)
        
        • หลอดเลือดดำอักเสบในอุงเชิงกราน
        
        • การติดเชื้อกระจายออกนอกมดลูก ได้แก่
        เยื่อบุช่องท้องอักเสบเป็นหนอง ในอุ้งเชิงกราน (Parametritis) และเยื่อบุช่องท้อง(Peritonitis)
    - - • การพยาบาลเพื่อการป้องกัน
        การติดเชื้อหลังคลอด
        
        • การให้คำแนะนำในการรักษาสุขภาพ
        สุขวิทยาส่วนบุคคล
      - • การพยาบาลเมื่อมีอาการ
        
        • มีไข้ การระบายหนอง ยาปฏิชีวนะตามแผนการรักษา
      - • อาการปวด
      - • การส่งเสริมให้น้ำคาวปลาไหลดี
        
        • จัดให้นอนท่า Fowler’ position
      - • การพยาบาลขณะมีอาการรุนแรง
        
        • ดูแลการให้สารน ้ำและอาหารทางหลอดเลือด
        
        • การเตรียมอุปกรณ์กู้ชีวิตกรณีคาดว่าอาจมีภาวะช็อก
- - - - • ภาวะที่จิตใจหม่นหมอง หดหู่ เศร้าสร้อย
        ร่วมกับรู้สึกท้อแท้ หมดหวัง
      - • มองโลกในแง่ร้าย จะแสดงให้เห็นว่าพฤติกรรมที่เปลี่ยนไปจากเดิม
      - • อาการเด่นชัดหลังคลอด 2-3 เดือน
        มีอาการนานกว่า 2 สัปดาห
    - - • การบำบัดด้วยยาในกลุ่ม Selective serotonin reuptake inhibitor เป็นอันดับแรก
      - • เข้ากลุ่มจิตบำบัด
    - - • อธิบายสาเหตุความไม่สุขสบายและความแปรปรวนของอารมณ์และ
        จิตใจในระยะหลังคลอด
      - • การดูแลให้มารดาได้รับความสุขสบายและการพักผ่อนอย่างเพียงพอ
      - • ให้ความสนใจ สร้างสัมพันธภาพที่ดีแก่มารดา พูดคุยให้การดูแลเอาใจใส่ ให้กำลังใจมารดาสม่ำเสมอ
      - • ควรแนะนำสามี และญาติให้กำลังใจมารดา และให้การช่วยเหลือมารดาในการดูแลทารกทันที ที่พบว่ามารดา เริ่มมีความยุ่งยากในการดูแลบุตร
      - • ในรายที่มีอาการรุนแรงพยาบาลควรเพิ่มความสังเกต ดูแลอย่างใกล้ชิด
  - - - • อาการมักจะเริ่มตั้งแต่ 48-72 ชม.หลังคลอด และไม่พบอาการในผู้ป่วยหลังคลอด
        เกิน 2 สัปดาห์แล้ว
      - • มีอาการรุนแรงทันที นอนไม่หลับ กระสับกระส่ายหงุดหงิดง่าย อารมณ์ไม่แน่นอน วิตกกังวลอย่างมาก อาการต่อมา คือ สับสน จำเวลา สถานที่ บุคคลไม่ได้ ความจำเสื่อม สมาธิเสียวุ่นวาย พูดเพ้อเจ้อ มีท่าทางแปลก ๆ ร้องไห้คร่ำครวญ หลงผิด หวาดระแวง ประสาทหลอน หูแว่ว บางรายซึม เบื่ออาหาร มีความติดว่าบุตรจะถูกแย่ง ถูกขโมย ตำหนิตนเอง ลงโทษว่าตนไม่ดี คิดและพยายามฆ่าตัวตาย
    - - • รับรักษาในโรงพยาบาล และงดเลี้ยงบุตรด้วยนมมารดา
      - • การใช้ยา โดยยาที่ใช้จะมีอยู่ 3 กลุ่มคือ ยาต้านโรคจิต (Antipsychotic drug) ยาลดภาวะซึมเศร้า (Antidepressants) ยาควบคุมอารมณ์ (Mood stabilizer)
      - • สังเกตอาการอย่างใกล้ชิด
      - • ให้ความสนใจทุกกิจกรรมและคำพูด
      - • ป้องกันการทำร้ายตนเอง
      - • สิ่งที่อาจก่อให้เกิดอันตรายเก็บให้พ้น
        บริเวณที่มารดาพัก เช่น มีด กรรไกร
      - • ดูแลให้ได้รับยา