Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 8 การใช้กระบวนการพยาบาลในการดูแลมารดาที่มีปัญหาสุขภาพในระยะหลังคลอด …

- - - - แสดงออกทางด้านจิตใจ ได้แก่ มีอารมณ์และความรู้สึก ท้อแท้ สิ้นหวัง มองโลก ในแง่ร้าย หดหู่หม่นหมอง วิตกกังวล รู้สึกไร้ค่าไม่มีความหมาย ไม่มีคนต้องการ
    - - มารดาหลังคลอดครรภ์แรก เนื่องจากขาดประสบการณ์การเลี้ยงดูบุตร
      - มารดาที่มีประวัติซึมเศร้าหลังคลอด หรือมีภาวะเจ็บป่วยหลังคลอด
      - มีความรู้สึกสองฝักสองฝ่ายในการตั้งครรภ์
      - ขาดการประคับประคองจากญาติ คู่สมรส หรือสังคม
      - ขาดสัมพันธภาพกับบิดา มารดา หรือ คู่สมรส
      - มีความรู้สึกขาดความพึงพอใจในตนเอง
      - มีความเครียดทางจิตใจ เช่น ปัญหาชีวิตสมรส การตั้งครรภ์ไม่พึงปรารถนา
      - ประสบการณ์การคลอดล าบาก การบาดเจ็บจากการคลอด หรือมีปัญหาในระยะหลังคลอด
      - มีความเครียดทางสังคมและสิ่งแวดล้อม ได้แก่ ความกังวลในการเลี้ยงดูบุตร ปัญหาเศรษฐกิจ
      - มีประสบการณ์จากการคลอดในครรภ์ก่อน ๆ ไม่ดี
    - - โดยการให้ยา เช่น Isocarboxazind , Phenelzine , Amitriptyline
      - การรักษาทางจิต แบบรายบุคคล หรือรายกลุ่ม
      - การใช้กลุ่มช่วยในการรักษา หรือให้คู่สมรสบุคคลในครอบครัวมีส่วนร่วม
      - ให้ข้อมูลเกี่ยวกับภาวะซึมเศร้าหลังคลอด เพื่อให้หญิงหลังคลอดได้เรียนรู้เกี่ยวกับการลดภาวะเครียด
      - สนับสนุนและสร้างความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองให้แก่หญิงหลังคลอด
  - - - มารดาที่มีประวัติเป็นโรคจิตหลังคลอด
      - มีประวัติเป็น manic-depressive ( อาการวิกลจริตสลับกับอาการเศร้าซึม )
      - มารดาที่มีภาวะเครียดจากการตั้งครรภ์ เช่น ขาดการสนับสนุนทางสังคม ขาดคู่ชีวิต คนสนิท
      - มารดาที่มีบุคลิกภาพแปรปรวนอยู่ก่อนการตั้งครรภ์
      - มีประวัติการเจ็บป่วยในครอบครัวด้วยโรคทางจิตเวช
      - มีการเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมนในร่างกาย
    - - อาการเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว มีอาการรุนแรงทันที ได้แก่ รู้สึกยุ่งยากใจ กระสับกระส่าย นอนไม่หลับ
      - อารมณ์เปลี่ยนแปลงง่าย สับสน ไม่มีเหตุผล สมาธิสั้น ตัดสินใจไม่ได้
      - หวาดระแวง ประสาทหลอน
    - - เป็นปัญหาทางจิตที่เกิดขึ้นในระยะหลังคลอด ส่วนใหญ่เป็นอาการรุนแรงต่อเนื่อง มาจากภาวะอารมณ์เศร้า และภาวะซึมเศร้าหลังคลอด ที่ให้การดูแลรักษาล่าช้าเกินไป
    - - การรักษาทางกาย ได้แก่ การให้ยา antipsychotics และยา sedative , การช็อคไฟฟ้า
      - การรักษาทางจิต ได้แก่ การทำจิตบำบัด
      - การรักษาโดยการแก้ไขสิ่งแวดล้อม
  - - - ร้องไห้โดยไม่มีสาเหตุ มีความรู้สึกวิตกกังวลท้อแท้ ตื่นเต้น
      - สีหน้าไม่สุขสบาย อ่อนเพลีย นอนไม่หลับ เบื่ออาหาร
      - อาการจะเป็นอยู่ในช่วงเวลาสั้นๆ หลังคลอดและจะหายเอง
    - - ส่งเสริมให้บุคคลในครอบครัวโดยเฉพาะคู่สมรสช่วยให้กำลังใจ
      - คอยสังเกตและบันทึกอาการด้านอารมณ์ของมารดาหลังคลอด
      - ให้ข้อมูลเกี่ยวกับการดูแลบุตร และตนเองในระยะหลังคลอด
    - - ความเครียดทางจิตใจในระยะหลังคลอด
      - ความเครียดจากสังคมและสิ่งแวดล้อม
      - การเปลี่ยนแปลงระดับฮอร์โมนของต่อมไร้ท่อ
      - หญิงหลังคลอดที่มีแนวโน้มในการเกิดภาวะอารมณ์เศร้าหลังคลอด
        
        5.1 หญิงที่มีวุฒิภาวะไม่สมบูรณ์ (Immaturity)
        
        5.2 หญิงที่มีความวิตกกังวลสูง (The anxious)
        
        5.3 หญิงที่มีความเป็นคนเจ้าระเบียบ (Perfectionist)
      - การตั้งครรภ์และการคลอด สรีรวิทยาของร่างกายจากการคลอด การเสียเลือด ความเจ็บปวด ทำให้เกิดภาวะร่างกายอ่อนเพลีย
- - - - บริเวณเต้านมแดง ร้อน แข็งตึงใหญ่ ปวดเต้านมมาก กดเจ็บ
      - มีการคั่งของน้ำนม น้ำนมออกน้อยลง มีไข้สูง 38.3 - 40 องศาเซลเซียส
      - ในกรณีที่หัวนมแตกอาจเกิดการติดเชื้อที่รุนแรงทำให้เป็นฝีที่เต้านมได้
    - - ให้ยาแก้ปวด
      - ถ้ามีหนองเกิดขึ้นให้ทำ incision and drainage
      - ตรวจดูอาการและอาการแสดง ส่งเพาะเชื้อจากน้ านมและหัวนม บางครั้ง อาจต้องเพาะเชื้อจากในปากทารกด้วย เพื่อให้ยาปฏิชีวินะตรงตามชนิดของเชื้อ
      - เมื่อแผลที่หัวนมหายเป็นปกติ ก็เริ่มให้บุตรดูดนม หรือปั๊มน้ำนมได้ และพยายามหลีกเลี่ยงมิให้เกิดอาการบวม
    - - การติดเชื้อของเต้านมส่วนมาก ที่พบบ่อยที่สุดเกิดจากเชื้อ staphylococcus aureus เชื้อเข้าทางบาดแผลหรือหัวนมที่แตกโดยมิได้ระมัดระวังเกี่ยวกับเทคนิคปราศจากเชื้อ
  - - - ทายาเพื่อช่วยให้แผลหายดีขึ้น เช่น kamillosan cream , unquentum boric acid , lanolin เป็นต้น
    - - การให้บุตรดูดเฉพาะหัวนมโดยไม่ได้ให้เหงือกของทารกกดลงบนลานนม
      - การให้บุตรดูดนมแต่ละครั้ง เริ่มให้ข้างเดียวกันตลอด จึงทำให้ดูดเป็นเวลานาน
      - ทารกดูดนมแรงและนานเกินไป ในระยะแรกเริ่มก่อนน้ำนมมา
      - การดึงหัวนมออกจากปากบุตรไม่ถูกวิธี
      - Colostrum ที่ถูกบีบออกมา หรือซึมผ่านหัวนมจะแข็งจับปลายหัวนมจนเป็นสะเก็ด การแกะจะทำให้เกิดแผลถลอกขึ้นได้
      - ปล่อยให้หัวนมเปียกชื้นอยู่ตลอด